Boekverslag : - - De Tandeloze Tijd: De Slag Om De Blauwbrug / Vallende Ouders / De Gevarendriehoek / Advocaat Van De
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 928 woorden.

Een bekende uitspraak van A.F.Th. van der Heijden is:"Ik voel geen enkele behoefte om zo karig mogelijk te schrijven; ik zie daar ook helemaal niet de verdienste van." Hij maakt deze woorden zeker waar met zijn romanproject De tandeloze tijd; een kroniek van de jaren zeventig en tachtig. In 1983 komt hij met de proloog De slag om de blauwebrug en het eerste deel van de cyclus, Vallende ouders.



'De tandeloze tijd' volgt vooral de ontwikkeling van Albert Egberts. Wanneer de lezer hem in de proloog 'De slag om de Blauwbrug' leert kennen, bevindt zijn leven zich op een dieptepunt. Verslaafd aan drugs en levend van autodiefstallen is hij op 30 april 1980 in Amsterdam getuige van de roerige kroning van koningin Beatrix. Het vrijwel gelijktijdig met de proloog verschenen eerste deel 'Vallende ouders' beschrijft Alberts studentenjaren in Nijmegen. Het verhaal wordt 'achteruit' verteld en eindigt bij zijn jeugdjaren in Geldrop.



Die jeugdjaren vormen de kern van De gevarendriehoek, het tweede deel van De tandeloze tijd dat in 1985 uitkwam en werd bekroond met de Bordewijk- prijs en de Multatuli-prijs.

Dat tweede deel komt 2 jaar later uit, De gevarendriehoek, dat wordt bekroond met de Borderwijk-prijs en de Multatuliprijs. Deel drie laat op zich wachten.



Onderwijl schrijft hij een aantal andere boeken, waaronder De sandwich (1986).



In 1990 is het eindelijk zover: er komt een nieuw deel uit van De tandeloze tijd. In plaats van het onder de titel Sneeuwnacht in september aangekondigde derde deel verscheen in 1990 het vierde deel: Advocaat van de hanen, spelend in 1985. Hierin zijn Albert Egberts en zijn vrienden Flix en Thjum uit de eerste delen wel aanwezig, maar centraal staat Ernst Quispel, advocaat van punkers (om hun haardracht betiteld als 'hanen') en krakers. Quispel, zowel maatschappelijk als privé 'geslaagd', is een 'kwartaaldrinker'. Op gezette tijden moet hij toegeven aan de drang radicaal met zijn keurige bestaan te breken. Kort na zo'n liederlijke periode raakt hij betrokken bij de dood van Kiliaan Noppen, een punker die overlijdt in een politiecel nadat hij is opgepakt bij de ontruiming van een kraakpand. De intrige is deels gebaseerd op de Affaire Hans Kok (de kraker die in 1985 na zijn arrestatie in een politiecel overleed) die destijds veel opschudding teweeg bracht. Dat is Van der Heijden op de nodige kritiek komen te staan vanuit de kraakbeweging, hetgeen in 1995 nog bleek tijdens de opnamen voor de film die naar de roman gemaakt is.





Pas in 1996 zal het uit twee delen bestaande derde deel verschijnen: Hof van Barmhartigheid en Onder het plaveisel het moeras. De delen niet 'in volgorde' laten verschijnen past binnen A.F.Th.'s thematiek van de 'verbreding' van het tijdselement. Van der Heijden is niet geïnteresseerd in gebeurtenissen over een lang tijdsbestek, maar in de gebeurtenissen die naast tijdens en met elkaar bestaan. Zo schreef hij Het leven uit een dag (1988); een fantasievol sprookje waar het leven zich in een dag afspeelt. Geen tijd in de lengte, maar in de diepte.

Men verwacht dus ook nog lang geen einde, maar eerder een verbreding van het werk van A.F.Th van der Heijden.





In het derde deel, bestaande uit de romans Het hof van barmhartigheid en Onder het plaveisel het moeras, wordt de beschrijving van het leven van Albert Egberts weer opgepakt, nu geconcentreerd op de jaren vol drugs en seks in Amsterdam. De vertelde tijd bestrijkt de periode vanaf Alberts vertrek naar Amsterdam in 1976 tot en met de dag waarop ook De slag om de Blauwbrug eindigt: 23 juli 1980. Die proloog eindigt met het beeld van Albert die een schaar in zijn hand houdt. De punt van de schaar staat voor het heden, de beide snijbladen voor verleden en toekomst. 'Na te zijn afgedaald naar de oorsprong van mijn leven, volgde mijn wijsvinger dit leven langs het andere blad terug naar het heden, in de richting van zijn eigenlijke bestemming...'. Aldus is de cirkel rond, wat echter niet betekent dat de cyclus De tandeloze tijd daarmee voltooid is. Zoals Advocaat van de hanen al een andere hoofdfiguur kende, voert Van der Heijden ook een groot aantal andere personages ten tonele. Dat zijn zowel figuren die bekend zijn uit de eerste twee delen en de proloog als uit het (in de tijd later gesitueerde) Advocaat van de hanen. Bovendien maken enkele nieuwe personages hun entree. Een van hen, Patrick Gossaert, is een schrijver die publiceert onder het pseudoniem Patrizio Canaponi... Daarnaast kent deel drie een aantal uitvoerige nevenintriges, zoals de beschrijving van het proces tegen de vermeende moordenares Hennie A. Hiervoor vond Van der Heijden opnieuw inspiratie bij een feitelijke gebeurtenis: het als de Bemmelse moordzaak bekend staande proces tegen Annie E. in 1974. Deze verhaallijn kwam Van der Heijden overigens op een beschuldiging van plagiaat te staan, omdat de journaliste Toni Boumans vond dat de schrijver het door haar geschreven boek De zaak Annie E. zonder toestemming 'tot in detail had hergebruikt'.



Met de enorme omvang van de twee romans die samen het derde deel vormen, heeft Van der Heijden heel nadrukkelijk uiting gegeven aan het idee van 'schrijven in de breedte'. Een passage in

Onder het plaveisel het moeras lijkt die aanpak te verantwoorden: 'Dat volhardende schrijven, dat zwoegen en eindeloos herschrijven totdat een zo economisch mogelijke tekst is ontstaan, het correspondeert allemaal niet met het leven dat ons is toebedeeld. Ik vind het natuurlijker om koortsachtig achter de woorden aan te ijlen dan met geheven pink achter de goudschaaltjes te gaan zitten.'





verwarrend hoor:

1983] proloog en deel één

1985] deel twee

1990] deel vier

1996] deel drie bestaande uit twee delen



200...] deel 5 of 6?!
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen