De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 699 woorden.
Yvonne Keuls, Daniël Maandag
De Bijenkorf - 1988 - 80
Hoofdpersonen:
Daniël
Jongen van een jaar of zeven aan het begin van het verhaal. Zijn vader is joods en zijn
moeder niet. Hij wil geen instrument bespelen zoals alle andere familieleden wel doen.
Vader
Vader is een jood, hij is een pianist en een goede. Ook geeft hij pianolessen. Hij is
een beetje naïef door te denken dat hij de oorlog op afstand kan houden.
Tante Isabel
Tante Isabel was een bekend violiste tot ze last kreeg van haar rug. Daniël vindt haar
een heks. Ze heeft veel familieleden goed viool leren spelen.
Thema
De oorlog gezien vanuit het oogpunt van en joods jongetje
Titelverklaring
Daniël Maandag is de naam van de hoofdpersoon
Tijd
Een jaar of vijf, van iets voor de oorlog tot iets voor de bevrijding
Kritiek
-
Genre
Oorlogsverhaal
Plaats
Den Haag
Motieven
Jodenvervolging, muziek
Samenvatting
Daniël is een jongen van een jaar of acht. Hij heeft heel veel fantasie. Zijn vader
speelt piano en zijn moeder viool. Het is 1940. Moeder wordt ziek en gaat naar Zwitserland
om te kuren. Vader bezoekt haar regelmatig en vertelt dan dat het steeds beter gaat met
moeder. Ook laat hij steeds cadeautjes kopen die zogenaamd van moeder af komen. Daniël
wil geen viool spelen, dit tot wanhoop van tante Isabel, die zelf een beroemd violiste is
geweest en iedereen in de familie viool heeft leren spelen. Daniëls zusje is een talent,
maar ze terroriseert hem. Ze doet dat stiekem en aangezien Daniël het zwarte schaap is,
helpt niemand hem. Hij moet maar op straat gaan spelen. Het lukt hem na enige tijd om zich
bij de straatjongens aan te sluiten. Daarvoor moet hij wel een verhaal ophangen over een
familie van circusartiesten (circus Maandag) en zelf wat kunsten uithalen.
De oorlog duurt een half jaar voordat ze weten dat Daniëls moeder dood is. Vader geeft
pianolessen en tante Isabel vindt dat hij daar mee moet stoppen want als jood moet je zo
weinig mogelijk aandacht trekken. Naarmate de oorlog vordert wordt dat steeds duidelijker.
De vader van Daniël gaat er van uit dat hij niet naar Duitsland hoeft omdat mensen die
een gemengd huwelijk hebben dat niet hoeven. Tante Isabel waarschuwt dat als ze achter de
dood van zijn vrouw komen hij de klos is. Hij scheert zijn baard af en haalt een koperen
plaat met zijn naam van het huis.
Ondertussen is de leider van de straatjongens ook achter het jood-zijn van Daniël
gekomen. Daniël legt uit dat hij geen echte jood is maar moet toch een proef doen: door
een mijnenveld lopen. Zijn uitleg kon nooit duidelijk zijn omdat hij de uitleg van zijn
vader niet kon volgen die allerlei documenten door elkaar gebruikte. De proef volbrengt
hij en de andere jongens zijn teleurgesteld en denken dat het mijnenveld niet gevaarlijk
is totdat twee weken later een hond het veld op loopt en opgeblazen wordt. Daniël is weer
geaccepteerd.
Vader krijgt een oproep, maar zegt wel een brief terug te sturen om te vertellen dat
hij niet kan. Onderduiken kan niet want dan moeten ze de piano en violen achterlaten en
dat is ondenkbaar. Wel bouwen ze een schuilplaats en wordt Rosa ergens anders
ondergebracht.
Daniël gaat met zijn vrienden mee en plunderen een winkel van een gedeporteerde jood,
maar hij moet de gestolen stof terug brengen. Ook halen de jongens spullen weg uit bunkers
en gebruiken de trotyl om de kachel mee te stoken, alle bomen en bielzen zijn inmiddels
verbruikt. Ook het eten is een probleem, veelal zijn het suikerbieten en bloembollen die
gekookt worden. Daniël krijgt bloedvergiftiging wanneer hij een bevroren suikerbiet gaat
raspen en daarbij zijn gevoelloze vingers tot bloedens toe meeschaaft. Hij geneest hier
weer snel van. Tante Isabel biedt een viool van Rosa aan te ruiling en krijgt er havermout
en spliterwten voor.
Optimistisch geworden door de ruil stelt tante Isabel voor om naar het Westland te gaan
en direct met de boeren te onderhandelen. Voor een echte viool moet ze dan toch wel tien
keer zoveel krijgen als voor de kleine. Samen met Daniël en de fiets gaan ze op weg, door
de sneeuw. Het duurt even voor ze een boer gevonden hebben die wil ruilen, zijn zoon wil
die ukelele wel hebben, zijn vrouw wel de fiets met echte rubber banden (een bijzonderheid
in 1944). Ze krijgen een oude kinderwagen mee met eten.
Terug in de straat is er net een razzia. Vader kan zich niet verstoppen omdat iemand
het schot van de schuilplaats achter hem dicht moet doen. Met opgeheven hoofd gaat hij met
de Duitsers mee.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen