Boekverslag : Ferdinand Bordewijk - Bint : Roman Van Een Zender
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1639 woorden.

Dit verslag is gemaakt naar model van de methode Eldorado (Nederlandse literatuur)




Zakelijke gegevens.
A F. Bordewijk.
B Bint, Wolters Noordhoff, Groningen, 1998, 76 Blz. (Eerste druk: 1934).
C Roman.

Eerste reactie.
A Ik had het boek toevallig en ik was benieuwd naar de inhoud.
B Dit is een saai boek met een vreemd einde.

Verdieping.
A De Bree gaat voor de eerste keer naar een nieuwe school waar hij les gaat geven.
Hij zal op deze school een jaar blijven. De Bree ontmoet de directeur Bint en deze
vertelt hem dat op zijn school tucht en gehoorzaamheid heel belangrijk zijn. Zijn
eerste klas , 4c heeft de vorige leraar weggepest. De Bree maakt kennis met 4c,
die hij voortaan de hel noemt, en verklaart deze leerlingen de oorlog. Hij geeft een
aantal leerlingen straf. Na deze les ontmoet hij de andere leraren. De volgende les
noemt hij een klas de bloemenklas. Thuis werkt de Bree aan een studie over
Anna Maria van Schuurman. De school heeft hij als afleiding en om meer met de
werkelijkheid in contact te komen. Heeft nog 2 andere klassen de hel en de bloemen. De ‘'bruine'' klas is alle anderen
Klassen voor en de ‘'grauwe'' klas is slecht maar WEL arbeidzaam en goedaardig.
Hij geeft voor het eerst les in de hel. De eerste drie lessen heeft hij alleen maar getemd.
Een aantal personen uit de hel komen vragen of hij vrede wil, maar hij weigert.
Bij de rapporten vergaderingen worden de cijfers van alle leerlingen besproken.
Vooral over leerling van beek wordt gepraat, want hij heeft gedreigd met zelfmoord als
Hij een onvoldoende krijgt. Ook waarschuwt Bint voor fleau, een jongen uit de bloemenklas van wie hij problemen verwacht . Van Beek pleegt zelfmoord en Bint roept alle leraren bijeen komen voor de schooldag. Hij voorspelt verzet van de leerlingen. Bij de bel komt alleen de hel binnen, de rest van de leerlingen staat buiten en gooien ruiten in. De hel drijft de anderen de school in. Bint bedankt hen hiervoor. Het blijkt dat de conciërge de leerlingen lijst aan Fleau heeft verkocht en deze heeft aangezet tot opstand. Fleau en de conciërge worden van school verstuurd en bint bedankt de hel nog een keer met sigaretten. Nu blijkt dat de helde avond voor de eerste schooldag bij bint is geweest. De Bree gaat met de helft van de hel op schoolreisje naar Zeeuws-Vlaanderen. Op een dag zijn Heiligenleven en Punselie verdwenen. De Bree en de hel Zijn woedend. Als ze in Ronse zijn voegen Heiligenleven en Punselie zich weer bij de groep Ze rijden nog even door Frankrijk en daarna gaan ze terug. Aan het eind van het schooljaar loopt De Bree nog een keer rond de school om afscheid te nemen. Bij de examens moet de Bree nog
Surveilleren. Als hij afscheid van de Bree neemt vraagt hij hem om nog een jaar te blijven. Maar als hij thuis zijn studie nog een keer bekijkt, is hij er toch niet tevreden over. Hij vraagt of Hij toch mag blijven en dat mag. Als hij weer op school is, blijkt Bint te zijn verdwenen. Donkers, de nieuwe directeur zegt dat Bint weg is door Van Beek. De Bree zegt tegen de Bree als zij weer rumoerig zijn, dat het nog steeds oorlog is tussen hen. Na de eerste schooldag doet De Bree nog twee pogingen om Bint te spreken. Het lukt hem echter niet . Als hij weer op school is voelt De Bree dat de ziel van bint nog voortleeft in het systeem van hem (gehoorzaamheid en tucht), wat ook na het vertrek van bint nog steeds het belangrijkste is
B Het is een personale vertelvorm. Het is ontzettend saai geschreven met veel verwijzingen naar de omgeving. Het speelt zich voornamelijk af in een enormsaaie school rond 1930. De figuren die er in voorkomen hebben allemaal zo'n vreemde naam: Bint, De Bree, Steyd, V/d karbatgenok, Punselie, Heiligenleven, Te Wichel, Surdie Finnis enz. Het gaat voornamelijk over het sadisme van De Bree die alle leerlingen in de zeik zet totdat ze zich niet meer durven te verroeren.
C Het verhaal gaat voornamelijk over het sadisme van De Bree die alle leerlingen in de zeik zet totdat ze zich niet meer durven te verroeren. Hij heeft de opdracht gekregen om van "De Hel" een eliteklas te maken. Al helemaal in het begin. De ton wordt zeg maar meteen gezet. Bint is de naam van de directeur van die school.

Beoordeling.

Ik heb een aantal recensies gevonden die ik hieronder heb geplakt:

Recensies

Menno ter Braak, Het Vaderland, 27 januari 1935

Tien maal gehoorzaamheid

In laatste instantie komt men, na alles wat bij een boek samenhangt met stijl-uiterlijkheden te hebben overzien, toch weer terecht op de ene grote vraag: is iemand een goed of een slecht schrijver? Bordewijk nu is een goed schrijver, die sedert zijn Fantastische Vertellingen langzamerhand een eigen vorm heft gevonden, over welk kwaliteiten men zich bezwaarlijk kan vergissen.
Hij heeft in Bint (en naar het schijnt ook reeds in zijn vorige verhaal Knorrende Beesten, dat ik tot mijn spijt heb verzuimd) volkomen gebroken met de au fond nog altijd wat gemakkelijke Poe-imitatie¹ van het vroegere werk; in de ijzeren schooldirecteur Bint heeft hij niet alleen een werkelijk groot figuur geschapen, maar ook een bewijs geleverd van zijn oorspronkelijke denkkracht. Daarom ondergaat men Bordewijks stijlmiddelen, die zeker modern zin te noemen, allerminst als opzettelijk modernistisch; dit boek zou met geen andere middelen geschreven kunnen zijn (…); in zoverre zijn dus hier vorm en inhoud één dat men de vorm niet van de inhoud af kan trekken zonder ook de inhoud onherstelbaar te beschadigen. Bint en zijn staf, de leraar De Bree en zijn 'hel'-klasse, zij leven dank zij de zakelijkheid en beknoptheid, waarmee zij zijn geportretteerd; en dit was alleen mogelijk, omdat Bordewijk een zeer goed psycholoog is, die in een enkel detail precies weet uit te drukken, wat minder schrijvers met een omhaal van woorden…niet uitdrukken. (…)
Hij heeft de onmiskenbare humor (…), die hem in staat stelt de representatieve eigenschappen der gnomen met een enkel beeld naar voren te halen uit de 'realiteit'; zelfs zijn fantastische namen, die de zonderlingste associaties doen geboren worden, werken daartoe mee (Whimpysinger, Kiekertak, Taas Daamde, Klotterbooke, Bolmikoke, Schattenkeinder, leerlingen uit 'de hel').
Hoe voortreffelijk Bordewijk de kunst van het beschrijven verstaat zonder ooit te vervallen in het vervelende schilderen met woordklodders (…) moge b.v. blijken uit dit fragment van De Bree's tocht met 'de hel' door Zeeuws-Vlaanderen:
'Zij twaalven stonden een op den dam in Krekerak en zagen over een zak van zee de baai der Oosterschelde. Zij zagen veel dien dag. Hulst omwald, Axel rellende op een hoogte in het stof, ver weg kruivende struisveeren van het bluschwater in Sluiskil, op het terrein der fabriek, en toen zij er waren een motregen van ammoniak, die alle ijzer ontleedde. Er was een dwingende Oostenwind in hun rug. Zij zeilden aan op het diep gelegen Philippine, heel nietig, heel beklemmend, de grens passeerden zij een paar maal, en altijd waren daar slechte keiwegen. Er was veel somberheid van herbergen en grenshuizen. Dan weer dreven zij op den wind door de landen in een vlucht van lage vogels achter elkaar.'
Iemand die zo de beknoptheid weet uit te buiten, heeft recht op beknoptheid. Hij onderscheidt zich soortelijk van degenen die het korte beoefenen, omdat zij aan het lange nog niet eens toe zijn. Maar tevens heeft Bordewijk met deze korte roman Bint de onnozelheid en overbodigheid van de nog steeds geërgerde lange huiskamerromans nog eens afdoende aan de kaak gesteld.

¹) Edgar Allan Poe was een negentiende-eeuwse Amerikaanse schrijver van fantastische verhalen.


Dirk Coster, De Stem jrg 15 nr.9, juli-augustus 1935

Bint, of de kroning der schoften

Wil de heer Bordewijk de schoft ten troon heffen ten koste van de normale mens? Wil hij de sluwe sluipmoord op zwakkeren, het over lijken gaan, een prachtige geste vinden? Wil hij kruipen voor dom en bruut geweld? Wil hij ons vaderlandse en historische verleden bezoedelen door er ideeën over te luchten die zelfs in het brein van een polderjongen niet zouden opkomen? Wil hij over moderne techniek, over opvoedkunde gedachten luchten waar elke technicus, elke vakman smakelijk om lacht? Dit alles zou nog verdraaglijk zijn. Er zijn meer slechte gedachten en geschreven boekjes op de wereld, en ach, wat komt er niet allemaal op in het hoofd van een intellectueel die stikvol angsten en zenuwkwaaltjes zit. Hoe droomt hij niet van de sterke man die geen kwaal en angsten kent? Maar dat dan deze onsmakelijke lefdroom in ons tot nu gezonde Holland unaniem geprezen en deftig beschouwd wordt, dat leden uit de 'bloemenklas', in casu de katholieken, het uitgeven, dat de rest van de 'bloemenklas' dit toejuicht en prachtig vindt, dit bewijst dat ook in ons land de hysterie en de intellectuele verdomming reeds ver gevorderd is. Zouden wij dan toch dichter bij het 3de Nederlandse Rijk zijn, dan we denken?
Neen, goddank, het krantenvullende, complexenverwerkende literatendom is nog lang het eenvoudige en gezonde Nederlandse volk niet, het volk der arbeiders, der ingenieurs, der leraren, der doktoren, allen die hun werk doen in een door geen reclame bezoedelde toewijding en inspanning. De bloemenklas is nog sterk, contra de kleine en door de Heer Bordewijk verheerlijkte kern van ploerten en aberaten.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen