Boekverslag : Ronald Giphart - De Voorzitter
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1903 woorden.

Bibliografie
Jaar uitgave: 1999
Oorspr. uitgave: 1999


Samenvatting
I Het boek
Dit boek van Ronald Giphart heet De voorzitter. In De voorzitter beschrijft Giphart de handel en wandel van Epi Brons, directeur van Intertegel en voorzitter van de voetbalclub Bandstad ’83.
De voorzitter wordt door Giphart zelf een “episodische novelle” genoemd. Dit is volgens mij een nieuwe literaire categorie over een corrupt mens die hij zelf heeft bedacht. Het lijkt wel alsof Giphart hiermee wil aangeven dat we dit boek niet al te serieus moeten nemen.
Het boek bestaat uit 156 bladzijden onderverdeeld in 12 hoofdstukken en een epiloog aan het einde van het boek.

II De tijd
Het verhaal speelt zich af in de moderne tijd. Dat kunnen we bijvoorbeeld zien aan de naam van de voetbalclub waar Epi Brons voorzitter van is (Bandstad’93) en aan het feit dat er met euro’s wordt betaald.
Het verhaal begint met een inleidend verhaaltje van Epi Brons, waarin hij de lezer een beetje vertelt hoe hij over de wereld denkt. Vervolgens komen we steeds meer te weten over het leven van Epi. Uiteindelijk pleegt hij zelfmoord aan het einde van het boek. De vertelde tijd is dus een aantal weken. Dit wordt verteld in 156 bladzijden.
Het verhaal is chronologisch verteld. Giphart laat Epi Brons alles in de verleden tijd vertellen, het is al gebeurd. Eigenlijk is het verhaal dus een grote flashback.
De ontwikkeling in het verhaal is geleidelijk. Het gaat steeds slechter met Epi.

III De personen
Epi Brons is de hoofdpersoon in dit verhaal. Het is een cynische autoritaire zakenman van middelbare leeftijd. Hij staat aan het hoofd van een florissant tegelbedrijf en leidt daarnaast de provinciale voetbalclub. Epi brons dirigeert zijn bedrijf en zijn club met ijzeren hand en gelooft in totalitair leiderschap. Hij is verder verslaafd aan illegale geldtransacties, oplichting, afpersing, macht, bordelen, eten, sarcasme en de geheime dienst (‘de journalist in mijn hoofd’) in zijn hoofd.
Epi Brons beschrijft zijn familie cynisch en op een melige toon, alsof het allemaal maar bijzaak is. Eerst moeten de problemen bij de voetbalclub en zijn bedrijf worden opgelost. De meeste van zijn vrienden worden beschreven alsof ze net zoals Epi zijn; in en in slecht. Dat is volgens hem een keuze die je in het leven moet maken, want slecht zijn is een beslissing en er is een groot verschil tussen slecht zijn en zwak zijn.

Bobbie is de vrouw van Epi. Zij is een vrouw van middelbare leeftijd. Ze speelt net echt een grote rol in het verhaal. Ze is, zeg maar, een bijzaak. Ook tussen Epi en zijn vrouw gaat het op een gegeven moment fout. Epi komt er namelijk achter dat zijn vrouw licht te rollebollen met de Afrikaanse sterspeler. Verder wordt Bobbie beschreven als een vrij bijdehand vrouwtje.
Christie is de dochter van Epi en Bobbie. Zij is psychotisch en beland uiteindelijk in een gekkenhuis. Ik krijg de indruk dat ze Epi net zo gek is als zij. Ik vind dat ze wel op elkaar lijken. Christie is alleen degene die alles hardop zegt in plaats van dat ze het aan haar ‘geheime dienst’ vertelt.
Thomas is de zoon van Bobbie en Epi. Hij is erg intelligent en wil zijn leven wijden aan de letterkunde. Thomas schaamt zich voor zijn vader en andersom schaamt Epi zich ook voor zijn zoon.
Bronko is de vader van Christie. Hij heeft Epi een ‘slecht gemaakt’. Hij zorgde ervoor dat Epi de eerste stappen nam. In feite is Bronko het voorbeeld van Epi.
Duoba Dieudonne ‘de Ouagadougouiaanse wonderpuper’ en Boureima en Funn ‘de Scandinavische balmagier’ zijn sterspelers die Epi Brons heeft gekocht om de club te redden.
Myrna is de secretaresse van Epi met wie hij regelmatig ligt te rollebollen.

IV Handeling
Het thema is corruptie. Dit wordt ons duidelijk gemaakt door alle wandel en handel van Epi Brons. Hij is ontzettend cynisch en verdorven. Hij is echt in en in slecht en daar heeft hij zelf voor gekozen. Zijn zaakjes gingen lang goed, maar nu dreigt het toch echt fout te gaan. Zij bedrijf intertegel gaat failliet na een hardhandige confrontatie met de FIOD, zijn ‘herenclub’ (vrienden en hoerenclub) laat hem als een baksteen vallen, zijn voetbalclub dreigt te degraderen, Christie verdwijnt in het gekkenhuis, Thomas wordt letterkundige, zijn vrouw is zwanger van een Afrikaanse sterspeler, en zelf wordt Epi, na zijn vierde hartaanval gearresteerd op verdenking van net minder dan 48 strafbare feiten. Hierdoor zou je bijna medelijden krijgen en is er dus ongemerkt een moraal het verhaal binnengeslopen van een falende slechterik.
In het verhaal maakt Epi vaak gebruik van zijn ‘marrokanen en ghanezen’ om van alles gedaan te krijgen. Dit versterkt Epi als de autoritaire machtshebber. Verder gaat hij vaak naar bordelen en bedriegt hij zo zijn vrouw. Als je daarbij nog de illegale geldzaakjes van Epi optelt, krijg je een in en in slecht en corrupt persoon.
Alle gevolgen van Epi’s slechte manier van leven heeft hij dus zelf veroorzaakt. Hij heeft ervoor gekozen slecht te zijn.
Het slechte leven van Epi wordt afgestraft door hogere machten zoals de FIOD. Hierdoor ziet Epi geen uitweg meer en pleegt hij zelfmoord. Dit is dus een gesloten einde. Hij stopt er gewoon mee. Natuurlijk was dit net het doel van Epi’s leven, maar het liep allemaal even iets anders dan verwacht. Het probleem is net echt opgelost, want Epi is geen beter mens geworden.

V Compositie
Op bladzijde 9 en 10 vertelt Epi in het kort de kern van hoe de samenleving in elkaar zit. Dit heeft iets weg van een inleiding. Het boek begint in medias res omdat het boek dus begint met een verhaaltje over de wereld, daarna steekt hij zijn verhaal pas af. Dat is op blz. 10. Hij zegt dan: ‘Wat wil je weten? Dat ik op ramkoers lig, al weken.’
Het verhaal eindigt als Epi de hand aan zichzelf legt in de epiloog op bladzijde 155 en 156. Hij ziet geen andere uitweg meer omdat alles fout is gegaan. Dit einde is een beetje tragisch want het verhaal van een alleenheerser die zijn macht verliest, is altijd iets tragisch.
Er is sprake van een gesloten einde, want je weet hoe het met Epi afloopt.
Het verhaal wordt verteld vanuit Epi Brons. Dit is natuurlijk erg subjectief. Het is een auctoriale vertelwijze omdat hij je ook aanspreekt. Epi Brons vertelt erg open omdat
Hij een zogenaamde ‘journalist in mijn hoofd’ bezit. Dit is de imaginaire gesprekspartner van Epi. We staan dus als lezer erg dicht bij alle gebeurtenissen die de hoofdpersoon Epi Brons meemaakt. De voorzitter is een eigenlijk een monoloog die Epi uitspreekt over een zwijgende toehoorder die hij zelf bedenkt.


VI De plaats/ruimte
Het grootste gedeelte van het verhaal speelt zich af in een provinciestad genaamd Bandstad. Het speelt zich af in bordelen, sjieke restaurants, voetbalstadia, congresruimten en bij Epi thuis.
Epi heeft ook een keer een zakenreisje naar Manchester, waar hij ruzie maakt in discotheek ‘Saturdays’. Ook naar Monaco heeft hij een keer een “zakenreisje”.

VII Het verhaal
De voorzitter is het verhaal van de cynische autoritaire zakenman die ook nog voetbalvoorzitter probeert te spelen. Met de voetbalvereniging gaat het net zo goed maar Epi weet daar wel iets op. Hij koopt twee buitenlandse sterspelers en stelt Johan Cruijff aan om een degradatie te voorkomen.
Brons leidt zijn club en zaak met ijzeren hand. Epi is de baas en noemt zichzelf een echte slechterik. Deze alleenheerser lijkt onaantastbaar totdat het een beetje de verkeerde kant uitgaat. Zijn dochter is psychotisch, zijn vrouw begint te rollebollen met de buitenlandse sterspeler en zijn zoon kiest voor een literaire carrière.
De klappen op het thuisfront voegen zich bij de tegenslagen op zakelijk vlak. Epi wordt door zijn zakenpartners in de tang genomen en in de kortste keren verliest hij zowel zijn bedrijf als zijn voetbalclub. Hij, die ooit verdronk in geld, luxe en macht, ziet als enige uitweg nog zelfmoord door verdrinking.

VIII Beoordeling
Ik heb dit boek gekozen omdat ik de boeken van Giphart altijd grappig vind om te lezen. Van dit boek verwachte ik vooral weer veel bijtende Giphart humor. Ik begon erg energiek aan De voorzitter.

Toen ik het boek had gelezen voelde ik me erg geremd en toch een beetje uitgelaten omdat ik de beschrijvingen en humor van Giphart weer erg goed grappig vond. Zo schreef hij op bladzijde 45, waar hij in Monaco op een terrasje zat met zijn Marokkanen:
‘We zitten op een terras aan de haven, tussen honderden vrouwen met ingelijste zonwerende autoruiten voor hun gezicht. Hun make-up is factor zes miljoen. Ze nippen heel onminzaam aan placenta’s met rietjes. Af en toe horen we een luide knal omdat er bij een van die vrouwen een elastiekje knapt en een borst explodeert of een onderkin als een airbag naar buiten schiet.’
Alleen vond ik het zo jammer dat Epi Brons toch zo zwak was dat hij zelfmoord pleegde.

De wereld die Giphart heeft opgeroepen is erg overdreven. Hij geeft geen eerlijk beeld omdat alles spottend is beschreven. Het is ook niet de bedoeling denk ik om een serieus beeld te geven van de wereld. Giphart vindt het leuker om de spot te drijven met het voetbalwereldje.

Ik vind corruptie een leuk thema voor dit boek. Epi vindt zichzelf slecht en het maakt hem ook net uit dat hij slecht is. Hij heeft zelfs besloten slecht te zijn. Toch denk ik dat het erg moeilijk is om weer een “goed” persoon te worden als je zo lang slecht bent geweest.
Het boek zorgde er voor dat ik me af ging vragen in hoeverre deze Epi Brons een overdreven figuur is. Er moet een kern van waarheid inzitten denk ik.
Het verhaal was heel gemakkelijk te lezen, omdat er geen moeilijke woorden inzaten en de opbouw erg logisch was. Af en toe had ik wel moeite met de voetbaltermen en namen, maar het was geen storende factor.
Het einde was erg tragisch omdat de schijnbaar onaantastbare alleenheerser toch ten onder gaat. Dit had ik eigenlijk net verwacht.
Door deze cynische manier van schrijven krijg je goed in de gaten hoe Epi in elkaar zit en hoe hij over alles denkt.

De beschreven personen kwamen allemaal erg overdreven over. Christie was bijvoorbeeld gewoon echt knettergek en kwam totaal niet levensecht over. Ook Epi is een overdreven persoonlijkheid. Ik begrijp wel dat hij in paniek raakte toen alles fout ging. Hij zag geen andere uitweg meer dan de dood. Ik zou zijn gevlucht naar een of ander exotisch land.

Het verhaal is niet echt origineel. Er zijn al veel meer boeken geschreven over de voetbalwereld zoals de voetbalmaffia door David Yalloop dat onlangs is verschenen bij uitgeverij Van Gennep.
Ik heb echter nog nooit een boek over dit onderwerp gelezen en denk dat als Giphart erover schrijft het zeker een origineel boek wordt.

Ik voelde me net echt bij het verhaal betrokken. Ik las het allemaal een beetje lacherig en neem het absoluut net serieus, maar ik vond het wel ontzettend grappig.

Ik zou het boek alleen aanbevelen aan mensen die dezelfde humor als ik hebben want als je deze humor niet humoristisch vindt, blijft er weinig over van het boek. Dat komt doordat Epi Brons te ver van de realiteit staat. Ook dramatisch is het boek net echt sterk omdat het allemaal een erg overdreven is. Dit boek is dus alleen leuk als je van Giphart-humor houdt en weer eens stevig wil lachen.

IX Bronnen

-AD van 2 april
door Menno Schenke
De armoe van een voetbalvoorzitter

-Elsevier van 10 april
door Thomas van den Bergh
Reutel 4

-het boek de voorzitter
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen