Boekverslag : Simon Vestdijk - Ivoren Wachters
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1931 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1931 woorden.
In dit boek lopen twee verhalen als 't ware door elkaar heen en kruisen elkaar ook.
Het zijn de verhalen van de levens van Philip Corvage, de eigenlijke hoofspersoon en Frits Schotel de Bie.
De Samenvatting
Philip Corvage is een wees van 19, in de zesde klas van het Hovenius Lyceum is een zeer slimme en eigenzinnige leerling met een zeer slecht gebit en direct ook ons hoofdpersoon.
Op school voerde hij voor het zesde jaar weinig uit, maar was zeer geliefd door zijn Latijnse citaten (die hij eigenlijk heeft overgenomen van rector Hovenius) en z'n geweldige taalbeheersing
Omdat zijn moeder overleed toen hij 7 jaar was en z'n vader aan de drank verslaafd raakte, is hij nu in huis bij z'n oom Selhorst, een oud -brandweercommandant.
Echter, Philip kan het niet goed met zijn oom vinden en ruineert daarom zijn gebit.
Dit doet hij door constant 'okkernoten' (of ook weleens 'wal'noten genoemd) tussen zijn kiezen te kraken. Philip noemt zijn noten ook wel 'hersenvoedsel', omdat hij liever het geestelijke bove het aardse verkiest.
Zijn oom ontdekt dat Philip zelfs noten kraakt tussen zijn netgevulde kiezen en weigert om nog verder de tandarts-rekeningen voor Philip te betalen.
De laaste dag van de vakantie en de eerste dag voor het nieuwe schooljaar begint voor Philip met het verlies van een kies als hij weer een noot kraakt. Door een overdaad van chocolade krijgt hij vervolgens kiespijn.
Aan het einde van de gracht waar Philip woont is de praktijk van tandarts Brandt.
Deze hersteld de kies, maar Philip heeft geen geld, dus besluit Philip de man met één van zijn sonneten te betalen. Dit gedicht was eigenlijk voor meneer Schotel de Bie, de nieuwe leraar Nederlands, bedoeld.
De eerste regel van dit gedicht luidt: 'Ivoren wachters van 't maagdarmkanaal, waarmee het gebit van Philip wordt bedoeld.
Als Philip hierna thuis komt raakt hij in een woordenwisseling met zijn oom, die sowieso al erg opvliegerig is.
Tijdens het avondeten bereikt hun ruzie een hoogtepunt en gaat Philip naar zijn kamer waar hij zich terugtrekt.
Nel, de dienstbode komt hem troosten.
Philip kan het goed met haar vinden en hij heeft ook een gedicht voor haar gemaakt.
Maar haar man is erg jaloers en vindt dit dus niet zo leuk.
Nel heeft dan ook liever niet dat Philip nog meer gedichten voor haar schrijft, maar ze is en blijft erg op hem gesteld.
Als de eerste schooldag aanbreekt ontmoeten we Frits Schotel de Bie als hij door zijn verloofde Lida Feltkamp bij z'n nieuwe werkplek wordt afgezet.
Frits is een intelectueel onderwijzer in de Nederlandse taal, maar ook erg idealistisch en zelfingenomen.
Hij heeft een proefschrift over Jan van Boendale voorbereidt, omdat zijn moeder er erg op gesteld is dat haar zoon promoveert tot Doctor in de Letteren. Frits leeft nog zeer onder zijn moeder en sociaal gezien is hij een nul.
Voordat de eerste les begint heeft Schotel de Bie een gesprek met rector Hovenius, maar Frits is niet erg van deze man gecharmeerd.
Dan is het tijd voor de eerste les van de dag: klas 6A. Daar kruisen de verhaal-lijnen elkaar voor het eerste.
In de les behandelt Schotel de Bie Justus van Effen.
Dan ziet hij het gebit van Philip en meent dat deze hem zit uit te lachen.
Hierdoor valt hij tegen de jongen uit: 'Zeg, hou je afgebrande kerkhof voor je.'
De klas is verontwaardigd en vindt dat Schotel de Bie zijn excuses moet aanbieden.
Dit doet hij echter niet.
Na de les gaat Philip naar Hovenius een vertelt hem over het voorval met de nieuwe leraar Nederlands.
Hovenius keurt het gedrag van Schotel de Bie niet af, ondanks dat hij een zwak voor Philip heeft.
's Middags na de lessen drinken Schotel de Bie, zijn verloofde Lida en zijn collega Karsten samen thee.
Frits vertelt weinig over zijn eerste dag op deze nieuwe school als leraar en wil bijna niet op het incident met Philip ingaan.
Lida voelt zich op dat moment buitengesloten en gefrustreerd, omdat Frits haar bewust buiten het schoolleven houdt en haar ook niet voorsteld aan de rector.
's Avonds na het avondeten wil Philip naar Schotel de Bie toegaan, om zijn excuses te eisen, maar uiteindelijk belandt hij bij diens verloofde, Lida
Philip vertelt haar wat er die dag is gebeurd en eist Frits' excuses voor de hele klas.
Hierop gaat Lida naar Frits, maar deze wordt boos en weigert dat te doen. Woedend verlaat Lida zijn kamer.
Als Lida terugkomt en hem de reactie van Frits overbrengt, zegt Philip zich niet erg beledigd te voelen.
Samen besluiten ze om door de stad te gaan wandelen en vertellen elkaar hun levensgeschiedenis.
Aan het einde van deze wandeling draagt Philip een sonnet voor als Lida hem dat vraagt.
Dan zoent ze hem , om hem niet het idee te geven dat hij afstotelijk is door zijn gebit, want ook qua uiterlijk is Philip een zeer aantrekkelijk jongeman.
Dan nemen ze afscheid.
Lida zegt hem niet meer zoveel te pikken van zin oom en Philip beloofd dat te zullen doen.
Als Philip thuiskomt is zijn oom woedend.
Er is een brief bezorgd van tandarts Brandt, waarin staat vermeld voortaan liever met geld moet worden betaald, in plaats van gedichten.
Selhorst verwijt Philip, net als diens vader, een oplichter te zijn.
Hierop slaat Philip zijn oom en vliegt hem naar de keel in een vlaag van woede.
Op dat moment krijgt zijn oom een beroerte en Philip schrikt, denkende zijn oom te hebben vermoord.
Nel, de dienstbode snelt toe om hulp te bieden en zegt Philip hulp te gaan halen bij z'n tante en een dokter.
Als Philip weg is geeft Nel de bewusteloze man nog een klap na met een wandelstok, op het hoofd.
Hierdoor overlijdt Selhorst pas.
Nadat Philip zijn tante en een dokter heeft gewaarschuwd gaat hij naar Lida.
Hij vertelt haar wat er allemaal is gebeurd en dat hij zijn oom heeft vermoord.
Hiervoor stelt hij ook Lida verantwoordelijk, omdat zij immers had gezegd niet meer zoveel van zijn oom te pikken. Hij nodigt haar uit samen te vluchten, maar Lida barst in lachen uit.
Hierna nemen de twee afscheid en Philip kust Lida de hand.
Hij gaat naar het huis van Nel en als hij onderweg langs het huis van tandarts Brandt loopt, werpt Philip wat geld naar binnen.
Bij Nel aangekomen omhelst hij haar en samen praten ze over oom Selhorst.
Net als Nel wat te drinken wil halen, komt haar man, Piet, binnen.
Piet had een crimineel verleden, maar was nu taxichauffeur en was nu jaloers en vertrouwde het niet helemaal. Philip krijgt een paar borrels en wordt zo door Piet langzaam dronken gevoerd.
Dan neemt Piet hem mee in z'n auto en hoort Philip uit.
Als ze bij een kanaal aankomen stapt Piet uit en duwt de wagen, met Philip er nog in, het water in.
Philip is te dronken om te beseffen wat er gebeurd en verdrinkt.
De volgende ochtend verneemt Schotel de Brie van rector Hovenius dat Philip zelfmoord heeft gepleegd.
Hij wordt hiervoor verantwoordelijk gehouden door z'n opmerking van de vorige dag.
Tegenover de klas van Philip bekent hij schuld en maakt alsnog zijn excuses en raakt hierdoor alleen maar verder overstuur. Als daarna Lida per brief ook nog eens de verloving verbreekt, stort Schotel de Brie in. Hij verliest zijn zelfverzekerdheid, gaat met ziekteverlof en verslechterd snel.
Hij wordt een man zonder enige levensvreugde, die door zijn leerlingen niet wordt gewaardeerd en met de nek wordt aangekeken door zijn collega's.
Bovendien twijfelen de leraren aan de politie-verklaring van zelfmoord.
Lida neemt ontslag bij de bibliotheek waar zij werkte en wil een staatsexamen gaan afleggen.
De Personages
De hoofdperoon , Philip Corvage, is 19 jaar oud en een wees.
Zijn moeder stierf toen hij 7 jaar oud was en zijn vader was een oplichter, die zelfs zijn familie voor duizenden guldens heeft opgelicht en daarna aan de drank raakte.
Daarom werd Philip door zijn oom Selhorst en z'n tante in huis genomen.
Philip is een briljante leerling die nooit wat uitvoerde op school, maar liever Klassieken leest en dichter is. Nu hij in de examenklas zit besluit hij maar eens wat te gaan doen.
Hij is een lange, blonde en aantrekkelijk jongeman, al denkt hij zelf dat zijn gebit afstotend werkt.
Hij vernielt zijn gebit al jaren in de strijd tegen zijn oom Selhorst.
Dit doet hij doormiddel van okkernoten.
Hij wordt door zowel leerlingen als leraren bewonderd om z'n taalgebruik en z'n Latijnse citaten, maar werkelijke steun krijgt hij van niemand en achter zijn mooie woorden gaat een grote angst schuil, de angst om alleen te zijn.
Frits Schotel de Bie, een jonge intellectuele neerlandicus is de tweede hoofdpersoon in het boek.
Hij heeft een kromme rug die zijn gebrek aan een spreekwoordelijk ruggegraat symboliseerd.
Hij weet ook veel, heeft een boeiende manier van les geven, maar is sociaal gezien een kluns.
Voor zijn verloofde Lida Feltkamp kan hij weinig aandacht opbrengen.
Iets wat haar frustreerd.
Schotel de Bie is nog erg afhankelijk van z'n moeder en staat onder haat invloed.
De oom van Philip, oom Selhorst is een verbitterde, verzuurde man, die na een beroerte weinig anders kan doen dan binnen zitten en stiekem roken.
Hij is een oud-brandweercommandant en in zijn talloze driftbuien overdrijft hij de fouten van Philip op tot grote misdaden. Hij is Philip's tegenpool
De verloofde van Schotel de Bie heet Lida Feltkamp.
Zij is knap en slim en haar schoonheid wordt in het boek vergeleken met de Egyptische koningin Nefertiti.
Ze volgde de HBS, maar moest deze na vier jaar staken vanwegen de ziekte van haar moeder.
Hierna gaat ze in een bibliotheek werken, maar houdt haar interesse in alles wat met school te maken heeft. Haar verloofde begrijpt dit niet of wil dat niet en sluit haat buiten zijn leven als onderwijzer.
Door conflict tussen beide hoofdpersonen leert ze Philip kennen en Philip vertrouwt haar.
Nel de dienstbode is in dienst bij oom Selhorst en heeft medelijden met Philip vanwege zijn botte oom, maar ze is stiekem ook een beetje op Philip verliefd.
Na de aanval op oom Selhorst helpt ze Philip, maar uiteindelijk verrradt ze hem aan haar man om geen gezichtsverlies te lijden.
Het verhaal wordt vertelt door een auctoriale verteller, maar in het ik-perspectief. Het wordt chronologisch verteld, met enkele flashbacks.
Het verhaal speelt zich af in een middelgrote stad met grachten ( Leiden ?? ).
De vertelde tijd beslaat één etmaal en beschrijft een septemberdag, het begin van een nieuw schooljaar.
Opmerkelijk is de opbouw van het verhaal.
Het lijkt op een klassieke tradegie, met Philip als tragische held. ( hij had inderdaad veel belangstelling voor Klassieken )
Er is sprake van een eenheid van tijd, namelijk één etmaal en een eenheid van plaats: de middelgrote stad en de eenheid van handeling is terug te vinden: alles houdt verband met de ondergang van Philip, die van oom Selhorst en die van Schotel de Bie.
Bovendien, en dit komt van Internet, is Ivoren Wachters afgeleid van het Orestes-motief.
Clytaemnestra, Orestes moeder, heeft met behulp van haar minaar Alkibiades vermoord als wraak voor de offerdood van Iphigeneia. Orestes neemt met zijn zus Elektra wraak en doodt zijn moeder en haar minnaar. Hier is Philip Orestes, die zijn vader respecteert, ookal heeft hij die nauwelijks gekend.
Clytaemnestra is oom Selhorst, die de rol vam Philips' moederheeft overgenomen.
Nel de dienstbode helpt Philip bij de 'moedermoord' en kan dus worden gezien als Elektra.
De titel van het boek is afgeleidt uit de eerste regel van het sonnet voor tandarts Brandt, waar Philip hem, na een behandeling mee betaald.
Deze regel moet zijn gebit voorstellen, dat uiteindelijk de aanzet is van alle gebeurtenissen die tot zijn ondergang leiden.
Het woord 'wachters' is opvallend: de tanden en kiezen worden wachters van het maagdarmkanaal genoemd, zij bepalen wat er wel en iet naar binnen mag.
Ook worden zijn okkernoten wel 'wal'noten genoemd, wat slaat op de wal die de tanden als geheel vormen.
Het genre waarin het boek is geschreven kan worden gezien als een psychologische roman.
De hoofdpersonages zijn gecompliceerde persoonlijkheden.
Bovendien wordt de gedachtegang ook gevolgd en beschrijft men het leven van de hoofdpersonen.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen