Boekverslag : Remco Campert - Tjeempie
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2883 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2883 woorden.
remko kampurt, tjeempie! of liesje in luiletterland, Amsterdam 1985 (11e druk), 1e druk 1968.
Noot: op de omslag staat "remko kampurt", bedoeld wordt hiermee Remco Campert.
MOTIVATIE VAN DE BOEKKEUZE
Ik had ‘Tjeempie!’ al eerder in de bibliotheek zien staan en de flaptekst stond me toen wel aan. Toen ik een boek voor mijn lijst moest lezen, besloot ik te kiezen voor Tjeempie!
KORTE WEERGAVE VAN DE INHOUD
Liesje van Zuylen heeft een taak van school meegekregen en ze moet deze van meneer Van Dale tijdens de paasvakantie uitvoeren. Haar opdracht is moderne schrijvers te interviewen. Haar moeder is in alle staten als ze dit hoort, want zij vindt dat moderne schrijvers vulgair zijn en alleen maar over sex schrijven. Zij verbiedt Liesje de opdracht uit te voeren. Liesje kent de betekenis van het woord ‘sex’ niet en wordt juist alleen nog maar nieuwsgieriger, vooral als haar moeder het over ‘Het Roofdier’ heeft, die het allerergste zou zijn.
Het vriendje van Liesje, Patrick van Haaren, heeft ook een taak, namelijk het interviewen van parlementsleden. Ook Patrick mag de opdracht niet uitvoeren van zijn vader. Deze wil niet dat zijn zoon in aanraking komt met 'de korrupte bende op het Binnenhof'. Samen komen ze er niet uit wat sex is, hoewel ze er zelf samen wel aan doen. Ze besluiten allebei de verboden in de wind te slaan en ze trekken er op uit, ieder zijn/haar eigen weg. Liesje gaat met de trein naar Amsterdam en ontmoet in de trein de schrijver Cees Bakels, een 'koele vogel' die 'wiet' rookt en dus voortdurend 'stoont' en 'hai' is en alles tof en te gek vindt.
Liesje stelt hem een paar vragen, maar ze krijgt onduidelijke antwoorden. Als Cees naar de WC gaat om een 'stikkie' te draaien, gaat Liesje mee. Ze is compleet onder de indruk van zijn geslachtsdeel. Op de vraag wat sex is, krijgt ze als antwoord: "Sex is lichamulluke informaatsie".
Liesje vindt de hoofdstad prachtig en ze besluit naar het inlichtingsbureau te gaan om te vragen waar ze moderne schrijvers kan vinden. Het Roofdier blijkt een gouden helikopter te hebben, maar geen vast adres. Ze krijgt wel het adres van de Best Gekapte Schrijver van Nederland. Ondertussen wordt Dzjeems, de huisknecht, er op uit gestuurd om Liesje te zoeken in Amsterdam.
Als Liesje uit de tram stapt ziet ze het Roofdier vliegen. Ze troost zich met de gedachte dat ze hem later nog wel eens zal ontmoeten.
Liesje gaat naar het huis van de Best Gekapte Schrijver van Nederland. Hier moet ze in de wachtkamer zitten. Er zitten ook vier vrouwen die over hun ervaringen praten, en ook twee heren die namen van oorlogsmisdadigers tegen elkaar roepen.
Als Liesje aan de beurt is, moet ze zich meteen uitkleden. Op de vraag wat sex is, krijgt ze een filosofie over het Niet-Zijn (vrouwelijk geslachtsorgaan) dat gevuld moet worden door het Zijn (mannelijk geslachtsorgaan).
Buiten in de stad is een demonstratie met drie partijen. De eerste heeft spandoeken met 'KLAAS KOMT', de tweede met 'REVOLUUTSIE KOMT' en de derde groep deelt pamfletten uit met 'LUF. PIM EN MIEN. KOM NAAR HET LUFSENTER'.
Liesje hoopt dat Pim een schrijver is en ze wordt door een man die verliefd op haar is achterop de fiets naar het Lufsenter gebracht. Onderweg legt hij uit wat sex is.
Dzjeems komt met een grote, witte, aangeplakte baard met de trein naar Amsterdam. Opeens komen er drie mensen van de televisie naar hem toe. Eén van hen ondervraagt hem, een ander verstrekt hem bier en de derde is cameraman. Dzjeems wordt half dronken gevoerd en op het station aangekomen, houdt de menigte hem voor de profeet Klaas.
De groep van de revolutie sluit zich aan bij Klaas, behalve de Best Gekapte Schrijver van Nederland die alleen achter blijft. Liesje is bij Pim en Mien in het Lufsenter en na een speech van Pim gaat ze met hen mee naar huis. Ze maakt hier een soort 'kosmiese trip' met veel geuren en kleuren. Het Roofdier vliegt in zijn helikopter en is triest. Boven Wassenaar is zijn benzine op en hij landt in de tuin van mevrouw Van Zuylen en valt doodmoe neer. Liesjes moeder herkent hem maar neemt hem ondanks haar weerzin tegen seks mee naar huis.
Als Liesje bijkomt is ze in een weiland en ze loopt in de richting van een boerderij, Huize Walgra. Er blijkt een schrijver te wonen en in de hoek van zijn huis zit Patrick, naakt en vastgebonden. Hij dacht dat hier een parlementslid woonde. Liesje en Partick mogen naar huis. Als ze aan de schrijver vraagt wat sex is, antwoordt hij: "Sex is enkel treurigheid, maar het is ook het smalle pad naar de waarheid".
De paasvakantie is voorbij en het Roofdier blijkt bij Liesje te zijn komen wonen. Hij wordt Liesjes nieuwe vader. Dzjeems is niet teruggekomen, hij is nu de profeet Klaas. Liesje moet alweer naar school en ze weet nog steeds niet wat sex is.
UITGEWERKTE PERSOONLIJKE REACTIE
Onderwerp:
Het onderwerp van de tekst is normen en waarden voor wat betreft seks.
Ik vind dat onderwerp wel boeiend omdat niets zo'n grote generatiekloof weet te maken als seks. Die diversiteit in meningen zie je ook terug in verschillende belevingen ervan (niet al te letterlijk opnemen).
Dat zie je ook terug in de literatuur. Die kloof vind ik boeiend, omdat ik verschillen in het algemeen erg interessant vind. Verschillen kunnen mensen uit elkaar drijven of juist bij elkaar brengen omdat die verschillen samen tot een passend geheel worden.
Ik had vooraf verwacht dat de verschillen in de normen en waarden over seks erg satirisch weergegeven zouden worden. Die verwachting is meer dan uitgekomen.
Door verschillende stereotypen te gebruiken, geeft Campert heel humoristisch de verschillende normen en waarden weer. Die stereotiepen zijn bijvoorbeeld de oerconservatieve mevrouw van Zuylen (die staat voor verzuiling, dus verschillen) en de typische hippies Pim en Mien, met hun vrijzinnige ‘lufsenter’.
De meest tricky vraag, ligt het onderwerp in jouw belevingswereld, kan ik bevestigend beantwoorden. De verschillen, zoals eerder gezegd, fascineren mij enorm. De stereotype manier waarop Campert die verschillen heeft beschreven, heeft mij wel aan het denken gezet. Maar dan voornamelijk over hoe die stereotypen toch gevormd worden.
De schrijver werkt naar mijn mening het onderwerp niet goed uit, hoewel ik betwijfel of dat ook wel de bedoeling is. Er wordt gewoon lichtvoetig door de botsingen heengedanst. En een echt goede discussie tussen twee tegengestelde meningen komt niet voor.
In ‘Tjeempie’ wordt niet echt een visie gegeven op het onderwerp. Het komt niet over als boodschap, maar meer als humor, dit kan natuurlijk ook aan het feit liggen dat het boek in de jaren '60 is geschreven. Nu kijken wij heel anders tegen dingen aan.
Ik heb nog nooit eerder een boek gelezen of een film gezien met hetzelfde onderwerp. Wel komt het vaak naar voren in Amerikaanse comedyseries zoals The Fresh Prince of Bell Air.
Gebeurtenissen
De belangrijkste gebeurtenis in het boek vind ik dat Liesje haar paastaak opkrijgt. Alle andere gebeurtenissen komen daar namelijk uit voort. Al haar ontmoetingen en acties hebben tot doel het uitvoeren van die paastaak. Die vind ik daarom het belangrijkst.
De gedachten van Liesje spelen de belangrijkste rol in het verhaal. Het doel van het verhaal is namelijk het succesvol tot uitvoer brengen van de paastaak. Liesje betrekt in haar gedachten alle gebeurtenissen daarbij. Zo krijg je een beeld van haar ideeën over de paastaak, die het hoofddoel is.
Ik vind het verband tussen de verschillende gebeurtenissen moeilijk te vinden. Liesje rolt min of meer in de gebeurtenissen. De enige vorm van samenhang die ze wel vertonen, is dat ze allemaal zouden moeten leiden tot een geslaagde paastaak.
De gebeurtenissen vind ik erg humoristisch en ongeloofwaardig. Dat hangt voor een deel met elkaar samen. Zo zijn de gebeurtenissen niet echt geloofwaardig, wat ze erg humoristisch maakt. Ook Liesjes onnozelheid is erg grappig; ze heeft ze amper door waar ze mee bezig is als ze seks in de praktijk krijgt uitgelegd/gedemonstreerd door de bestgekapte schrijver van Nederland.
Wat erg ongeloofwaardig is, is dat Liesje het geluk heeft om op het juiste moment op de juiste plaats te zijn en ook nog eens de juiste personen tegen te komen. Misschien dat als Liesje echt had moeten zoeken, dat element zou worden weggenomen.
De gebeurtenis die het meeste indruk op mij heeft gemaakt, is de landing van het Roofdier in de tuin van mevrouw Van Zuylen. En dan niet zozeer de landing zelf, maar wat daarna volgt. Want ondanks haar afkeer van zijn boeken neemt mevrouw Van Zuylen Roofdier op in haar huis als ze ziet hoe beroerd hij er aan toe is. Dit gaf aan dat niet alles bepaald hoeft te worden door een vastomlijnd normen- en waardenpatroon. (De Yin-Yang gedachte)
Er zijn in ‘Tjeempie!’ nou niet echt dingen die me aan het denken hebben gezet. Misschien een klein beetje de Klaas-wording van Dzjeems. Dat laat wel zien hoe makkelijk mensen achter iemand aanlopen die eigenlijk niets voorstelt. Dat zou je aan het denken kunnen zetten of je eigen overtuiging op los zand is gebaseerd of niet.
Het is niet zo dat je je als lezer door het boek heen moet 'worstelen', het blijft boeiend en verrassend tot het eind.
De gebeurtenissen in het boek worden vrij uitvoerig verteld. Dat is helemaal niet vervelend, omdat er vrij humoristische plaats- en gebeurtenisbeschrijvingen zijn.
Ik ken één film met eenzelfde soort gebeurtenis als in het boek. In de film ‘Blast From The Past’ (aanrader) wordt een man per ongeluk aangezien voor Jezus als hij uit een ondergrondse schuilkelder komt. Dit vertoont overeenkomsten met Dzjeems die vanwege zijn vermomming voor Klaas wordt aangezien als hij nietsvermoedend uit de trein stapt.
Ik vond de film leuker, omdat de vader en de moeder van de man later ook nog voor iemand anders worden aangezien (inderdaad, voor dé Vader en dé Moeder).
Personages
Liesje is naar mijn mening geen heldin. Eigenlijk is ze gewoon een onnozel wicht. Ze doet in principe niks, er komt van alles over haar heen. Dat is gewoon erg grappig.
Ik vind dat de karaktereigenschappen van Liesje niet echt duidelijk worden beschreven, maar dat komt omdat Liesje ook niet echt een karakter is, ze is meer een karikatuur. Ze is het beschermd opgevoede, van niks wetende meisje. Die eigenschap komt ook in het hele verhaal naar voren.
Doordat Liesje zo'n typetje is, is ze niet levensecht. Bepaalde elementen van het type, zoals die onwetendheid en beschermde opvoeding, zijn wel herkenbaar. Die zie ik bijvoorbeeld terug in de vrijgemaakte meisjes van nu (gewoon een constatering).
Er zijn geen ideeën van personages die mij beïnvloed hebben, dit heeft denk ik te maken met het feit dat het boek al meer dan dertig jaar oud is en we inmiddels wel weten dat de revolutie niet meer komt.
Ik kan me ook niet verplaatsen in de personages, hun denken stamt uit een andere tijd, ik ben van deze tijd en door het andere denken dat daarbij hoort, heel anders gevormd (geestelijk). Het is dus heel moeilijk om me in die andere personen te verplaatsen.
De personages die in het verhaal die ik niet sympathiek vindt zijn de bestgekapte schrijver van Nederland (die stelt Harry Mulisch voor), en wel omdat dat net zo'n irritant en arrogant figuur is als de echte. De andere schrijvers in het boek mag ik ook niet, voornamelijk omdat ze achter hun ***(mannelijk geslachtsdeel) aanlopen. Dat kan ik nooit zo waarderen.Ook de andere schrijvers zijn karikaturen van bestaande schrijvers: Cees Bakels= Simon Vinkenoog, Het Roofdier= Jan Cremer, de schrijver in Huize Walgra= Gerard Reve.
Er zijn niet echt personages die ik sympathiek vind. Wel vind ik de onwetendheid van Patrick en Liesje erg ontroerend.
Ik keur het gedrag van de hoofdpersoon niet af, ze weet immers niet echt wat ze doet, en haar gedrag kan haar daarom ook niet aangerekend worden. Maar echt goed te praten zijn haar avontuurtjes nou ook weer niet.
Het gedrag van de andere personages in het boek keur ik ook niet af, zij wilden zich onderscheiden cq anderen shockeren en daarom deden ze zoals ze deden. En met jezelf willen onderscheiden of de massa shockeren vind ik niks mis. Shockeren vind ik zelfs leuk. In deze tijd zouden ze zich wel op een andere manier onderscheiden, dus een echt oordeel vellen is niet mogelijk.
Voor de beslissingen van de personen vind ik hetzelfde gelden.
Als ik in dezelfde situaties zou komen als de hoofdpersoon zou ik anders reageren, dat komt omdat ik over bepaalde zaken ook beter ben voorgelicht. Ook is mijn karakter iets weerbarstiger dan dat van de hoofdpersoon.
De personages in het verhaal reageren niet echt voorspelbaar, maar als je hun eigenschappen door begint te krijgen, heb je ook wel door hoe ze gaan reageren. Het boek wordt dus een beetje voorspelbaar op het eind, hoewel sommige personen ook totaal tegen hun natuur in reageren, zodat het met de voorspelbaarheid af en toe nog wel mee valt. Het voorspelbaarheidsgehalte is denk ik het hoogst bij Liesje, die reageert op alles even mutsig.
Opbouw
De opbouw van het verhaal is niet moeilijk. De hoofdpersoon huppelt keurig chronologisch door het verhaal heen en alle vragen die in je opkomen worden netjes beantwoord.
Ik vind het verhaal niet spannend. Het werkt niet naar een climax toe. Het verhaal is voornamelijk een aaneenschakeling van toespelingen, humoristisch dus.
Er zitten geen flashbacks in het verhaal.
De opbouw en het onderwerp van de tekst hangen ook niet met elkaar samen.
Als lezer zie je de gebeurtenissen vanuit meerdere personages. Ik vind dat niet een compleet succes. Aan de ene kant is het zo dat iets je niet zo maar overkomt, maar dat verrassingseffect is juist ook wel eens leuk. De schrijver heeft een mooie middenweg gevonden door sommige dingen toch plotseling te laten gebeuren en andere dingen voor te bereiden.
Toen ik het boek uit had, had ik nog maar één vraag: wat is nu Liesjes definitie van seks? Omdat ze zoveel verschillende verhalen daarover heeft gehoord, kan ze niet met een eenduidig antwoord komen. Ik vind dat niet vervelend, het is dan juist leuk dat je dan zelf die verschillende meningen naast elkaar mag leggen en kijken wat nu de hoofdgedachte is.
Het boek boeide me al vanaf de eerste pagina, omdat de beschrijvingen van situaties, plaatsen en karakters zo grappig waren.
Taalgebruik
Het taalgebruik in Tjeempie! is niet moeilijk. Af en toe is het alleen lastig om je door de veelgebruikte vooneetiesu spelling heen te werken.
De dialogen werden vrij plastisch weergegeven, maar de verhouding beschrijving/dialoog was precies goed.
Hoewel er veel symboliek wordt gebruikt in het boek, levert dat geen problemen op. Het is namelijk zo dat de symboliek betrekking heeft op personen. Bepaalde eigenschappen van een bestaand persoon worden in een karikatuur samengevat. Zo staat de schrijver Roofdier voor Jan Cremer, met name de seksuele gerichtheid van die schrijver.
Ik vind het taalgebruik passen bij de personages. De simpelheid van Liesje en Patrick wordt weergegeven door de vooneetiesu spelling. En de gevleugelde woorden geven ook een deel van de bestgekapte schrijver van Nederland weer.
De bijzonderheid die me het meest is opgevallen, is de voortdurend gebruikte vooneetiesu spelling.
VERDIEPINGSOPDRACHT BIJ TJEEMPIE!
Verwachtingen voor het lezen
Voordat ik Tjeempie! ging lezen verwachtte ik een grappig boek. De flaptekst had al wat hints in die richting gegeven en ook het titelblad was zeer lachwekkend. Verder had ik van mijn broer ook gehoord dat Campert heel grappige boeken schrijft.
Opbouw van het boek
Het boek heeft 141 bladzijden en het is verdeeld in 12 hoofdstukken.
Campert heeft geen boek geschreven waarin alles met alles samen moet hangen. Meestal rolt Liesje zomaar ergens middenin.
Er is in het boek een doorlopende verhaallijn, namelijk die van Liesje. Er lopen ook korte verhaallijntjes in die overlopen in die van Liesje. Die korte verhaallijntjes zijn bijvoorbeeld die van het Roofdier over wie je eerst wat leest voordat hij in contact komt met Liesje. Op dat moment gaat zijn verhaallijn over in die van Liesje.
Sommige van die lijnen lopen eerst over in die van Liesje en lopen er vervolgens weer uit. Er zijn er ook bij die, nadat ze uit Liesjes lijn gelopen zijn, weer opnieuw teruglopen.
Het verhaal begint ab ovo. Liesje heeft de paastaak opgekregen van meneer Van Dale en gaat op zoek naar moderne schrijvers. Dit alles in chronologische volgorde.
‘Tjeempie!’ heeft geen cyclische opbouw, het verhaal begint ermee dat Liesje uit school komt en een paastaak heeft opgekregen, en eindigt ermee dat Liesje naar school gaat om haar paastaak in te leveren. Begin en einde hangen dus wel samen, maar zijn niet identiek.
Vertelsituatie
Het boek is geschreven met het perspectief van een alwetende verteller. Die verteller volgt meerdere personen in hun doen en weet ook wat die personen denken.
Aangenomen dat de verteller alles wat hij weet met ons deelt, is de vertelsituatie betrouwbaar. De verteller geeft geen waardeoordelen en geeft ook objectief, van alle kanten belicht, informatie.
De vertelsituatie heeft niet echt een functie.
Het effect van de vertelsituatie op mij is, dat niet alles zomaar abrupt gebeurt. Je wordt op sommige dingen 'voorbereid'. Doordat je bijvoorbeeld weet wat Cees Bakels denkt, is de uitwisseling van handelingen tussen Cees Bakels en Liesje in het toilet niet geheel onverwachts.
Secundaire literatuur
Geen secundaire literatuur gevonden
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen