Het Wilhelmus

Wilhelmus van Nassouwe


ben ick van Duytschen Bloedt,


den Vaderland ghetrouwe


blijf ick tot in den doet


een prince van Orangien


ben ick vry onverveert


den Coninck van Hispangien


heb ick altijt ghe-eert


Het Wilhelmus

Wilhelmus van Nassouwe


ben ick van Duytschen Bloedt,


den Vaderland ghetrouwe


blijf ick tot in den doet


een prince van Orangien


ben ick vry onverveert


den Coninck van Hispangien


heb ick altijt ghe-eert

In Godes vrees te leven


heb ick altijt betracht,


daerom ben ick verdreven


om Land, om Luyd ghebracht


maer Godt sal my regeren


als een goet Instrument,


dat ick sal wederkeeren


in mijnen Regiment

Lijdt U, mijn Ondersaten


die oprecht zijn van aert,


God sal u niet verlaten


al zijt ghy nu beswaert


die vroom begheert te leven


bidt Godt nacht ende dach


dat Hy my cracht wil gheven


dat ick u helpen mach

Lijf ende goed al te samen


heb ick u niet verschoont


mijn Broeders, hooch van Namen


hebbent u oock vertoont


Greaf Adolff is ghebleven


in Vrieslandt in den Slach


sijn siel int eewich leven


verwacht den jonghsten dach

Edel en Hooch gheboren


van Keyserlicken stam


een Vorst des Rijcks vercoren


als een vroom Christen-man


voor Godes Woort ghepreesen


heb ick vrij onversaecht


als een helt zonder vreesen


mijn edel bloet gewaecht

Mijn schilt ende betrouwen


zijt ghy, O Godt mijn Heer


op U soo wil ick bouwen


verlaet my nimmermeer


dat ick doch vroom mag blijven


U dienaer t'aller stond


die tyranny verdrijven


die my mijn hert doorwondt

Van al die my beswaren


end mijn vervolghers zijn


mijn Godt wilt doch bewaren


den trouwen dienaer dijn


dat sy my niet verrasschen


in haeren boosen moet


haer handen niet en wasschen


in mijn onschuldich bloet

Als David moeste vluchten


voor Saul den tyran


soo heb ick moeten suchten


met menich edelman


maer Godt heeft hem verheven


verlost uit alder noot


een Coninckrijck ghegheven


in Israel, seer groot

Na tsuer sal ick ontfangen


van Godt, mijn Heer, dat soet


daer na so doet verlanghen


mijn vorstelick ghemoet


dat is, dat ick mag sterven


met eeren, in dat velt


een eewich rijck verwerven


als een ghetrouwe helt

Niet doet my meer erbarmen


in mijnen wederspoet


dan dat men siet verarmen


des Conincks landen goet


dat u de Spaengiaerts crencken


o edel Neerlandt soet


als ick daeraen ghedencke


mijn edel hart dat bloet

Als een Prins opgheseten


met mijnes heyres cracht


van den tyran vermeten


heb ick den slach verwacht


die, by Maestricht begraven


bevreesde mijn ghewelt


mijn ruyters sach men draven


seer moedich door dat velt

Soo het den wil des Heeren


op die tijt had gheweest


had ick gheern willen keeren


van u dit swaer tempeest


maer de Heer van hier boven


die alle dinck regeert


die men altijt moet loven


en heeftet niet begeert

Seer christlick was ghedreven


mijn princelick ghemoet


stantvastich is ghebleven


mijn hert in teghenspoet


den Heer heb ick ghebeden


van mijnes herten gront


dat Hy mijn saeck wil reden


mijn onschult doen oircont

Oorlof mijn arme schapen


die zijt in grooten noot


u Herder sal niet slapen


al zijt ghy nu verstroit


tot Godt wilt u begheven


Sijn heylsaem woort neemt aen


als vrome Christen leven


tsal hier haest zijn ghedaen

Voor Godt wil ick belijden


end sijner grooter macht


dat ick tot gheenen tijden


den Coninck heb veracht


dan dat ick Godt den Heere


der hoochster Majesteyt


heb moeten obedieren


in der gherechticheyt

Titel

Wilhelmus

De officiele titel is ‘een nieuw christelick liedt, gemaect ter

eeren des doorluchtigsten Heeren, Heere Wilhelm Prince van Oraengien, Grave van Nassou,

Patris Patriae, mijnen G. Forsten ende Heeren’

Auteur


Waarschijnlijk door Philip Marnix van St Aldegonde (1540-1598). De melodie is nog ouder en

de componist is onbekend.

Jaar waarin het geschreven is

Rond 1568

Analyse

Betekenis van de titel

Het lied gaat over Willem van Nassov, oftewel Willem van Oranje. Zijn

voornaam werd ook wel als Wilhelmus gezegd. Daar komt dus de titel vandaan

Genre

Het Wilhelmus is een geuzenlied.

Thema en motieven

Het Wilhelmus werd geschreven om mensen te troosten en om Willem van

Oranje te loven. Het was vooral een propagandalied voor de geuzen. Het laat de vroomheid

van Willem van Oranje zien en het was een rechtvaardiging voor zijn staatsgreep.

Hoofdpersonen

De hoofdpersoon is Willem van Oranje, Prins van Oranje Nassau.

Tijd

Het lied is rond 1568 geschreven en gaat ook over die tijd.

Perspectief

Het perspectief in dit lied ligt bij Willem van Oranje zelf, het is dus

een ik-perspectief.

Leeservaring

Heeft het onderwerp me aan het denken gezet? Ben ik door het lezen van

mening veranderd?

Het onderwerp heeft me een beetje aan het denken gezet over wat het

Wilhelmus nu nog voor mensen betekend en vooral wat het vroeger voor mensen heeft

betekend.

Heeft ‘Het Wilhelmus’ indruk op me gemaakt?

Ja, het is toch ons volkslied, maar eigenlijk ken ik het al zolang dat

het inmiddels geen indruk meer op me maakt.

Vond ik de opbouw van het lied ingewikkeld? Waarom?

Nee, de opbouw van het lied was niet echt moeilijk. Dat kwam omdat de

inhoud eigenlijk al bekend was voordat ik het ging lezen.

Gaan de persoon voor me leven? Is hij herkenbaar?

De persoon Willem van Oranje’ gaat wel meer leven als je het lied

goed lees, want het beschrijft eigenlijk hoe hij in elkaar zit en waarom hij bepaalde

dingen deed en hoe hij dat voelde..

Welke eigenaardigheden in taal en stijl zijn me opgevallen?

Het lied is in het oud Nederlands geschreven. Het heeft een acrostichon

of naamdicht. De eerste letters van elk couplet vormen de naam Willem van Nassov.

Verdere opmerkingen

Ik vond het interessant om meer over ons volkslied te weten te komen.