Boekverslag : Trude De Jong - Moord In Amsterdam
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1593 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1593 woorden.
Titel
Moord in Amsterdam
Uitgeverij
Uitgeverij De Harmonie, 1990.
Aantal pagina's
128
Bijzonderheden
Er is een stempel van de Stichting Nederlandse Kinderjury 1991 voorin het boek. Of het boek bekroond is, is onduidelijk.
Ander werk
Aram en de bende van de boomstam.
Lola de beer.
Je bent geweldig!
Bozo's droom.
Lein de Liefde.
Moord aan de rivièra (vervolg op het huidige boek)
Samenvatting
De hoofdpersonen zijn twee meisjes, Fransje van Delden en Dientje Veenstra. Beiden zijn 12 jaar en hebben vakantie. Ze komen elkaar bij toeval tegen. Fransje komt uit een chique familie, haar vader is arts in Amsterdam-Zuid, vlakbij het Vondelpark. Ze hebben een mooi groot huis. Dientje is het jongere zusje van Hermien, de dienstbode bij de familie Van Delden. Zij woont in De Pijp, een buurt waar toen het 'gewone volk' woonde, vlakbij de Albert Cuypmarkt. De familie Veenstra woont drie hoog. Dientje krijgt wel eens afdankertjes van Fransje te dragen. Het verhaal speelt zich af in mei 1910, rond Pinksteren. Het begint met het stelen van morfineampullen uit de medicijnkist van Pa van Delden (hij heeft ook de initialen P.A.; zijn roepnaam is Paul). De hele familie is aanwezig bij een voordracht van niemand minder dan Louis Couperus. Veel kennissen zijn hierop af gekomen. Pa van Delden moet op ziekenbezoek. Bij zijn terugkomst wordt hij in zijn kamer neergeslagen. Fransje heeft gestommel op de trap gehoord. Dientje is op bezoek bij Hermien, waarschijnlijk om bij het bedienen van de gasten te helpen. Als Fransje gaat paardrijden komt zij in het Vondelpark Dientje tegen, die op haar broertjes moet passen. Ze praten nog eens over het gebeurde en besluiten een detective bureau op te richten. Dit is hun eerste onderzoek. Een kranteartikel in het Algemeen Handelsblad van maandag 9 mei 1910 vermeldt een aanslag op een andere arts in Amsterdam. In hun geval zijn de belangrijkste verdachten echter direkte familieleden en enkele vrienden. Op blz. 29 vinden we het verdachtenlijstje:
-Oma Van Maerle, weduwe.
-Tante Elisabeth, getrouwd met oom Anton Duif. Tante Elisabeth is een zuster van Fransjes moeder.
-Oom Anton Duif, is zakenman. Zij wonen in een duur huis, maar het geld is feitelijk allemaal van Elisabeth.
-Moeder Amelie.
-Tante Emma, ongehuwd, feministe, zuster van Amelie. Zij helpt in Den Haag ongetrouwde vrouwen zonder geld.
-Oom Johan, een broer van Amelie. Hij heeft een kunstenaarsopleiding en maakt schetsen. Hij woont in bij de familie Van Delden.
-Neef Jacob Haack, overgekomen uit Java, logeert bij Oma. Zowel Amelie als Emma zijn verliefd op hem.
-Jasper de Weert, een vriend van Johan, schrijver, die in de binnenstad woont.
-Gravin Bella Andriotti, een italiaanse kennis van Oom Anton Duif.
-Hermien, de dienstbode, woont ook bij de familie Van Delden. Haar slaapkamer komt uit op de keuken.
Fransje en Dientje gaan bij alle verdachten op bezoek en vragen hen wat zij van het voorval vinden. De familieleden van Fransje zien Dientje eigenlijk niet staan: die komt uit het verkeerde milieu. Men vraagt aan Fransje wat zij wil drinken. Dientje krijgt eenvoudig hetzelfde. De twee hebben grote moeite om samen met het onderzoek verder te kunnen gaan. De familie van Fransje, maar ook Hermien gaan uit van het standpunt 'soort zoekt soort en stand hoort bij stand, dat staat in de Bijbel'. Het lukt de twee echter contact te houden. Alleen Oom Johan ziet met zijn kunstenaarsoog iets bijzonders in Dientje. Hij wil wel schetsen van haar maken. Dientje verdient daar ook iets mee. Een liefdesbrief van ene J. (Jacob) aan Amelie maakt ook Fransjes moeder tot verdachte. Zeker als in de krant staat dat de aanslag op die andere arts in Amsterdam door diens vrouw was gedaan. Fransje vindt in een bureaula van Jacob een brief van de gravin. Zij blijkt zijn ex-vrouw te zijn. Ook wordt duidelijk dat Jacob in Indië schulden heeft en blijkbaar uit is op een huwelijk met een rijke vrouw. Jacob zit vaak tot diep in de nacht in een café. Op Luilak (zaterdag voor Pinksteren, waarbij de jeugd heel vroeg op pad gaat om luidruchtig de slapenden te wekken) kunnen Fransje en Dientje heel vroeg in de ochtend de stad in. Ze vinden Jacob in vrouwelijk gezelschap. Johan wil Dientje schetsen. Hij vindt zichzelf een goede kandidaat als dader: hij kan geld goed gebruiken, bijvoorbeeld voor een kunstreis naar Italië. Later blijkt hij inderdaad de dader te zijn. Maar hij deed het voor zijn vriend Jasper die verslaafd is aan morfine.
Jasper de Weert woont op de walletjes. Fransje kan tijdens het winkelen in de Bijenkorf (op de Dam) er tussen uit knijpen. Dientje kan het zelf wel vinden. Ze moeten een brief van Johan naar Jasper brengen. Dientje heeft de brief echter open gemaakt. Er blijkt een brief en een naaktfoto van de gravin in te zitten. Jasper verscheurt de brief en de foto. Ze vinden bij Jasper een morfineampul. Tante Emma is eigenlijk geen verdachte. Maar ze zou mogelijk morfine kunnen gebruiken voor haar arme vrouwen in Den Haag. En misschien wil ze dat iemand anders de schuld kreeg. Fransje kan goed met haar overweg en raakt overtuigd van haar onschuld.
Tante Elizabeth is duidelijk geïrriteerd door het contact tussen Oom Anton en de gravin. Tante Elizabeth blijft niet lang een verdachte.
De gravin zelf krijgen ze niet te spreken. Ze zien haar echter op het station haastig in de trein naar Italiï stappen. Ze mogen niet zeggen dat ze haar gezien hebben. Wel merkt Fransje een heer met gele handschoenen op die in haar buurt loopt. Na het bezoek aan het café van Jacob Haack tijdens Luilak vinden ze het lijk van de gravin echter in de gracht. Ze blijkt gewurgd te zijn. De zaak van de inbraak wordt nu vervolgd door het oplossen van een moordzaak. Bij een tweede bezoek aan Oom Anton en Tante Elizabeth moeten Fransje en Dientje even wachten. Ze lopen een speciale kamer binnen, waar een fototoestel staat. Aan de wand hangen allemaal naaktfoto's, onder andere van de gravin en van Hermien. Ook vinden ze gele handschoenen. Oom Anton betrapt ze en als ze laten merken dat ze die handschoenen eerder hebben gezien wordt hij minder vriendelijk. Hij zegt nog wel dat de gravin hem chanteerde en geld vroeg. In de trein haalde hij haar over naar Amsterdam terug te keren. Daar wurgde hij haar, omdat zij haar mond toch niet kon houden en altijd geld nodig had. Jasper maakte de foto's en die hield wel zijn mond. Maar nu weten Fransje en Dientje ook teveel. Tante Elizabeth, die heeft staan luisteren, kan nog net Fransjes wurging voorkomen door Oom Anton neer te schieten. Een belangrijke gebeurtenis is een demonstratie op het Museumplein door vrouwen voor stemrecht. Één van de spreeksters is Alletta Jacobs, de eerste vrouwelijke arts van Nederland en de voorzitster van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht. Fransje gaat er met Tante Emma luisteren. Ondertussen kan ze ook met Dientje praten. Ook Oma blijkt daar te zijn om de beroemde Aletta te horen. Na deze gebeurtenis praat Oma ook normaal met Dientje. De verschillen zijn blijkbaar weggevallen. Fransje praat ook nog met haar vader. Die blijkt ook voor het vrouwenkiesrecht te zijn: zijn vrouwelijke collega's mogen niet stemmen, maar hun koetsiers wel. De moeder van Fransje is echter niet zo modern: de taak van de vrouw ligt in het gezin en niet in de politiek.
Omgangsvormen
Er is duidelijk standsverschil en daardoor leven Fransje en Dientje eigenlijk in twee verschillende werelden. Zowel de familie van Fransje als die van Dientje vinden dat dit zo moet blijven. Daarom moeten ze veel moeite doen om elkaar te kunnen ontmoeten. De voorleesbijeenkomst met Louis Couperus was in de kringen van Fransjes familie heel gewoon. Men had belangstelling voor kunst door er naar te kijken of naar te luisteren of door het uit te oefenen (Johan). Tegen vrouwen is men hoffelijk: je zegt dat ze er goed uitzien of dat hun japons hun zo goed staan. Verliefd zijn mag ook (leuk tijdverdrijf). De familie van Dientje heeft moeite het hoofd boven water te houden: een groot gezin en vader wordt tijdelijk arbeidsongeschikt. Ook de kinderen moeten gauw meehelpen. In de buurt van hun huis vind je veel was hangen en overal ruikt het naar etensluchtjes.
Feminisme
De beschrijving van de eerste tekenen van het feminisme is één van de boodschappen van de schrijfster. Vrouwen traden toe in beroepen die tot dan toe als typische mannenberoepen golden, zoals arts. Deze vrouwen kwamen uit de bovenlaag van de bevolking. Ze wilden ook dezelfde rechten als de mannen. Hiervoor was kiesrecht een eerste vereiste. Deze vrouwen vonden ook steun en gehoor bij vrouwen uit de arbeiderslaag.
Belangrijke namen
-Louis Couperus, een belangrijke schrijver rond de eeuwwisseling. Hij leest voor uit 'De stille kracht', nog steeds één van zijn bekendste boeken.
-Alletta Jacobs, zie de beschrijving boven.
-Eduard Jacobs, één der eerste cabaretiers, trad op in De Pijp, het café waar Jacob ook te vinden was.
-Prinses Juliana, is nog baby. Dientje komt haar tegen met haar verzorgers in het Vondelpark.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen