Boekverslag : - - Ssss
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 903 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 903 woorden.
Leeshulp bij: Hersenschimmen
Schrijver: J.Bernlef
Auteur: Kees van Kempen
Datum: 30 november 2000
Deze leeshulp is een hulpmiddel om een door jou gelezen boek beter te begrijpen. Het is geen uittreksel, maar een aanzet om zelfstandig te verwerken wat je hebt gelezen.
Voor je nu verder leest, moet je bedenken dat twee dingen erg belangrijk zijn, als je enig nut van het onderstaande wilt hebben:
a. Je moet dit boek eerst helemaal gelezen hebben.
b. Je moet het boek naast deze tekst leggen, zodat je steeds het een en ander gemakkelijk op kunt zoek begrijpen. Het is geen uittreksel, maar een aanzet om zelfstandig te verwerken en.
Het is daarom het beste om deze leeshulp nu te printen, dan kun je hem gemakkelijker naast de tekst van het boek gebruiken.
Als je wat hieronder volgt, intensief doorneemt, dan zul je zeker met succes een tentamen over het gelezen werk kunnen afleggen.
Dat doornemen houdt ook in dat je nadenkt over de gemaakte opmerkingen. En dat je de tekstgedeelten die genoemd worden even opzoekt en eventuele vragen voor jezelf probeert te beantwoorden.
En… mocht je een hieronder gestelde vraag toch niet kunnen beantwoorden met behulp van het boek, dan kun je gebruik maken van de Vraagbaak Nederlands op deze site ('Van vragen word je wijs'). De auteur van deze leeshulp zal de vraag die je daar stelt beantwoorden.
Opmerking: Voor deze leeshulp is de uitgave 1989 gebruikt, de 26e druk.
1. De titel Hersenschimmen geeft goed aan hoe het denkproces bij Maarten Klein gaat verlopen, welk beeld hij van de wereld om hem heen krijgt en hoe hij communiceert. Probeer eens met eigen woorden aan te geven hoe Maarten de vermindering van die mogelijkheden ervaart.
2. Wat het voor de lezer het eerste signaal dat er iets mis is met het herinneringsvermogen van Maarten?
3. Dit boek werd lovend besproken door critici, ook door medici – maar die hadden wel één bezwaar: het hele dementeringsproces gaat in dit boek veel sneller dan in werkelijkheid. Zo'n proces duurt enkele jaren.
Hoe lang is dan het tijdsverloop van de ziekte in deze roman?
4. Waar woont Maarten nu en waar liggen zijn vroegste herinneringen?
5. Kijk eens naar de indeling van het boek: je ziet dat er geen erg duidelijke hoofdstukkenindeling is. Hoogstens geeft een regel wit aan dat er een volgend gedeelte van de roman begint. (De eerste zin van een nieuw gedeelte is steeds cursief gedrukt).
Waarom zou de schrijver gekozen hebben voor het weglaten van een duidelijke indeling in zijn verhaal?
6. Maarten vergeet steeds meer dingen, verwisselt personen en vergist zich steeds vaker.
Noem eens twee gevallen waarin een heel pijnlijke situatie ontstaat door wat hij zegt.
7. En noem ook eens twee situaties die uit de hand lopen door wat hij doet.
8. Op welke wijze tracht zijn vrouw Vera zijn herinneringsvermogen te stimuleren?
En heeft ze hiermee veel succes?
9. Het hele proces van onttakeling wordt voor in het boek kort samengevat.
Hoe?
10. Nu, het antwoord op vraag 9 is: door middel van het (Engelse) motto.
De vertaling daarvan luidt: 'Een mooie droom waar iedereen wordt ingewiegd en elk apart uit wakker wordt. ' Het motto geeft aan dat iedereen uiteindelijk de raakpunten met anderen, met de wereld zal verliezen. (Door het sterven, of, al eerder, door dementie).
11. De naam Bernlef is een pseudoniem. De auteur heet in werkelijkheid H. Marsman.
De naam Bernlef is te vinden in je literatuurboek: dat was een Friese dichter uit de achtste eeuw.
De naam Marsman is ook een begrip uit je literatuurboek – omdat er in de Nederlandse literatuur een bekende dichter H. Marsman voorkomt, wilde de schrijver iedere verwarring vermijden en koos hij als pseudoniem de naam J. Bernlef. De J. heeft verder geen betekenis (en is dus geen afkorting van een naam).
12. Waarom zou de schrijver dit verhaal in de winter doen spelen?
Welke symbolische functie kan een pak sneeuw hebben? (dus: naar verwijst een dikke laag sneeuw naar?)
13. En waarom zou hij het verhaal op een schiereiland (een landtong) situeren? (Een hint: een eiland suggereert: totaal isolement).
14. Welke herinneringen verdwijnen het eerst: die aan oude of recente gebeurtenissen? En op welke taal krijgt Maarten dus het eerst minder greep: de Nederlandse taal of de Engelse taal?
15. Maarten verliest de macht over de taal.
Bedenk goed dat taal een communicatiemiddel is maar ook een middel is om de werkelijkheid om je heen te structureren.
16. in het begin van de roman heb je als lezer een goed inzicht in het proces dat zich bij Maarten voltrekt. Zo staat Maarten opeens op een keukenstoel. Hij zegt tegen Vera dat hij een timmermanspotlood zoekt. Even eerder geeft de auteur aan waardoor het kwam dat hij op die stoel ging staan. Ga dat na.
17. Maar later wordt het proces van dementering steeds ondoorzichtiger. Het sterkst op de laatste bladzijden van het boek. Op welke wijze maakt de schrijver dit voor de lezer zichtbaar?
18. Dat laatste hangt natuurlijk sterk samen met het gekozen perspectief van de schrijver: het is Maarten zelf die het hele proces beschrijft.
Is de informatie die Maarten geeft steeds wel betrouwbaar?
19. Een paar gegevens die je eens moet opzoeken en onthouden:
Hoe oud is Maarten. Hoe heet zijn vrouw?
Heeft hij kinderen – zo ja, hoe heten ze?
En wat wordt duidelijk over zijn vroegere beroep?
Hoe heet de hond?
20. Op een gegeven moment verbrandt Maarten bepaalde foto's – dit doet hij vanuit een gevoel van machteloosheid: hij begrijpt nog wel dat hij een groot onvermogen heeft om iets op die foto's te herkennen. Weet je welke foto's hij verbrandt?
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen