1) Bibliografie
Uitgeverij: Antwerpen-Manteau
Jaar van eerste druk: 1960
Huidige druk: De twintigste druk
Enkele bekende werken: De Engelse les,De muur,De tocht en De vijand bekroond is met Henderik van Vedeldeke-Leenprijs (prozaprijs van de provincie Limburg)
2) Korte inhoud
Het begin is een ietwat rare start .In de trein staart een ongure, zwarte man Alfred Benting aan .
De naam van deze opdringerige kerel:Edward Lava. Deze neemt plotseling zijn oog uit zijn oogkas en legt het op tafel. En stapt daarna gewoon uit.Het oog daarentegen blijft liggen en kijkt Alfred aan. Wanneer de trein vertrekt valt het oog en spat het uit elkaar.Alfred valt ook op de grond.
Nu begint het verhaal pas echt.
Door een grote fout ontsnapt er radioactieve straling afkomstig van de kernreactor in het studiecentrum voor kernsplitsing. Drie mannen, allen werkzaam in het studiecentrum, Alfred Benting, Harry Dupont en Martin Molenaar, raken besmet met de vrijgekomen radioactieve materiaal. Als blijkt dat water, zeep, zalfjes en andere chemische producten de radioactiviteit niet doen afnemen, worden ze naar een speciale afdeling van het academische ziekenhuis gebracht. De drie mannen leven nu in een andere wereld. Ze zijn namelijk afgesloten van de buitenwereld en mogen geen bezoek ontvangen. Iedereen die wel in de buurt komt, is uitgerust met isolerende pakken. Ze worden behandeld als gevaarlijke objecten en niet als mensen.
Martin molenaar is er het slechtste aan toe. Ondanks zijn narcose bij een apart onderzoek hoort hij de doktors vertellen dat hij vandaag nog zal sterven. De andere twee hebben nog maximum 8 dagen te leven. Terug van het onderzoek deelt hij zijn lotgenoten mee wat hij gehoord heeft, beide zijn ze geshockeerd . De volgende dag is Martin overleden
Harry wil zijn lot en het ziekenhuis ontvluchten hij weigert in stilte weg te moeten kwijnen. Alfred probeert hem tegen te houden: hij wil geen gevaar vormen voor de maatschappij door anderen te besmetten. De volgende dagen hebben de mannen het alleen maar over de voor- en nadelen van het leven.
Hoewel Alfred bewondering heeft voor Harry zijn rebels gedrag.Hij weigert om mee te vluchten tot hij de vrouw van Dupont in de ziekenhuistuin ziet staan Ze besluiten na wat nagedacht te hebben om er na het eten er vandoor te gaan, ze hebben dan nog 4 dagen te leven volgens de voorspelling van de doktors. De vlucht uit het ziekenhuis lukt ze zijn ontsnapt via de garage met een ziekenauto. Uiteindelijk overlijden de beide vluchtelingen. Harry overlijdt in een café als hij zijn hand aan een glasscherf snijdt en dood bloedt zijn afweersysteem is immers te hard verzwakt. Alfred verblijft twee dagen bij zijn oude, onvriendelijke tante.
Het verhaal eindigt als hij zijn tante verlaat en op weg is naar het station en op weg is naar het station en te midden van de mensen op grond valt. Benting hoort een dokter die zijn dood vaststelt. Hij wil zich er tegen verzetten, maar hij kan zich niet bewegen. Hij wordt op een blauwe steen, in een nare, holle ruimte gelegd. Hij ligt naast nog twee andere slapende figuren. Eén van hen blijkt Lava te zijn.
3) 1 verhaalaspect uit gewerkt: de hoofdpersonages
Martin Molenaar
- vooraan in de twintig
- vrijgezel
- werkt sinds kort in de kerncentrale
- is aansprakelijk gesteld voor het ongeluk
- is er het slechtst aan toe, overlijdt de vijfde dag
Harry Dupont
- vijfenveertig jaar
- zeventien jaar getrouwd
- denkt veel aan z’n vrouw
- humoristisch; luidruchtig; aangenaam
- kwam slechts een paar keer per week bij de kernreactor
- hij bereid de vlucht voor
- hij heeft dik, grijs haar
- na afscheid met Benting is hij volkomen radeloos
- hij sterft de tiende dag
Alfred Benting
- de hoofdpersoon
- vooraan in de dertig
- tien jaar getrouwd
- heeft een kind
- hij verbergt zijn angst en liefde; gesloten persoonlijk
- hij beschouwt het ongeluk als een niet te voorkomen beroepsrisico
- hij kan nieuwe problemen verstandig oplossen
- hij zoekt onderdak bij een oude tante
- hij ziet in de eindfase van zijn leven het verschil tussen werkelijkheid en fictie niet meer (hallucinaties)
- hij sterft de dertiende dag
Lava
- lava is symbool voor de dood,duivel
- kiest bewust plaats tegenover Benting (in de trein)
- heeft geen medeleven, enkel leedvermaak
- word beschreven als “een zwarte raaf” = een begrafenis ondernemer
4)De creatieve uitwerking van een liedjestekst met verwijzing naar het boek
Tijdbom van Gorki
Er ligt een tijdbom onder de tafel
Ik eet mijn bonen en ik beef
Mijn bewakers eten een taart met een gouden lepel
En houden mijn medicijnen voor zichzelf
Maar laat mij nog iets weten
Je mag mij niet vergeten
ik leef onder de sterren die jij ziet aan de hemel
En omdat die tijdbom hier blijft liggen
Voer ik al jaren niets meer uit
En ondertussen verglijdt mijn tijd hier op aarde
Laat mij nog iets weten
Je mag mij niet vergeten
Ik eet mijn bonen en ik beef
Zalig zijn de armen van geest
Want ze weten niet wat ze doen
Ze voorspelden het eind van de wereld
En de wereld bleef bestaan
De zon verzoop in de maan
Maar de wereld bleef bestaan
Maar laat mij nog iets weten
Je mag mij niet vergeten
Ik leef onder de sterren
Die jij ziet aan de hemel
Laat mij nog iets weten
Je mag me niet vergeten
Volgens mijn mening is dit een typerend liedje voor het verhaal. Je kan het als het ware beschouwen als een lijflied dat de verhaallijn in een notendop schetst. Dit lied heeft ook een eerder pessimistische kijk op de samenleving. Het verwoordt ook de gedachten en gevoelens van de personage(s) in eenvoudige,gevatte zinnen.
Allereerst “tijdbom” straalt zelf al iets dreigends, een soort van gevaar uit . De verwijzing naar kerncentrales is ook niet veraf
Radioactief materiaal = >kernbom=> tijdbom
Alles verwoestend, ook de tijd wordt vernietigd
ik beef- houden mijn medicijnen voor zichzelf
Ziederogen gaat de gevangene achteruit omdat hij zijn noodzakelijke medicijnen niet krijgt
De zelfde situatie als bij drie bestraalde:Martin ,Harry en Alfred
Zij gaan ook er ook op een ijltempo op achteruit, hier omdat de medische wereld hen niet kan genezen.
Ik leef onder de sterren
Die jij ziet aan de hemel
Dit stukje laat zien dat de drie zieken apart worden behandeld als proefobjecten op een afdeling die dan nog eens is afgezonderd van de rest van het ziekenhuis, toch zien zij ook
’s Avonds de zelfde sterrenhemel als de gezonde mensen.
En omdat die tijdbom hier blijft liggen
Voer ik al jaren niets meer uit
En ondertussen verglijdt mijn tijd hier op aarde
De tijd dat de 2 nog te leven hebben tikt gewoon voorbij .
Ze wachten gewoon hun lot af tot ze sterven .
Maar anders dan in het liedje ontsnappen Harry en Alfred uiteindelijk toch uit het ziekenhuis
Ze voorspelden het eind van de wereld
De dokters die tijdens het onderzoek vertellen dat ze nog hooguit 8 dagen te leven hebben
Maar de wereld bleef bestaan
Je mag me niet vergeten
Maar het leven gaat verder en het is de bedoeling dat we leren uit fouten die gemaakt zijn in het verleden .
Denk maar aan de atoombommen in WOII en de kernramp in Tsjernobyl. |