Boekverslag : Marga Minco - Een Leeg Huis
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2125 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2125 woorden.
Druk: Elfde, 1985
Uitgever: Bert Bakker, Amsterdam
Eerste druk: 1966
Aantal pag.: 157
Indeling: Verdeeld in drie delen, die elk één dag in het leven van de hoofdpersoon bevatten:
Donderdag 28 juni 1945
Dinsdag 25 maart 1947
Vrijdag 21 april 1950
Motto: Das Haus ansehn. Es ist still, niemand geht ein und aus, man wartet ein wenig, auf der Haus-Seite, dann auf der Seite gegenüber, nichts, solche Häuser sind so viel weiser als die Menschen, die sie anstarren.
KAFKA
Samenvatting:
Donderdag 28 juni 1945 -Amsterdam-
De ikfiguur, Sepha, heeft een tijdje op een Friese boerderij doorgebracht. Ze heeft heimwee naar haar woonplaats Amsterdam. Ze wil terugliften. Eigenlijk zou ze pas de volgende dag gaan, dan zou ze met een vrachtrijder mee kunnen, maar ze wil vandaag terug. Haar vriend, Mark, met wie ze de laatste oorlogsmaanden was ondergedoken, is nog in Amsterdam. Onderweg ontmoet ze een groep Canadezen, die aanbieden haar mee te nemen, maar ze zegt nee, omdat de Canadezen eerst naar Leeuwardengaan.
Ze denkt aan de ontmoeting met de bevrijders op de Dam in Amsterdam en hoe ze toen geen vreugde voelde.
Nu mag ze de soldaten wel. Een man in een bestelauto neemt haar mee tot Heerenveen.
Onderweg denkt ze aan vroeger, hoe ze met haar oom en zijn T-Ford meegaat.
Vanuit Heerenveen ging ze met een veeauto mee tot Steenwijk.
Onderweg denkt ze aan de nacht, dat ze door een man op haar onderduikadres wordt gehaald en met een Duitse legerauto naar Amsterdam wordt gebracht. Er zitten nog meer mensen in de auto. Het zijn verzetslieden. De man heet Karel. Ze gaan een huis binnen. Een man stelt zich voor als Mark. -Dezelfde Mark waar ze nu naartoe gaat-. Er zijn meer mensen, maar die gaan 's avonds weg.
Ze hoopt dat Mark thuis is, want ze komt een dag eerder dan verwacht. Tegen het middaguur wordt ze een stuk voorbij Zwolle afgezet. Ze zit in de berm en valt in slaap. Als ze wakker wordt, staat er een meisje met een rugzak naar haar te kijken.
Ze moet ook naar Amsterdam. Ze verteld dat ze liften een uitkomst vindt. Het meisje stelt zich voor als Yona.
Yona vertelt tegen de zin van Sepha in, hoe ze de afgelopen twee jaar heeft doorgebracht op haar onderduikadres en hoe ze daar op een zeer nauwe vliering leefde. Ze wilde naar Palestina gaan, maar ze moest eerst haar ouderlijk huis in Amsterdam zien. Sepha waarschuwt haar, omdat veel huizen stukgeschoten zijn. Ze vertelt dat haar vriend naar Amerika is vertrokken en vraagt alles over Sepha's vriend Mark.
Sepha denkt aan vroeger, toen ze met de andere onderduikers vertrok naar een ander huis, waar ze al het hout opstookten. Sepha vertelt dat zij vroeger het initiatief nam samen met Mark te slapen.
Als het avond begint te worden, komen ze in Amsterdam aan. Sepha schrijft haar adres op een papiertje en geeft dat aan Yona. Als Sepha uitstapt, moet ze zich door een feestende mensenmassa worstelen om thuis te komen. Er is niemand thuis. Ze valt in slaap. Ze wordt wakker als er een agent belt met een briefje, waar haar adres op staat. Het is het briefje dat ze aan Yona gegeven heeft. Ze hoort dat Yona in de gracht is gevallen en dat ze in het ziekenhuis ligt. De agent brengt Sepha er naar toe. Yona is ernstig gewond en ze vertelt dat er van haar huis niets was overgebleven. Ze heeft net als Sepha geen familie meer. Ze zegt dat ze haar ook hadden kunnen laten verdrinken. Als Sepha weer thuiskomt, vindt ze een briefje van Mark. Hij heeft gezien dat ze thuis was en schrijft dat hij op een feest bij Karel is. Sepha gaat daar ook naartoe, maar Mark is net weg. Ze blijft op het feest tot het licht wordt.
Dinsdag 25 maart 1947 -Frankrijk-
Sepha woont nu in een pension in Frankrijk. De buurvrouwen en haar pensionhoudster roddelen over de komst van Sepha's man Mark. Hij zal vandaag komen. Sepha denkt aan de eerste keer in het dorpje Port-Vendres en hoe ze daar Gilbert ontmoette. Gilbert wordt haar minnaar.
Als ze op de trein wacht, denkt ze aan de koude winterdag dat hun vriend Karel vertelde over een heerlijk plaatsje in Zuid-Frankrijk. Sepha wilde er meteen naartoe, maar Mark wilde niet, omdat hij net een baan had bij een krant. Sepha denkt dat er meer redenen zijn waarom Mark niet mee wil. Hij heeft een vriendin.
Kort geleden heeft Sepha een brief ontvangen van Yona. Toen Sepha naar Frankrijk kwam, werkte Yona bij de Stichting '40-'45. In de brief schrijft ze dat ze die baan heeft opgegeven en dat ze aan het schilderen is, net als vroeger. Ze schrijft ook dat ze een vermoeden heeft dat Mark bij zijn vriendin Tinka woont. Yona is ongerust over het naziegeweld dat weer begint in Duitsland.
Toen Sepha nog niet in Frankrijk was, kwam Yona plotseling langs. Ze vertelt dat ze bij de Stichting '40-'45 werkt en dat ze nu eindelijk weet wat er werkelijk in de kampen gebeurde. Ze vertelt waar ze nu woont en dat ze zich schuldig voelt, omdat zij niet zijn doodgegaan.
Sepha haalt Mark op van het station. Onderweg vertelt Sepha dat ze van plan is te gaan werken en later met een vrachtschip naar Noord-Afrika te gaan. Als ze bij het pension komen, staan alle buurtbewoners te gluren om te kijken wie Mark is. Op Sepha's kamer beginnen ze ruzie te maken, omdat Mark denkt dat Sepha geliefden heeft van wie hij niets weet. Sepha denkt aan de onophoudelijke problemen die hun relatie heeft gehad. Mark zegt dat hij is veranderd. Sepha's bruine huid trekt de aandacht van Mark. Sepha kleedt zich uit en als ze vrijen denkt Sepha aan de eerste keer dat ze samen in bed lagen.
Als ze samen iets drinken, vertelt Mark over Tinka. Hij vertelt dat ze met hem is meegereisd tot Parijs en dat ze later zou nakomen. Hij wil dat niet en schrijft haar dat ze niet na moet reizen. Als Mark en Sepha uit eten zijn gegaan en terugkomen bij het pension, staat Tinka voor de deur. Mark brengt haar direct naar een ander hotel.
Vrijdag 21 april 1950 -Amsterdam-
Sepha is samen met Mark teruggekeerd naar Amsterdam. Er hangt nog steeds een goede sfeer, maar na een tijdje is die weg. Mark werkt weer bij de krant. Ze heeft een minnaar: de kunstschilder Thomas.
Op deze vrijdag wil Sepha net naar hun nieuwe huis gaan, want het licht en het gas worden aangesloten. Net als ze haar jas wil aandoen, belt Yona dat ze komt. Yona is depressief en denkt dat iedereen tegen haar is. Yona's vriend Leo, die voor de oorlog naar Amerika vertrok, is terug. Yona dacht altijd aan hem, maar hij is erg veranderd. Hij is een echte Amerikaan die met zijn vrouw Europa bezoekt. Sepha ergert zich aan Yona, die alleen maar klaagt. Ze vraagt of Yona al eens met iemand naar bed is geweest. Yona antwoordt nee en vertelt over vroeger, toen haar ouders haar naakt met en vriend betrapten. Sepha vindt dat Yona de oorlog van zich af moet zetten. Yona denkt dat ze niet gewenst is en gaat weg. Op Sepha's vraag om 's avonds te komen eten, antwoordt ze dat er niet op haar gerekend hoeft te worden. Sepha gaat op weg naar het nieuwe huis. Ze komt voorbij het atelier van haar minnaar Thomas. Ze gaat op bezoek.
Ze ziet de divan staan, waarop ze een keer gevreeën hebben, terwijl op het dak de kinderen van de buren door een dakraam keken. Toen ze daarna 's avonds thuiskwam, rukte Mark haar dunne rode bloesje van haar lichaam. Hij is kwaad en wil weten met wie Sepha nu weer in bed heeft gelegen.
Sepha denkt dat mannen allemaal hetzelfde willen.
Op weg naar huis komt Sepha langs haar ouderlijk huis. Ze ziet dat er andere planten en gordijnen staan. Ze denkt aan vroeger, toen haar zus Ellen vaak met jongens thuiskwam. Er hing een kalender met het jaartal 5697 (joods jaartal: 1936). In het nieuwe huis rook alles nog naar hout en verf. Ze denkt aan de dag dat er een lange schrale man op bezoek komt, die zegt dat Sepha en Mark over twee maanden het huis uit moeten zijn. Er wordt een bedrijf in gevestigd. Als ze uit het raam kijkt, denkt ze aan de grafsteenhandel, waar ze vroeger veel met haar vader langskwam als ze samen sigaren gingen halen. Even voor zessen was ze thuis bij Mark. Onderweg dacht ze aan vroeger, toen ze met haar zus, die in de zesde klas zat, naar huis moest gaan.
Sepha en Mark praten over de dingen die zijn gebeurd. Sepha merkt dat Mark anders is dan normaal. Als ze vraagt wat er is, zegt hij dat hij vandaag een bericht uit de telex heeft gelezen. Er stond in dat Yona uit de trein naar Apeldoorn was gevallen. Toen hij naar de politie in Apeldoorn belde, bleek dat ze dood was. Het was waarschijnlijk een ongeluk, zei Mark. Sepha antwoordde dat haar vader er deze keer niet was om haar vast te houden. Sepha wachtte even en stond op om naar Yona's kamer te gaan. Als ze binnenkomt krijt ze een vel papier blauw. Ze vindt een paar schoenen, die Yona twee jaar na de bevrijding had gekocht.
Toen ze voor de winkel stond werd ze uitgescholden voor vuile jodin en dat ze nu wel durfde voor te kruipen, terwijl ze de dag tevoren wel in de rij had gestaan. Sepha vindt een half afgemaakt zelfportret, een aantal foto's en een dagboek. Ze kon nu van Yona alles te weten komen, wat ze weten wilde, maar ze sloeg het dagboek niet open.
Ze denkt wat Yona die morgen van haar verwachtte, of het misschien haar schuld was dat ze uit de trein was gevallen. Op dat moment komt Mark ook boven en samen lopen ze naar huis.
Titelverklaring:
De hoofdpersoon, het joodse meisje Sepha, gaat na de oorlog naar het Friese platteland om bij te komen van de hongerwinter. Als ze terug naar huis lift, komt ze haar joodse leeftijdgenote Yona tegen, die ook naar Amsterdam moet. Beiden treffen bij hun aankomst een leeg huis aan. De familieleden hebben de oorlog niet overleefd. Sepha's vriend is op dat moment ook niet thuis. Beide treffen ze een leegte aan.
Thematiek:
De hoofdpersoon Sepha wil de oorlog zo snel mogelijk verwerken en een nieuw bestaan opbouwen. Yona heeft zeer veel moeite de oorlog van zich af te zetten en verder te leven. Sepha heeft er minder moeite mee, omdat haar vriend Mark er ook is. Als Yona's (ex-)vriend getrouwd blijkt, ziet ze het niet meer zitten.
Personages:
Round characters:
Sepha: een van de twee joodse hoofdfiguren, tevens de ikfiguur. Zij heeft op verschillende plaatsen ondergedoken gezeten en is de enige overlevende van haar familie. Op een van haar onderduikadressen ontmoet ze Mark, die later haar man wordt. Zij wil na de oorlog zo snel mogelijk een nieuw normaal bestaan opbouwen, maar dat gaat moeizaam. Zij heeft aan aantal intieme relaties, ook als ze met Mark getrouwd is. Ze woont een tijdje in Frankrijk, om haar een beetje rust te vinden. Ook daar heeft ze een relatie met een Franse man. Als ze weer thuis is, heeft ze een relatie met een kunstschilder.
Yona: een joods meisje van Sepha's leeftijd. Ze ontmoeten elkaar als ze beiden terug liften naar Amsterdam. Yona heeft tijdens haar onderduikperiode op een klein zoldertje gezeten. Zij kan de oorlog zeer moeilijk verwerken en het wordt haar teveel. Ze valt een keer op onverklaarbare wijze in een gracht. Ze zei tegen Sepha, dat ze haar hadden moeten laten liggen. Later krijgt Sepha te horen dat ze net als vroeger uit de trein gevallen was. Alleen ving haar vader haar toen op, nu sterft ze. Yona wil weten wat er in de oorlog gebeurd is.
Mark: een niet-joodse jongen die toch moest onderduiken. Hij wordt Sepha's vriend en later trouwen ze. Sepha en Mark "wonen" samen op het zelfde onderduikadres. Ze delen alles. Mark is veel bij zijn vrienden en heeft een minnares, Tinka. Als Sepha in Frankrijk verblijft en Mark haar na reist, komt Tinka achter Mark aan. Mark kiest voor Sepha en brengt Tinka naar een hotel.
Flat characters:
De minnaars van Sepha: Gilbert (Frankrijk) en Thomas (Amsterdam, na haar terugkeer uit Frankrijk).
De mensen van de Friese boerderij waar ze een tijdje heeft doorgebracht.
De pensionhouder waar ze in Frankrijk verbleef.
Perspectief:
Het boek is verteld in het ikperpectief, waarbij Sepha de ikpersoon is. Deze ikpersoon neemt deel aan het gebeuren. We lezen ook haar gedachten over het heden en het verleden.
Tijd:
Het boek gaat over drie dagen in het leven na de oorlog van een joods meisje, namelijk donderdag 28 juni 1945, dinsdag 25 maart 1947 en vrijdag 21 april 1950. Er wordt veel gebruik gemaakt van flashbacks.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen