Boekverslag : Albert Helman - De Stille Plantage
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1217 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1217 woorden.
1. Complete Titelbeschrijving
Auteur: Albert Helman
Titel: De Stille Plantage
Jaar van verschijning: 1931
Druk 19e druk
2. Motivatie boekkeuze en verwachtingen.
U had mij dit boek aanbevolen om mijn spreekbeurt over te houden. Ik maak er nu gelijk een verslag van, dat is 2 vliegen in 1 klap. Omdat ik dit boek dus al gelezen heb voor mijn spreekbeurt heb ik me al een mening gevormd over het boek. Die kunt u lezen bij punt 5.
3. Samenvatting van het verhaal
Raoul de Morhang en zijn gezin verlaten hun bezit in Frankrijk om te ontsnappen aan de dwingelandij van koning en kerk en om de herroeping van het Edict van Nantes voort te zijn. Ze besluiten naar Nederland te gaan. Het lukt ze niet om in Amsterdam een bestaan op te bouwen. Hier worden ze in de gelegenheid gesteld om een stuk land te gaan beheren in West-Indië namens de Nederlandse staat. Ze nemen dit aanbod aan en vertrekken naar Paramaribo.
Op het schip dat hen naar Paramaribo voert, raakt Raoul in contact met de kapitein. Raoul verteld hem over zijn plannen om een plantersbedrijf te stichten waar welzijn en gelijkheid heerst. De kapitein verteld hoe het gesteld is met de slavernij in Parmaribo en voorspelt dat het niet makkelijk zal worden. Hij kan daar iemand die al enige ervaring als planter, en op zoek is naar een werkgever, Willem Das.
Aangekomen in Paramaribo ontmoeten zij Willem Das. Hij wordt aangesteld als opzichter. Raoul en Das gaan op zoek naar een stuk grond. Agnes mocht na aandringen ook mee. Het lukt niet om voor zonsondergang een geschikt stuk grond te vinden, ze overnachten op een plantage waarvan Das de directeur kent. Hier raken zij in gesprek over slavernij. Raoul die als enige tegen slavernij was, wordt zo voor schut gezet dat hij besluit een stuk land uit te kiezen zover mogelijk van de andere planters vandaan.
Ze vinden de volgende dag een geschikt stuk en grond en geven het de naam ‘Bel Exil’, dat betekend ‘Schoon Ballingsoord’. Ze beginnen met het platbranden van de gornd. De eerste slaven zijn er al. Naarmate het werk vordert en er planten geplant worden, komen er steeds meer slaven. De voorman van de slaven heet Isiodore, hij is zachtaardig, kalm en edelmoedig. Das waarschuwt Raoul voor zulke types. Ondertussen gaat alles zijn gang en de plantage staat er goed voor.
Willem Das heeft een oogje op Agnes, dit merkt zij maar wil niets van het weten. Das merkt dit en raakt gefrustreerd. Hij reageert dit af op de slaven. Op een dag komt hij bij Raoul vragen of hij met Agnes mag trouwen. Raoul vindt dat hij niet degene is om hierover te beslissen. Ondertussen is er een liefde ontstaan tussen Isiodore en Agnes.
Raoul krijgt te horen dat er een spoedvergadering wordt gehouden voor de planers van de omgeving. Hier krijgt hij te horen dat er een overproductie dreigt. De planters moeten een deel van hun oogst vernietigen. Hierdoor blijft het aanbod klein, en de prijs dus hoog. Raoul weigert dit, hij beschouwd de oogst als een gave van God. Dit maakt hem niet geliefd bij andere planters.
Das wordt steeds wreder tegen de negers, tot hij op een gegeven moment een zwangere vrouw doodranselt. (zwanger van Das zelf, want hij misbruikte de slavinnen). Isiodore komt de vrouw te hulp en slaat Das tegen de grond. Twee planters komen Das opzoeken en horen van het incident. Isiodore die is opgesloten in afwachting van zijn straf wordt door de bezoekers uit zijn hok gehaald en doodgeranseld.
De sfeer is grimmig, op de plantage gaat het slecht en Cécil overlijdt aan griep, Agnes is nu niet meer de oude, ze brengt veel tijd door met de negers. Raoul weet niet goed wat hij moet doen, hij wordt harder tegen de slaven en als twee slaven vluchten is hij ten einde raad. Zijn droom is aan diggelen, alles waarvoor hij leefde is mislukt. Josephine krijgt een kindje en hierdoor besluit hij om al de narigheid de rug toe te keren. Ze keren terug, terug naar Engeland.
In Engeland aangekomen heeft Josephine een kindje gekregen, ze noemen het Gaston. Agnes wordt weer de oude, vrolijk en vastberaden. Ze vertelt Gaston allemaal mooie verhalen over ‘Bel Exil’, zodat hij het een keer wil zien. Daar aangekomen vindt hij een overwoekerde plantage. Totaal vervallen. Thuis vertelt hij dit waarop Agnes zegt: “Herinneringen zijn schuwe vogels, ze fladderen van dak tot dak. Maar zodra wij het huis met luidruchtige stemmen bevolken, schrikken zij op en verlaten ons.”Gaston beseft nu dat de stille plantage slechts een herinnering is van zijn ouders en tante.
4. Verdieping
Tijd en ruimte: Het boek begint in Frankrijk, de familie verhuist naar Nederland en vervolgens naar Brazilië, een hele tijd later gaan ze naar Engeland. Daar wordt een zoon geboren die nog een keer met ‘vakantie’ naar Brazilië gaat.
Structuur: Het boek bestaat uit 13 hoofdstukken. In deze uitgave is een laatste hoofdstuk ‘Notities van de Auteur’ toegevoegd.
Personages: De hoofdpersoon is Raoul de Morhang, hij is getrouwd met Josephine.
Josephine heeft 2 zussen, de oudste is Agnes de jongste is Cecile. Op de plantage hebben ze een opzichter in dienst, hij heet Willem Das. De leider van de slaven heet Isiodore.
Verklaring/uitleg van de bedoeling/achtergrond van het boek: Idealisme, het verzet tegen onderdrukking en geloofsdwang (in het toenmalige Frankrijk)en tegen racisme en botte gewinzucht ( in het toenmalige Suriname) vormen de hoofdthema’s in dit verhaal. Weliswaar ontkomt de familie de Morhang aan de eerste dreiging, maar zij gaat ten onder aan de felheid van de tweede. Ook de onbarmhartigheid van de tropische natuur speelt daarbij een rol.
Bijkomend motief is de onmogelijke liefde van een blanke (Agnes) voor een zwarte (Isiodore)
Vertelwijze: Albert Helman zegt hier zelf over: “Het ging meer om de gebeurtenissen en het milieu, dan over de personages zelf. Tot hun diepere zieleleven of karakter door te dringen daartoe was ik –veel te jong- nog niet in staat, en ik verlangde er ook niet naar. Het ging om het land, het heimwee, de herinnering. Zo ontstonden de synopsis en het eerste hoofdtuk, dat begint met het woord herinnering”.
Biografische gegevens over de auteur: Albert Helman is een pseudeniem voor Lou Lichtveld. Lou Lichtveld is geboren en getogen in Suriname. Hij is redacteur geweest van verschillende Nederlandse dagbladen. In 1950 is hij voor een korte periode minister van onderwijs en volksgezondheid geweest.
5. Uitgewerkte reactie op het boek
-eerste reactie van jezelf op dit boek direct na het lezen, wat vond je van dit werk en waarom;
Ik vond het een mooi boek. Je leeft mee met de personen als zij vrienden of familieleden verliezen.
-recensie of bespreking van een literatuurkenner
‘De stille plantage’ is Helmans eerste roman. Volgens het nawoord dat hij er in 1980 bij schreef, was het schrijven ervan een ‘vlucht in het verleden’, kwam het voor uit heimwee naar het land waar hij zijn eerste achttien levensjaren had doorgebracht.
Later besefte hij dat hij de situatie in Suriname te zeer geromantiseerd had en dat de karakters van de personages te ongenuanceerd waren. Daarom schreef hij in 1952 ‘De laaiende Stilte’, een ‘complementaire’roman over dezelfde stof naar de optekeningen in het dagboek van Agnes.
Bibliografie
· www.internetcollege.nl
· Eeuwboek, Signalement van honderd jaar Nederlandse romankunst.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen