Joost Zwagerman, Chaos en Rumoer
Algemene gegevens:
Chaos en Rumoer is in 1997 geschreven door Joost Zwagerman en uitgegeven in Augustus
dat jaar door de Arbeiderspers.
Samenvatting:
Otto is een schrijver en aan het begin van het boek besluit hij om te stoppen met
schrijven. In een half jaar heeft hij nog niets zinnigs op paper gezet. Hij gaat naar zijn
uitgeverij Orakel en vertelt aan zijn baas, Arnoud Zegel, dat hij stopt met schrijven.
Hier is de uitgever niet blij mee, net nu er een kans is dat er een van de drie boeken van
Otto vertaald gaat worden in Noorwegen. Otto blijft bij zijn besluit. Otto heeft
telefoonvrees en als de telefoon overgaat schrikt hij dus enorm. Het is ene Berend die hem
opbelt. Berend is van PON, een radiomaatschappij en ze hebben een presentator nodig voor
een cultuurprogramma, Chaos en Rumoer. Otto komt auditie doen. Hij wordt aangenomen en hij
heeft twee voorwaarden: Hij wilt niets met toneel doen en hij wilt Eddy Waterland niet in
zijn uitzending hebben. Eddy is Otto's aartsvijand omdat Otto's vrouw, Karin, een relatie
gehad heeft met Eddy in de tijd dat ze getrouwd was met Otto. Ze is dus vreemd gegaan. Een
ander aspect van Otto's haat komt er later nog bij als Eddy, ook een schrijver bij Orakel,
een verhaal gaat schrijven naar idee van Otto. Otto had een tijdje geleden dat idee
besproken met de uitgever en dat is toen afgewezen en nu wordt Eddy geprezen om zijn
originele idee (een verhaal over een schrijver die niet aan schrijven toekomt). Met de
wensen van Otto wordt rekening gehouden. Otto's eerste uitzending verloopt niet echt
soepel maar na een tijdje gaat alles goed. Hij heeft zijn handen vol aan alle faxen en
telefoontjes die hij van Riekje krijgt. Aan het eind van het boekgedeelte
"Augustus" krijgt Otto de proefdrukken van de nieuwe Waterland. In het
boekgedeelte April wordt Otto gebeld door Riekje met de vraag of hij direct wilt komen
vergaderen, het is dringend. Nu blijkt dat Stan, de medepresentator van C&R een
toneelbaan heeft aangenomen. Hij heeft nu nog weinig tijd voor de radio. Het komt erop
neer dat Otto in plaats van Stan nu de toneelvoorstellingen moet bezoeken voor het
radioprogramma. Dit is tegen de wil van Otto maar hij moet wel. Hij moet direct die week
naar Arnhem. Daar kijkt hij naar een stuk dat hem absoluut niet interesseert. Wat hem wel
interesseert is de hoofdrolspeelster, Christel. Zij blijkt de dochter te zijn van de
regisseur en Otto wordt door hem thuisgebracht. In de auto vertelt hij Christel dat hij
met een Tv-programma bezig is. Als Otto thuiskomt leest hij de proefdrukken van Waterland
en hij maakt zich heel erg boos. Waterland heeft niet alleen het idee van Otto gekopieerd
maar de ik-persoon in het verhaal ís Otto. Otto is door het dolle heen (negatief). Hij
verdenkt zijn vrouw Karin ervan dat zij de privédetails in dit verhaal heeft doorverteld
aan Eddy. Als zij dat in een heftige ruzie ontkent gelooft Otto haar. Een tijdje later
wordt Otto door Riekje opgebeld of hij meteen kan komen. De redactie van C&R is
furieus op Otto na het lezen van het verhaal van Waterland. In de passages over de radio
gaat het over een cultuurprogramma. De redacteurs van C&R herkennen zichzelf in de
personen die door Waterland zijn neergezet en daar zijn zij niet blij mee. Ze worden heel
erg negatief neergezet en ze verdenken Otto ervan dat hij die gegevens aan Waterland heeft
doorgespeeld. Otto ontkent dit maar toch wordt hem aangeraden ontslag te nemen. het
mysterieuze is dat het boek van Waterland alles voorspelt, zelfs de vergadering en alles
wat er gezegd wordt. uiteindelijk wordt er gestemd over Otto en hij mag blijven, net als
in het verhaal van Waterland. Buiten krijgt Otto een beetje mot met Stan en dan voorspelt
Stan dat Otto naar bed gaat met Christel. Otto is alles nu zó zat van die Waterland dat
hij gaat uitproberen of Waterland nu óók weer gelijk heeft. Hij belt Christel op met de
mededeling dat hij een eigen talkshow heeft en dat zij medepresentator wordt. Ze spreken
af in een chique restaurant, net als in het verhaal van Waterland. De vader van Christel
is behalve regisseur ook nog schrijver en hij maakt een goede kans om genomineerd te
worden voor de Eurobank-literatuurprijs. Dit wordt beslist op de avond van het diner. Als
Christel op wordt gepiept blijkt dat haar vader genomineerd is. Ze wilt meteen naar haar
huis om haar vader op het journaal te zien. Otto gaat mee. Nu grijpt hij zijn kans en
probeert Christel te betasten. Dit vindt zij niet leuk en zij stuurt Otto naar huis.
Beneden bij de deur krijgt Otto een lichtflits in zijn gezicht. Met zijn handen voor de
ogen loopt hij weg. Thuis bij Karin krijgt hij te horen dat Eddy ook genomineerd is en dat
zijn reactie op TV was dat hij met de handen voor zijn gezicht wegliep. Twee van de vijf
genomineerden voor de prijs willen maar in de radio-uitzending komen en de redactie geeft
Otto hiervan de schuld. Otto gaat met Riekje mee naar de uitreiking van de
Eurobank-literatuurprijs. Vooraf neemt Riekje interviews af en Otto mag met de loodzware,
veel te grote recorder lopen. Bij het eten/uitreiking blijkt dat er maar één stoel is
gereserveerd voor C&R. Uiteindelijk gaat Otto daar zitten en hij giet zichzelf flink
vol. Hij houdt Eddy goed in de gaten. Opeens komt er een politieagent op het podium en hij
beveelt iedereen om naar buiten te gaan, er is sprake van een bommelding. Nu slaan alle
stoppen door bij Otto want ok dit, hetzij figuurlijk, stond ook in het verhaal van
Waterland. Otto staat op en begint onder toezicht van honderden mensen en tv-ploegen
Waterland te beschuldigen van deze bommelding. Bij het verlaten van het gebouw wordt hij
vastgegrepen door een agent maar Otto is zó kwaad dat hij ontsnapt. Hij vlucht naar een
bruin café op het Spui waar hij meteen wordt herkend. (alles is op TV uitgezonden). Hij
wordt gered door een stem in een hoek van het café. Tot Otto´s verbazing behoort die
stem toe aan Edy Waterland. Eddy is ook de drukte ontvlucht en nodigt Otto nu uit om aan
zijn tafel te gaan zitten. In de eerste instantie weigert Otto maar dan bedenkt hij zich
en neemt plaats aan de tafel. Hij confronteert Eddy met zijn opvattingen over het boek
maar Eddy weet van niets. Hji beweert dat elk radioprogramma zich dacht te herkennen en
dat de schrijver in de omstandigheid van elke schrijver verkeert. Otto gaat door met zijn
beschuldigingen en Eddy vindt dat Otto zich ongelofelijk aanstelt en stelt hem voor om
weer te gaan schrijven, dat staat namenlijk ook in zijn boek. Eddy geeft Otto de tip om te
schrijven over een schrijver die zichzelf terugziet in andermans verhaal. Nadat Otto dit
allemaal verwerkt heeft besluit hij iedereen te vergeven en weer te gaan schrijven.
Thematiek:
Echt een dubbele bodem heeft het verhaal niet. Het grappige aan dit verhaal is dat dit
eigenlijk het verhaal van Eddy Waterland is dat Joost Zwagerman neerzet. Otto doet precies
wat Eddy ook heeft geschreven al probeert hij dat steeds te vermijden.
Mening:
Niet te moeilijk, leuk |