Boekverslag : Renate Dorrestein - Verborgen Gebreken
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2983 woorden.

Druk:

Ik heb de 3e druk gelezen. Het 1e exemplaar werd in 1996 gedrukt.

Uitgever: De uitgever is uitgeverij Contact te Amsterdam.

Titelverklaring: Het boek heet verborgen gebreken, afgeleid van de gebreken die de hoofdpersonen uit het boek bezitten. Christine heeft te veel geheimen en problemen voor een meisje van haar leeftijd en ze wil er met niemand over spreken. Agnes verbergt al haar hele leven de liefde voor haar pas overleden broer. Nu ze er alleen voor staat merkt ze pas hoe eenzaam ze is en hoeveel waarde ze hecht aan haar huis bij Port na Bà. Sonja, Christines moeder, heeft gebreken in opvoeding van haar kinderen. Zelf beseft ze dit wel, maar het lukt haar niet het te veranderen, ze ergert zich te veel aan haar jongste kinderen.



Motto:

Dit is een onbelangrijk boek, want het gaat over de gevoelens

van vrouwen in een huiskamer.

Virginia Woolf.



*In den beginne schiep God de hemel en aarde.

En God zeide: Er zij licht. En er werd licht. En god noemde het licht dag en de duisternis noemde Hij nacht. *En God zeide: Er zij een uitspansel in het midden der wateren, en dat make scheiding tussen wateren en wateren. En god noemde het uitspansel hemel.

*En God zeide: Dat de aarde uitschiete grasscheutjes, zaadzaaiend kruid, vruchtbaar geboomte, dragende vrucht naar zijn aard, welks zaad daarin zij op de aarde. En het was alzo

*En God zijde: Dat er lichten zijn in het uitspansel des hemels, om scheiding te maken tussen de dag en tussen de nacht; en dat ze zijn tot tekenen en tot gezette tijden, en tot dagen en jaren.; en dat zij zijn tot lichten in het uitspansel des hemels, om licht te geven op de aarde.

*En God zeide: Dat de wateren overvloedig voortbrengen een gewemel van levende zielen; en het gevogelte vliege boven de aarde in het uitspansel des hemels.

*En God zei: Laat ons mensen maken, naar ons beeld, naar onze gelijkenis.

En God schiep de mens naar zijn beeld; naar het beeld Gods schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij ze.

*En God zag dat het goed was.



Hoofdpersonen:

Agnes Stam is een vrouw van zeventig die vroeger lerares is geweest. Door een ongeluk in haar jeugd heeft ze een glazen oog. Ze is nooit getrouwd geweest, maar was ooit verliefd op haar eigen broer, Robert, die net is overleden aan kanker. Ze had nog drie broers: Frank, Justus en Benjamin. Deze zijn ook allemaal overleden en daardoor voelt ze zich eenzaam, want vroeger werd ze door hen altijd beschermd en vertroeteld. Samen met hen heeft ze vijftig jaar geleden een huis op het Schotse eiland Mull opgeknapt. Sindsdien gaat de hele familie daar altijd op vakantie met de kinderen, kleinkinderen, nichtjes en neefjes. Haar schoonzusters vinden haar maar een oude vrijster. Ze merkt zelf dat haar gezondheid achteruit gaat en ze is bang dat anderen dat ook zullen bemerken.

Christine Jansen wil Chris genoemd worden omdat dat veel stoerder staat. Ze is de blonde, tien jaar oude dochter van Sonja Jansen. Ze vind zichzelf een engel met een tweesnijdend zwaard, de engel van gerechtigheid. Ze is net zo slim als Space Man en zo dapper als de Hulk.



Ze is heel zorgzaam tegenover haar broertje Tommie. Ze heeft het gevoel dat zij de enige is die hem kan beschermen. Ze heeft ook nog een oudere broer, Waldo, die haar misbruikt. Maar ze denkt dat het allemaal haar eigen schuld is en ze is bang dat haar moeder het te weten komt en dat ze dan voor veel problemen zorgt. Toch is Chris gek op hem en hij ook op haar. Het is duidelijk aan Chris te merken dat ze geen normale, gestructureerde opvoeding heeft gehad, omdat ze zich vaak agressief of vreemd gedraagt. Agnes noemt haar Bazooka, omdat ze altijd Bazooka Joe kauwgom kauwt.

Thomas, die Tommie genoemd wordt, is een heel verlegen jongetje van vier jaar, die vroeger ook door Waldo is misbruikt. Hij doet alles wat zijn zus hem opdraagt. In het begin van het boek zegt hij bijna niets, maar in het verloop van het verhaal begint hij een beetje praatjes te krijgen. Agnes noemt hem Invatuq, omdat hij haar aan een eskimo doet denken.

Waldo is Christines oudere broer. Hij is koppig en erg aan het puberen. Hij verzet zich hevig tegen zijn moeder en wil alles zelfstandig doen, ook alleen op vakantie dus.

Sonja Jansen is veertig jaar oud en denkt heel veel aan zichzelf en wil graag vertroeteld worden. Ze is moeder van Chris, Tommie en Waldo. De drie kinderen hebben allen een andere vader. In het verhaal heeft ze een relatie met Jaap. Ze geeft Chris altijd overal de schuld van en schenkt vooral aandacht aan haar oudste zoon Waldo, in wie ze zichzelf herkent. De andere twee doen haar te veel aan hun vaders denken dus trekt ze Waldo voor.

Jaap geuzenaar is de jongere vriend van Sonja. Hij probeert zich langzaam in het gezin te mengen en bemoeit zich veel met de kinderen. Hij brengt ze naar bed en probeert ze te verwennen. Chris en Tommie vinden dit meestal niet leuk als hij voor vader speelt, in tegenstelling tot hun moeder Sonja, die blij is dat ze af en toe een beetje rust heeft.



Samenvatting:

Zodra Waldo thuis kwam hoorde Chris aan zijn stem dat het weer mis was. ‘s Avonds zou hij haar kamer binnenkomen en dan zou het weer gebeuren. Ze werd heel erg sacherijnig bij deze gedachte en begon te sippen. Hierdoor kreeg ze weer ruzie met haar moeder die bij het miste of geringste kwaad werd. Sonja was sowieso al gestresst want het pakken voor hun vertrek naar Schotland wilde niet vlotten. Het moest er nog eens bijkomen dat haar jongste kinderen begonnen te jengelen. Ze stuurde Chris dus maar naar haar tante om afscheid te nemen en liet haar vriend Jaap Tommie naar bed brengen, terwijl Waldo haar voeten masseerde. Waldo wilde namelijk in Schotland op eigen houtje verder trekken en omdat zijn moeder zo gestresst was moest hij een beetje slijmen.

De reis naar hun vakantie bestemming verliep gelukkig zonder al te veel problemen. Maar eenmaal op de camping aangekomen ging het weer fout. Chris maakte spullen van Jaap kapot en mocht daardoor niet mee naar het stadje Oban. Ze bleef de rest van de dag in haar slaapzak liggen. Toen de familie verder wilde trekken, mochten de drie kinderen nog even in hun eentje door Oban lopen, als ze maar stipt om 12 uur bij de pont zouden zijn zodat ze verder konden trekken. Chris neemt Tommie mee op sleeptouw. Als hij op een gegeven moment moet plassen leidt ze hem naar een afgelegen plekje aan de kade. Dan verschijnt Waldo. Hij komt even afscheid nemen omdat hij stiekem toch alleen verder gaat. Chris geeft hem een vriendschappelijke stomp waardoor hij op de gladde steentjes uitglijdt en zijn hoofd met veel gekraak de kade raakt, waarna hij in het water glijdt en verdwijnt. Geschrokken nemen de twee kinderen de benen. Als hun moeder hen ziet moeten ze mee op de pont waar ze in de auto van de oude vrouw Agnes kruipen.

Agnes is juist voor het eest zonder familie op weg naar hun vakantie huisje bij Port na Bà. Haar laatste broer is net overleden aan kanker en ze is van plan zijn as uit te strooien op hun strandje. Pas als ze bij de Familie Flynt komt die haar huis verzorgt ontdekt ze de kinderen. Ze durft de Flynts niet te zeggen dat ze de kinderen niet kent omdat ze bang is een raar figuur te slaan. Bij haar huisje aangekomen heeft ze meteen al mot met de Brutale Chris, maar ze besluit niet moeilijk te doen, want de kinderen zijn niet voor niets weggelopen. Ze heeft over dit soort dingen zo haar eigen theorieën. Ze neemt aan dat ze hun ouders snel zullen missen en weer naar huis terug keren. Dit gebeurt echter niet. Naarmate de tijd verstrijkt probeert ze erachter te komen waarom de kinderen zijn weggelopen. Ze komt helaas nooit achter de echte reden. Op een dag komt er een inspecteur aan de deur met een foto van Chris en Tommie. Op dat moment is Tommie verkleed al een meisje en heeft Chris zich ernstig opgemaakt wegens een spel dat al generatieslang in Agnes familie wordt gespeeld. De inspecteur herkent hen hierdoor niet. Agnes zoekt een oude krant op en ziet hierin dat de kinderen een broer hebben.

In de krant staat vermeld dat hij zich op het eiland Skye bevind. Ze vertelt de kinderen dit en Chris is weer helemaal blij omdat ze denkt dat ze hem dus niet heeft vermoord en alles weer goed komt. Dit vind ze het bewijs dat god bestaat. Ze is verbaasd dat waldo helemaal naar Skye heeft kunnen zwemmen. Langzamerhand ontstaat er een band tussen de kinderen en Agnes. Tommie begint iets meer te babbelen en Chris is ietsje minder dwars.

Als Agnes erachter komt dat de vrouw van haar pas overleden broer Robbert het huis bij Port na Bà heeft verhuurd, zonder met haar te overleggen of haar te waarschuwen, voelt ze zich verlatener en waardelozer dan ooit te voren. Ook de Flynts met wie ze voorheen een goede relatie had hebben nu een hekel aan haar gekregen omdat ze er zelf op hadden gerekend het huis te kopen zodra Agnes er vanaf wilde. Dagenlang laten ze niets van zich horen en moet Agnes alles zelf maar uitzoeken, terwijl er in huis allerlei dingen stuk gaan. Op een gegeven moment komt er een man aan de deur om te controleren of het huis klaar is voor verhuur. De kinderen stuurt ze naar hun kamer. Agnes wil de deur niet openen want ze heeft net haar glazen oog verloren en is ongewassen. Ze maakt een beetje vreemde indruk in haar ochtendjas en met haar haar in de war. Als ze de man een rondleiding geeft door het verwaarloosde en vieze huid schaamt ze zich dood. Chris wordt in eerste instantie woedend op Agens omdat ze denkt dat ze het huis gaat verkopen als ze haar met de man hoort praten. Dan pas realiseert ze dat de man haat haar huis afneemt en ze besluit Agnes te helpen. Ze pakt het pistool dat ze onder Agnes bed heeft gevonden en op het moment dat de man op het punt staat te vertrekken schiet ze hem dood. Agnes had namelijk voor de deur een ongelukje en de man was haar aan het helpen, maar Chris dacht dat hij haar mishandelde. Van schrik slaat ze in het huis alles kort en klein. Daarna helpen ze Agnes het huis in, want ze heeft een beroerte gehad en kan amper lopen. Op de bank liggend schrijft ze een briefje zodat de kinderen kunnen liften naar het hotel waar hun ouders zich bevinden. Ze zegt dat daar een verassing op hen wacht. Als de kinderen weg zijn sleept ze zich naar de tuin waar ze bewusteloos raakt. Als ze bijkomt komt net Muriel de dochter van mevrouw Flynt eraan. Muriel neemt haar mee om haar te verzorgen. Het laatste wat Agnes denkt is dat een kind ooit haar glazen oog zal vinden en op de vensterbank zal leggen, zodat ze altijd over Port na Bà blijft waken.

Als de kinderen in het Hotel aankomen zijn hun moeder en Jaap net even weg. De vrouw achter de balie stuurt ze bijna weg, maar ze herkent ze nog op het laatste moment. De kinderen vluchten en rennen zo in de Armen van hun moeder die net het hotel inkwam. Iedereen is blij en Chris wil aan haar moeder vertellen hoe dapper ze is geweest en ze wil haar naar Agnes toe brengen. Sonja wil de waarheid echter niet weten, ze is allang bij dat haar kinderen terug zijn. Ze wil niet meer terugkijken op oude fouten en waarom haar kinderen zij weggelopen. Jaap neemt hier geen genoegen mee en ze rijden naar Port na Bà. Agnes is hier niet en ze besluiten haar een brief te schrijven. Daarna vertrekken ze vrolijk naar Skye om Waldo te zoeken. In de auto haalt Tommie Agnes oog uit zijn zak. Chris bekijkt het en besluit het thuis in de vensterbank te leggen.



Opbouw:

Het verhaal is niet chronologisch verteld. Je beleeft het verhaal door de ogen van Chris, Agnes en Sonja. Het begint wel chronologisch, maar zodra het verhaal bij Agnes komt zij er veel flashbacks. Het zijn haar herinneringen aan haar broers en familie. Ook Chris en Sonja kijken een paar keer terug in de tijd, voordat Jaap er was.

Thema: Incest. Het belangrijkste onderwerp is incest, ook al wordt het nergens letterlijk genoemd. Het blijkt uit wat er is gebeurd tussen Waldo en Chris en uit de liefde van Agnes voor haar broer. Ook spelen zelfkritiek, vertrouwen en geloof een grote rol. Chris vertrouwt niemand, zelfs haar moeder niet. Sonja blijft zich ondertussen afvragen wat ze nou fout doet. Iedereen twijfelt aan zichzelf, met name Agnes, omdat ze door haar laatste dierbare kennissen als gek oude wijf wordt bestempeld.



Mening:

Ik vond het een erg mooi boek. Het is knap zoals Renate de situatie tussen Waldo en Chris beschrijft zonder letterlijk te noemen wat er gebeurt. Ik kon me redelijk goed in de karakters inleven, alleen niet in Sonja. Ik vond haar gedachtegang onlogisch en zoals ze haar kinderen behandelde ronduit belachelijk. Wat ik wel merk sinds ik literatuur lees en geen kinderboeken meer, dat hoe elk verhaal afloopt me tegenvalt. Dat was zo in ‘Het Meisje met het Rode Haar’ en ‘De Tweeling.’ In kinderboeken loopt het bijna altijd goed af en hoef je bij afloop niet meer te piekeren over het vervolg. Ook weer bij dit boek beviel het einde me niet. Het leven gaat aan het einde bijna verder alsof er niets gebeurd is. Iedereen lijkt weer gelukkig terwijl het tegendeel waar is. Ook is het een open einde en kom je er nooit achter hoe het nou verder gaat met de speurtocht naar Waldo en of Christine ooit nog de waarheid vertelt. Of Agnes overlijdt wort ook niet verteld maar ik denk van wel. Wat ik wel erg mooi vind is dat de kinderen Agnes glazen oog is de venster bank leggen, zoals ze had gehoopt. Het motto verklaar ik aan het einde omdat ik denk dat dat meer duidelijkheid brengt, ook voor mezelf. Het is namelijk erg ingewikkeld en ik heb er lang over na moeten denken.



Verklaring van het Motto:

Motto 1: Ik denk dat Renate dit motto heeft gekozen omdat ze erg met feminisme bezig is. Het slaat denk ik op de gevoelens van Agnes, Chris en Sonja. Terwijl ze veel problemen hebben voelen ze zich allen erg onbegrepen door mannen en de hele wereld. Er wordt in het boek vaak totaal geen rekening gehouden met hun gevoelens en wat zij nou willen. Zelf vind ik dat Jaap wel veel begrip toont, maar Sonja denkt daar anders over. Waldo gaat zijn eigen gang zonder rekening te houden met zijn hele familie. En Tommie is nog te jong om alles te begrijpen en dribbelt maar achter zijn zusje aan die hem op een gegeven moment als meisje door het leven laat gaan. Ik ben het er niet helemaal mee eens, zoals het motto wordt gebruikt, ondanks dat het verschrikkelijk ironisch is.

Motto 2: Eerst begreep ik niet waarom Renate stukken uit de bijbel heeft gekozen, maar na drie dagen piekeren denk ik het te hebben gevonden. Het heeft volgens mij op 2 verschillende manieren betrekking tot het boek. Reden 1 is hoe het boek begint, verloopt en eindigt. In het begin ontstaat het leven, dat zich in de loop van de tijd ontwikkelt. Er is verandering, maar uiteindelijk gaat alles gewoon verder, of het nou goed gaat of niet. Zo gaat het ook in de levens van de hoofdpersonen. Ze ontwikkelen zich in de loop van het verhaal en leren omgaan met hun gevoelens en twijfels. Iedereen heeft zo zijn twijfels over zijn leven en eigenlijk over alles wat er maar op zijn pad komt. Er verandert veel maar aan het einde gaat alles gewoon verder of men er nou wijzer van is geworden of niet. Reden 2 is de manier waarop Chris het leven bekijkt. Ze vind zichzelf een engel met een tweesnijdend zwaard, de engel van gerechtigheid. Ze vind zichzelf slim en goed, ook al weet ze dat ze veel fout doet en ze van veel dingen spijt krijgt die ze uithaalt, maar dat wil ze nooit toegeven. Angst is voor haar een teken van zwakte terwijl dat juist een van de belangrijkste aspecten van het leven is. Een paar maal in het boek komt het voor dat ze denkt dat ze het bewijs heeft gevonden voor de twijfel of god bestaat. Bijvoorbeeld wanneer ze te horen krijgt dat Waldo op naar Skye is toe gezwommen en daar nu aan het bergbeklimmen is. En als laatste laat het zien dat het leven mooi is ondanks alle onzekerheid, twijfels, ongeluk en veel tegenslag.



Auteur: Renate Dorrestein

Renate Dorrestein werd in 1954 geboren in Amsterdam. Ze groeide op in een Rooms-Katholiek gezin. Na het behalen van haar gymnasium diploma in 1972 gaat ze 4 jaar als journaliste werken bij het weekblad panorama. Daarna schreef ze romans, columns en autobiografische verslagen. Haar bekendheid kreeg ze pas met haar 1e roman ‘Buitenstaanders’ uit 1983. Haar romans zijn altijd als feministisch te herkennen en thema’s zoals het idee dat vrouwen pas voor vol worden aangezien als ze getrouwd zijn en kinderen hebben (ook in dit boek), komen vaak aan bod. Mannen spelen meestal slechts bijrollen.



Titels van Renate Dorrestein:

Buitenstaanders

Een hart van steen

Een nacht om te vliegeren

Een sterke man

Heden ik

Het geheim van de schrijver

Het hemelse gerecht

Het perpetuum mobile van de liefde

Korte metten

Noorderzon

Ontaarde moeders

Verborgen gebreken

Voor alles een dame

Vreemde streken

Want dit is mijn lichaam

Zonder genade
Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen