Boekverslag : Hugo Claus - Het Jaar Van De Kreeft
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2102 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2102 woorden.
Nederlands: Hugo Claus
1. Het jaar van de kreeft
Uitgever: De Bezige Bij Jaar uitg.: 1972
Plaats uitg.: Amsterdam Pagina’s: 329
1.1. Tijd
- Het verhaal verloopt chronologisch, zo is het boek opgedeeld in 5 stukken met respectievelijk de titels ‘Winter’, ‘Lente’, ‘Zomer’, ‘Herfst’, ‘Winter’, zij beslaan precies 1 jaar tijd, nl. van 3 december tot 3 december van het jaar daarop. Het zesde en laatste hoofdstuk, ‘Kaa’ (= een benaming die hier wordt gegeven aan kanker), sluit het boek af met een beschrijving van de gebeurtenissen rond de dood van Toni.
- Er zijn verscheidene flashbacks en flashforwards in het boek terug te vinden.
o Flashback: (p.308) ‘Toni had ooit verteld dat Karel autogek was.’
(p.224) ‘Zo had zij laatst op een avondje bij Tineke en
Joris een uur lang, babbelend en drinkend, met
haar rug naar hem toe gezeten , en hij had
gedacht dat als hij daar enige nukkigheid of
verdriet over gemanifesteerd had, wat vroeger
zeker het geval was geweest, zij niet eens
begrepen zou hebben dat daar reden voor was.’
o Flashforward: (p. 16) ‘Maar zij zou hem nooit in de steek laten.’
(p.141) ‘Ze lag doodstil. Later, toen Toni dood was
(alhoewel hij in zijn gedachte aan haar eerder
het woord ‘gestorven’ of ‘afgestorven’
gebruikte), was dit het beeld dat hij steeds
weer liet opdoemen op zijn innerlijke netvlies.’
(p.184) ‘Het feit dat zij de volgende dag
geconstipeerd zou blijven bracht haar nader
tot hem, tot hun korte verleden samen.’
- Tijdsverdichting: (p.150) ‘De dag daarna, om elf uur tien ’s morgens,
streelde hij in het voorbijgaan haar billen. Om vijf
uur tweeëndertig ’s middags een tweede keer.’
(p.171) ‘Na drie dagen belde hij haar.’
- Concrete tijdsaanduidingen: (p.156) ‘Onaangekondigd, om elf uur
’s morgens,…’
(p.173) ‘…, rond sluitingstijd.’
- De vertelde tijd van het boek is ongeveer 3 jaar omdat het grootste deel van het boek 1 jaar nauwkeurig beschrijft, maar in het laatste deel staat een zin: “Als hij aan Toni dacht en dat deed hij elke dag drie vier keer, vooral als het donker begon te worden en de lichten van de neonreclames aangingen, verbeeldde hij zich bijna uitsluitend haar gezicht zoals het op de foto stond die een straatfotograaf had gemaakt tussen de duiven op de Dam en die hij verbrand had twee jaar geleden.” Dat betekent dat hij die foto aan het eind van hun relatie had verbrand, dus 2 jaar na hun relatie van 1 jaar.
- De verteltijd bedraagt 329 pagina’s.
1.2. Handeling
- De handeling is geleed.
- Het thema van het verhaal is ongelijke liefde (o.a. door verschillen in sociale positie maar voornamelijk karakter). Toni en Pierre kunnen niet met, maar ook niet zonder elkaar leven.
- Motieven:
o Seks: Hun relatie berust grotendeels op seks, omdat Pierre ervoor zorgde dat Toni haar eerste orgasme kreeg en zij nu verder wilt proberen.
o Geld: Toni verwacht dikwijls cadeautjes van Pierre, omdat hij rijk is en zij zich “opoffert” om met hem naar bed te gaan.
o Drank en drugs: Toni gebruikt regelmatig verdovende middelen.
o Sociale tegenstellingen: Pierre is een belangrijk zakenman, Toni is kapster en denkt vaak dat Pierre op haar neerkijkt omwille van dit positieverschil.
1.3. Figuren
- De verhaalfiguren krijgen snel vorm. Wanneer Toni en Pierre in het verhaal verschijnen, volgt meteen een gedetailleerde beschrijving van hoe ze eruit zien.
- Pierre is het hoofdpersonage van het boek, zowel zijn acties als zijn gedachten en gevoelens worden nauwkeurig weergegeven waardoor men een duidelijk beeld kan vormen van wat voor iemand Pierre is.
- Toni vormt het tweede belangrijkste karakter van dit boek. Haar gedachtegang wordt niet gevolgd maar doordat zij zo open is in haar manier van praten en doen is het niet moeilijk om haar te kunnen begrijpen.
- Round characters: Pierre en Toni.
- Flat characters: Karel, Muisje, Tineke, Joris, Selma, Daan.
1.4. Ruimte
- Het verhaal speelt zich hoofdzakelijk af in Amsterdam, waar Toni en Pierre wonen, en in het vakantiehuisje in de Dordogne dat Toni gehuurd heeft.
- Er is geen contrast tussen wat de personages meemaken en de plaats waar het gebeurt, behalve dan tijdens de vakantie in de Dordogne, waar het rustig is, mooi en vredig, maar Pierre en Toni vaak ruzie hebben. Pierre voelt zich er erg ongelukkig, hoewel de omgeving op iets anders zou moeten duiden.
- In het boek komen weinig ruimtebeschrijvingen voor omdat de nadruk ligt op de dialoog tussen de personen en de gedachtegang van Pierre en Toni, waarbij het decor van ondergeschikt belang is.
1.5. Perspectief
- Het boek is geschreven vanuit het hij-perspectief. Pierre is het hoofdpersonages wiens acties en gedachten de hele tijd gevolgd worden, maar als hij Toni tegenkomt in het verhaal worden ook haar gevoelens en gedachten beschreven. Men spreekt hier dus van een auctoriële vertelsituatie met een alwetende verteller.
- Het is de bedoeling van de auteur om, door middel van dit perspectief, de gevoelens van beide hoofdpersonages op elk moment te kunnen weergeven zodat de lezer de twee kanten van een voorval kan begrijpen.
1.6. Verhaal en werkelijkheid
- De relatie tussen werkelijkheid en verhaal is zeker aanwezig, voorbeelden hiervan zijn dat de stad Amsterdam genoemd wordt of dat de streek van de Dordogne in Frankrijk wordt aangehaald. Door deze te noemen is een precieze beschrijving of meer uitleg niet nodig omdat de lezer deze namen kent en men zich hierbij dus wat kan voorstellen (=werkelijkheid).
1.7. De idee en metafysische kwaliteiten
- Het verhaal is niet echt gebeurd, maar het lijkt realistisch genoeg om waar gebeurd te zijn. Het is dus fictie.
1.8. Stijl
- Het taalgebruik is zakelijk en nuchter maar komt toch erg persoonlijk over omdat de gedachten van de twee hoofdpersonages zo nauwkeurig worden beschreven en men daardoor echt mee opgaat in hun denkwereld. Daarbij is het realistisch geschreven, het lijkt uit het leven geplukt te zijn!
- Er komen veel dialogen in het boek voor zodat de sfeer en spanningen in verschillende situaties duidelijk worden. Het maakt het boek ook erg levendig.
1.9. Titelverklaring
- De titel van het boek, ‘Het jaar van de kreeft’, slaat op Toni, die als sterrenbeeld de kreeft heeft, en de relatie die zij gedurende 1 jaar met Pierre had. Toni geeft het sterrenbeeld de schuld van vele van haar karaktereigenschappen.
- Het woord kreeft komt van het Latijnse woord cancer, wat ook ‘kwaadaardige woekering’ betekent en in deze zin slaat op het feit dat Toni aan kanker leidt en op het einde van het verhaal hieraan sterft.
- Er staat ook een motto in het boek:
“Incertitude, ô mes délices,
Vous et moi nous nous en allons
Comme s’en vont les écrevisses
À reculons, à reculons.²
Of in het Nederlands :
“Onzekerheid, o mijn genot,
U en ik gaan wat dit betreft
Net als de kreeften
Achterwaarts, achterwaarts.”
Dit motto slaat op de relatie van Toni en Pierre die steeds maar slechter gaat, maar ook op de ziekte van de kreeft, Toni, waarbij ze langzaam aftakelt.
1.10. Samenvatting
Pierre ontmoet Toni wanneer zij aan het werk is bij een vriend van hem. Hij wordt onmiddellijk op haar verliefd maar zij heeft al een man, Karel, en een kind, Muisje, bij hem. Toch kan zij Pierre niet weerstaan en ze verlaat Karel. Pierre en Toni beginnen een relatie die vrij moeizaam verloopt. Pierre is meegaand terwijl Toni erg wispelturig is, wat vaak voor spanningen zorgt. Ze is er echter rotsvast van overtuigd dat Pierre de man van haar leven is, omdat bij hem zij voor de eerste keer een orgasme kreeg. Toni leeft heftig en wilt volledig vrij zijn en dat is in contradictie met waar Pierre naar verlangt. Uiteindelijk besluiten ze niet langer bij elkaar te blijven en wordt hun 1 jaar lange relatie beëindigd. Er gaan 2 jaren voorbij voordat Pierre weer eens iets van Toni hoort. Het is echter geen goed nieuws, Karel komt bij Pierre op kantoor langs om hem te vertellen dat Toni kanker heeft.
Enige tijd later sterft zij. Op de begrafenis ziet Pierre Muisje terug, hij wilt met haar spelen en trekt haar hierbij zo dicht tegen zich aan, ‘Hij trok het gezicht vlak tegen zich aan tot hij de pupillen van haar moeder zag in de opengesperde, wijde ogen. Toen vluchtte Pierre, in het zonlicht, verblind.’
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen