Boekverslag : Boudewijn Büch - Het Bedrog : Roman
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3739 woorden.

Algemene gegevens

De titel van het boek is: “Het bedrog”

Het boek is geschreven door Boudewijn Büch.
Büch, Boudewijn (voluit: Boudewijn Maria Ignatius) (Wassenaar 14 dec. 1948), Nederlands publicist, studeerde Duitse en Nederlandse letteren te Leiden. Büch schrijft poëzie, romans en essays; voorts heeft hij zich ontwikkeld tot een bekend criticus en popularisator van literatuur en muziek, o.a. als presentator. Bekend werden o.a. zijn reisverhalen over eilanden (tv-programma De wereld van Boudewijn Büch sinds 1988). Hij werkte voor talloze tijdschriften, weekbladen en kranten. Zijn oeuvre is grillig. Er lijkt voor Büch weinig verschil te bestaan tussen amusement, journalistiek en literatuurkritiek. De vroege dood van een zoontje, liefde voor jongens en voor de taal zijn terugkerende motieven in zijn werk. De kleur blauw fungeert daarbij als symbool voor dood en verlangen. Ook schreef hij meer dan eens over psychiatrische inrichtingen, een motief waarvan de wortels in een problematische jeugd gezocht moeten worden.
In 1995 startte hij het eenmanstheaterprogramma Büch denkt hardop.
WERK: (o.a.): Nogal droevige liedjes voor de kleine Gijs (1976); De taal als blauw (1977); De sonnetten (1978); Eilanden (1981); De blauwe salon (1981); Het androgyn in ska (1982); Dood kind (1982); Literaire omreizen: een idioticon (1983); Bibliotheken (1984); Weerzien, een verhaal (1984); Het land der letteren (1984; samengesteld met L. Zonneveld); Het androgyn in ska en andere gedichten (1985); De kleine blonde dood (1985; verfilmd in 1993); Büch's boeket 1 (1985); Büch's boeket 2 (1986); April love (1986); Links! Een rode burleske (1986); Blauw: een reisverhaal (1987); Brieven aan Mick Jagger (1988); De rekening (1989); Openbaar boekenbezit: over verre leeszalen, kille bibliotheken en vergeten pennevoerders (1991); Het ijspaleis (1993); Blauwzee (1994); De hel (1994); Geestgrond (1995); Leeg en kaal (1995); Verzamelde gedichten (1995); De bocht van Berkhey (1996); Voorgoed verliefd (1997).

Het boek is uitgegeven in 1992 door uitgeverij “Atlas” te Amsterdam.
Het door mij gelezen boek is verschenen in de 1e druk.
Het boek heeft 179 blz., Het boek is verdeeld in 41 korte hoofdstukjes.
Ik heb dit boek gekozen, omdat mij door Roel een boek van Boudewijn Büch werd aangeraden, omdat het makkelijk leest. Ik was van plan om “het Dolhuis” te gaan lezen alleen die was in de bibliotheek van Made steeds uitgeleend, dus heb ik een ander boek van deze schrijver gezocht. Toen mijn oog op dit boek viel heb ik eerst de achterflap gelezen en deze boeide mij wel, dus besloot ik dit boek te gaan lezen in plaats van “het Dolhuis”. Verder heb ik vooral ook gekeken naar de dikte van het boek, omdat de tijd om het te lezen en het verslag te maken vrij kort is.




Samenvatting van het verhaal

Olof en Sander, twee dikke vrienden, zitten in de zelfde klas op het gymnasium. Ze weten niet, waarom ze op die school zitten en praten vaak over andere onderwerpen dan waar ze eigenlijk mee bezig zouden moeten zijn. Sander vertelt Olof over zijn avontuurtjes met zijn vaste vriendin Karin en zijn andere afspraakjes met vrouwen van de vorige avond. Olof luistert met veel inspanning naar Sander en zwijgt zelf verder, want hij heeft zelden een vriendin. Olof vertelt Sander vaak over zijn ouders (zijn vader en moeder zijn gescheiden), omdat hij maar niet van de gedachte aan zijn vader af kan komen. Sander luistert maar half en is meer bezig met zijn afspraakjes voor die avond. Olof merkt dat Sander precies lijkt op zijn vader en gaat hem ook als zijn vader beschouwen en vertrouwd Sander al zijn geheimen toe. Als zij met zijn tweeën zijn praten ze over hun schooltijd en niet over hun vriendschap die daardoor langzaam doodbloedt. Hoe langer ze vrienden zijn, des te meer hun contact verbrokkelt. Olof ziet Sander niet meer, alsof hij van de aardbol is verdwenen. Ook hoort hij verhalen dat hij twee buitenechtelijke kinderen heeft bij twee verschillende vrouwen. Sander mag deze niet zien en voelt zich daardoor bedrogen door zijn vrouwen. Hij vertelt dat hij die vrouwen ook bedrogen heeft. Olof komt erachter dat dit hun laatste gesprek is geweest. Daarna komen ze elkaar nog een keer tegen in Rome en kijken elkaar niet meer aan en praten ook niet meer. Olof voelt zich bedrogen door Sander(al vanaf het begin van hun hechte band), maar probeert bij terugkomst wel weer contact te krijgen met Sander maar dat lukt hem niet. Hij vond een hechte vriendschap echt bij jongeren passen en weet dat dit het einde is van een lange vriendschap en hij besluit daarom met de woorden: ’ Eindelijk volwassen. Ten slotte alleen.


Mijn eerste reactie: Ik vond het een zeer saai boek, waarin weinig spannends gebeurde, waardoor ik me moeilijk kon motiveren tot het geheel lezen van het boek. Ook het slot viel mij tegen, omdat ik dacht dat het nog wel tot een serieuze confrontatie zou komen tussen Sander en Olof.






Inhoudelijke gegevens

Titelverklaring: De titel van het boek is zeer simpel te verklaren. Het hele boek staat vol met leugens en bedrog. Sander bijvoorbeeld bedriegt al zijn vriendinnen. Hij vertelt geen van zijn vriendinnen over zijn seksuele affaires met andere vrouwen. Een andere verklaring voor de titel ligt in het bedrog van Sander tegen Olof. Sander vertelt Olof hele verhalen en later (eind van het boek) komt Olof er pas achter dat alles, wat Sander zegt, gelogen is en hij 25 jaar voor het lapje is gehouden, door zijn beste vriend.

Ondertitel: Het boek bevat geen ondertitel.

Motto: Het boek bevat 6 motto’s Ik zal 1 van de 6 motto’s verklaren en wel die van Mark Twain, uit: Life on the Mississippi uit 1896. Er staat: Observe, now, how history becomes defiled, through lapse of time and the help of the bad memories of men. Het betekent letterlijk: Neem nu waar, hoe de geschiedenis wordt geschonden, door de loop van de tijd en de hulp van de slechte herinneringen van mannen. Met dit motto wil de schrijver duidelijk maken dat, als je terugkijkt in je historie, er vele dingen zijn die anders zijn dan hoe je ze toen ervoer. Dit komt in dit boek duidelijk naar voren. De schrijver kijkt terug in het leven van de ik-figuur en komt tot de conclusie, dat dingen die hem in het verleden vertelt zijn helemaal niet waar zijn en dat dus zijn geschiedenis niet klopt met wat hij vandaag de dag weet over zijn vriend.

Personages: In dit boek komen maar twee personages echt naar voren, waarvan Olof (de ik-figuur) duidelijk de belangrijkste is, maar ook Sander speelt een belangrijke rol in het boek door zijn goede relatie met Olof. Verder worden er in het boek nog vele andere namen genoemd, maar die spelen in het boek nauwelijks een rol van betekenis.
Olof Bergman: Hij is de ik-figuur in het boek. Hij wordt heel duidelijk en heel uitgebreid beschreven. Je kan hem gedurende dat je het boek leest steeds beter voorstellen hoe hij zich voelt en wat hij allemaal meemaakt, omdat hij in elk hoofdstuk andere eigenschappen krijgt toegedicht. Hij wordt in het boek beschreven van tiener tot veertiger. Hij is een klein, nog geen 1.65m, vaak ziek jongetje die slecht kon omgaan met meisjes. Hij is een muziekliever in hart en nieren(Hij houdt onder andere van beat, voornamelijk de groep de Animals, maar ook van opera en klassiek) Verder slaat hij een drankje niet af, maar geniet er goed van. Hij zit op het gymnasium, maar vraagt zich vaak af waarom hij op die school zit. Hij ziet er niet denderend uit en heeft bijna nooit een vriendin en als hij die heeft gedraagt hij zich aardig verlegen. Ook zit hij vaak te dagdromen tijdens de lessen. Hij is beleefd tegen vreemden(o.a. ouders van Dana). Verder waren zijn ouders gescheiden, waarbij hij aan zijn moeder was toegewezen terwijl hij zijn vader veel meer mag. Hij heeft vaderliefde en is dus erg emotioneel als zijn vader dood is. Hij heeft een keer bedrog gepleegd en heeft daar nu nog spijt van. Hij vond zijn vader zo belangrijk dat hij zijn vriend als zijn vader ging beschouwen. Verder houdt hij ook erg van de natuur (het landschap rond Haarlem) en kunst van verschillende kunstenaars. Ook heeft hij een zucht naar kennis en is hij erg nieuwsgierig. Hij kan slecht tegen leugenaars (van Sander wil hij ineens niets meer horen over wat dan ook).

Sander Geelkamp: Hij is de vriend van Olof en heeft een hele nauwe band met hem. Ze zijn onafscheidelijk van elkaar en kunnen elkaar goed ondersteunen in het dagelijkse leven en de tijd dat ze samen op school zaten. Sander heeft een, in het boek voortdurend naar vore komende, eigenschap namelijk: de behoefte aan vrouwen om genoeg seks te kunnen hebben.
Hij moet volgens hem minstens drie keer per dag vrijen en dan nog het liefst met drie verschillende vrouwen. Hij is tien en een halve maand jonger als Olof ( van tiener tot veertiger beschreven) en hij heeft een zeer aantrekkelijk uiterlijk, want alle vrouwen vallen gelijk op hem. Hij is heel bang voor gevaar, maar laat dat in het openbaar niet merken, maar vertelt Olof er thuis wel over. Hij houdt ook van drank en zou het liefste trouwen met een geleerde vrouw. Hij was niet geïnteresseerd in school en werd daarom later reisleider om de wereld te kunnen zien. Hij woont bij zijn ouders in Schalkwijk. Hij heeft een vaste vriendin, Karin, maar ook nog vele andere vriendinnen waar hij maar sporadisch komt. Hij houdt ook van opera, maar heeft geen gevoel voor beatmuziek. Hij was een fantast en schreef vele personen mythische dimensies toe(blz. 35). Hij is ook een kunstenaar in het uitvoeren van bedrog. Hij weet iedereen van het gezegde te overtuigen. Hij heeft vele rare gedachtes over vrouwen in een relatie. Hij beschouwt ze als ondergeschikt. Hij kon, evenals Olof, genieten van kunst en ze gingen dus samen vaak naar het museum. Hij wil in alles de baas zijn. Hij probeert iedereen te strikken in zijn spel van bedrog. Hij wordt gedurende het verhaal steeds slechtziender en zelf bijna blind als gevolg van een ziekte.

Ruimtebeschrijving: Ruimte is in dit boek niet echt belangrijk. Het verhaal speelt zich in het begin af rond het gymnasium, waar Sander en Olof met hun andere vrienden praten. Ook speelt het verhaal zich af in Haarlem en Schalkwijk waar Olof en Sander wonen. Daarnaast komt ook Zandvoort soms in het verhaal voor, omdat Olof daar naar toe gaat om uit te waaien en na te denken.
Beeldvormende ruimte: zie bijv. blz.30 citaat: Boven, in de vierkamerflat, hing de sfeer van Schalkwijk. Er stond een brutaal, stijlloos wandmeubel waarin alleen een rijtje Haarlemse Jaarboekjes stond, een bankstel dat met gele trijp bekleed was en een salontafeltje met scheve pootjes. Sanders moeder zat bij het raam op een keukenstoel. Dit is een beschrijving van de kamer van Sander in Schalkwijk.
Sferische ruimte: zie bijv. blz. 55 citaat: Ze stond uitnodigend tegen de boom gevlijd terwijl het maanlicht over haar prachtige gezicht viel. Nu ik het opschrijf, besef ik maar al te goed dat ‘gevlijd’, ’maanlicht’ en ‘haar prachtige gezicht’ veel te veel van het goede is, literaire exaltatie; maar het was er werkelijk. Dit is het afspraakje van Olof met Dana in het bos bij haar huis. Dit geeft een warme sfeer, want het gaat over een relatie die tot een climax komt. Beide zijn erg blij en voelen zich veilig bij elkaar. Ze geven elkaar warmte.
Symbolische ruimte: Deze kon ik moeilijk vinden en ik heb daarom maar voor deze gekozen: blz. 72 citaat: Omdat de loopsnelheid laag was in de gang die naar de bibliotheek leidde (een gang die belegd was met afgelopen tapijttegels en stonk naar een eeuw schimmelwoekering en achterstallig onderhoud), overviel mij een goedkope verklaring:….
Ik denk dat dit een symbolische ruimte is, omdat hij niet van school houdt is hij waarschijnlijk niet enthousiast om naar de bibliotheek te gaan. Vandaar is zijn snelheid zo laag en kraakt hij het hele gebouw af. Alleen omdat hij het gewoon geen fijne plek vindt.






Tijd: Tijd is, in tegenstelling tot ruimte, heel belangrijk in dit boek. Vandaar dat er zo vaak een jaartal wordt genoemd(meestal aan het begin van het hoofdstuk). Het hele boek is eigenlijk een beschrijving van de geschiedenis van een persoon, die deze geschiedenis probeert te analyseren om erachter te komen wat er is misgegaan en wat hij eraan had kunnen doen om dit te voorkomen. In dit boek is vaak gebruik gemaakt van voor- en achteruitblikken. De schrijver blikt voortdurend terug in de tijd. Of er flashbacks zijn is moeilijk te zeggen omdat de terugblikken erg lang zijn, meestal veel meer als een hoofdstuk. Als hij terugblikt op zijn leven gaat het altijd over zijn middelbare schooltijd of zijn herinneringen aan zijn vader, die hij blijft missen. Het verhaal is in zijn geheel niet chronologisch. Het verhaal is ook duidelijk ook discontinu, want de sprongen in de tijd zijn heel groot. Sommige jaren worden heel uitgebreid beschreven terwijl andere in het geheel niet aan de orde komen. Er is geen sprake van tijdsverdichting. De vertelde tijd in het boek is ruim 30 jaar(van tiener tot veertiger) en de verteltijd van het boek is ongeveer 3.5 uur.

Perspectief: In dit boek is sprake van een ik-perspectief. Olof vertelt het hele verhaal vanuit zijn eigen herinnering en voegt er dus zijn eigen gedachtes over die tijd bij. Dit komt heel duidelijk naar voren op het eind van het verhaal, omdat hij dan begint te bedenken waarin Sander hem allemaal bedrogen heeft. Ook kun je het zien aan de zeer vaak gebruikte ik-vorm in het boek. Bijv. blz.73 citaat: Men leert. Ik leerde op den duur dat ik Sander geen kleine lettertjes moest laten lezen, ik ging met hem niet meer naar de bioscoop en ik informeerde hem over de tijd – voordat hij zou gaan turen – die op een torenklok voor mij glashelder te zien was. Hier zie je dus dat Olof als ik tegen Sander praat en dat hij zijn gedachtes over Sander beschrijft(tussen de streepjes). De ikpersoon kijkt gewoon terug in zijn verleden en zet zijn gevoelens en gedachtes uit die tijd op papier. Dit kan dus nooit door een auctoriele verteller of een hij/zijverteller verteld zijn.

Thema: Het thema van het boek vond ik moeilijk om te bepalen, omdat ieder gedeelte van het boek weer over een ander onderdeel gaat. Het eerste deel gaat bijvoorbeeld over zijn vriendschap met Sander, terwijl het tweede deel over de relatie met zijn vader gaat. Het derde en laatste deel gaat over het stuklopen van zijn relatie met Sander. Om het thema te vinden heb ik een uittreksel van internet geraadpleegd(er was er maar een, deze is achteraan bijgevoegd). In dit uittreksel wordt als thema gegeven: Het verwerken van een verbroken vriendschap. Ik kan het wel met dit thema eens zijn, want het hele boek draait om de vriendschap tussen Sander en Olof. Het eerste deel gaat dan over het opbouwen van die vriendschap met Sander. Het tweede deel heeft ook met de vriendschap te maken, want Olof ziet Sander als zijn vader die eveneens verslaafd was aan seks. Vandaar dat zijn moeder zijn vader had verlaten. De ik-persoon heeft dit verhaal dus waarschijnlijk vertelt nadat de vriendschap over was, om te analyseren hoe de vriendschap in het geheel gelopen is en wat hij erin fout gedaan had. Hij wil dus door het allemaal nog eens te analyseren proberen de vriendschap uit zijn hoofd te zetten en verder te gaan met zijn eigen leven. Hij probeert te weten te komen in welke mate hij is bedrogen door zijn vriend, om het zo beter te kunnen verwerken dat hij de verkeerde vriend heeft ontmoet.







Motieven: Het boek draait in het geheel om een paar onderwerpen, dus zijn de motieven niet moeilijk om op te noemen.
1. Drank Dit is een van de belangrijkste motieven. Dat zie je al op blz.19 waar gezegd wordt dat drank tussen Olof en Sander in stond. Verder wordt er nog vaak een alcoholische drank bij een van de twee thuis genuttigd. Bijv. blz.152
2. Seks Dit komt elk hoofdstuk terug, omdat Sander weer een andere vrouw had ontmoet waarmee hij gelijk die avond al mee had liggen vrijen. Dit is belangrijk, omdat dit een zekere agressie tussen Olof en Sander deed oplaaien, omdat Sander altijd een vriendin had en Olof bijna nooit.
3. Vader en Moeder. Olof heeft het vaak over zijn vader ook al heeft hij hem bijna niet gekend. Zijn relatie met zijn moeder is minder, omdat die olof's vader geheel niet mag. Olof heeft het hier vaak moeilijk mee, omdat hij zijn moeder niet mag en er dag en nacht mee zit opgescheept.
4. Bedrog. Dit is een minder motief, want in het begin komt het in het geheel niet voor, maar aan het eind van het verhaal komt hij erachter dat hij bedrogen is, dus dat er in het begin eigenlijk ook iets van bedrog had moeten inzitten.







Gebruikte bronnen: 1. Het boek: ‘het bedrog’ van Boudewijn Büch.
2. Encarta 1999 voor de gegevens over de schrijver.
3. Internet geraadpleegd voor thema en samenvatting (dit stuk is aan het
einde bijgevoegd)





Eigen mening: Ik vond dit boek een middelmatig boek, Ik vond het goed, want het kan iedereen gebeuren, dat je er ineens achter komt dat een van je beste vrienden liegt, terwijl je er al je geheimen aan hebt verteld. Dit thema is dus voor iedereen geschikt en niet echt aan een leeftijd of andere klasse toebehorend. De schrijver heeft bij dit boek dus gekeken naar een realistisch probleem dat vele mensen bezighoudt. Ook door het gebruikte perspectief in het boek kun je je inleven in de persoon, alleen zullen lang niet al zijn eigenschappen bij jouw passen, maar dat is in deze situatie niet zo belangrijk, omdat de eigenschappen van de hoofdpersoon wel worden genoemd, maar in het verhaal niet echt belangrijk zijn. De schrijver heeft een makkelijke taal gebruikt, zodat het voor een ieder leesbaar is. Ook aan de indeling zitten voor- en nadelen. Een groot voordeel is dat je vaak kunt stoppen als je interesse wegzakt, omdat het is verdeeld in zoveel korte hoofdstukjes. Dit geeft het voordeel dat je niet met overlapping hoeft te lezen, omdat het allemaal aparte fragmenten van zijn leven zijn. Een groot nadeel is dat het moeilijk is, omdat er steeds van tijd verwisseld wordt. Dit geeft het probleem dat het onduidelijk in welke tijd van het leven van de hoofdpersoon zit. De schrijver heeft het aantal moeilijke woorden tot het minimum beperkt, maar om het interessant te maken er veel liefde in gestopt. Wel vind ik het jammer dat hij in hoofdstuk weer in kleine stukjes heeft verdeeld, want dat schept alleen maar onduidelijkheid. Het is goed dat de jaartallen erbij staan, anders was je na een paar hoofdstukken al volledig de kluts kwijt, waarin je was beland. De dikte van het boek was ook wel goed gekozen, want ik vond het tegen het einde van het boek saai te vinden, omdat het elk hoofdstuk ging over een relatie van Sander die allen enigszins op elkaar leken. Ook is een geschiedenis niet heel lang interessant. De spanning in het boek viel mij heel erg tegen. Ik had bij het bedrog aan een ernstige kwestie gedacht, waar de hele tijd spanning in zit, maar in dit boek bleef het uiterst saai, omdat de hoofdpersoon pas aan het einde erachter komt dat hij bedrogen is en dus dan pas in actie komt tegen zijn vriend, die hem al jaren heeft voorgelogen over hun vriendschap. Door de weinige spanning was het niet echt aanmoedigend om door te lezen van het begin tot het eind. Ik moest het met enige stops doen, omdat ik bijna boven het boek in slaap viel, omdat er niets met enige spanning gebeurde. Daarentegen stond het eind vol met nieuwe opmerkingen over de vriendschap en de ruzie die oplaait, omdat Olof Sander bij alle vrienden en vriendinnen gaat vertellen hoe de vork precies in de steel zit om hem te schaden. Hierdoor zou je denken dat er nog wraak komt van Sander tegen Olof, maar dat blijft achterwege wat ik eigenlijk wel jammer vind. Ik vind het boek iets te uitgebreid geschreven. Hij had iets minder onbelangrijke details in zijn verhaal moeten stoppen, want dat schaadde de motivatie tot het lezen van het boek en dat zal natuurlijk niet de bedoeling moeten zijn. De schrijver had het verhaal ook beter in chronologische volgorde kunnen vertellen. Als je begon met lezen kwam je er snel doorheen omdat het een groot lettertype is en er veel regels worden overgeslagen. Ik vond de ruimtebeschrijving zwak, vooral omdat Olof zoveel van de natuur houdt zou je denken dat dit wel vaker naar voren zou komen, maar dat is niet zo. Al met al, gekeken naar de duidelijkheid schrijfstijl en het benutten van de mogelijkheden die je kan verwerken valt het boek mij tegen. Toen ik het haalde en de achterflap las dacht ik dat ik een veel beter boek had dan nadat ik het gelezen had. Ik vind het geen aanrader, want op zich vind ik dat er in het hele boek niets van enig belang gebeurt.
Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen