Boekverslag : Ian Mcewan - Saturday
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2593 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2593 woorden.
1. Auteur: Ian McEwan.
Titel: Saturday.
Plaats en jaar van uitgave: Londen, 2005.
2. Het boek begint met een vrij lang motto van Saul Bellow over zomaar een man die leeft in een stad in een bepaalde tijd. Dit motto hangt samen met het boek, omdat het boek ook over zomaar een man gaat die in Londen woont. De man maakt allerlei dingen mee die zijn leven (indirect) beïnvloeden. Het motto laat ons stilstaan bij het feit dat we deel uitmaken van de massa en ieder van ons zulke dingen mee kan maken.
De titel “Saturday” (zaterdag) slaat op de dag waarop het verhaal van Henri Perowne zich afspeelt. Het begint al als Henri midden in de nacht wakker wordt en een brandend vliegtuig in de lucht ziet vliegen. De rest van zijn zaterdag verloopt ook niet helemaal vlekkeloos. Henri is betrokken bij een botsing en ’s avonds worden hij en zijn familie bedreigd door twee mannen. Zaterdag 13 februari 2003 is al met al een ingrijpende dag voor Henri.
3. Het boek is opgebouwd uit vijf delen, allemaal zonder titel.
4. “Saturday” van Ian McEwan gaat over neurochirurg Henri Perowne. Hij woont samen met zijn vrouw Rosalind en zijn zoon Theo in Londen. Zijn dochter Daisy woont in Parijs.
In het boek wordt er één dag uit het leven van Henri beschreven, namelijk zaterdag 13 februari 2003. Zijn zaterdag begint al rond drie uur middennacht. Henri wordt wakker en kan niet meer in slaap komen. Hij stapt uit bed en gaat voor het raam staan. Nadat hij daar een tijdje gestaan heeft, ziet hij plotseling een “lichtbol” verschijnen. In eerste instantie denkt Henri dat het een meteoriet is, maar als hij beter kijkt, ziet hij dat het een brandend vliegtuig is. Meteen gaat Henri zich van alles afvragen: Zal het vliegtuig veilig landen, is het een goed georganiseerde aanslag en zullen de inzittenden het overleven? Langzaam verdwijnt het vliegtuig uit beeld en Henri gaat naar beneden om zijn zoon Theo het nieuws te vertellen. Theo is verbaasd als hij het verhaal van zijn vader hoort en samen kijken ze naar het nieuwsbericht om antwoord te krijgen op Henri’s vragen. Het is echter nog niet bekend of het brandende vliegtuig een ongeluk was of een aanslag. Pas in de loop van de dag komt Henri erachter dat het ongeluk niets met terrorisme te maken had. Alle inzittenden hebben het ongeluk overleefd en de piloten zijn onschuldig.
Na een tijdje met Theo gepraat te hebben, gaat Henri weer naar bed. Hij kruipt dicht tegen zijn vrouw Rosalind aan, maar durft haar niet wakker te maken. Ze heeft namelijk een zware dag voor de boeg. Rosalind is advocaat en heeft deze zaterdag een belangrijke vergadering op het programma staan. Hij laat haar lekker slapen en als hij rond een uur of negen wakker wordt, is zijn vrouw al weg. Henri stapt uit bed en kleedt zich aan. Theo is weer naar bed gegaan en zal er voor de middag niet meer uitkomen. Aan het eind van de middag heeft hij een concert, want hij is blueszanger. Henri is van plan om dit concert bij te wonen, maar hij moet eerst nog een aantal andere dingen afhandelen. Hij gaat samen met zijn collega Jay Strauss een wedstrijdje squashen. Deze twee mannen werken allebei in een ziekenhuis in Londen en hebben een zware week achter de rug. Als neurochirurg moet Henri elke dag een aantal zieke mensen opereren. Deze week waren er extra veel patiënten die behandeld moesten worden. Eén van de patiënten was een Nigeriaans meisje van veertien jaar. Het meisje is stiekem een beetje verliefd op Rodney, de assistent in opleiding. Henri is zelf ook eens verliefd geworden op een patiënt. De vrouw werd opgenomen voor een spoedoperatie en Henri (die nog studeerde) was bij deze operatie aanwezig. Uiteindelijk zijn Henri en de vrouw (Rosalind) met elkaar getrouwd. Henri heeft in die tijd veel moeite gedaan om zijn huidige vrouw te veroveren. Rosalind werd namelijk altijd in de gaten gehouden door haar moeder. Haar moeder was overleden, maar Rosalind nam geen beslissingen die haar moeder niet goed zou hebben gevonden. Rosalind veroveren, betekende dus ook haar moeder veroveren. Dit is Henri uiteindelijk gelukt en Rosalind heeft haar moeder langzamerhand losgelaten.
Als Henri met de auto naar zijn wedstrijd gaat, is het erg druk op de weg. Er wordt een vredesdemonstratie gehouden in de stad. Duizenden mensen zijn op de been om te protesteren tegen de oorlog in Amerika en Irak. Zelf weet Henri niet precies of hij nu voor of tegen de oorlog is. Oorlog is nooit leuk, maar Saddam als strenge leider is ook niet leuk. Door de demonstratie belandt Henri in een straatje waar hij eigenlijk niet mag komen. Een andere auto komt hem tegemoet rijden, maar de straat is te klein voor twee auto’s. De auto’s botsen tegen elkaar op. Henri heeft tot zijn verbazing alleen een klein krasje op zijn auto, maar bij de andere auto is de spiegel afgebroken. Henri stapt uit om gegevens uit te gaan wisselen. De andere bestuurders willen echter niets van zijn gegevens weten, ze zullen Henri wel even op een andere manier straffen voor zijn gemaakte schade. Als Henri weigert om de schade te betalen, geeft één van de bestuurders een stoot tegen Henri’s borst. Henri merkt op dat deze bestuurder een aantal duidelijke kenmerken van de ziekte van Huntington vertoont. Om te voorkomen dat hij helemaal in elkaar geslagen wordt, maakt Henri een opmerking over de ziekte. Daar schrikt de bestuurder, Baxter genaamd, van. Hij en zijn twee kameraden slaan op de vlucht. Henri laat het incident rusten en gaat op weg naar zijn squashwedstrijd.
De squashwedstrijd tussen Henri en Jay is niet echt ontspannend. Ze willen de wedstrijd allebei erg graag winnen, maar uiteindelijk wordt de wedstrijd gewonnen door Jay. Henri is een beetje teleurgesteld en vertrekt snel naar huis.
Thuis springt hij onder de douche. Daarna gaat hij naar de markt om een paar vissen te kopen. Deze vissen zal hij die avond klaarmaken voor het diner, waarbij zijn vrouw, zijn zoon, zijn dochter en zijn schoonvader aanwezig zullen zijn. Na het kopen van de vissen gaat Henri op bezoek bij zijn demente moeder. De moeder van Henri is een verzorgde vrouw die erg van schoonmaken hield. Haar huis glom altijd van alle kanten, totdat ze dingen begon te vergeten en niet meer in staat was voor zichzelf te zorgen. Ze werd verhuisd naar een soort bejaardentehuis en Henri en zijn familie ruimden haar oude huisje op. Nadat het huis een tijdlang had leeggestaan, besloot de familie Perowne het te verkopen. Nu woont Henri’s moeder Lily onder begeleiding van verpleegkundigen en maakt ze niet meer schoon. Ook zwemt ze niet meer, wat een grote hobby van haar was. Het bezoek aan Henri’s moeder doet Henri beseffen dat niemand voor eeuwig jong blijft. Ook híj zal op den duur dingen gaan vergeten en dan moeten zíjn kinderen voor hem zorgen. Wat beduusd vertrekt Henri naar het concert van Theo. De nieuwe muziek die Theo en zijn band laten horen, vind Henri erg mooi. Hij staat nog altijd versteld van zijn zoon en met een blij gevoel keert hij terug naar huis
Thuis aangekomen, begint Henri de maaltijd voor te bereiden. Vanavond zal zijn dochter samen met haar grootvader het huis in Londen komen bezoeken. Daisy heeft namelijk haar eerste gedichtenbundel uitgebracht en dat moet natuurlijk gevierd worden. Haar grootvader Grammaticus is ook bij dit feestje aanwezig, omdat hij haar altijd heeft aangespoord om te gaan dichten. Daisy leerde op bevel van Grammaticus hele gedichten uit haar hoofd. Daar is ze mee gestopt toen zij en Grammaticus ruzie kregen. Het gedicht waarmee Daisy een prijs op school won, vond hij niet mooi. Dit begreep Daisy niet en sindsdien is het nooit meer goed gekomen tussen de twee. Henri’s zoon Theo heeft daarentegen een hechte band met zijn grootvader. Zij delen hun passie voor muziek met elkaar.
Als Henri bijna klaar is met zijn visgerecht, staat Daisy voor de deur. Hun begroeting is liefdevol, maar al snel beginnen ze te discussiëren over de oorlog in Irak. Daisy is fel tegen de oorlog, Henri heeft nog geen duidelijke mening. Hun discussie stopt als Grammaticus is gearriveerd. De oude man is nu in een vrolijke bui, maar dat zal veranderen als hij wat drank op heeft. Al snel komt ook Theo thuis. Rosalind arriveert als laatste en wordt achtervolgt door twee mannen. De mannen blijken Baxter en zijn kameraad te zijn. Ze zijn van plan om Henri terug te pakken door zijn familie te bedreigen. Er wordt een mes op Rosalinds keel gezet en ze verplichten Daisy om zich uit te kleden. Als Daisy naakt voor hen staat, ziet iedereen dat ze in verwachting is. Dit komt als een verrassing voor Henri en zijn familie. Grammaticus is ondertussen al neergeslagen en heeft een gebroken neus. De bedreiging lijkt niet goed af te lopen, totdat Daisy’s gedichtenbundel wordt gevonden. Daisy leest een gedicht voor en Baxters stemming slaat om. Opeens is hij van plan om de familie vrij te laten als Henri hem verlost van zijn ziekte. Henri doet alsof hij een oplossing heeft voor Baxters ziekte en neemt hem mee naar boven. Benenden blijft zijn familie onder toezicht van de kameraad. Deze kameraad besluit op een gegeven moment ervandoor te gaan en samen met Theo gooit Henri Baxter van de trap. Behalve Baxter is er uiteindelijk niemand gewond geraakt en moedig zet de familie Perowne het feestje voort. De politie zal hen de volgende dag pas verhoren.
Onder het diner wordt Henri gebeld met de mededeling dat hij naar het ziekenhuis moet komen. Baxter is met een ernstige verwonding aan zijn hoofd opgenomen en moet geopereerd worden. Henri besluit om deze operatie zelf uit te voeren. De operatie verloopt goed en Henri keert na een lange nacht terug naar huis. Als hij op zijn kamer voor het raam staat, maakt hij een beslissing. Henri zal Baxter niet aanklagen. De man heeft al een ernstige ziekte en zal daar genoeg aan hebben. Henri wil de zieke man geen rechtszaak aandoen. Nadat hij deze beslissing heeft gemaakt, beseft Henri dat het een zware dag voor hem is geweest. Zijn dochter schijnt verliefd te zijn op een Italiaanse man die haar zwanger heeft gemaakt. Henri heeft deze man echter nog nooit gezien. Ook het vliegtuigongeluk, de botsing, het bezoek aan zijn moeder en de bedreiging waren ingrijpende gebeurtenissen deze dag. Henri zal nu geen moeite meer hebben om in slaap te vallen.
5. “Saturday” is een verhaal dat me wel aanspreekt. Vooral het personage Henri Perowne vind ik erg boeiend. Deze man is een veelzijdig persoon die goed nadenkt over het leven. De manier waarop hij vertelt over zijn familie en zijn werk vind ik erg mooi. Je krijgt respect voor zijn beslissingen en leeft met hem mee. De andere personages worden niet zo uitgebreid besproken en grijpen me dus niet zo aan als Henri dat doet.
Het taalgebruik in “Saturday” is echter erg ingewikkeld. Zelfs als je de zinnen letterlijk vertaald, zijn sommige van hen nog steeds niet te begrijpen. Er worden veel moeilijke woorden gebruikt. Medische termen als “pilocytic astrocytoma” zeggen mij niets, ook niet in het Nederlands. Het ingewikkelde taalgebruik maakte het lezen er niet leuker op. Het kostte me veel moeite om het verhaal een beetje te begrijpen.
Bovendien zit er geen duidelijk thema in het verhaal. Er worden heel veel verschillende gebeurtenissen beschreven die uiteindelijk wel allemaal met elkaar samenhangen, maar geen duidelijk onderwerp aanwijzen. Ik denk dat schuld een belangrijke rol speelt in het boek. Is het bijvoorbeeld Henri’s eigen schuld dat zijn familie ’s avonds wordt bedreigd of kan hij daar niets aan doen? Ook thema’s als oorlog en vrede (de aanslag in New York) staan centraal in het verhaal. Op zich mooie thema’s, maar het duurt lang voordat deze thema’s ook echt betekenis krijgen. In het begin zeggen de thema’s me niet zo veel, pas aan het eind wordt het verhaal een beetje spannend. Dat is jammer.
6. “Saturday” is een mooi, maar ingewikkeld verhaal. Ik had veel moeite met het taalgebruik. De gedachten van Henri waren, ook in het Nederlands, soms wat onduidelijk voor mij. Ook vond ik de gebeurtenissen soms een beetje saai. Het brandende vliegtuig is een heel opvallende gebeurtenis in het verhaal, maar er wordt verder maar weinig mee gedaan. Ditzelfde geldt voor de squashwedstrijd tussen Henri en Jay. De gebeurtenissen worden misschien wel leuk beschreven, maar waarom worden ze opgenomen in het boek als ze verder niet aan het verhaal bijdragen? Ik had verwacht dat het vliegtuigongeluk een grotere rol in het verhaal zou spelen dan alle andere gebeurtenissen. Dit is niet zo en dat viel me tegen. Het duurt heel lang, voordat het verhaal spannend begint te worden. Pas in het één na laatste deel wordt er een gebeurtenis beschreven die spanning oproept en samenhangt met een paar voorafgaande gebeurtenissen.
Toch wil ik het boek van Ian McEwan niet helemaal afkraken. Vergeleken met andere literaire boeken is “Saturday” wel één van de mooiste boeken die ik heb gelezen. Je moet alleen wel je best doen om het verhaal te begrijpen. De volgende keer zou ik liever een gemakkelijker boek lezen met wat luchtigere gebeurtenissen. Een vliegtuigongeluk, een bezoek aan Henri’s demente moeder en een bedreiging door twee misdadigers zijn namelijk wel wat zware gebeurtenissen. “Saturday” is een aanrader voor degenen die iets beter zijn in Engels dan mij.
8. Thema:
“Saturday” bevat meerdere thema’s. Eén van de thema’s is schuld. Wie is er schuldig aan alle gebeurtenissen die Henri op zaterdag 13 februari meemaakt? Daarnaast speelt de oorlog tussen Amerika en Irak een belangrijke rol in het verhaal. Henri en Daisy voeren er zelfs een heftige discussie over. Verder worden er veel gebeurtenissen beschreven die iedereen kunnen overkomen in deze eeuw. Zo wordt Henri bedreigd door twee gevaarlijke mannen en hij gaat op bezoek bij zijn demente moeder. De gebeurtenissen en onderwerpen zijn dus vrij alledaags.
De thema’s worden bepaald door de gebeurtenissen, de gesprekken tussen de verschillende personages en de gedachten van Henri.
Perspectief:
Ian McEwan heeft gekozen voor een personale vertelsituatie. Je komt het meest te weten over Henri Perowne. De andere personages komen wel aan bod, maar die zie je dan door de ogen van Henri. Ondanks de personale vertelsituatie is het verhaal niet subjectief. Als Henri ergens een mening over heeft, worden er ook meningen van andere personages gegeven. Er is dus geen sprake van manipulatie.
Structuur:
Het boek bestaat uit vijf delen en in ieder deel wordt er een andere ingrijpende gebeurtenis beschreven. In het eerste deel ziet Henri een brandend vliegtuig in de lucht en in het laatste deel opereert hij Baxter. De geleding maakt het verhaal overzichtelijk.
Verder denkt Henri vaak terug aan vroeger. Deze flashbacks zijn soms verwarrend en maken het verhaal onduidelijk. Henri springt over van de ene herinnering naar de andere herinnering. Het zou gemakkelijker zijn als het verhaal op chronologische volgorde was geschreven, maar dat zou ook een stuk saaier zijn.
“Saturday” begint in medias res. Er hebben al gebeurtenissen plaatsgevonden die je dus aan de hand van flashbacks te weten komt. Deze flashbacks vertellen vaak iets meer over de personages en zijn nodig om de beslissingen van de personages te kunnen begrijpen.
Ruimte:
Het verhaal speelt zich af in Londen. Henri woont en werkt in deze stad. Er worden veel details gegeven over hoe de stad eruit ziet, dus er is sprake van concretisering. Soms wordt er met de ruimtebeschrijving ook sfeer opgeroepen. Een smal straatje geeft bijvoorbeeld al aan dat er iets gaat gebeuren tussen Henri en de auto die aan komt rijden.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen