Boekverslag : Tessa De Loo - De Meisjes Van De Suikerwerkfabriek
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3815 woorden.

INHOUD EN STRUCTUUR

Het boek De meisjes van de suikerwerkfabriek is ingedeeld in zes getitelde verhalen. Het boek heeft 194 bladzijden.
Het tweede verhaal is het titelverhaal en tevens het grootste verhaal uit de bundel. Alle verhalen staan los van elkaar hoewel ze toch een aantal dingen gemeenschappelijk hebben, hierover later meer. Ik zal de zes verhalen allemaal apart uitwerken, te beginnen met het titelverhaal.


DE MEISJES VAN DE SUIKERWERKFABRIEK


INHOUD

Drie vrouwen die in een suikerwerkfabriek werken, reizen al jaren met de trein naar hun werk. Ze hebben een "eigen" coupe en kennen de drie conducteurs van de trein goed. Sinds kort is er een nieuw meisje bij gekomen, zij vertelt het hele verhaal. Het meisje werkt in de fabriek omdat het op school niet ging.
De vier vrouwen hebben allemaal slechte ervaringen met mannen. Cora heeft een man met de ziekte van Parkinson en moet hem dus constant verzorgen, Trix` echtgenoot slaat haar en heeft haar verkracht, Lien moet altijd met haar man naar allerlei sportevenementen omdat ze hem in z`n eentje niet vertrouwt. De ik-figuur is ontmaagd door haar vriend Ruud in een meubelzaak en later ziet ze die zelfde jongen met een ander meisje.
Op een dag komt er een nieuwe conducteur de coupe binnen. De ik-figuur is vergeten haar maandkaart te verlengen. De vaste conducteurs maakten daar nooit problemen van, maar deze wil een bon uitschrijven. Dan nemen de vrouwen wraak door de conducteur helemaal uit te kleden en hem daarna te liefkozen tot hij een erectie krijgt en totaal vernederd is. De man begint te huilen en de beduusde vrouwen geven hem zijn kleren terug en laten hem gaan.

KARAKTERS

De ik-figuur is een meisje dat helemaal genoeg heeft van haar ouders en de rest van de omgeving. Ze heeft niet voldaan aan het verwachtingspatroon van haar vader en moeder en is mislukt op school. Door haar ervaring met Ruud, haar ex-vriendje, is ze totaal teleurgesteld in de liefde, seksualiteit en mannen in het algemeen. Dit slechte beeld van mannen wordt nog eens versterkt door de manier waarop haar vader haar en haar moeder domineert. Ze is vrij teruggetrokken en stil in vergelijking met de anderen.

Cora is het moederlijke type van het stel. Ze is dik en eet graag bonbons die ze de vorige dag mee heeft genomen uit de fabriek. Ze heeft een man met de ziekte van Parkinson en moet dus constant voor iemand zorgen, dat merk je ook aan haar gedrag. Zij neemt het initiatief tot de wraakactie.
Trix is blond, slank en heeft blauwe ogen. Ze wil het graag iedereen naar de zin maken en kijkt doorgaans verveeld. Ze wordt door haar man slecht behandeld en neemt het erotische gedeelte van de wraakactie voor haar rekening. Hiermee verzet ze zich symbolisch tegen de seksuele onderdrukking van haar man.

Lien heeft dikke brillenglazen en breit graag. Ze gaat vaak naar sportevenementen om haar echtgenoot in de gaten te houden.

De jonge conducteur is een ijverige jongen die de sfeer in de coupe totaal niet aanvoelt. Wanneer hij naakt is, zonder uniform dus, is de conducteur opeens een gewone jongen met blauwe ogen en lieve krulletjes die medelijden wekt bij de vrouwen.

TIJD

De vertelde tijd van de eigenlijke gebeurtenis, de wraakactie, omvat ongeveer een kwartier tot twintig minuten. Maar omdat het verhaal niet chronologisch wordt verteld is de echte vertelde tijd een paar weken. De verteltijd is 37 bladzijden.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich af in een treincoupe. Deze coupe is de belangrijkste ruimte in het verhaal. Het is voor de meisjes een soort heiligdom; indringers worden geweerd. Het is de enige ruimte waar ze niet worden onderdrukt en vernederd door mannen zoals dat thuis en op hun werk wel het geval is. Wanneer de nieuwe conducteur hun " heiligdom" schendt, straffen de meisjes hem dan ook onmiddellijk.

PERSPECTIEF

Het verhaal is geschreven in de ik-vorm, deze ik stelt zich nogal teruggetrokken op en probeert verklaringen te zoeken voor de dingen die gebeuren. Je leest ook haar eigen ervaringen.

THEMA

Het thema van dit verhaal is " de machteloosheid van vrouwen tegenover mannen en hun reactie hierop".

MOTIEVEN

~ sleur van het dagelijks leven
~ machtsverhoudingen
~ machteloosheid
~ weerloos zijn
~ opgeven






MUZIEKLES

INHOUD

De BLOKFLUIT VAN Tom is kapot gemaakt door een aantal jongens toen hij terugkwam van zijn muziekexamen. Zijn vader Johan, die zelf gitaar speelt, vindt dat zijn zoon maar eens een echt instrument moet gaan bespelen. Tom stelt een aantal instrumenten voor, maar niets is goed genoeg volgens zijn vader. Op een dag ziet Toms vader hem Chuck Berry imiteren met zijn vaders gitaar in zijn hand. Johan vindt dit natuurlijk geweldig en Tom krijgt gitaarles en een eigen gitaar. Maar de officiële lessen gaan niet snel genoeg voor Johan en hij besluit zijn zoon zelf les te gaan geven in rock - en bluesschema`s. Dit werkt echter averechts ; Tom krijgt steeds minder plezier in het spelen omdat zijn vader hem zo zit te pushen en gaat liever voetballen met de jongens die zijn blokfluit vernield hebben.

KARAKTERS

Johan is een man tussen de 30 en de 40 jaar oud. Hij heeft zijn eigen jeugddromen niet waar kunnen maken. Hij had graag een carrière als rockgitarist gehad en als hij zijn zoon dan ziet playbacken met zijn gitaar in zijn handen, wil hij dat zijn zoon zijn droom gaat vervullen. Hij pusht zijn zoon net zo lang tot deze er geen zin meer in heeft.

Lisa is Johans vrouw en Toms moeder. Ze is een drukke huisvrouw en heeft net als Johan haar dromen en verlangens opgegeven om plaats te maken voor de sleur met allerlei dagelijkse en huishoudelijke beslommeringen. Soms wordt het haar allemaal even teveel.

Tom is de oudste zoon thuis, hij wordt niet begrepen door zijn ouders en vindt hen maar vreemd en leeft in zijn eigen kind-wereldje. Zijn vader probeert hem te pushen om gitaar te spelen, maar eigenlijk is dat helemaal niet wat hij wil. Pas als het voor hem echt te ver gaat, durft hij tegen zijn vader in opstand te komen.

TIJD

De vertelde tijd beslaat een paar weken, het verhaal wordt niet chronologisch verteld. De verteltijd is 20 bladzijden.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich af in een huis in een eenvoudige nieuwbouwwijk.

PERSPECTIEF

Er is een auctoriale verteller in dit verhaal; je leest de gedachten en gevoelens van alledrie de hoofdpersonen.

THEMA

Het thema van dit verhaal is " het laten gaan van dromen en verlangens uit je jeugd".



MOTIEVEN

~ verschil tussen volwassene en kind
~ teleurstelling
~ kiezen
~ dagelijkse sleur



ROSE MET BIZARRE STUKJES GEEL ERTUSSEN

INHOUD

De kater, Parel, van de ik-figuur is al een tijdje zoek. De vader van de ik-figuur houdt zich daar niet zo mee bezig, hij is te druk in de weer met zijn carrière. Op een avond vinden de ouders Parel in een greppel met een steen naast zijn kop. Vader begraaft de kat nogal lomp en oneerbiedig in de achtertuin. De volgende ochtend begraven de ik-figuur en haar broertje en zusje de kat nog eens, maar dan plechtig. Later op die dag komt meneer de Gaai, de toekomstige chef van haar vader , met zijn vrouw op bezoek. De ik-figuur heeft haar ouders over hem horen praten en zegt tegen hem dat hij vast veel van dieren moet houden aangezien hij zo "graag met andermans veren pronkt." Het meisje denkt dat ze iets vreselijks gedaan heeft, maar later blijkt dat haar woorden weinig invloed hebben gehad. Ze is aan de ene kant opgelucht, maar aan de andere kant begrijpt ze niet waarom haar vader zo bij de Gaai slijmt en niet gewoon ontslag neemt.

KARAKTERS

De ik-figuur is een meisje van een jaar of dertien die haar vader niet begrijpt en ook niet door hem begrepen wordt. Ze denkt dat het hem niets kan schelen hoe zij zich voelt en voelt zich vaak overbodig.

De vader wordt beschreven als een wrede, ongeïnteresseerde en onbegripvolle man. Maar ik denk dat hij gewoon moeite heeft de wereld van zijn dochter, die hij al lang geleden achter zich heeft gelaten, in te stappen. Hij is verleerd hoe het voelt om kind te zijn en dat zorgt voor een hoop onbegrip.

TIJD

De vertelde tijd is een paar dagen. Het verhaal wordt niet chronologisch verteld. De verteltijd is 22 bladzijden.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich in het huis en in de tuin van de familie af. De tuin is tevens het symbool voor de wereld van het kind zijn; de ik-figuur trekt zich vaak terug in de tuin en ook de kat waar ze veel om gaf wordt plechtig begraven door de kinderen in de tuin. Vader heeft als het ware inbreuk gepleegd op de waarde van de kinderwereld door de kat die van zoveel waarde was voor hen, zo oneerbiedig te begraven in diezelfde tuin.


PERSPECTIEF

Alles wordt vanuit de ik-figuur verteld, zij drukt haar gedachten en gevoelens uit.

THEMA

Het thema van dit verhaal is " het onbegrip en verschil tussen een volwassene en een kind".

MOTIEVEN

~ onbegrip
~ dieren
~ dood
~ pijn



DE GROTE MOEDER

INHOUD

Lise wordt door haar ouders op padvinderskamp gestuurd wanneer zij naar Parijs gaan. Lise haat het kamp, ze voelt zich opgesloten in een vreemde, vijandige wereld. De kampleidster Guido Ravenhorst is een vreselijk mens, zij laat Lise allerlei stomme opdrachten doen. Lise is in de puberteit en komt op allerlei manieren in aanraking met seksualiteit. De enige in het kamp die ze vertrouwt is Martha, het hulpje van Guido Ravenhorst. Maar als Martha medeplichtig is aan een nachtelijk offerritueel, waarbij de meisjes elkaars bloed (ranja met zout) moeten drinken, beseft Lise dat ook dit vertrouwen niet terecht was.
Tijdens een spelletje verdwaald Lise en komt terecht in een jongenskamp. Als ze de volgende ochtend terug wordt gebracht, is Guido razend. Ze laat de uitgeputte Lise het hele ontbijt verzorgen. Op het einde van het verhaal krijgt Lise een kaart van de familie met enthousiaste verhalen uit Parijs.

KARAKTERS

Lise is een meisje in de puberteit die dat door haar ouders naar een kamp gestuurd wordt waar ze het vreselijk vindt. Op allerlei manieren komt ze, ongewild, in aanraking met seksualiteit. Ze voelt zich erg alleen en anders dan de rest.

Guido Ravenhorst is de kampleidster waarvan gezegd wordt dat haar vader bij de NSB was. Dit geeft al aan hoe gemeen ze wordt afgebeeld. Ze is een soort tiran die geen enkele vorm van begrip toont voor Lise die wanhopig probeert een positie in te nemen waar ze zich lekker bij voelt, maar die positie niet vindt.

Maritha is het hulpje van Guido Ravenhorst. Zij is de enige die Lise vertrouwd, maar heeft zelf volgens mij niet door hoe belangrijk dat vertrouwen voor Lise is.

De ouders van Lise spelen eigenlijk niet zo`n grote rol in het verhaal, maar zijn in feite wel de aanstichters van alle ellende; zij hebben haar immers naar het kamp gestuurd.

TIJD

De vertelde tijd is een paar dagen, maar het hele kamp heeft waarschijnlijk een paar weken geduurd. Het verhaal wordt niet helemaal chronologisch verteld; er komen flash-backs in voor. De verteltijd is dertig bladzijden.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich af in het kamp waar Lise de zomer doorbrengt. Het wordt beschreven als een soort gevangenis, een plaats waar je jezelf niet kunt zijn en opgesloten zit.

PERSPECTIEF

Het verhaal is geschreven vanuit een ik-figuur, je leest haar gevoelens en maakt alles mee vanuit haar positie.

THEMA

Het thema van dit boek is " de onmacht van een meisje in de puberteit die tegen haar wil in, in allerlei vervelende en nieuwe situaties terechtkomt".

MOTIEVEN

~ "over" zijn (je het vijfde wiel aan de wagen voelen)
~ seksualiteit
~ verdwijnen



OP HOGE HAKKEN

INHOUD

Berber en Richard zijn op vakantie op het Griekse eiland Korfoe. Ze gaan een dagtochtje maken naar een ander eiland: Paxos. Berber hoopt dat ze nu eindelijk de vakantie zullen krijgen waarop zij gehoopt had. Ze heeft echter niet in de gaten dat de vakantie niet is zoals zij wil omdat ze een minderwaardigheidscomplex heeft. Berber heeft speciaal voor deze dag een mooie jurk en schoenen met hoge hakken aangedaan, maar door al het wandelen krijgt ze algauw blaren waardoor de dag helemaal niet leuk wordt. Richard en Berber missen de boot terug naar Korfoe en moeten op een kiezelstrandje slapen omdat ze niet genoeg geld meer hadden voor een hotel. Berber geeft zichzelf de schuld van alles, maar als ze de volgende morgen wakker wordt voelt ze zich opeens intens gelukkig. Opgewekt springt ze op de boot en laat haar schoenen die symbool stonden voor haar onzekerheid, op de steiger achter.

KARAKTERS

Berber is een meisje van midden twintig die ontzettend haar best doet mooi en aardig gevonden te worden door haar vriend Richard. Ze is heel onzeker over zichzelf, bij alles wat Richard zegt kan ze wel iets verzinnen dat duidelijk maakt dat ze niet gewenst/gewild is. Hoe harder ze probeert een perfecte versie van zichzelf te spelen, hoe harder ze haar vriend afschrikt.

Richard is de vriend van Berber en ziet de moeilijkheden allemaal niet zo. Hij begrijpt totaal niet waarom Berber zo vreemd doet en stoort zich er hoe langer hoe meer aan. Hij is ook blij als ze aan het einde van het verhaal weer gewoon zichzelf is.

TIJD

De vertelde tijd is een dag, het verhaal wordt chronologisch verteld en de verteltijd is 41 bladzijden.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich af in Griekenland op het eiland Paxos.

PERSPECTIEF

Dit verhaal heeft een auctoriale verteller, je leest de gedachten van zowel Berber als Richard.

THEMA

Het thema van dit verhaal is " de manier waarop mensen zichzelf niet durven zijn uit angst voor afwijzing, hoe dat je op een gegeven moment opbreekt en de reactie van anderen erop".

MOTIEVEN

~ relatie tussen man en vrouw
~ de schoenen met hoge hakken
~ minderwaardigheidscomplex
~ twijfel



MOTTENBALLEN EN PARFUM

INHOUD

De ik-figuur heeft een slecht rapport. Ze durft het nauwelijks aan haar ouders te vertellen uit angst dat ze dan niet meer van haar zullen houden. Het meisje wacht op een geschikt moment om het haar moeder te vertellen, maar deze heeft het veel te druk met andere mensen zoals mevrouw Leifbrand. Zij klaagt over een man die haar steeds lastigvalt, maar de ik-figuur komt er later achter dat diezelfde mevrouw Leifbrand maar wat graag met die man het bed in duikt, hier begrijpt ze niets van. Wanneer ze haar rapport uiteindelijk toch aan haar ouders laat zien, zijn deze geschokt en kwaad. De ik-figuur ziet echter geen kans om haar ouders uit te leggen hoe dat nu eigenlijk allemaal komt, want haar moeder heeft het alweer veel te druk met andere mensen.



KARAKTERS

De ik-figuur is een middelbare school meisje die de laatste tijd niet meer lekker in haar vel zit, ze voelt zich dik en lelijk, alles gaat langs haar heen en ze weet niet waarom. Ze wil er graag met haar moeder over praten, maar deze heeft geen tijd voor haar. Het meisje begrijpt totaal niets van de wereld van de volwassenen.

De ouders van het meisje hebben totaal geen benul van wat er in hun dochter omgaat. Het enige dat telt voor hen is prestatie. De moeder is zo hard bezig zich te bemoeien met andermans levens, dat ze het overzicht op het hare kwijt is.

TIJD

De vertelde tijd is twee dagen, het verhaal wordt chronologisch verteld en de verteltijd is 22 bladzijden.

RUIMTE

Het verhaal speelt zich af in en rond het huis van de ik-figuur en haar familie. Een gedeelte van het verhaal speelt in het huis van mevrouw Leifbrand.

PERSPECTIEF

Het verhaal is geschreven vanuit een ik-figuur, je leest haar gedachten en ideeën.

THEMA

Het thema van dit verhaal is " het onbegrip en het langs elkaar heen leven van een kind en haar ouders ".

MOTIEVEN

~ angst
~ eenzaamheid
~ prestatie
~ onbegrip


--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tenslotte zal ik nog wat gemeenschappelijke motieven op een rijtje zetten:

In alle zes de verhalen is er spraken van machtsverhoudingen waarbij de ene partij de andere onderdrukt, vernedert, niet begrijpt of geen blijk van affectie geeft.

~ de verhouding kind - volwassene: alle verhalen behalve "Op hoge hakken"

~ de verhouding man - vrouw: "De meisjes van de suikerwerkfabriek"
"Op hoge hakken"
"Muziekles"
~ de verhouding werknemer - werkgever: "Rose met bizarre stukjes geel ertussen"
"De meisjes van de suikerwerkfabriek"


De onderdrukkers hebben vaak uniformen aan:
~ conducteur in de symbolische rol van "de man"
~ Guido Ravenhorst

De meeste onderdrukten hebben de neiging te willen verdwijnen:
~ Lise (De grote moeder)
~ ik-figuur uit Mottenballen en parfum
~ ik-figuur uit Rose met bizarre stukjes geel ertussen

In het boek wordt het meeste aandacht besteedt aan de kloof tussen kinderen en volwassenen. Vier van de zes verhalen worden vanuit het gezichtspunt van een kind beschreven. De kinderen hebben het gevoel niet door hun ouders te worden begrepen, ze missen liefde en begrijpen niet veel van de volwassenen- wereld.

Ook seksualiteit keert steeds terug, in allerlei verschillende vormen.



TITELVERKLARING

De titel van het boek is overgenomen van het grootste verhaal uit het boek. Het slaat terug op de vier vrouwen die in de suikerwerkfabriek werken, ze worden door de vaste conducteurs meisjes genoemd.
De titel doet tevens denken aan de Verkade-meisjes, over wie vroeger wilde verhalen de rondte deden. Deze verhalen, die her en der in het land opdoken, zijn als stof gebruikt voor "De meisjes van de suikerwerkfabriek".

BEDOELING VAN DE AUTEUR

Ik denk dat Tessa de Loo met deze verhalenbundel heeft willen laten zien dat ouder worden vaak lastig is; je krijgt meer problemen en meer zorgen. Als kind ben je onbezonnen en vrij. De schrijfster laat deze tegenstelling heel duidelijk naar voren komen.
Ook het typische beeld van mannen wordt nog eens naar voren gebracht waardoor vrouwen zich bewust worden van hun positie en de positie waarin ze willen zitten.

IETS OVER DE AUTEUR

Tessa de Loo is een pseudoniem van Tineke Duyvene de Wit. Ze werd geboren in 1946 te Bussum en bracht haar jeugd door in het Brabantse Oss. Ze heeft Nederlands gestudeerd en les gegeven. Ze debuteerde met het verhaal "Muziekles" in het literaire tijdschrift Maatstaf. Later publiceerde ze hierin ook "De meisjes van de suikerwerkfabriek" dat door alle critici werd opgemerkt. Eind 1983 verscheen haar eerste boek, waarin naast deze twee verhalen nog vier korte verhalen staan. Enkele andere werken van Tessa de Loo zijn De tweeling en Isabelle.


EIGEN MENING

Ik vond het boek erg leuk en makkelijk om te lezen; het taalgebruik is niet te langdradig, maar net lang genoeg om dingen een vorm te geven. Ik vond het ook fijn dat ze bij de personen niet al te veel uiterlijke kenmerken gaf, zo kon ik er lekker mijn eigen verhaaltjes van maken.
Het uittreksel is echter een ander verhaal: vreselijk! In alle uittreksels die ik over dit boek kon vinden, staat enkel de analyse van het titelverhaal, de rest heb ik allemaal zelf moeten verzinnen. Het maken van het uittreksel vond ik dus erg moeilijk en dat heeft me zeker drie tot vier keer zoveel tijd gekost als het lezen van de verhalen. De volgende keer denk ik dus eerst nog twee keer na voor ik weer een verhalenbundel ga lezen!
Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen