1. Het onderwerp:

-Dit boek gaat over
de godsdienstige conflicten tussen Schotse protestanten en de katholieke
onderdanen van Karel || en zijn opvolger Jacobus || (de Engelsen). De Engelse
koning probeerde het katholieke geloof ingevoerd te krijgen in het protestandse
schotland, dit leidde ertoe dat er opstanden kwamen. Deze opstanden werden
meestal geleid door calvanistische predikan­ten, zoals domine Peden.

-Het is een
interresant onderwerp vind ik, ook omdat dit zich vlak na een oorlog afspeeld,
en er dus nog veel haat en nijd tussen de verschillende groepen heerst, daar
komen dan veelal spannende conflicten uit voort.

-Godsdienst is een
onderwerp dat mij niet zo trekt, alleen de conflicten die er uit voort komen,
zoals oorlogen, lijken mij spannender, ook om te lezen.

-Dit onderwerp heeft
mij toch wel eventjes aan het denken gezet, vooral omdat toen ik bijna klaar
was met het boek, was er een aanslag door de IRA op enkele mensen, die daardoor
om het leven zijn gekomen. Wat er in het boek gebeurt en er op dat moment in
het echt gebeurde staan in nauw verband met elkaar.

-Mijn mening is door
het boek niet veranderd, ik had voordat ik het boek ging lezen geen mening,
maar tijdens het lezen heb ik voor mij zelf ook geen mening gevormt.

-Het hele boek
draait eigenlijk om die conflickten tussen de Schotten (protestanten) en de
Engelsen (Katholieken). Domine Peden word gedurende het hele verhaal achterna
gezeten door Claverhouse.

-Ik heb niet veel
boeken gelezen, maar ik denk dat het onder­werp wel in veel meer boeken
voorkomt, maar ik denk niet dat het zich dan ook afspeelt tussen de Schotten en
de Engelsen.

2. De
gebeurtenissen:

-De nadruk ligt in
De Zilveren Kogel meer op de gebeurtenissen dan op de gevoelens van de
personen. De gevoelens van de personen worden heel oppervlakkig beschreven, uit
de medede­lingen van anderen krijg je een beeld van de sterke en zwakke kanten
van de karakters van de personages. Daardoor word het heel vaag, net alsof er
tussen de personages en hun daden geen verband is.

-Het verhaal bevat
vrij veel gebeurtenissen die met elkaar in verband staan, steeds moet dominee
Peden iets ondernemen, om uit handen te blijven van Claverhouse.

-De ontroerenste
gebeurtenis uit het boek is: De
overwinning die Claverhouse bij Killicranckie behaald, is ook de overwin­ning
van verraad en moord op de trouw en de liefde van Claver­house en Isobel. De
een sneuvelt, de ander krijgt het verraad in de schoenen geschoven en sterft op
de brandstapel.

-Toeval komt in het
verhaal niet of heel weinig voor.

-De meeste dingen in
het boek zijn geloofwaardig, behalve het stukje waarbij dominee Peden door
Isobel Gowdie bevrijd word, terwijl hij opgesloten zat achter slot en grendel,
de enige verklaring daarvoor is, dat Isobel een heks is, net als haar moeder, dit
word in het verhaal ook bevestigt.

-Het is bepaald geen
vrolijk verhaal, en ook de gebeurtenissen zijn somber, domine Peden word steeds
achtervolgt en opgeslo­ten en weer bevrijd, niet echt vrolijk dus.

-De gebeurtenissen
hebben mij totaal niet aangegrepen, ze hebben bij mij geen gevoelens los
gemaakt, geen angst, ver­driet, plezier, niets.

-Ik vond het boek
vrij langdradig, maar van tijd tot tijd kwamen er toch vrij boeiende dingen
voorbij.

-De afloop is
redelijk droevig, Claverhouse dood, Isobel op de brandstapel, maar dominee
Peden leeft nog lang en gelukkig.

3. De bouw:

-Het verhaal loopt
logisch, (gelukkig) niet veel terugblikken en/of vooruitblikken, Het ene
hoofdstuk volgde de ander op waar deze geëindigt was.

-D tijd verloopt
zoals in werkelijkheid, weinig voor- en terugblikken, wat het lezen en het
begrijpen van het boek een stuk eenvoudiger maakt.

4. Het taalgebruik:

-Het taalgebruik was
vrij makkelijk te volgen, op bepaalde engelse benamingen na.

-De taal was niet
hoogdravent, ik had geen moeite met lezen.

-De Engelse termen
die in het verhaal voorkwamen en je niet begreep kon je uit het zinsverband wel
begrijpen wat het inhield, en anders werd het wel uitgelegt.

-Er word eigenlijk
niet over gedachten en gevoelens van de hoofdfiguren gesproken. Omdat in het
verhaal niets recht­streeks word uitgeproken, meestal met een brief of via een
courier, kun je de gevoelens en gedachten van die personages alleen uit
onopvallende aanwijzingen opmaken, de lezer word dus eigenlijk gedwongen he
zelf in te vullen.

-Gesprekken tussen
de personages komen wel voor, maar meestal via een brief of een tussen persoon
(een courier of zo iets dergelijks).

5. De personages:

-Van de personages
kom je alleen iets te weten, doordat andere personages dit over de
desbetreffende personage vertellen.

* Claverhouse: komt niet naar voren als een
woesteling, fanaat of moordenaar, al
trok hij volgens Peden "een bloedig
spoor door het zuidwesten"

Hij doet zijn plicht en verteld dit
zorgvuldig aan zijn baas (meerderen).
Over Claverhouse worden uitsluitend zijn
handelingen beschreven, die van mildheid en plichts­ besef. Over zijn gedachten word weinig of niets gesche­ ven, alleen als zijn functioneren als soldaat.

* Dominee Peden: ook Peden is geen
fanaticus. Peden is veel
menselijker dan zijn geloofsgenoten en hij is zelfs sympathiek als hij voor de moeder (een heks) van Isobel Gowdie bid. Het lijkt dus net of Peden heel
dicht tegen de wereld van de tovenarij en
hekserij aan leeft.

Zijn omgang met Isobel, de tolerante
reactie van Claver­ house na zijn
arrestatie, zijn mystrerieuze verdwijningen maken
hem tot een kwetsbaar persoon in de omgeving van de Covenanters, wat geloofsgenoten soms in bedekte termen laten merken. Maar dominee Peden zoekt vooral
naar ver­ ontschuldigingen om de daden
van zijn vijanden goed te praten. Hij
voet de pijnlijke gevolgen van de tegenstel­ lingen
tussen de protestanten aan. Hierover laat Mr. Alberts
een Covernanter (soldaat aan engelse katholie­ke kant) zeggen: (geciteerd)

"Toen Claverhouse met zijn troepen
Glasgow had verlaten heeft het twee
volle dagen geduurd voor we die niet meer verdedigde
stad hadden bezet. Waarom? Omdat onze lieden het
niet een konden worden over de te volgen strategie? Omdat ze bang waren in een hinderlaag te lopen? (...) het was , omdat ze het niet met elkaar eens konden
worden over de dank­dienst, die in de
grote kerk zou moeten worden gehouden.
Wie zou voorgaan. Wie tot het gehoor zouden
worden toegelaten. Op welke tekst zou worden ge­ preekt. Twee volle dagen lang, ter­wijl die stad daar onverde­digd voor ons lag."

* Isobel Gowdie: Tussen Claverhouse en
Peden staat Isobel Gowdie, de dochter
van een vrouw die als heks is ver­ brand.
Deze zou haar dochtertje (Isobel dus) als rijdier hebben gebruikt om naar een "heksensabbath" te gaan. Hekserij neemt een be­langrijke plaats in in
"DE ZILVEREN KOGEL". Isobel
helpt Peden een aantal keren ontsnappen omdat
dominee Peden tijdens de terechtstel­ling van haar moeder hardop voor haar gebeden had.

Maar ook Isobel word dan na een tijdje door
de katholie­ ken van hekserij verdacht.
Zij vertoont alle kenmerken van een heks:
zij zwerft rond, vertoont paranormale be­ gaafthe­den,
komt op belangrijke momenten als uit het niets
opdoemen en gaat rond bij de boeren om zieke dieren te genezen. De geheimzinnige redding van Peden uit de grafkelder van Grierson door Isobel is
"hekserij".

Isobel voelt zich schuldig aan de dood van
haar moeder, ze voelt zich in het krijt
staan bij Peden en tegenover Cla­verhouse
vertoont ze een grote gelatenheid.

Haar arrestatie is het begin van een
liefdesgescheidenis, maar dit word niet
uitvoerig beschreven. Uit bepaalde medede­lingen
word duidelijk, dat Isobel minder Claverhou­ses gevange­ne is, maar meer zijn
geliefde. De gesprekken tussen hun hebben
grotere diepgang, daardoor lijkt het
of ze in een eigen wereld leven, waarbij con­ tact
met elkaar maar van tijdelijke aard kan zijn. Ieder­ een gaat zijn eigen weg, dat blijkt uit hun afscheidsge­ sprek, vlak voor de beslissende slag bij
Killiecranckie (hier over een stukje
uit het boek geciteerd):

Isobel zat doodstil. Ze wachtte tot het
volgende woord. Het kwam niet meteen. En
toen ze het zelf zei, praatten ze ineens
allebei. Isobel zei: Ik zou naar Edinburgh kunnen
gaan. En hij zei: als ik jou was, zou ik de stad uit­gaan. En zodra hij over Edingburgh hoorde: ik kan je gelei­de geven tot Fal­kirk. Ze keek hem
aan. Ze had kunnen zeggen: Je laat me
in de steek. Of : Je had me toch nodig als
getuige bij een ver­hoor. Of: Je herbergier hier geeft beter raad. Maar ze keek hem aan en daarom zei ze: dat is goed. Dat is lief van je."

-Noch Claverhouse,
noch Isobel kiezen voor de gebeurtenissen die volgen. Zij zijn er aan
onderworpen. Hij blijft trouw aan zijn principes, hoe vaag en onzeker die ook
voor hem zijn. Zij gaat willoos de weg die het lot voor haar heeft bepaald, wat
betekent dat zij dezelfde weg moet gaan als haar moeder. Om wat er gebeurt kan
ze niet verder leven. Als vanzelfsprekend word Claverhouse vermoord en Isobel
als schuldige aangewezen.

En domine Peden,
daar word niets over verteld hoe het hem verder verging, ik denk dat hij de
rest van zijn leven door andere "Claverhouses" opgejacht zal worden.