Boekverslag : J. Bernlef - Hersenschimmen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1281 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1281 woorden.
Titel: Hersenschimmen.
Schrijver: J. Bernlef.
Uitgeverij: EM. Querido uitgeverij BV, Amsterdam.
Druk: 37e druk.
Beschrijvingsopdracht:
Motivatie boekkeuze:
Ik had in het informatieboek van Laagland een fragment gelezen van Hersenschimmen van J. Bernlef dat me wel leuk leek. Ook de lerares en nog een paar uit de klas raadde dit boek, dus ik besloot het te gaan lezen.
Eerste persoonlijke reactie:
Je begrijpt precies wat er in het hoofd van Maarten omgaat. Verder vond ik het wel een boek dat goed duidelijk maakt wat dementie is en dat komt vooral doordat je dat gedachten en de gevoelens van de hoofdpersoon Maarten Klein, die aan dementie lijdt, precies kunt volgen. Ik vond het uiteindelijk wel een mooi boek, alleen het einde vond ik niet zo heel erg leuk, want dan is echt alles door elkaar en begrijp je er niets meer van en Maarten zelf ook niet. Dat is waarschijnlijk wel de bedoeling van de schrijver, maar het blijft toch ingewikkeld.
Samenvatting:
Maarten en Vera wonen al een hele tijd in Gloucester in Amerika. Ze hebben een zoon en een dochter, die wonen allebei in Nederland.
Het is al wel een hele tijd geleden dat ze hun voor het laatst hebben gezien.
Op een dag in de winter zit Maarten voor het raam te wachten tot de schoolkinderen langs komen, maar die komen maar niet. Als Vera zegt dat het zondag is, zit hij heel even raar te kijken en zegt dan dat zijn geheugen nooit zo best geweest is.
Na die tijd gaat Maarten steeds meer dingen vergeten en hij gaat ook vreemde dingen doen.
Op een gegeven moment wil Maarten weer naar zijn werk gaan, terwijl hij allang gepensioneerd is. Vera weet ook niet helemaal hoe ze met de situatie om moet gaan. Het wordt steeds erger, op een gegeven moment weet Maarten echt bijna niks meer. De enige die hij herkent zijn Vera en Robert, dat is de hond.
Na een tijd moet Maarten naar een verzorgingstehuis. Hij vindt de mensen waar hij bij zit maar een beetje raar en wil er niet mee praten.
Als Vera dan komt dan kan hij alleen maar met zijn ogen dicht luisteren naar haar stem, die fluistert dat de lente, waar hij zo van houdt, op het punt staat te beginnen.
Verdiepingsopdracht 1:
De gebeurtenissen zijn in chronologische volgorde verteld. Eerst weet Maarten alles nog goed. Na een tijdje weet hij wat minder en op het laatst is het zelfs zo erg dat hij niet meer thuis kan wonen.
Er komen geen hoofdstukken in het boek voor. Wel is er af en toe een witte regel, dan weet je dat je weer een tijdje verder bent. Dat is meestal een paar dagen. Het is wel handig dat er een witte regel tussen zit, zo weet je waar je aan toe bent.
Het is een aaneengesloten verhaal. Je maakt alles mee van wat Maarten en Eva ook beleven. Zo kan je je goed inleven in de hoofdpersoon. Soms komen er ook wel fragmenten voor, van wat vroeger is gebeurd, maar dat is heel soms.
Bij alle gebeurtenissen kom je ook gelijk te weten wat er mee bedoelt wordt. Als er bijvoorbeeld een flashback komt, dan wordt er ook gelijk verteld wat er toen gebeurde en hoe dat is afgelopen.
Er is maar 1 verhaallijn en dat is die van de steeds toenemende mate van dementie bij Maarten. Dit is duidelijk te merken omdat alles vanaf Maarten wordt gezien.
Doordat de dementie zo erg wordt bij Maarten heb je op het laatst in het boek geen zinnen meer, maar meer alleen woorden, daardoor wordt het moeilijk om te volgen.
Doordat het met Maarten steeds slechter gaat, ben je benieuwd hoe het verder gaat. Er zitten dus wel spanningsbogen in. De belangrijkste spanningsboog is wanneer ze Maarten ophalen.
Het is niet echt een spannend boek. Je bent wel benieuwd hoe het allemaal met Maarten afloopt, maar je wilt het ook niet gelijk helemaal uitlezen om erachter te komen.
Er zijn steeds gedachtesprongen en flashbacks en vaak eindigen die dan dat de hoofdpersoon iets raars doet of nog verder in de war raakt. Dus vaak als de hoofdpersoon in gedachten verzonken raakt, ben je benieuwd naar wat er gaat gebeuren.
De verteltijd is gelijk aan de vertelde tijd. Alles wat op dat moment gebeurd word ook in het boek vertelt. Alleen de flashbacks horen daar niet bij, want die zijn natuurlijk al veel eerder gebeurd.
In de jaren 50 zijn Vera en Maarten naar Amerika verhuisd. Ook komt er ergens in het verhaal het jaar 1973 voor. Dus het zal rond die 2 tijden allemaal gespeeld hebben.
Af en toe worden er een paar dagen overgeslagen, omdat er dan toch niks is gebeurd. Ook wordt er best veel gebruik gemaakt van flashbacks, maar dat komt vooral omdat Maarten daar dan weer aan denkt en dan wordt daar op verder gegaan.
Verdiepingsopdracht 2:
Jaar van uitgave: 1984
Bron: Volkskrant
Publicatiedatum: 14-09-1984
Recensent: Aad Nuis
Recensietitel: Dementie als bruut en snel ontsluitingsproces
Eindoordeel van de recensent:
Het van binnenuit beschrijven van een zo snel en radicaal verlopend dementeringsproces is uiteraard een tour de force, en soms zijn er kleine onvolkomenheden die daaraan onbedoeld herinneren. Vooral de laatste 20 bladzijden, die het laatste stadium uitbeelden, slaagt de auteur er niet in de beklemming verder op te voeren of zelfs in stand te houden. Ook voegt dit dertigste boek zich in veel opzichten te gemakkelijk in de lange rij voorgangers om van een verrassend keerpunt te kunnen spreken. Wel kan gezegd worden dat de kwaliteiten van Bernlef hier geconcentreerder dan gewoonlijk aanwezig zijn, met een markante en doeltreffende roman als resultaat.
Hoe komt de recensent tot z’n eindoordeel?:
Hij vindt dat dementie niet goed wordt beschreven, het is als een bruut en als een snel ontluisteringproces zonder compensaties en dat is natuurlijk niet waar.
Hij vergelijkt ‘Hersenschimmen’ ook met de ander boeken die J. Bernlef heeft geschreven. J. Bernlef treft ook echt wat hij met het verhaal wil bereiken en dat wordt ook vermeld in het eindoordeel.
Ben je het met het eindoordeel eens?:
Ja, ik ben het met het eindoordeel eens.
Met welke argumenten eens:
Ik ben het eens dat dementie niet echt goed wordt beschreven, want er komen natuurlijk wel compensaties bij voor. Ik heb nog geen andere boeken van J. Bernlef gelezen, dus ik kan ‘Hersenschimmen’ ook niet met de andere boeken vergelijken, maar ik vond dit een goed boek, dat ook goed tot het doel komt van wat de schrijver wil bereiken.
Evaluatie:
Het onderwerp van het boek sprak mij heel erg aan. Ook omdat ik hier weinig van wist. Het boek gaat goed op het onderwerp in.
Je volgt het verhaal volgens Maarten. Dit is denk ik de beste manier om duidelijk te maken wat het voorstelt.
Het verhaal is in het begin vrij makkelijk te volgen. Het taalgebruik is makkelijk. Het boek wordt steeds moeilijker om te lezen, dit komt omdat Maarten steeds meer anders gaat denken dan ‘gewone’ mensen die er hun gedachten nog helemaal bij hebben. Dit brengt veel verwarring met zich mee met lezen.
Alle verwarringen van Maarten maken het boek goed en origineel.
Op het laatst is het boek moeilijk te volgen, dat is wel jammer.
Bij de laatste bladzijdes had ik echt zo’n gevoel dit ik het maar snel uit wilde hebben, omdat het allemaal zo onduidelijk en vaag werd. Je kan je zo wel goed voorstellen hoe de gedachten van Maarten toen zijn geweest.
Ik vond ‘Hersenschimmen’ een goed boek. Alleen het eind vond ik te langgerekt en heel moeilijk om te lezen.
Ik vind het wel een aanrader voor mensen die het boek nog niet hebben gelezen.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen