Boekverslag : Jos Vandeloo - De Vijand
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1271 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1271 woorden.
Titel
De vijand
Auteur
Jos Vandeloo
Uitgave
Bulkboek, Amsterdam,1993
Korte inhoud
Het einde van de Tweede Wereldoorlog nadert, ook voor de bewoners van een klein Belgisch dorp is het een moeilijke tijd. Er heerst voedselschaarste en het voedsel dat ze kunnen bemachtigen komt van boeren die er alleen maar op uit zijn zelf beter te worden van de nood van anderen. Wanneer er in de omgeving wordt gevochten bivakkeren de dorpers in een geïmproviseerde schuilkelder.
Op een dag wordt er vlakbij de schuilkelder door de Amerikanen een Duitse soldaat neergeschoten die komt te overlijden. De dorpsbevolking probeert zijn lijden te verlichten, maar de volgende Duitse patrouille die het dorp passeert denkt dat een dorpsbewoner de soldaat vermoordt heeft en neemt uit wraak alle mannen uit het dorp gevangen.
Zes weken na deze bewuste dag zijn de Amerikanen weer in het dorp, de oorlog is min of meer voorbij. De Amerikaanse soldaten zijn natuurlijk de vrienden van de hoofdpersoon, maar als een van de Yankees er met zijn geliefde vandoor gaat begint hij toch te twijfelen.
Verantwoording van en persoonlijke reactie op het boek
Ik ben het boek gaan lezen omdat we dit boek gezamenlijk zouden bespreken in de klas. Aangezien ik al wel vaker iets van deze auteur gelezen heb zou het best gekund hebben dat ik het boek ook uit mezelf uit de bibliotheek had gehaald. Ik ging er van uit dat ik het een leuk boek zou vinden, omdat het onderwerp van het boek me aansprak en ik de auteur goed vind.
Ik vond het boek in eerste instantie wat weinig spectaculair, maar toen ik me wat meer verdiepte in het boek vond ik het toch wel heel mooi. De dingen die in het boek beschreven worden, worden gebracht alsof het heel normaal is wat er gebeurd.
Het zorgt ervoor dat het boek heel makkelijk leest maar daardoor is het ook een beetje saai. Pas als je echt aandacht hebt voor de gevoelens van de hoofdpersoon wordt duidelijk dat het een heel mooi geschreven boek is. Ik ben blij dat ik het boek gelezen heb simpelweg omdat ik er een goed gevoel aan over houd.
Gevoelens van de hoofdpersoon
Aan het begin van het verhaal geeft de hoofdpersoon (een vijftienjarige jongen) blijk van een grenzeloze bewondering voor zijn vader. " Maar ze hielden zich flink en moedig en wij keken allen met ontzag en bewondering op naar deze vaders." (pagina 44)
Op het moment dat de strijd in de omgeving van de hoofdpersoon zo heftig wordt dat hij de hele dag in de schuilkelder zit wordt er gesproken over een tijd van angst, hoop, wachten, twijfel en teleurstelling. (pagina 46)
In derde nacht die de hoofdpersoon doorbrengt voelt hij zich erg bedreigd. " Het begin van de derde nacht die we onafgebroken in de schuilkelder doorbrachten, was heel rustig. Verontrustend kalm zelfs. Rust in oorlog baart onrust." (pagina 49)
In de nachtelijke uren in de schuilkelder doet de hoofdpersoon pogingen om een meisje uit het dorp (Bea) te verleiden. Hij beseft dat hij bezig is een man te worden. " Ineens voelde ik mij man worden, een immense kracht nam bezit van mijn lichaam. Maar dit was het ogenblik niet, al verlangde ik nog zo hevig naar Bea, dat was iets voor later, na jaren, als er weer vrede zou zijn." (pagina 53)
Als de mannen in een kring gaan zitten om gesprekken te voeren mag de hoofdpersoon daar vaak bij zitten. Hij beseft dan dat hij wel van zijn vader houdt maar meer uit eerbied dan uit oprechte liefde. " Ik hield van hem, misschien meer uit onbewuste vrees dan uit spontane liefde" (pagina 56)
Als de hoofdpersoon hoort van de neergeschoten Duitser is hij behoorlijk geschokt. " Ik schrok ervan en zag dat anderen dat ook deden. We hadden wel kunnen vermoeden dat het zoiets zou geweest zijn, maar nu we geconfronteerd werden met de tragiek van de situatie, sloeg de spanning om in grote onbehaaglijkheid." (pagina 62)
Op het moment dat de hoofdpersoon beseft dat de Duitse patrouille denkt dat een dorpsbewoner de soldaat vermoord heeft, raakt hij ontzet. " De ontzetting verlamde mijn lichaam. Ik was wanhopig en verschrikkelijk onmachtig. "(pagina 76)
Wanneer de volwassen mannen uit het dorp weggevoerd worden en de hoofdpersoon zijn vader voor de eerst als een man met gevoelens ziet gaat hij opeens oprecht van zijn vader houden. " In dit ene ogenblik, nu hij zo kwetsbaar was, hield ik bijzonder veel van hem." (pagina 78)
Zes weken nadat de mannen uit het dorp zijn meegenomen door de Duitsers is de hoofdpersoon nog steeds vol van zijn ervaringen uit de schuilkelder. Hij mag er van zichzelf alleen niet over nadenken. " Dagenlang zat de metalen echo van de kogels in mijn lichaam, nee ik mag er nu niet aan denken, het is voorbij." (pagina 9)
De hoofdpersoon gaat vaak naar de Amerikanen toe. Hij beschouwt ze als vrienden. " Ik ben dadelijk hun vriend geworden, ik weet eigenlijk niet goed hoe dat zo vlug gekomen is, want ik sluit niet zo snel vriendschap met vreemden." (pagina 13)
Tussen de regels door wordt duidelijk dat de hoofdpersoon vaak na zit te denken over dingen die hij hoort. " Maar als hij merkt dat ik weer zit te piekeren dan vertelt hij snel een grapje of geeft me en stuk chocola, dat ik met bewuste gretigheid aanvaard." (pagina 27)
De hoofdpersoon vindt het erg vreemd dat hij zich nu al niet meer goed voor kan stellen hoe het was om in een oorlogsgebied te leven. " Je kunt niet geloven dat de hel elders nog voortduurt, dat er nog ergens onvoorbidelijk gedood wordt, terwijl hier al de rust is teruggekeerd." (pagina 31)
Als de hoofdpersoon de tent binnen loopt waar een Amerikaanse soldaat en zijn geliefde Bea liggen te vrijen dan wordt hij ongelooflijk verdrietig. " ....met de koude huivering om me heen en binnen in me een heel klein, mager vlammetje, dat nog een heel klein beetje warmte geeft." (pagina 40)
Het verhaal eindigt met een overpeinzing van de hoofdpersoon over de vraag wie nou precies een vijand is. " Maar wie is tenslotte de vijand? Iedereen is de vijand en niemand is de vijand en niemand is de vijand. ....." (pagina 41)
Ontwikkeling van de hoofdpersoon
De hoofdpersoon maakt een duidelijke ontwikkeling door, hij verandert van een jongen in een meer volwassen persoonlijkheid. Hij maakt dingen mee die elke puber meemaakt zoals: opkomende seksuele gevoelens, liefdesverdriet, piekeren over van alles en nog wat.
Aan het begin van het verhaal kijkt hij nog vol bewondering op naar zijn vader, hij ziet zijn vader als een man die alles aan kan, pas als zijn vader wordt weggevoerd door de Duitsers toont de vader zijn gevoelens. Dit brengt een schok teweeg bij de hoofdpersoon, opeens ziet hij zijn vader als een persoon waar je van kan houden , in plaats van een opvoeder.
Aan het eind van het verhaal begint hij zelfs een beetje op zijn vader te lijken. Hij begint ook zijn gevoelens te verdringen en neemt zelfs de rol van zijn vader over bij het helpen van zijn moeder om aan voedsel te komen.
Met betrekking tot de oorlog maakt hij ook een ontwikkeling door, aan het begin van het verhaal is de hoofdpersoon een jongen die ondanks dat hij de moeilijkhe-den van een oorlog heeft meegemaakt een redelijk ongeschonden persoonlijkheid, aan het eind van de oorlog is hij een duidelijk oorlogsslachtoffer door het wegvoeren van zijn vader en de dode Duitse soldaat.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen