Boekverslag : Kees Van Kooten - Zwemmen Met Droog Haar
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1100 woorden.

Bibliografie
De novelle is opgebouwd uit 15 hoofdstukken, die niet genummerd zijn. De hoofdfiguur treedt op als verteller en doet zijn relaas achteraf; Ralu is al vertrok-ken. Hij gebruikt de verleden tijd. Vanaf hoofdstuk 2 wordt het verhaal in chrono-logische volgorde weergegeven. De voorgeschiedenis wordt via flashbacks duidelijk gemaak. Een korte tekst vóór in het boek verteld dat de eerste versie van het verhaal in gedeelten verschenen is in het Belgische tijdschrift Humo en dat er ook een kort fragment in de bundel Bijlezen werd opgenomen. De titel daarvan luidt: "Slip". De novelle is opgedragen aan Eleonora en telt 97 bladzijden. Er is een niet-alwetende ik.


Samenvatting
Tien jaar geleden heeft Barbara, de vrouw van de verteller, Kees van Kooten, in Roemenië kennisgemaakt met Ralu Balescu. Ze werden vriendinnen en bleven met elkaar corresponderen. In maart 1990 is Barbara in Roemenië teruggeweest, nu als Ralus gast. Haar bezoek heeft zij op video vastgelegd. Ze heeft onder meer president Iliescu gefilmd toen hij op het plein van de Nationale Eenheid zijn bevrijde landgenoten toesprak. In januari 1991 brengt Ralu een tegenbezoek. Kees en zijn gezinsleden sloven zich uit om het haar naar de zin te maken. Ze tonen zich meer dan blij met de cadeaus die zij heeft meegebracht, en die bij nader inzien van zeer slechte kwaliteit blijken te zijn, er wordt iets speciaals gegeten en voor iedere dag is er een programma opgesteld.

De afgelopen jaren hebben zij uit Ralu's brieven haar levensomstandigheden leren kennen. Zij is twee keer getrouwd geweest, de eerste keer is haar man ervandoor gegaan, de tweede heeft zij zelf buiten de deur gezet. Zij werkt op de afdeling statistieken van het ministerie van Buitenlandse Zaken, heeft twee kinderen en moet iedere dag veel improvisatievermogen aan de dag leggen om rond te komen. Toen Ceaucescu verdreven was, was zij laaiend enthousiast geweest, maar intussen heeft haar geestdrift plaatsgemaakt voor teleurstelling en scepsis. De nieuwe machthebbers zijn geen haar beter dan de oude. "Vis en visite blijven drie dagen goed," zei Kees' grootmoeder vroeger vaak en die wijsheid geldt nog steeds. De Van Kootens worden op den duur doodmoe van hun geforceerde vrijheid en de noodzaak steeds Engels te spreken.

Bovendien is Ralu een vermoeiende gast, die haar uiterste best doet om te laten zien hoe dankbaar zij is, die echter ook alles beter weet en bij iedere aankoop probeert af te dingen. Kees is dan ook blij dat hij er twee dagen uit kan om ergens in Brabant voor te lezen uit eigen werk. Hij is schrijver van beroep. Als hij weer thuis is, begint hij Ralu te ontlopen. Met zijn vrouw komt hij tot de conclusie dat hun gevoelens voor haar meer op medelijden dan op liefde berusten.

Kees heeft een afspraak met het CBS voor Ralu gemaakt. Terwijl zij wordt rondgeleid, koopt hij bij de Hema allerlei spullen die hij haar wil mee geven als zij weer naar huis gaat. Tegen zijn zin doet hij mee aan het "stapel gekke hoeden-spel" en wint een Gelderse rookworst.

Op een avond bekijken ze samen de videoband van een van de uitzendingen van Keek op de Week. Daarin worden opnamen getoond die Barbara een jaar geleden in Roemenië gemaakt heeft van Ralu en haar familie terwijl zij Dr.Clavan, een van Kees' typetjes, bedanken voor zijn morele steun. Kees is echter vergeten dat in een van de sketches de kleren gebruikt worden die Ralu voor zijn vrouw en dochter gemaakt heeft. Dat wordt het eind van de gezelligheid. Als zij ziet dat die kleren in een klucht gebruikt worden, is Ralu diep teleurgesteld. De volgende dag gaat ze terug naar Roemenië.

Twee weken later schrijft zij Barbara een brief. Ze verontschuldigd zich voor de nare manier waarop haar bezoek aan Nederland is afgelopen en neemt daarvoor de schuld helemaal op zich. Door de cadeaus te accepteren die de Van Kootens haar de laatste jaren hebben opgestuurd, heeft zij verkeerde verwachtingen gewekt. Om die fout niet nog eens te maken, verbreekt zij met deze brief hun relatie. Barbara laat haar per kerende brief weten dat zij dit besluit betreurt maar het niettemin respecteert. Toch neemt Kees zich voor de muziek waarvan Ralu houdt, op cassettebandjes op te nemen en haar toe te sturen.


Thematiek
Dat thema kun je kortweg het menslijk tekort noemen, of zoals de tekst achterop het boekje zegt: "Wie het in Nederland goed heeft, kan het pijnlijk verkeerd hebben wanneer hij elders goed wil doen; zonder dat hij weet wat hij eigenlijk fout deed." Van Kooten vertelt hierover met milde spot, maar tussen de regels vind je een hard oordeel. Hij vindt dat hij en zij gezin zich in feite maar gemakkelijk van hun verplichtingen jegens hun medemens hebben afgemaakt. Af en toe een cadeautje sturen en verder gewoon iedere dag in weelde leven. "Zwemmen met droog haar", noemen ze zo'n houding in Roemenië. Het betekent zoiets als: wel aan de goede kant staan, maar nooit vuile handen maken.


Literatuur geschiedenis
Cornelis Reinier van Kooten werd geboren in 1941, in Den Haag. Hij deed in 1960 staatsexamen gymnasium, werd na zijn militaire dienst schrijver van reclameteksten. Hij richt in 1960 een radiorubriek op met Wim de Bie. In 1965 is hij voor het eerst op televisie. In 1968 trouwt hij met Barbara Kits, verhuist in 1977 nar Hilversum en heeft twee kinderen: Kasper en Kim. Hij vormt nu met Wim de Biet het duo Van Kooten en De Bie. Andere werken: Treitertrends, Veertig, Koot droomt zich af en Hedonia.


Analyse
Zwemmen met droog haar is een voorbeeld van wat je autofictioneel proza zou kunnen noemen: de schrijver wekt de indruk dat hij gebeurtenissen beschrijft die hij echt heeft meegemaakt, die dus autobiografisch zijn, maar tegelijkertijd zijn er aanwijzingen dat hij die ervaringen "verliteratuurd" heeft. Autobiografisch is natuurlijk allereerst de naam van de verteller, Kees van Kooten. Ook zijn vrouw Barbara is "echt". Verder zijn er het televisieprogramma Keek op de Week, het Van Kootentypetje Dr.Clavan en "Wim" (de Bie). Het zal ook wel waar zijn dat de Van Kootens begin 1991 gedurende tien dagen een Roemeense kennis te logeren hebben gehad. Het is evenwel de vraag of die vrouw of die vrouw werkelijk Ralu Balescu heette en in Boekarest woonde in de Brezoianustraat 158. Het lijkt mij waarschijnlijker dat zij de Eleonora is aan wie het boek is opgedragen. "Verlitera-tuurd" zijn Van Kootens ervaringen in zoverre hij alleen die gebeurtenissen weergeeft die voor het verhaal (het thema) belangrijk zijn.


Eigen mening
Ik vond het een leuk, vlot geschreven boekje. Makkelijk om te lezen. Ik had het in één avond uit. Het boekje is geestig geschreven. Althans, zo komt het op mij over. Ik weet er eigenlijk niets meer over te zeggen.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen