Boekverslag : Tessa De Loo - De Tweeling
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 4126 woorden.









Titel of auteur
















Nog 6 dagen!










De tweeling : roman

Loo, Tessa de









Voor scholieren, door scholieren

Samenvattingen.nl heeft nu al de meeste titels in zijn database. We willen echter de meest uitgebreide blijven. Daarom hebben we meer uittreksels, werkstukken, etc. nodig. Heb jij nog wat liggen, stuur dat dan op zodat anderen ze kunnen gebruiken.


I. Beschrijvingsopdracht


1. Ik heb dit boek gekozen, omdat een vriendin van mij dit boek had gelezen, en het boek zelf ook had, en het mij aanraadde om te gaan lezen. Ook mijn moeder had het gelezen en die vond het ook erg mooi.


2. Ik vond het een erg mooi en interessant boek. Het was ook erg begrijpelijk dat Lotte telkens tegen Anna in ging. Ik vond het geen moment saai, er gebeurde zoveel in dat je door bleef lezen. Ik wilde telkens weten wat het volgende was dat ze zouden meemaken.


3. Samenvatting

Het verhaal gaat over Anna en Lotte, Duitse tweelingzusjes, die door de dood van hun ouders op 6-jarige leeftijd van elkaar gescheiden worden. Lotte, die tbc heeft, wordt door een oudtante mee naar Nederland genomen, waar ze wordt ondergebracht bij haar zoon. Anna, die niet ziek is en dus niet naar Nederland hoeft om aan te sterken, wordt meegenomen door hun grootvader die in een klein boerendorpje woont met zijn zoon.

Na ongeveer 70 jaar vinden Anna en Lotte elkaar terug in een kuuroord in Spa, waar ze elkaar hun levensverhaal vertellen. Lotte was terechtgekomen bij een communistisch gezin. Er waren zusjes en een broertje en ze werd beschouwd als een eigen dochter. Anna blijft echter na de dood van haar grootvader bij haar oom wonen, die trouwt met een vreselijke vrouw (tante Martha) die niets uitvoert in de huishouding en alleen maar kinderen krijgt. Anna wordt gezien als een gratis hulpje, dat al het werk moet doen. Bij Lotte in de familie is veel muziek: haar vader houdt van muziek en heeft zelf een installatie gebouwd, ook Lotte zelf kan goed zingen. Anna wordt op een gegeven moment, omdat ze door een buurvrouw is gezien met een jongen die Hitler wel goed vindt, door haar oom geslagen. Omdat ze steeds pijn in haar buik blijft houden gaat ze naar een dokter, die constateert dat haar baarmoeder gedraaid is. Ze zal altijd onvruchtbaar blijven. Terwijl Anna gelovig wordt opgevoed, wordt Lotte niets bijgebracht dat met geloof te maken heeft. Het dorp waar Anna woont wordt steeds meer in beslag genomen door Hitler en het nationaal-socialisme. Op een gegeven moment verlaat Anna het dorp en gaat naar Keulen, waar ze een opleiding gaat volgen om hoofd in een huishouding te worden. Als ze 21 is moet Anna een voogdijakte tekenen, waarin haar oom heeft gezet -naar later blijkt - dat Anna niet goed gezond en een beetje zwakzinnig is. Hierdoor kon hij haar ongestraft op de boerderij laten werken. Nadat ze ontslag heeft genomen van haar eerste baan, gaat ze bij Frau von Garlitz, die van adel is, werken als kamermeisje.


De oorlog breekt uit, maar voor Anna verandert er eigenlijk weinig. Als Lotte\'s oma in Duitsland is geweest, wil ook Lotte erheen. Ze wil Anna opzoeken. Ze gaat ook, maar het valt enorm tegen, want Anna heeft totaal geen aandacht voor haar. Ze heeft het veel te druk met het feest dat Frau von Garlitz organiseert voor oud en nieuw. Ook wil Anna niet toegeven dat er bezoek voor haar is. Teleurgesteld gaat Lotte naar huis. Als Anna met een ander dienstmeisje naar een bal in het casino gaat, ontmoet ze Martin Grosalie, een Oostenrijkse soldaat. Anna verlooft zich met Martin en Frau von Garlitz vlucht definitief naar het landgoed van haar ouders in Brandenburg. Ook Anna wordt op een gegeven moment daarheen gehaald. Martin vertrekt naar Rusland. Anna krijgt nog regelmatig brieven van hem, waarin hij slechts het landschap e d. beschrijft. Hij praat niet over de oorlog. De familie von Garlitz verhuist naar het huis van de moeder van von Garlitz in Polen. Daar zitten ook Russische krijgsgevangenen die het heel slecht hebben. Anna helpt ze een beetje. Bij Lotte thuis komen onderduikers. De familie Frinkel (vader, moederen Bram (18, vriend van Koen)) komt onderduiken bij de familie van Lotte. Ook Leon Stein, een vriend van de Frinkels, komt bij hen. Ruben Meyer wordt door de kapper van Lotte\'s vader bij hen gebracht. Later komt zijn moeder daar nog bij. Anna wordt door Martin naar Wenen gehaald waar ze trouwen. Drie weken lang zijn ze samen en dan moet Martin terug naar Rusland. Bij Lotte wordt de schoonvader van meneer Bohjul, van het grammofoonplatenhuis gebracht. Ook Theo de Zwaan en Ernst Goudriaan, twee kennissen van haar vader voegen zich bij de onderduikers, om de arbeidsinzet in de Duitse industrie te ontkomen. Dit is ook de reden waarom Koen voortaan binnen moet blijven. Flora Bohjul (de vrouw van meneer Bohjul) voegt zich bij haar vader. Voor opa Tak en zijn dochter Flora wordt een ander onderduikadres gezocht. Zij vertrekken dan ook. Het vliegtuig van Herr von Garlitz stort neer. Frau von Garlitz ontvangt nog wel vroegere collega\'s van haar man, die een moordaanslag op Hitler willen doen. Deze mislukt. Martin, die inmiddels bij de SS zit vraagt Anna in een brief ontslag te nemen en naar Wenen te gaan, omdat dat veiliger voor haar zal zijn, want de Russen naderen. Begin oktober krijgt ze daar bericht dat Martin overleden is. Ze stort in maar leeft toch verder. Als er een ernstig voedseltekort is in Nederland wordt Lotte er een paar keer op uitgestuurd om eten te gaan halen in andere delen van het land. Dit is erg gevaarlijk, maar toch doet ze het en iedere keer loopt toch nog goed af. Martin had Anna, toen hij haar voor de laatste keer zag, laten beloven geen zelfmoord te plegen en in de verpleging te gaan als hij er niet meer zou zijn Ze zoekt inderdaad werk in de verpleging en wordt Rode Kruis zuster in een Lazaret. Lotte trouwt met Ernst Goudriaan.


Na de capitulatie wordt Anna gevangen genomen door de Amerikanen.Na een tijdje wordt ze weer vrijgelaten. Het eerste en enige wat ze dan wil is naar het graf van Martin. Bij Lotte thuis gaat het allemaal niet zo goed. De voortdurende angst is weg, maar de onderduikers zijn niet meer te houden terwijl het toch nog wel gevaarlijk voor ze kan zijn om zomaar buiten rond te gaan lopen. Ook wordt haar moeder ziek. Later blijkt het een geestelijke ziekte te zijn die met het gevaar in de oorlog te maken heeft. Voor Anna wordt het een moeilijke reis naar Martin. Op de een of andere manier kan ze hem steeds niet bereiken. Als ze de moed heeft opgegeven krijgt ze weer een baantje in de huishouding. De vrouw bij wie ze in huis is ziet dat ze liever iets anders wil en Anna zegt dat ze bij de kinderbescherming wil. Dan doet ze een tweede poging om bij Martin te komen. Deze keer lukt het en vindt ze zijn graf. Daar blijkt een meisje er steeds goed voor te hebben gezorgd uit dankbaarheid dat zij net aan de dood ontsnapt is. Met Lotte gaat het niet zo goed. Nu ze op zichzelf woont verveelt ze zich. Ze weet niet meer wat ze moet doen om de tijd door te komen. Als Anna op het Instituut voor Sociaal Werk zit komt tante Martha haar opzoeken. Ze doet net of ze heel veel om Anna geeft, maar in werkelijkheid zit ze weer te liegen over haar tegen de dorpsbewoners. Nu durft Anna er wel iets van te zeggen. Dan gaat Anna Lotte nog een keer opzoeken in Nederland, maar nu is Lotte degene die niets met de bezoeker te maken wil hebben. Ze zien elkaar nooit meer voordat ze elkaar weer tegen komen in Spa. Als Lotte in het Thermaal Instituut In een bad zit hoort ze een hoop geroep. Het blijkt dat Anna is overleden terwijl ze ook in bad zat. Weer voelt Lotte zich schuldig. Waarom is ze niet wat toegeeflijker geweest? Waarom heeft ze niet tegen Anna gezegd dat ze haar begreep, het enige dat ze wilde horen? Ze accepteert eindelijk Anna als haar zus, maar dan is het al te laat.


II. B. Verdiepingsopdracht


1a. Personages

Er zijn twee hoofdpersonen:


Lotte, is een vrouw van 76, die in de verhalen over vroeger steeds een andere leeftijd heeft. Ze is een rustig en afstandelijk iemand en houdt erg van zingen, dat ze op jonge

leeftijd goed kan, maar na de oorlog is verleerd. Ook staat ze in de oorlog altijd klaar voor anderen. Lotte heeft donker haar en is, in tegenstelling tot Anna, dun.

Ze gedraagt zich rustig, maar als het nodig is, kan ze scherp uit de hoek komen.

Wanneer Anna en Lotte elkaar na zeventig jaar weer ontmoeten is Lotte erg stug en terughoudend naar Anna. In de loop van het verhaal krijgt ze steeds meer respect voor Anna, maar laat dat niet merken. Ook wordt Lotte in de loop van de oorlog minder zorgeloos. Het milieu waarin Lotte opgroeit, is halfsocialistisch: haar oom (die ze haar vader noemt ) heeft sterke socialistische sympathieën en haar tante (die ze moeder noemt ) probeert hem in bedwang te houden (dit lukt meestal wel).

Lotte heeft niet veel invloed in het gezin: haar vader is de baas.

Ze verwijt Anna ook wat de Duitsers hebben aangericht, maar het lukt Lotte niet om

haar daar een schuldgevoel over aan te praten. Ze heeft dus niet veel invloed op Anna.

Lotte\'s ideeën waren in het bovenstaande al op te merken:

Ze vindt dat alle Duitsers slecht zijn en ze wil niet naar Anna luisteren en Anna\'s ` ideeën aanhoren.


Anna, is net als Lotte een vrouw van 76, die in de verhalen over vroeger verschillende leeftijden heeft. In tegenstelling tot Lotte heeft Anna een heel druk karakter en is van jongs af aan gedreven om de eerste te zijn. Ook heeft Anna een papegaaiengeheugen en ze staat, net als Lotte, voor anderen klaar. Anna heeft blond haar en is mollig en klein.

Ze gedraagt zich als kind heel wild en onrustig. Wanneer ze volwassen is, is ze kordaat en ze weet respect af te dwingen bij de mensen. Daardoor heeft ze veel invloed op anderen, nu ook op Lotte. Ook helpt Anna in de oorlog de onderdrukte Russen en Polen, die haar daar erg dankbaar voor zijn. In de loop van de oorlog werkt Anna in een lazaret. Na de dood van haar man Martin, heeft ze haar zin in het leven opgegeven; Ze staat zelfs op een gegeven moment op het punt om zelfmoord te plegen, maar hier ziet ze van af. Het milieu waarin Anna opgroeide is katholiek, zij zelf is ook katholiek, hoewel ze

op zondag haast nooit naar de kerk gaat omdat ze dan moet werken.

Wanneer Hitler aan de macht komt, blijkt dat veel mensen in haar omgeving die eerst tegen Hitler waren, nu voor Hitler te zijn. Anna denkt aan het begin van de oorlog ook dat Hitler goed is, maar later is ze fel tegen hem.

Ook vindt ze dat Lotte eens moet luisteren en ze verdedigt zich, omdat ze

vindt dat veel Duitsers het ook slecht hebben gehad en dat Lotte dat moet weten. Daarom probeert ze steeds weer tot Lotte door te dringen.


De bijfiguren :

-Johan Bamberg, is de vader van Lotte en Anna die, hoewel hij ziek is, altijd voor zijn kinderen opkomt. Hij voedt zijn kinderen goed op en ze hebben veel respect voor hem. Hij sterft als Anna en Lotte zes jaar zijn.

- Heinrich Bamberg, is de oom van Lotte en Anna, bij wie Anna woont. Hoewel hij een boerderij heeft, heeft hij er niet veel belangstelling voor. Zijn interesse gaat

meer uit naar boeken net als bij Anna. Ook laat hij zich gewillig dwingen, want er is hem door zijn vrouw wel respect geleerd, daarom komt hij wat sullig over.

-Martha Bamberg, is de vrouw van Heinrich, zij is heel bazig en ook lui; ze laat

Anna al het werk doen op de boerderij en daarom is ze niet erg geliefd.

-Lotte’s Hollandse vader, is een man die erg veel van muziek houdt, maar ook heel vaak humeurig is. In de oorlog is hij heel egoïstisch en Lotte betrapt hem een keer op het eten van veel voedsel, terwijl de rest van het gezin honger lijdt.

-Lotte’s Hollandse moeder, is een vrouw die veel gezag heeft en veel mensen helpt. Ondanks het grillige karakter van haar man, is zij wel de baas over hem.

-Jet, is een van Lotte\'s Hollandse \"zusjes\", met wie ze het meest omgaat.

-Martin Grosalie, is de man van Anna. Zij hield veel van hem, onder andere omdat hij zo charmant was. Hij is in de oorlog bij een bominslag gesneuveld.

-Ernst Goudriaans, is de man van Lotte. Hij is een rustige man, van beroep vioolbouwer.


b. Thematiek

Het thema van het boek is: een hereniging die onmogelijk wordt gemaakt door factoren van buitenaf.

De motieven zijn:

- verzoening: Lotte en Anna staan symbool voor Duitsland en Nederland die als een tweeling aan verzoening toe is.

- Heimat: Lotte is typisch Nederlands, terwijl Anna het toonbeeld van een Duitse is en dat zorgt ervoor dat ze elkaar niet willen en kunnen begrijpen. Ze zijn allebei geneigd het voor hun thuisland op te nemen.

- Dood: moeder gaat dood, vader gaat dood, een vriend van Lotte, de man van Anna, de man van Lotte en tot slot gaat ook Anna dood.

- Eten en drinken: meestal speelt het verhaal zich af in een cafeetje na een wandeling.

- Schuld: Lotte wil de schuld van heel Duitsland bij Anna neerleggen. Ze heeft soms het idee dat Anna haar door het maken van bepaalde uitspraken beschuldigd.

- Jeugdherinneringen: Vooral Anna komt steeds met nieuwe herinneringen uit hun verleden aanzetten.


c. Tijd

De periode waarin het zich afspeelt is in het heden, maar vooral vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De periode dat Lotte en Anna in Spa met elkaar het verleden doornemen, duurt veertien dagen. Hun gesprekken en herinneringen zijn lange flashbacks op hun leven, dat wil zeggen van 1916 tot het heden dat in 1990 speelt. In deze omvangrijke roman komen weinig grote tijdsprongen voor, maar is er wel tijdsverdichting. Vaak passeren in een paar bladzijdes meerdere jaren de revue. De drie door elkaar heenlopende verhaalstrengen worden stuk voor stuk in een strikt chronologische wijze beschouwd. De verteltijd is 435 bladzijdes.

Het verhaal is niet continu verteld, maar toch wel kort na elkaar.

Het verhaal is chronologisch, met veel lange terugblikken, eveneens chronologisch verteld.


d. Ruimte en plaatsen

In het heden speelt het zich af in Spa. Deze stad wordt uitvoerig beschreven wanneer de zusters gaan wandelen. Ook zitten zij vaak in openbare gelegenheden die sfeerbepalend zijn.

In Anna’s verleden zijn haar \"Ouderlijk huis\" , het huis van von Garlitz en diens slot erg belangrijk. In dat van Lotte het huis van haar oom en tante en \"het tbc- huisje\" achterin de tuin, waar zij verbleef toen zij ziek was en waar een onderduiker verbleef tijdens de oorlog. Verder spelen in de levens van bei den het casino in Keulen een grote rol, dit is waar zij samen met hun vader leefden. Ook de Dom van Keulen is belangrijk, met name voor Anna, net als alle dingen waar er twee van zijn in dit boek.


e. Perspectief

De tweeling is geschreven vanuit het perspectief van de alwetende verteller die de hoofdpersonen in het vertelheden verhalen laat vertellen over het verleden. Toch ligt het perspectief moeilijk. Als Anna vertelt ligt het bij Anna en als Lotte vertelt bij Lotte. Het zijn dus eigenlijk meerdere, personale vertelsituaties. De verteller identificeert zich vaak met Lotte.


f. Structuur

De gebeurtenissen zijn chronologisch verteld ook in de vele tijdsprongen naar het verleden van de beide hoofdfiguren. Het boek is opgebouwd in drie delen, resp. Interbellum, oorlog en vrede, après le déluge encore nous. Het derde deel is iets kleiner als de eerste twee. De hoofdstukken zijn genummerd en iedere keer als er een tijdsprong wordt gemaakt is er een witregel.

Er is veel samenhang in dit boek, in iedere scène komt of Anna of Lotte of allebei voor.

Er zijn drie verhaallijnen, een in het heden, met Anna en Lotte. Dan zijn er nog twee verhaallijnen die gelijkwaardig zijn aan elkaar, de geschiedenis van Anna en die van Lotte. Deze verhaallijnen zijn ondergeschikt aan die van het heden.


g. Stijl en taal

Het zijn redelijk lange zinnen. Er zijn Duitse zinnen, Franse zinnen en af en toe wat Engels. Verder natuurlijk voornamelijk in het Nederlands. Veel gesprekken, maar ook heel veel beschrijvingen van de gebeurtenissen en omgeving. De Duitse zinnen komen er natuurlijk ook in voor omdat Anna nog steeds de Duitse nationaliteit heeft.


2a. Poëtica van de schrijver

Tessa de Loo beschrijft niet de realiteit, maar geeft de voorkeur voor plots waarin uitersten als liefde-haat, schoonheid-wanstalligheid een overdreven rop kunnen spelen. Ze geeft de werkelijkheid zo verhevigd weer, dat het de lezer duidelijk moet zijn dat de gebeurtenissen symbolisch geïnterpreteerd dienen te worden. Ze is er niet op uit geloofwaardige verhalen te schrijven en dustantiëert zich daarmee duidelijk van het realisme. Toch wordt Tessa de Loo tegen wil en dank vanwege het anekdotische karakter van haar werk nogal eens ingedeeld bij de realisten.


b. Een belangrijk thema in haar boek, die steeds weer terugkomt is de verhouding tussen de verschillende relaties: ouders-kinderen, mannen-vrouwen, leerlingen- leraren, tweelingzussen.


c. Tessa de Loo is een pseudoniem voor Tineke Duyvené de Wit. Ze werd geboren op 15 oktober 1946 in Bussum. Haar vader was chemicus bij een farmaceutisch bedrijf en in zijn vrije tijd amateur-cellobouwer. Het gezin bleef enige tijd in het Gooi wonen, verhuisde toen naar Amsterdam en vervolgens naar Oss. Daar werden haar broer en zus geboren. In Brabant ging Tineke ook naar school: eerst naar het gymnasium en daarna naar de HBS. Op beide scholen haalde zij echter zulke slechte cijfers, dat zij tenslotte naar een derde school, het Maaslandcollege, werd gestuurd. Daar haalde zij in 1965 haar MMS-diploma.

Na school ging Tineke Nederlands studeren in Utrecht. Eigenlijk wilde zij naar de kunstacademie, maar haar ouders vonden dat geen goed idee: als kunstenaar zou zij een onzeker en armoedig bestaan tegemoet gaan. Tijdens haar studie trouwde zij met een bouwkundige, van wie zij later zou scheiden, en in 1971 werd haar zoon geboren. Tineke stond nog enige tijd voor de klas als docent Nederlands en schreef tussendoor verhalen. Tijdens haar leven verhuisde Tineke vaak: na Utrecht woonde zij in de Achterhoek, op Texel, in het Groningse Pieterburen en in Amsterdam. Tegenwoordig woont zij in Coimbra, Portugal.

Haar eerste twee verhalen publiceerde zij, onder haar eigen naam, in 1979 in Vrij Nederland en Opzij. Daarna publiceerde zij onder het pseudoniem Tessa de Loo; Tessa is afgeleid van Texel, waar zij heeft gewoond, en haar grootmoeder heette van Loo.

In januari 1983 verscheen haar verhaal \'De muziekles\' in het literaire tijdschrift Maatstaf, waarin maanden later ook het verhaal \'De meisjes van de suikerwerkfabriek\' verscheen.

In november 1983 verscheen De Loos debuutbundel De meisjes van de suikerwerkfabriek. Haar tweede boek, de roman Meander, verscheen in 1987. De roman beschrijft de ondergang van een alternatieven gemeenschap onder leiding van een valse profeet in Zeeland. In 1987 mocht De Loo het Boekenweekgeschenk schrijven. Het werd Het rookoffer, een novelle over de onmogelijke liefde tussen een docente Frans en haar achttien jaar jongere leerling. Twee jaar later verscheen Isabelle, een thrillerachtige roman over een ontvoeringszaak, waarin de tegenstelling tussen mooi en lelijk, macht en onmacht thema is. In 1993 verscheen De Loos buitengewoon succesvolle roman De tweeling. Deze roman, waarin de lotgvallen van twee zussen tijdens de Tweede Wereldoorlog worden beschreven, werd bekroond met de Trouw Publieksprijs 1994 en de Duitse Otto vor der Gablenzprijs. De roman is inmiddels al vele malen herdrukt. De Loos laatste boek, Alle verhalen tot morgen, verscheen in 1995.


III. Evaluatie


1. Eindoordeel

Het was bij de eerste paar bladzijdes niet echt duidelijk waar het verhaal over ging. Ik dacht eerst dat ze in een ziekenhuis waren, maar het werd al gauw duidelijk dat ze in een kuuroord zaten. Toen ze samen verhalen aan elkaar gingen vertellen, werd later in het boek duidelijk dat de oorlog op komst was en dat ze die ook hebben meegemaakt.

Ik vond het onderwerp heel interessant, omdat je nu van beide kanten hebt kunnen lezen hoe slecht ze het allebei hadden. Veel mensen denken inderdaad, net als Lotte, dat de Duitsers het helemaal niet zo slecht gehad hebben, maar in dit boek wordt snel duidelijk dat dat helemaal niet waar is.

Ik dacht eerst dat het boek vertelt werd zoals alles precies gegaan was en dat het totaal niet met de oorlog te maken had. Ik had niet verwacht dat ze elkaar in een kuuroord zouden treffen en elkaar dan verhalen vertellen zoals het hebben meegemaakt.

Het onderwerp wordt heel goed uitgewerkt. Je komt heel veel te weten over het leven van Lotte en het leven van Anna. Het is ook begrijpelijk dat over het leven van Anna veel meer wordt verteld dan over Lotte’s leven, want Anna heeft het in zekere opzichten veel slechter gehad, dan Lotte. Lotte trof het nog met de familie waar ze terecht kwam, Anna totaal niet.

Er worden ook heel veel gedachtes en gevoelens beschreven. Zo goed, dat ik het echt helemaal voor mij zag en dat ik er zelfs een brok van in mijn keel kreeg.

Er zitten genoeg gebeurtenissen in. Je blijft doorlezen, omdat je wilt weten hoe het telkens verder gaat met Anna en Lotte.

Een gebeurtenis die veel indruk op me heeft gemaakt is wanneer Anna in elkaar geslagen wordt door haar oom. Haar baarmoeder draait en dat betekend dat ze nooit zwanger kan worden. Dat vond ik zo vreselijk voor haar. Het idee dat je eigen oom er voor gezorgd heeft dat jij nooit een kind kan krijgen! Ik kon die oom wel wat aan doen!

Het hele verhaal door zag ik alles heel goed voor mij, behalve dan de stukken in de oorlog, wanneer er bommen gegooid werden en gevochten. Ik heb dat (gelukkig) niet meegemaakt, dus ik vond het heel moeilijk om daar een voorstelling bij te maken.

Ik vind Lotte en Anna allebei heldinnen, want Lotte haalde op een gegeven ogenblik graan. Zij moest dus tijdens dat er gevochten werd graan gaan halen. Ze kon wel doodgeschoten worden of geraakt worden door een bom!

Anna hielp slachtoffers en zo kwam zij telkens aan slaap tekort. Ze heeft zelfs nog kinderen geholpen in een ziekenhuis, terwijl ze eigenlijk weggestuurd was. Ze moest telkens van de ene stad naar de andere reizen, omdat ze overal telkens weggestuurd werd, maar ze wilde de slachtoffers blijven helpen en dat bleef ze ook doen.

Ik snap best dat Lotte zich telkens tegen Anna keert, want Lotte ziet alle Duitsers als de schuldigen van de oorlog. Zij weet niet dat Anna en de rest van het Duitse volk het ook moeilijk hebben gehad. Lotte denkt dat Anna zich onschuldig wil praten.

Er zitten veel flashbacks en terugblikken in, wat niet ik niet ingewikkeld vond, want er was telkens een regel overgeslagen als er een andere tijd voorkwam. Doordat het telkens afwisselend in het heden en in het verleden werd vertelt, werd het interessanter, want zo kon je de gedachtes voor elkaar in het heden ook meemaken.

Het was niet moeilijk om het boek te lezen, want er kwamen weinig moeilijke woorden in voor. Ik had in het begin een voorgevoel dat er iets met een van de twee zou gaan gebeuren op het eind, dus ik las de laatste twee bladzijdes. Daarin wordt verteld dat Anna doodgaat. Doordat ik dat wist ging het lezen steeds moeilijker, omdat ik niet wilde dat ze doodging. Het leek net alsof ik, doordat ik niet verder zou lezen Anna in leven kon houden.


2. oordeel over het uitvoeren van de verdiepingsopdrachten

Ik vond het niet moeilijk om de opdrachten uit te voeren, want ik had veel informatie gevonden die ik goed kon gebruiken.

Ik kwam geen moeilijkheden tegen, want ik had genoeg aan de informatie die ik gevonden had.

Ik heb niet veel van de opdrachten geleerd, omdat ik het verhaal al goed snapte en ik heb daar voor de rest ook geen achtergrond informatie bij nodig. Ik vind het leuk om boeken te lezen, maar de achtergrond informatie interesseren mij niet zo.



;\n <\/div>
Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen