Boekverslag : J. Bernlef - Onder Ijsbergen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1594 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1594 woorden.
J.Bernlef
Onder IJsbergen
A. Verwachtingen en eerste analyse
Mijn moeder had me de schrijver aangeraden omdat die volgens haar wel bekend was, maak ik kende hem niet zo goed dus heb ik eigelijk dit boek gewoon gepakt omdat, de tekst op de achterkant me wel aansprak, omdat ik wel van geheime boeken hou. De schrijver kwam we wel een beetje bekend voor, ik dacht dat ik hem ooit in de krant heb zien staan en ik heb dus nog nooit een boek eerder gelezen van deze schrijver. Wat ik verwachtte van het boek kon ik alleen maar eigelijk zien aan de titel, ik had verwacht dat het onderwater zou afspelen en op de noord- of zuidpool, wat trouwens bijna goed was.
B. Beknopte samenvatting en analyse
Samenvatting
Beknopte samenvatting en analyse.SamenvattingIn 1973 vermoordt Jón Eira zijn oude krankzinnige grootmoeder omdat in haar een 'angagók', een boze geest schuilt. Daar de Eskimo's geloven in de wedergeboorte, moet haar naam met dood van de oude vrouw vrijgemaakt worden, zodat een pasgeboren baby die kan overnemen. Jón Eira, de beste jager, wordt door de kleine gemeenschap waartoe hij behoort, uitgekozen om de rituele moord te plegen. De hele gemeenschap als collectief acht zich verantwoordelijk voor deze daad. Het Deense hooggerechtshof veroordeelt echter alleen Jón Eira tot zeven jaar gevangenisstraf. Eira zit maar twee uit van zijn straf, want in 1975 hangt hij zich op in zijn cel. Zijn veroordeling en zijn dood veroorzaken nogal wat opschudding. Er is zelfs een comité opgericht dat beweert dat Jón Eira het slachtoffer is geworden van twee botsende rechtssystemen, van twee verschillende culturen.
De Deense regering stuurt Jakob Olsen, lid van het hooggerechtshof, als waarnemer naar Groenland om de zaak opnieuw te onderzoeken. In het vliegtuig ontmoet hij Nick Morello, alcoholist, verlopen jazzmusicus en, naar later blijkt, de barpianist van het hotel waar Olsen zal logeren.
In Jakobshavn, de hoofdstad, begint Olsen zijn onderzoek. Hij neemt het dossier van Eira nog eens door en voert gesprekken met getuigen en autoriteiten. Als tolk wordt hem Lina Krog toegewezen, onderwijzeres en regisseuse van de plaatselijke toneelclub. Zij blijkt een relatie te hebben gehad met Nick Morello. Door haar bemiddeling krijgt Jakob Olsen contact met de mensen uit Eqe, de niet meer bestaande nederzetting waar het drama rond de grootmoeder van Jón Eira zich afspeelde. Deze mensen vormen nog altijd een collectief en steeds duidelijker komt Jakob Olsen tot de overtuiging dat de Deense rechtspraak nauwelijks toegepast kan worden binnen de zo andere cultuur van de Eskimo's. Veel wijzer wordt Olsen overigens niet van het gesprek met de mensen uit Eqe. Toch willen ze wel behulpzaam zijn, lijkt het. Eén van de Eskimo's spreekt een beetje Deens en hij zal Olsen naar het verlaten Eqe varen. Daar aangekomen bezoekt de rechter het eilandje waar de oude grootmoeder van Jón Eira om het leven is gebracht.
Dan voltrekt zich het ritueel opnieuw: Jakob Olsen, waarnemer uit een andere cultuur, wordt vermoord.
Motieven
De botsing tussen 2 culturen, de eskimo van Groenland tegen de westerse van Denemarken.
Moord, vereenzameling, romantiek en rechtspraak.
Personages
- Jakob Olsen
Is de hoofdpersoon, man van 63 jaar, hij is formeel en afstandelijk en zijn jeugd achtervolgd hem doordat hij weinig contact met z’n vader had. Hij is getrouwd en heeft 2 zoons die al beide het huis uit zijn. Zijn onderzoek naar Jón Eira, als waarnemer, vindt hij eigenlijk alleen maar waardeloos, want het is al oude koek.
- Lina Krog
Is een vrouw van ongeveer 40 jaar die vroeger als juffrouw op de basisschool werkte. Ze is tolk en helpt Jakob bij zijn waarnemingen. Ze kent de zaak van Jón Eira goed doordat zij ook in Groenland woont en heeft meegeholpen aan het onderzoek naar de moord op Karin Esjberg. Haar relaties waren rommelig. Haar echte vriend, Jimmy Rosa, woonde in New-York maar ze heeft Jimmy uit het oog verloren. Nick Morello daarentegen vond ze ook aardig maar had daar slechts een korte relatie mee gehad. Ze ontmoet hem nu in Groenland en de liefde bloeit weer op, maar weer niet voor lang.
- Nick Morello
Een pianist die overal in cafés en restaurants op de wereld optreed. Hij ontmoet Jakob Olsen in het vliegtuig onderweg van Kopenhagen naar Jakobshavn en wordt al snel een vriend van Jakobs Olsen in Groenland. Hij is alcoholist maar zit er zelf niet mee.
Perspectief en verteller
Het boek is geschreven uit het perspectief van de alwetende verteller. Meestal worden de gedachten van Jakob Olsen beschreven, maar af en toe ook van Lina Krog en Nick Morello, maar meestal kom je er niet achter, maar wel wanneer Jakob Olsen een bezoek brengt aan de personen en het perspectief is objectief.
Ruimte
De ruimte waarin het verhaal zich afspeelt is voornamelijk in groenland, het boek begon met dat Jakop in een vliegtuig zat onderweg naar Jacobshavn, voor de rest speelde het zich eigenlijk alleen maar op Groenland af. In het verhaal is er ook sprake van parallellisme.
Stijl
In dit boek is de zinsopbouw over het algemeen kort. In het begin van het boek, staat een krantenstuk, die opbouw is wat zakelijker, misschien om het realistischer te maken, in het verhaal komen ook veel dialogen voor. Dit komt omdat Jakob Olsen veel gesprekken voert om zo zijn taak als waarnemer zo goed mogelijk te doen. De woordkeus is over het algemeen makkelijk, maar soms komen er toch moeilijke woorden in voor.
Thema
Het meest voor de hand liggende thema is dat welke problemen 2 culturen hebben als ze met elkaar in aanraking komen. Een soort botsing tussen twee culturen. De cultuur van de Eskimo’s is een collectief, de Westerse cultuur is individueel. Jòn Eira pleegt dus zelfmoord omdat hij uit dat collectief wordt gehaald, en individueel in een cel wordt gezet. Hij kan niet als individu leven. Langzaam aan wordt de Inuit-cultuur de nek omgedraaid door de Deense cultuur en invloeden. De Eskimo's drinken veel bier en sparen voor koelkasten en televisies. Ze worden gedwongen om te integreren.
Tijd
De tijd is gemakkelijk te bepalen, doordat ieder hoofdstuk 1 dag is en de dag staat er ook nog bij. Het verhaal speelt zich af tussen woensdag 2 juli 1975 tot en met zondag 6 juli 1975. In het begin wordt er door middel van een krantenartikel de geschiedenis verteld en de reden gegeven voor de komst van Jakob Olsen op Groenland. Het verhaal is chronologisch verteld, met af en toe een flashback, zoals bv. Dat Olsen zich de gesprekken herinnert met de ambtenaar en de gevangenisdirecteur.
Titelverklaring
Van ijsbergen is 1/5 tot 1/7 zichtbaar, de rest ligt onder het wateroppervlak verborgen. De mensen proberen achter deze verborgen werkelijkheid te komen, maar dat lukt niet.
Motto
Klein zijn de stranden
van de kleine meren.
Klein is der mens en geest;
Niet alle mensen
zijn even verstandig:
Heel de mensheid is half.
C. Verwerkingsopdracht
B. De auteur
26. De auteur heeft geen autobiografisch boek gemaakt, want hij is niet vermoord. En er is geen overeenkomst tussen het boek en wat de auteur zelf heeft meegemaakt, dus het boek (verhaal) bevat geen autobiografische elementen.
27. 1) Hoe bent U op de titel gekomen, en de achterliggende gedachte daarvan.
2) Waarom heeft u niet voor een autobiografisch boek gekozen, zoals de
meeste schrijvers.
3) Is het verhaal helemaal verzonnen, of zijn er elementen in het verhaal die
echt gebeurd kunnen zijn.
4) Hoe kwam U op het idee om het verhaal zich in IJsland te laten afspelen.
5) Bent U zelf wel eens in IJsland geweest.
Geachte heer Bernlef
Ik zou U graag wat graag wat vragen willen stellen voor mijn artikel in de schoolkrant. Ik heb uw boek (onder ijsbergen) gelezen en wilde er met een paar anderen kinderen een paar vragen bij bedenken.
Vraag 1 > Hoe bent U op de titel gekomen, en de achterliggende gedachte
daarvan.
Vraag 2 > Waarom heeft U niet voor een autobiografisch boek gekozen, zoals
de meeste schrijvers.
Vraag 3 > Is het verhaal helemaal verzonnen, of zijn er ook elementen in het
verhaal die echt gebeurd kunnen zijn.
Vraag 4 > Hoe kwam U op het idee om het verhaal zich in IJsland te laten
afspelen.
Vraag 5 > Bent U zelf wel eens in IJsland geweest.
Bij voorbaat dank, ik hoop dat U hierop zult reageren.
Met vriendelijke groet, Ruben Thomas.
28. Zie aparte blaadjes
29. J.Bernlef werd geboren op 14 januari 1937 in Sint-Pancras. In zijn jeugd leefde hij in Amsterdam-West. In 1949 verhuisde het hele gezin naar Haarlem en in 1954 keerde hij weer terug naar Amsterdam. In 1965 besloot hij zijn leven te wijden aan het schrijven. In 1960 trouwde J.Bernlef met Eva Hoornik, van wie hij 2 kinderen kreeg. Hij heeft altijd al een bepaalde passie voor jazz gehad, hij vervulde dan ook een bestuursfunctie bij de stichting Jazz in Nederland. De naam J.Bernlef is een pseudoniem, zijn echte naam is Hendrik Jan (Henk) Marsman. De naam Bernlef heeft hij heeft hij van een friesche dichter wiens werken nooit gevonden zijn en de voorletter J komt van zijn eigen naam.
D.Eindoordeel en evaluatie
Ik vond het boek niet zo goed, ik de structuur van het boek een beetje moeilijk, daardoor was het moeilijk te lezen. Wat ik ook wel vervelend vond, was dat hij alles zo gedetailleerd opschrijft, zoals het weer, hoe iets eruit ziet en hoe Linda’s auto eruitziet. Er zit ook geen humor in het boek, wat ik altijd wel leuk vind, maar het verhaal en het einde vond ik wel goed. Hij eindigde met een open einde, wat wel goed was, want dan weten de lezers nog steeds niet hoe het nu precies zit.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen