De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1931 woorden.
Eerste Druk: 1998
Uitgeverij: De Bezige Bij
Hoofdpersonen:
Victor Werker:
Afgestudeerd scheikundige en microbioloog. Uitvinder van de Eobiont. Dat is een kleideeltje dat door scheikundige en genetische processen tot leven is gewekt. Werker is woonachtig in Amsterdam.
Bijfiguren:
Clara Veith:
Victor’s ex-vriendin. Ze woont nu in Wenen bij een operazanger Diettrich Jager-Jena.
De gebroeders Dodemont
Deze drieling is op dezelfde dag geboren als Victor en Victor’s moeder heeft een gedeelte van haar moedermelk afgestaan om deze drieling in leven te houden.
Aurora
Pre-nataal gestorven dochtertje van Clara en Victor. Victor’s motief om te schrijven in dit verhaal.
Samenvatting en structuur:
Het boek telt 301 bladzijden en is verdeeld in twaalf hoofdstukken die “Stukken” worden genoemd en allemaal een naam hebben. Deze stukken zijn weer onderverdeeld in drie Aktes (A: het spreken, B: de Zegsman, C: het gesprek). Elk van de aktes wordt voorafgegaan door een motto dat een cryptische inhoud geeft van de akte.
· Het verhaal begint als een soort expliciet auctoriale vertellersinstantie het verhaal inluidt met een nogal saai en taai stuk tekst over de schepping. Ook geeft hij al wat toespelingen op het eigenlijke verhaal. Er wordt verteld over de 22 letters van God. Kennelijk doet de verteller dit met opzet om de “goede” van de “slechte” lezers te scheiden, wat hij ook aan het begin van het Tweede Stuk triomfantelijk toegeeft: “Ziezo, de opzet is geslaagd.” Daarna schept hij, door een aantal factoren bij elkaar te brengen, Victor Werker, de hoofdpersoon. Dan volgen er nog drie additionele overwegingen voor de “proloog” begint. De kern van de eerste overweging is “de verschillen tussen grote en goede schrijvers. Bewijs van een andere wereld en het feit dat schrijvers scheppers zijn”. De tweede overweging handelt over “de vergissing van velen (ook van God) dat hun eigen schepping per definitie goed is” en de derde overweging gaat over “de vergelijking schrijver-God en de poging tot immitatie”. Al deze overwegingen zijn toespelingen op het eigenlijke verhaal. Vervolgens lijkt het verhaal uit het niets te beginnen met de scene waarin Victor de foto van Clara bekijkt. Er wordt een beschrijving gegeven van Victor: Hoog voorhoofd, zachte ogen, pigmentvlekken op zijn handen enz.
· Plotseling in het Derde Stuk wordt het eigenlijke verhaal weer onderbroken door een soort proloog die symboliseert wat het verhaal inhoudt. In een Joodse ghetto in het Praag van de 16e eeuw woont een Rabbi (Low) die ontboden wordt door de keizer. Deze draagt Low op om een Golem te maken (een kleien pop tot leven wekken) in ruil voor de veiligheid van het Joodse volk in de stad. Samen met Rabbi Isaac gaat hij aan de studie om het aloude godsdienstige ritueel tot een goed einde te brengen. Op het moment supreme lukt het de beide rabbi’s een vrouw van klei tot leven te wekken. Ze nemen haar mee naar huis waar ze bij Isaac (wiens vrouw pas bij hem weggelopen is) logeert. De volgende ochtend blijkt de Golem wild te zijn geworden en Isaac ligt zwaar verminkt op de grond. Low laat de Golem weer sterven.
· Het vierde stuk gaat over het fysieke ontstaan van Victor. Zijn vader, Ferdinand, wordt beschreven (een hoge militair in het leger) en zijn moeder (een beeldend kunstenares) en de strijd die zijn moeder voert om een kind te krijgen. Als dat eindelijk gebeurd blijkt het een jongetje te zijn dat Victor wordt genoemd.
· Akte B en het vijfde stuk beginnen bij de eerste brief die Victor aan Clara stuurt vanuit de universiteit van Californie. Het is eigenlijk een soort dagboek van de reizen die hij maakt voor zijn werk aan zijn dochtertje Aurora die pre-nataal gestorven is. Het is dus vanzelfsprekend in de ik-vorm geschreven. Hij hoopt hiermee Clara wat inzicht te verschaffen in de manier waarop hij heeft gehandeld. In Californie schrijft hij over zijn jeugd. Victor vertelt hoe hij aan de passie van scheikunde en micro-biologie is gekomen, namelijk door bekende wetenschappers te lezen en zichzelf daaraan te spiegelen. Ook vertelt hij over de liefdes in zijn leven, waaronder Clara.
· Het zesde Stuk begint bij Victors tweede schrijven aan Clara vanuit Venetie. Hij schrijft over de ontdekking van de Eobiont, een stukje klei dat met behulp van allerlei chemische processen tot leven gewekt is geworden. De naam van de Eobiont heeft hij uit het Grieks van de Griekse godin van de dageraad: Eos. In het Romeins is da Aurora. Hij heeft zijn ontdekking dus naar zijn dochter vernoemd. Hij schrijft over Brock, zijn assistent, die beledigd was dat hij de eer van de Eobiont niet heeft gekregen. Victor schrijft over bepaalde beroemde schijvers zoals Shelly, omdat ze geschreven hebben over het tot leven wekken van levenloze voorwerpen (Frankenstein). Hij schrijft ook over een ontmoeting met een man in een cafe in Venetie. De man, die achteraf Kurt Netter bleek te heten, is een kunstmagnaat die een tentoonstelling heeft samengesteld in Venetie. Victor is geboeid door de man, maar zij wisselen geen namen uit.
· Het zevende stuk begint met het derde en laatste schrijven van Victor aan Clara vanuit Caïro. Victor schrijft veel over de pyramiden en de Sfinx. Hij onderzoekt hier gemummificeerde aapjes naar de aanwezigheid van een retrovirus, zoals HIV. Hij bericht over zijn zoektocht naar de gebroeders Dodemont, zijn “melkbroers”. Hij heeft ze uitgenodigd om bij hem in Amsterdam een hapje te komen eten. Voor het eerst vertelt hij aan Aurora hoe zij gestorven is (ze had zichzelf opgehangen aan haar navelstreng) en over het leed dat hij en Clara geleden hadden. Toen Aurora geboren moest worden is Victor, die beloofd had bij de dood-geboorte aanwezig te zijn, gevlucht naar het rokershol. Hij was bang dat er een monster ter wereld zou komen. Dit was zijn fatale fout geweest en de reden waarom Clara bij hem weg is gegaan tijdens een vakantie in het Rhonedal. Victor schrijft ook dat hij een biografie aan het schrijven is die hij “Aurora’s KeytoLife” gaat noemen. Gaandeweg wordt duidelijk dat Victor steeds lastig wordt gevallen door mensen die het niet eens zijn met de ontdekking van de Eobiont. Zij achten dit slecht voor de samenleving. De bedreigingen zijn af en toe best heftig. Vlak voordat Akte C begint volgt er nog een naschrift vanuit Jerusalem waarin Victor bericht over een incident dat plaatvond tijdens de vliegreis Cairo-Jerusalem. De motor vatte vlam en hij was de enige die het zag en was zodoende waarschijnlijk de redder van het hele vliegtuig en zijn medepassagiers.
· Akte C en het achtste stuk kent een ander perspectief: een personale vertellen vanuit het perspectief van Victor. Hij start eigenlijk waar het verhaal begonnen is: de scene van Victor met de foto van Clara voor een grot in Griekenland. De gebroeders Dodemont komen op bezoek. De lezer krijgt een indruk van Victor’s kamer: een omgebouwde basiliek in hartje Amsterdam. Hij heeft een ideale werkkamer die volstaat met boekenkasten en boeken. Het enige dat Clara achter heeft gelaten bij Victor is haar dure secretaire. Hier vebindtVictor de conclusie aan dat het allemaal nog weleens goed kan komen. Ook wordt de situatie rond Aurora’s kinderkamer beschreven. Deze is gesloten geweest sinds het tragische voorval een jaar geleden. De sleutel zit nog in het slot en Victor is bang om er binnen te gaan. De gebroeders Dodemont komen binnen: Albert, Marnix en Sjoerd. Ze geven Victor een symbolisch pak melk. Er wordt gepraat over Victor’s ouders, clonen, zijn verhouding met Clara en Aurora. De gebroeders gaan weer weg en Victor gaat aan de wiskey.
· Het negende stuk begint waar het achtste is geeindigd. Victor denkt eraan om Clara op te bellen, hoewel ze een stilzwijgende afspraak hebben dat hij dat niet zou doen. Hij denkt een paar mogelijke scenario’s uit over hoe het gesprek zou kunnen verlopen.Uiteindelijk belt hij en treft het antwoordapparaat. Hij vraagt aan Clara of ze hem terug wil bellen. Victor zet een plaat op van een opera: Orpheus en Euridice. De zanger blijkt Jager-Jena te zijn, de vriend van Clara.
· Het Tiende Stuk begint als Victor wakker wordt uit zijn roes de volgende ochtend. Hij heeft een afspraak met een Amerikaanse genenexpert, maar hij heeft geen zin. Hij heeft spijt van het telefoontje gisterenavond en ziet maar een manier om het goed te maken: nog een keer bellen om het uit te leggen. Hij valt hierbij echter midden in een gesprek van een moordcomplot. Twee mannen spreken in slecht Engels een moordaanslag af. Victor wil hier aangifte van doen, maar de inspecteur zegt dat hij verder niets kan doen. Toch zit het Victor niet lekker en besluit zelf op onderzoek uit te gaan aan de hand van de aanwijzingen van het telefoongesprek.
· Het Elfde Stuk beschrijft de zoektocht van Victor naar de huurmorrdenaar. Na een tijdje ziet hij in dat het nutteloos is en merkt dat hij de afspraak met de Amerikaan is vergeten. Deze is al lang boos vetrokken en Victor gaat naar Hotel Excelsior om wat te gaan drinken. Daar blijkt een soort kunstgala aan de gang te zijn waar de kunstenaar van de eeuw gekozen wordt. Als Victor naar binnen wil, komt hij de man uit het cafe in Venetie tegen die zich nu voorstelt als Kurt Netter. Hij blijkt Victor nog te kennen en weet zelfs zijn naam, terwijl ze die in Italie niet uitgewisseld hebben. Netter nodigt Victor uit voor een kijkje achter de schermen van het televisieprogramma. Netter gaat aan een tafel zitten met een aantal andere kunstbazen en ze voeren een gesprek over vrouwen in de kunst. Dan zwenkt het gesprek over naar de nominaties. Er vallen bekende namen zoals Picasso. Als de presentator aanlandt bij Netter staat deze op van zijn stoel en begint als een profeet te praten over de volgende eeuw. Hij vergelijkt zijn nominee met Pygmalion, een figuur uit de metamorphosen van Ovidius. Die had een wassen beeld tot leven gewekt. Het blijkt dus dat Netter Victor wil nomineren. Deze is beledigd en denkt dat Netter zijn werk verkeerd begrijpt. Hij vat het op als een spot en verlaat boos, maar angstig het hotel.
· Het Twaalfde en laatste Stuk gebint als Victor weer in de basiliek is. Hij gaat wat eten in een Italiaans restaurant. Hij vertrekt weer en gaat naar zijn appartement en komt daar zijn huisbaas tegen waarmee hij een praatje maakt over pyramiden. Binnen pakt hij de Metamorphosen van Ovidius en leest het stukje over Pygmalion. Dan gaat hij TV kijken, maar ziet steeds uit zijn ooghoeken de sleutel in het slot van Aurora’s kamer. Hij loopt erop af, zoder het eigenlijk te willen. Victor draait de sleutel om en op hetzelfde moment gaat de bel. Hij doet de deur open en zijn moordenaars staan erachter. In zijn zak begint zijn mobiele telefoon te trillen. Clara? Victor wordt neergestoken, hij is gelukkig.
Titelverklaring
De Procedure wijst op de procedure die nodig was om de Eobiont te ontdekken. Ook wijst het op de Procedure van de schepping in zijn geheel en het leven zelf.
Thema
Ik denk dat het thema iets in de strekking van “De scheppingsdrang van de mens en het willen zijn als God” moet zijn. Daar gaat het hele boek over.
Belangrijke Motieven
Dood en leven
Frankenstein-motief
Orpheus-motief
Schuld en boete
Eigen Mening
Ik vond het een schitterend boek, hoewel het wat traag op gang komt. Maar dat is de bedoeling van de auteur. Ik vond het mooi, omdat het boek zo veel elementen bevat van o/a de klassieke literatuur en klassieke oudheid en het Oude Egypte, terwijl er eigenlijk heel weinig feitelijke gebeurtenissen plaatsvinden en beschreven worden. En dat gebeurt op zo’n manier dat het toch net niet onduidelijk wordt. Er valt zo veel te vertellen over het boek dat het me zelfs niet in een ruime samenvatting niet goed genoeg gelukt is.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen