Boekverslag : Simon Vestdijk - De Koperen Tuin
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2687 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2687 woorden.
Boekbeschrijving
Titel: De Koperen Tuin
Schrijver: Simon Vestdijk
Gedrukt te: Groningen
Jaar: 1999
Druk: onbekend
1e Druk: 1950
Aantal Pagina’s: 320
Indeling: De Koperen Tuin is onderverdeeld in twintig hoofdstukken.
Samenvatting:
Nol Rieske was aan het begin van het boek vijf jaar oud en woonde in W…. Hij werd erg gepest door zijn drie jaar oudere broer Chris. Hij had toen al een grote hekel aan zijn broer en wilde hem ook nog eens een keer een dreun verkopen. Nol’s haat tegenover Chris werd duidelijk toen er een bal op het balkon viel en Nol die bal niet teruggooide.
Toen Nol acht jaar oud was, ging hij voor het eerst met zijn moeder naar de Tuin om naar een muziekstuk te luisteren. Nols moeder hield namelijk erg van muziek en was zelf ook muzikaal. Het muziekstuk werd gedirigeerd door Henri Cuperus, voor wie Nol toen al erg veel respect had. Nol was zo onder de indruk van de muziek, dat hij ging dansen. Cuperus’ dochter Trix danste met hem mee. Onbewust werd Nol toen al verliefd op haar. Cuperus werd ontslagen na een mislukte opvoering en raakte nog meer aan de drank.
Op een gegeven moment kreeg Nol twee oudere vrienden, die hij alleen onder de namen “Blauw” en “Bruin” kende. Nol zag Trix weer toen hij met Blauw en Bruin door W… liep. Later zag hij haar nog een keer in een steegje, toen ze met een paar meisjes aan het vechten was, omdat zij haar vader beledigd hadden.
Nol kreeg zijn kans om Chris een dreun te geven. Chris had al een tijdje een “handeltje”. Op school verkocht hij aandelen van een niet-bestaande pepermuntfabriek. Hij ging er zo in op dat hij zijn vader, zijn moeder en Nol gek maakte. Uiteindelijk sloeg Nol in Chris’ kamer hem vol op zijn neus. Nol werd de volgende dag wakker door pianomuziek van zijn moeder. Opeens wilde hij ook pianoles en hij haalde zijn moeder over om Cuperus aan hem les te laten geven. Cuperus werd verliefd op Nols moeder. Toen Cuperus haar een bloemetje wilde aanbieden, weigerde zij de bloemen. Cuperus was zo beledigd en teleurgesteld dat hij de dienstmeid zoende. Hierdoor werd Cuperus weer bijna overal ontslagen en verarmde hij weer. Zijn alcoholgebruik werd nog groter. Nol kreeg medelijden met hem en begon geld in te zamelen. Nol ging hierna lessen volgen bij Cuperus thuis.
In W… zou de opera “Carmen” opgevoerd worden met als dirigent Henri Cuperus. Door een vechtpartij mislukte de opvoering. Zoals Nol later pas hoorde, had Vellinga, de plaatselijke ex-advocaat en tegenwoordig hoofdredacteur van de plaatselijke krant, iets in Trix’ drankje gedaan en haar daarna verkracht. Na de opvoering ging Cuperus nog meer drinken. Toen Nol later nog eens bij hem langsging, kwam hij Trix voor de deur tegen. Ze vertelden elkaar dat ze verliefd waren op elkaar en spraken de volgende dag wat af. Trix kwam niet opdagen. Wel schreef ze een brief aan Nol en vroeg hem daarin haar te vergeten.
Nol ging medicijnen studeren, met als voornaamste reden voor zijn keuze om zijn vader en broer te zieken, omdat zijn vader rechter was en zijn broer rechten studeerde. Toen zijn moeder bij hem op bezoek kwam, bracht ze alleen maar slecht nieuws. Ten eerste vertelde ze dat Trix in de sociëteit van de Tuin werkte en dat ze een relatie met Vellinga had. Ten tweede leed ze ook aan een hartkwaal. Nol schreef Trix brieven, maar kreeg geen antwoord.
In de kerstvakantie ging het hele gezin Rieske eten in de sociëteit. Nol kwam uiteraard Trix tegen en sprak met haar. Zij vertelde hem dat Cuperus aan delirium leed. Hij ging dezelfde avond nog langs. Toen Nol de volgende avond weer langs wilde gaan, liet Trix hem niet binnen, bang als ze was dat Cuperus Nol dingen over haar vertelde die Nol niet mocht weten. Ze zou Nol een brief schrijven, die Nol de volgende dag inderdaad ontving. Die nacht overleed Henri Cuperus. Trix vroeg hem haar te vergeten, omdat zij hem niet waard was. Hij begon daarom ook verschillende verhoudingen, o.a. met Jantje de Ridder, één van de zangeressen uit “Carmen”.
Drie jaar later lag Nols moeder in het ziekenhuis van W… op sterven. Na een tijdje samen met Chris en zijn vader bij haar bed gezeten te hebben, kon Nol er niet meer tegen. Hij ging naar de sociëteit om zich te bezatten. In de sociëteit werkte Trix nog steeds en Vellinga kwam later ook binnen. Het was Vellinga die Nol bezopen thuis bracht. Midden in die nacht, Nol was nog niet eens volledig ontnuchterd, stierf zijn moeder. Midden in de nacht moesten ze naar het ziekenhuis. Nol viel in slaap op een bankje op de afdelingsgang.
De volgende dag ging Nol naar Vellinga. Hij vertelde Nol over de avond na de Carmen opvoering en dat hij Trix verleid had, toen zij onder invloed van alcohol was. Ook vertelde hij dat Trix het de vorige avond had uitgemaakt. Hierna ging Nol naar Trix. Zij vertelde hem dat er nog drie anderen waren: Caspers, Stienstra en Dijkhuizen. Nol was wel teleurgesteld, maar toch vroeg hij Trix ten huwelijk. Ze aarzelde, omdat ze nog steeds vond dat het verschil in stand te groot was. Wel wilde ze dat Nol die avond bij haar bleef, maar Nol was bang voor roddels en weigerde.
De volgende ochtend wilde Nol Trix weer opzoeken, maar Trix’ tante vertelde dat ze zelfmoord had gepleegd. Hij was er helemaal kapot van. Hij ging met Caspers praten en stuurde Vellinga een telegram. Wanhopig ging hij uiteindelijk naar de tuin.
Analyse:
Het thema van het boek “De Koperen Tuin” is de tot mislukken gedoemde liefde tussen Nol en Trix. De liefde is tot mislukken gedoemd, omdat Nol zich eerst niet bewust is van zijn liefde voor Trix en zelfs als hij zich ervan bewust is, twijfelt hij nog, zoals in het laatste gesprek op de kamer van Trix. Tevens is de liefde tot mislukken gedoemd, omdat Trix zichzelf te min vindt voor Nol.
Enkele motieven zijn:
De Tuin. De Tuin is erg belangrijk in dit verhaal. De tuin symboliseert o.a. de stemming van Nol. In het begin, als Nol met Trix danst, is de Tuin prachtig, maar op het eind, als Trix zelfmoord heeft gepleegd, is de tuin zwart en lelijk
Muziek. Opera’s worden uitvoerig beschreven in dit boek. Vooral Carmen speelt een erg belangrijke rol, vooral ook om de gelijkenis van het verhaal van Carmen en Don José en het verhaal van Nol en Trix. Beide liefdes zijn gedoemd te mislukken.
Muziek is belangrijk voor Nol. Hij haat eerst muziek, omdat Chris (slecht)piano speelt, maar als hij Cuperus heeft horen spelen en hij met Trix heeft gedanst, gaat hij zelf pianoles nemen. Vanaf dat moment is muziek erg belangrijk voor Nol.
Relatie met moeder. Nols moeder is erg belangrijk. Ze betekent bijna evenveel voor Nol als Trix. Door zijn moeder leert Nol Trix kennen in de Tuin. Nol bespreekt alles met zijn moeder, niets met zijn vader.
Verschil in stand. De voornaamste reden voor Trix om niet met Nol te willen trouwen is het verschil in stand. Nol komt uit een rijke familie, zijn vader is rechter. Trix’ vader is een dirigent en muziekleraar, maar tevens ook een alcoholist. Dit brengt mij gelijk op het volgende motief, namelijk:
Alcoholisme. Alcohol maakt het leven van Henri Cuperus keer op keer kapot. Iedere keer als het wat minder gaat in het leven van Cuperus, valt hij terug op de drank. Hiermee maakt Cuperus ook het leven van Trix erg moeilijk, ze vecht keer op keer met andere kinderen die haar pesten met haar vader.
Provincialisme. De term “provincialisme” komt vaak voor in het boek. Nol noemt bijvoorbeeld Alice de Rato, de Carmen uit de gelijknamige opera, keer op keer “provinciaal”. Nol vindt eigenlijk de meeste mensen uit W… bekrompen en provinciaal, ook al proberen ze dat te verbergen.
Haat voor Chris en in mindere mate zijn vader. Nol heeft vanaf het eerste begin al een enorme hekel aan zijn broer Chris, die erg op zijn vader lijkt. Dit speelt ook een belangrijke rol in het leven van Nol en heeft ook veel invloed op wat Nol doet.
Het boek “De Koperen Tuin” is fictie, maar het verhaal is wel realistisch. In de tijd dat het verhaal speelt, had het best echt kunnen gebeuren. Ik denk zelfs dat het boek gedeeltelijk autobiografisch is, zoals Simon Vestdijk wel vaker heeft geschreven.
De hoofdpersoon is Nol Rieske. Het is een gezonde jongen die uitgroeit tot een sterke volwassen man. Het is een muzikale en emotionele jongen, iets wat hij voor de buitenwereld zoveel mogelijk probeert te verbergen. Hij heeft een hekel aan burgerlijke en bekrompen mensen, zoals zijn broer Chris en zijn vader. Het enige meisje van wie Nol ooit echt gehouden heeft is Trix Cuperus. Nol Rieske is een round character.
Trix Cuperus is de dochter van dirigent Henri Cuperus. Ze is een lang en bleek meisje. Ze is trots in het begin van het boek, maar door pesterijen en andere nare gebeurtenissen in het boek wordt die trots steeds minder en gaat over in wanhoop. Ze verliest al haar zelfrespect. Ze houdt ontzettend veel van Nol, maar vindt zichzelf te min voor hem. Uiteindelijk pleegt ze uit wanhoop zelfmoord. Ook Trix Cuperus is een round character.
Chris Rieske is de broer van Nol. Chris is voor Nol het voorbeeld van bekrompenheid en oppervlakkigheid. Chris is in het begin erg dominant over Nol, maar vanaf het moment dat Nol Chris op zijn neus slaat, blijkt Chris van Nol te houden. Hoewel Chris niet erg intelligent lijkt, wordt hij toch een goed advocaat. Chris heeft geen gevoel voor humor en lijkt erg op zijn vader. Chris is een round character.
Moeder van Nol is een aantrekkelijke, blozende vrouw. Ze heeft veel bewonderaars. Ze heeft een goed gevoel voor humor en is muzikaal. Naarmate het verhaal vordert lijkt ze steeds verder van haar man te vervreemden. Ze sterft uiteindelijk aan een hartkwaal. Ze is een round character.
Vader van Nol is de rechter van W… Hij lijkt erg op zijn oudere zoon Chris en heeft dus geen humor en is absoluut niet muzikaal. Hij wordt beschreven als een bekrompen geest. Hij is een flat character.
Henri Cuperus is een begaafd musicus. Hij is geen perfectionist, hij speelt meer met zijn gevoel, maar door verschillende problemen wordt hij een steeds grotere alcoholist. Ondanks dit blijft Nol wel enorm veel respect voor hem houden. Cuperus ziet Nol als zijn zoon. Hij is ook nog even verliefd geweest op Nols moeder, maar toen zij hem afwees, was dat snel over. Hij houdt wel van zijn vrouw en zijn dochter Trix, maar is gewoon niet op de wereld gezet als goede echtgenoot en vader. Zijn alcoholgebruik wordt hem uiteindelijk fataal. Cuperus is een round character.
Vellinga is een lange man. Hij was vroeger advocaat, maar in het boek is hij al hoofdredacteur van de plaatselijke krant. Stiekem was ook hij één van de vele bewonderaars van Nols moeder. Op de avond na de opvoering van Carmen heeft hij Trix verleid, waarschijnlijk nadat hij iets in haar drankje had gedaan, maar hij wilde niet met haar trouwen. Vellinga is meer het type eeuwige vrijgezel. Vellinga is een flat character.
Het perspectief in het boek “De Koperen Tuin” is een vertellende ikperspectief. De hoofdpersoon in het verhaal, Nol Rieske, is de ik. Het hele verhaal is geschreven in de verleden tijd, dus Nol heeft het al beleefd. Daarom is het een vetellend ikperspectief.
De ruimte waar zich bijna het hele verhaal afspeelt is W… Voor het verhaal is deze ruimte niet belangrijk. De ruimte die wel belangrijk is voor het verhaal is de Tuin. De Tuin is symbolisch voor hoe Nol zich voelt. Toen hij Trix ontmoette in de Tuin was de Tuin prachtig, bijna het paradijs. Toen Trix zelfmoord had gepleegd was de Tuin verdord en lelijk. “Hoeveel bomen waren daar niet, die ik nog nimmer had aanschouwd, en nu in Oktober waren zij zwart en muf onder hun koperen gebladerte, zodat ik hun doodzieke geuren meende te ruiken waar ik stond.”1
Het verhaal is discontinu, er is namelijk tijdverdichting. Een voorbeeld hiervan is “Enige jaren later gebeurde er iets…” Het verhaal is chronologisch, er zijn geen flashbacks of flashforwards De vertelde tijd is 17 à 18 jaar, namelijk vanaf zijn vijfde jaar tot aan de tijd dat hij al redelijk gevorderd is met zijn studie, dus een jaar of 22, 23. De verteltijd is 313 bladzijden. Het verhaal begint ab ovo en eindigt gesloten, het thema is namelijk afgesloten. De tijd waarin het verhaal begint is tussen 1910 en 1920. In het begin wordt er namelijk nog met paard en wagen gereden. Het verhaal eindigt dus tussen 1930 en 1940.
Tenslotte nog de titel. De titel “De Koperen Tuin” is op twee manieren te verklaren. “De Tuin” is duidelijk, daarmee wordt de Tuin in W… bedoeld waar Nol Trix ontmoet en met haar danst. “Koperen” slaat op muziek/muziekinstrumenten, op Trix na zo ongeveer het belangrijkste in Nols leven.
Beoordeling:
Het boek “De Koperen Tuin” van Simon Vestdijk vind ik een vrij goed boek. Hieronder zal ik proberen uit te leggen waarom ik het een vrij goed boek vind.
Eerst de minpunten. Ten eerste is het boek een beetje langdradig. Vooral de beschrijvingen van muziekstukken en musici wordt op den duur erg vervelend en irritant. De muziek is dan wel belangrijk voor het verhaal en de personages, maar ondanks dat hadden die stukken van mij behoorlijk ingekort mogen worden. Dan had het verhaal misschien ook wat plezieriger gelezen. Zeker in het midden waren er zoveel beschrijvingen van al die muziek dat het verhaal daaraan ondergeschikt werd.
Een ander minpunt is, dat het boek op zich vrij lastig was om te begrijpen. Gedeeltelijk is dit te verklaren door het verschil in tijd. Het boek speelt in een hele andere tijd dan waarin ik leef en daardoor was het lastig om te lezen en te begrijpen.
Nu de pluspunten. Het eerste pluspunt vind ik de ontwikkeling van Nol. Die ontwikkeling is erg goed beschreven. Eerst haat hij muziek, maar door bepaalde gebeurtenissen begint hij van muziek te houden. Ook wordt langzaam duidelijk, hoeveel hij van Trix houdt en dat hij onbewust altijd van haar gehouden heeft.
Ook de beschrijving van Trix is erg goed. Haar levensloop is erg tragisch. Haar vader is alcoholist, haar moeder is ziek en sterft, ze wordt zo ongeveer verkracht door Vellinga en gaat relaties aan met nog drie mannen van wie ze eigenlijk niet van houdt, zelfs het enige wat als positief in haar leven kan worden gezien, haar liefde voor Nol, wordt haar fataal. Uit wanhoop pleegt ze zelfmoord. Het is niet mooi, maar wel aangrijpend om te zien hoe een trots meisje in een wanhopige slet zonder zelfrespect kan veranderen door wat andere mensen met haar doen.
Maar de mooist neergezette persoon in het boek vond ik Chris. Vooral het symbolische van zijn figuur. Chris is het toppunt van bekrompenheid en burgerlijkheid, iets waar Nol een gloeiende hekel aan heeft. Nol heeft dus ook een gloeiende hekel aan Chris. Het ironische is dan, dat Chris dat niet doorheeft en eigenlijk erg van Nol houdt.
Het beste stuk uit het boek vond ik het einde, zeg maar de laatste honderd bladzijden. Het einde vond ik namelijk erg meeslepend en ook wel verrassend. Ik had verwacht dat alles uiteindelijk wel goed zou komen, maar eigenlijk gebeurde precies het tegenovergestelde. Nols moeder ging dood en Trix pleegde zelfmoord. Allemaal erg tragisch, maar wel meeslepend. Jammer vind ik alleen, dat het begin van het boek eigenlijk gewoon saai is. Dat is zonde, want anders had ik het een erg goed boek gevonden.
Samenvattend vind ik het boek dus goed. Het begin is matig, maar het einde is erg mooi. De personages zijn goed neergezet en beschreven en het verhaal wordt op een gegeven moment erg meeslepend. Vooral het einde is erg verrassend. Als ik het boek een cijfer had moeten geven was dat ongeveer een 8.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen