Boekverslag : J. Bernlef - Verloren Zoon
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2111 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2111 woorden.
Onderdeel 1:
Titel: “Verloren Zoon”
Auteur: J. Bernlef
Romanthema: Psychologische roman
Uitgeverij: Querido
Plaats van uitgave: Amsterdam
Datum van uitgave: 1997
Druk: Eerste en tweede druk, 1997
Aantal bladzijden: 189
Waarom heb ik dit boek gekozen?
Er is geen speciale rede voor de keuze van dit boek. Ik heb een lijstje van literaire schrijvers meegenomen naar de bibliotheek en ik heb daar een willekeurig boek gepakt van één van die schrijvers: “Verloren Zoon”, van J.Bernlef.
Samenvatting van het verhaal:
De toneelregisseur Rob Noordhoek zat op een cruiseschip op de Atlantische oceaan om wat uit te rusten na een drukke periode als regisseur van een nieuw toneelstuk. Opeens stak er een storm op. Rob Noordhoek ging naar buiten om te kijken hoe zwaar de storm was. Plotseling werd hij door een sterke rukwind zonder dat iemand op het schip het opmerkte overboord geblazen.
Na een lange tijd dobberen op een boomstam, spoelde hij bewusteloos aan op een eiland dat er op het eerste gezicht onbewoond uitzag. Toen hij zijn bewustzijn terugkreeg en alles weer een beetje op een rijtje had, stond hij op en keek rond op het eiland. Na een tijdje constateerde hij dat het eiland onbewoond was. Er waren in vroegere tijden echter wel mensen geweest, want er stonden een aantal vervallen huisjes, een kerkje en een aanlegsteiger. Rob Noordhoek besefte dat hij ver van de bewoonde wereld af zat en dat hij weinig kans had om gered te worden. Hij zocht een huisje uit om in te wonen en ging op zoek naar eten. Hij zocht heel het eiland af en vond slechts enkele blikken soep en bonen. Hij besefte dat hij hier maar hooguit een maand mee vooruit kon.
Om zijn leven als een gestructureerd geheel te blijven zien schreef hij brieven (als een soort dagboek) aan Suzan Schuurman, een actrice die vroeger bij hem auditie gedaan had. Hij schreef ze natuurlijk niet aan haarzelf maar aan een levensgrote kartonnen reclameafbeelding van haar, die hij op het eiland gevonden had. In deze brieven schreef hij over zijn verleden gecombineerd met de dingen van nu en van zijn toekomst. Rob Noordhoek vergeleek zijn situatie met Robinson uit het boek: Robinson Crusoë. Dat deed hij want hij ontmoette ook een papegaai en die noemde hij net als Robinson, Vrijdag. Naast Vrijdag ontmoette hij ook een hond die hij Tim noemde. Een paar dagen nadat zijn etensvoorraad op was, raakte zijn rechterknie ontstoken en hij voelde zijn dood dichterbij komen. Toen schreef hij nog gauw zijn laatste brief in de hoop dat ooit iemand die zou vinden, liep naar het strand waar hij vervolgens in elkaar zakte en dood ging.
Onderdeel 2: Verdieping
Titelverklaring:
Het is heel logisch dat de titel van het boek “Verloren Zoon” is omdat het gaat over een man (Rob Noordhoek) die in zijn eentje op een verlaten eiland zit en later ook dood gaat. Rob Noordhoek schrijft in zijn brieven ook veel over zijn ouders. Vandaar de titel: “Verloren Zoon”
Het boek bevat geen ondertitel en geen motto.
Personages:
Er is maar één belangrijke personage te beschrijven omdat het verhaal zich afspeelt rond één man (Rob Noordhoek)op een verlaten eiland.
Rob Noordhoek:
Uiterlijk: (nog niet op het eiland)
Hij heeft bruin, licht grijzend en vrij lang haar, grote bruine ogen, een gladgeschoren gezicht, een normaal postuur en hij was gekleed in een wit overhemd en een zwarte broek.
Uiterlijk: (op het eiland)
Gekleed in een aan flarden gescheurd wit overhemd en een kapotte zwarte broek. Op het eiland kon hij zich natuurlijk niet scheren een had dus een behaard gezicht. Later toen hij gewend was aan het eiland en het klimaat is hij ook naakt rond gaan lopen.
Innerlijk:
Rob Noordhoek is een rustige man die eerst goed nadenkt voor hij wat doet. Hij heeft innerlijke trekjes van een psychiater. Dat merk je aan zijn uitspraak: “Ik ben eraan gewend geraakt dat mensen mij al na korte tijd de intiemste details uit hun leven vertellen zonder dat ik daarom gevraagd heb. Ik had dus misschien wel beter psychiater kunnen worden” (zie: blz.5).
Het is een man die veel nadenkt over zijn verleden en zijn toekomst. Dat merk je aan de inhoud van zijn brieven die hij schreef tijdens zijn verblijf op het eiland, want die gingen vooral over zijn jeugd, zijn ouders, maar ook over zijn leven op het eiland. Hij is niet snel overstuur of in paniek, want zelfs na zo’n verschrikkelijke en ingrijpende gebeurtenis had hij alles nog op een rijtje en bleef hij gewoon kalm.
Hij heeft ook enorm veel respect voor zijn ouders, want in zijn brieven schrijft hij heel respect- en liefdevol over zijn ouders. Hij is niet gelovig.
Rob Noordhoek is overduidelijk een “Round Character”, want het karakter van hem wordt in de loop van het verhaal steeds meer ingevuld.
Perspectief:
De hij/zij-verteller, want het verhaal is geschreven vanuit één enkele hij-personage (Rob Noordhoek) en het zicht van de lezer blijft beperkt tot wat die ene persoon denkt, voelt, zich herinnert, droomt, ziet enz.
Ik dacht eerst aan een auctoriaal perspectief (alwetende verteller), omdat de verteller bijv. de geschiedenis van het eiland beschrijft zonder dat de hij-personage daar iets vanaf weet, maar het is geen auctoriaal perspectief omdat in dit verhaal geen vooruitwijzingen voorkomen en de verteller de afloop van het verhaal niet weet. Het verhaal wordt dus verteld vanuit het personale perspectief, voorbeeld: Hij liep het zandpad naar het kanon aan de zuidkant van het eiland op. Hij moest zich een beter beeld van het eiland vormen. In de blocnote zou hij een kaart van het eiland maken, die hem zou helpen bij een verdere inventarisatie. (zie blz.55)
Ruimte:
Waar speelt het verhaal zich af?
Het verhaal speelt zich in het begin van het verhaal af op het cruiseschip “The Bournemouth” dat onderweg was op de antlantische van Santa Lucia (op de Kaap Verdische eilanden) naar de Virgin eilanden. Het is was gebouwd in 1968. Aan de buitenkant zag het schip er oud uit, maar binnenin het schip was het schip uitgerust met een spiksplinter nieuw interieur met allerlei hightech apparatuur. Later in het verhaal, als Rob Noordhoek overboord is geslagen en aangespoeld is, speelt het verhaal zich ineens ergens anders af.
Het speelt zich nu af op een klein, verlaten eilandje (300 meter breed en 900 meter lang) waar alleen nog maar resten van een vroegere beschaving te vinden zijn. Op het eiland staan een tiental vervallen huisjes en een kerkje waar vroeger handelaren gewoond moeten hebben. Er werd vroeger op het eiland waarschijnlijk ook in slaven gehandeld, want Rob Noordhoek vindt op het eiland oude slavenregisters en er staat ergens achteraf op het eiland een soort stal met tralies, kettingen en stoffelijke resten van mensen.
Voorbeeld van een beeldvormende ruimte binnen het verhaal:
Fragment van de beschrijving van het eiland gezien door Rob Noordhoek van af een heuvel op het eiland: Daar liep het pad waarlangs hij zonet gekomen was. En daar lag het huis met zijn ommuurde tuin. Een paar honderd meter verderop zag hij de platte daken van nog meer huizen, die rond een plein stonden waarop de enige boom van het eiland stond. Aan het plein lagen een groot gebouw en een kerk met twee torens waarvan er een was ingestort. Verder naar het noorden liep het eiland in een punt uit. Daar lag een ommuurde vesting. (zie blz.22)
Voorbeeld van een sferische ruimte binnen het verhaal:
Fragment van de beschrijving van het scheepsrestaurant van
“The Bournemouth” waar Rob Noordhoek dineerde: Achter in het scheepsrestaurant speelde een orkestje, ingeklemd tussen twee reusachtige potpalmen. IJle vioolklanken bereikten zijn oren in bibberende golven, alsof de muzikanten hun muziek aan de hen omringende oceaan hadden aangepast.
Deze beschrijving zorgt ervoor dat de lezer de sfeer van het scheeprestaurant voelt en begrijpt.
In het verhaal worden geen sferische ruimtes beschreven.
Tijd:
Wanneer speelt het verhaal zich af?
Wanneer het verhaal zich afspeelt wordt niet duidelijk in jaartallen genoemd. Maar het zal zich aangezien de moderne elektrische apparaten op het schip en bijvoorbeeld het moderne taalgebruik van Rob Noordhoek ongeveer rond 1980 afspelen.
Het verhaal is chronologisch want alle gebeurtenissen worden verteld in de tijdvolgorde waarin ze plaatsvinden. Er is dus in dit verhaal geen sprake van flashbacks of toekomstverwijzingen (flash-forwards).
De verteltijd van dit verhaal is ongeveer 4 uur.
De vertelde tijd is ongeveer 2 maanden.
Het verhaal is niet discontinu, want het bevat geen grote tijdssprongen.
Thema:
Waar gaat het verhaal nu over?
Het thema van dit verhaal is: Eenzaamheid.
Het thema Eenzaamheid is natuurlijk logisch, want alle onderdelen van eenzaam zijn komen duidelijk naar voren omdat het verhaal speelt rond één (eenzame) man op een verlaten eiland die daar nadenkt over zijn respect voor zijn ouders, over zijn vroegere leven op de bewoonde wereld en over zijn ware identiteit.
Motieven:
De motieven die het thema Eenzaamheid gestalte geven, zijn: ware identiteit, respect en zelfvertrouwen.
Ware identiteit, omdat aan het einde van het verhaal de dood en de ware identiteit van de eenzame hoofdpersoon eindelijk samenvallen.
Respect, omdat hij door te bekijken hoeveel respect hij wel niet heeft voor zijn ouders, voor zichzelf en voor andere mensen die hij kent erachter kwam dat hij eigenlijk helemaal niet eenzaam hoefde te zijn.
Zelfvertrouwen: Als je eenzaam bent is zelfvertrouwen heel erg belangrijk, want als je geen vertrouwen meer in jezelf hebt in een tijd van eenzaamheid dan komt er helemaal niets van je terecht. Rob Noordhoek bleef in zichzelf vertrouwen ondanks zijn benarde situatie en zijn eenzaamheid. Hierdoor bleef hij tot aan zijn dood gefocust op het in leven blijven op het eiland.
Eigen mening/waardering:
Ik vind het een mooi verhaal. Dat komt door de prachtige, gedetailleerde omschrijvingen van omgevingen en voorwerpen. Ook gevoelens, gedachten, dromen en herinneringen worden heel goed en duidelijk omschreven. Het verhaal is niet langdradig of saai, maar juist afwisselend. Ook de gebeurtenissen op het eiland en de gebeurtenissen uit het verleden van de hoofdpersoon lopen heel mooi in elkaar over. Het verhaal had van mij wel wat spannender en spectaculairder mogen zijn.
Het is een niet al te dik boek (189blz.) en het leest gemakkelijk.
Kortom ik vind het een goed boek.
Info over de schrijver:
J.Bernlef, pseudoniem van Hendrik Jan Marsman, is op 14 januari 1937 te Sint-Pancras (N.-H.) geboren. Sinds 1965 is hij fulltime schrijver, vóór die tijd was hij onder meer werkzaam als ober en bordenwasser in een hotel in Karlstad (Zweden) en bij een importeur van boeken in Amsterdam. In 1958 richtte hij samen met onder anderen K.Schippers, zijn vriend en later ook zijn zwager, het tijdschrift Barbarber op, dat tot eind 1971 bleef bestaan. Het manuscript van zijn eerste dichtbundel werd in 1959 bekroond met de Reina Prinsen Geerligs-prijs. Ondanks een gestage en veelzijdige productie bleef zijn werk bij het grote publiek tamelijk onbekend, tot in 1984 zijn roman Hersenschimmen een doorbraak veroorzaakte. Bernlef werd twee maal genomineerd voor de AKO-literatuurprijs en was de eerste auteur die hem (in 1987 voor Publiek geheim) in ontvangst mocht nemen.
Ook heeft hij de Constantijn Huygensprijs in 1984 en de P.C.Hooftprijs in 1994 gekregen.
Andere werken van J.Bernlef zijn:
Romans:
Sneeuw
Meeuwen
De man in het midden
Onder ijsbergen
Eclips
Gedichten:
Niemand wint
Vreemde wil
Wolftoon
Geestgronden
De noodzakelijke engel
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen