Boekverslag : Marga Minco - De Glazen Brug
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1375 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1375 woorden.
Marga Minco - De glazen brug
Beoordeling door Ornée & Vermeer Tekstbureau
Titelverklaring
De titel pas zeer goed bij het verhaal en is daarom ook goed gekozen. Daar zijn
verschillende redenen voor te geven:
De uitdrukking “Op het glazen bruggetje geweest zijn,” betekent zich aan iets
hachelijks gewaagd, of in doodsgevaar verkeerd hebben. Deze uitdrukking is zeker op Stella
van toepassing: ze heeft tijdens de oorlog verschillende keren in groot gevaar verkeerd.
De glazen brug vormt ook een symbool voor de verbinding tussen twee werelden: die van
voor en die van na de oorlog. Zij is over de brug gekomen (heeft de oorlog overleefd),
maar velen anderen niet (zij zijn gestorven). Het lijkt wel alsof al die anderen de tolprijs van Stella, om over de brug te komen, met hun leven betaald hebben.
In het verhaal zelf komt ook een brug voor. Als Stella met haar vader in het eerste
oorlogsjaar onderduikadressen probeert te bemachtigen (wat overigens op een volslagen
mislukking uitloopt), komen ze over een brug. Door ijzel was de brug spekglad en Stella
gleed op haar voeten de brug af. Vader bleef echter staan, nadenkend hoe hij het veiligst
van die brug af kwam. Dit beeld is typerend voor Stella’s leven tijdens de oorlog. Zij glijdt naar beneden en blijft met veel geluk overeind, terwijl een ander boven blijft en ontdekt dat hij niet zomaar meer van die brug afkomt. Naar haar leven toe vertaald: Stella overleeft met veel geluk, terwijl een ander sterft.
Samenvatting
De glazen brug is in het kort het leven van de joodse vrouw Stella. Zij mag niet op straat komen, omdat ze dan opgepakt kan worden. In de Tweede Wereldoorlog ontsnapt zij, door puur geluk, tot twee keer toe aan de Duitsers.
Ze zit bij haar oom en tante ondergedoken, maar al na een tijdje is ze daar niet veilig. Haar tocht van onderduikadres naar onderduikadres begint dan. Ze wordt eerst geholpen door Roelofs, een man die in het verzet is gegaan, omdat hij van joodse vrouwtjes houdt. Door hem komt zij bij een boerderij, bij een gezin zonder kinderen. Maar daar is ze na een poosje ook niet meer veilig. Ze komt bij een vrouw in huis, waar ze mag wonen in een kamertje ergens in dat huis. (Ze brengt daar de tijd door totdat de oorlog is afgelopen.) Via Carlo, ook een man uit het verzet, krijgt ze een persoonsbewijs op de naam van Maria Roselier. Het is dit keer geen verzonnen naam: Maria Roselier heeft echt bestaan. Ze kwam uit Avezeel, een dorpje in Zeeuws-Vlaanderen. Dit meisje is overleden aan een zware longontsteking en omdat de Duitsers denken dat ze nog leeft, krijgt Stella het persoonsbewijs. Met Carlo bouwt Stella een hechte vriendschap op. Het is ook Carlo, die Roelofs van haar vandaan houdt. En Carlo was ook degene die het zolderkamertje verzorgde.
Het tweede deel, na de oorlog. Stella en Carlo verliezen elkaar uit het oog. Stella probeert zich aan te passen aan een leven zonder oorlog. Ze trouwt met Reinier, een veel oudere man, een geschiedenisleraar die in het leger zit. Maar na 12 jaar loopt het definitief stuk, nadat ze al meerdere minnaars heeft gehad. Rust is het toverwoord: daar ontbreekt het Stella aan. Ze besluit naar Avezeel te gaan. Als ze daar aankomt, treft ze een oude bekende aan, die ze in de oorlog heeft ontmoet. Die bekende neemt Stella mee naar zijn familie en die laten haar zien waar Maria Roselier heeft gewoond en wie zij was en waarom zij is overleden. Als Stella dat weet is ze al een stuk rustiger geworden, want ze heeft veel in de oorlog meegemaakt. Maar de oorlog is pas voorbij voor haar wanneer ze weet, dat ze haar familie nooit meer terugziet. Ze weet nu waar die zijn en wat ermee gebeurd is.
Personages
De hoofdpersoon in dit verhaal is Stella, de ikpersoon, alias Maria Roselier. Haar
probleem is dat ze jodin is. Als ze dat niet was geweest, had zij niet op de vlucht hoeven
slaan en was zij haar familie niet kwijtgeraakt. Ze is 22 jaar oud, en heeft lange zwarte
haren; ze is tekenlerares op een joodse school. Ze houdt van haar vader. Met de rest van
de familie heeft ze niet veel op. Als ze onderduikt, is ze best eenzaam. Die eenzaamheid
verdrijft ze door te tekenen en brieven te schrijven. Met de weinige mensen die ze ziet,
probeert ze een goede relatie op te bouwen. Dit lukt vaak, maar niet altijd. Met Roelofs
lukt het helemaal niet, omdat die zijn handen niet thuis kan houden. Met Carlo lukt het
juist wel, met hem bouwt ze een hechte vriendschap op.
Toen Stella het persoonsbewijs van Maria Roselier kreeg, probeerde ze niet alleen haar
te spelen, ze wilde haar zijn. Na de oorlog weet ze niet goed wie ze nou eigenlijk is:
Stella of Maria. Ze heet Stella, maar is Maria. Ze heeft een soort ‘identiteitscrisis’. Door de oorlog is ze een losgescheurd mens geworden, die moeilijk nieuwe banden kan smeden.
Twintig jaar na de oorlog staat ze eenzaam in de wind en nevel. “Ze liep het dek
over, waar haar haren opwaaiden en haar gezicht vochtig werd van de snel dichter wordende
nevel. Met haar handen op om de reling, haar reistas tegen haar benen, bleef ze staan tot
ze in de schemer van de namiddag de lichten van Vlissingen voor zich zag opdoemen.”
Carlo (Laurens) komt uit Avezeel en zat in het studentenverzet. De verzetsgroep wordt
na 1943 opgerold. Hij bezorgt Stella haar nieuwe identiteit. Hij neemt de plaats van
haar vader in. Na haar vader is hij de enige man van wie ze echt heeft gehouden.
Reinier Varendonk zat vanaf de slag om Arnhem in het geallieerde leger. Stella werd
verliefd, ze trouwden. Maar door de problemen van Stella liep het huwelijk stuk: hij
zocht zijn toevlucht in de drank en ze scheidden. Wel raadde hij Stella aan naar Avezeel
te gaan.
De overige personen zijn Roelofs, Maria Roselier, die dood is gegaan door een zware
longontsteking, Stella’s oom en tante, bij wie ze ondergedoken zat, de boer en boerin
op de boerderij, en de vrouw bij wie ze ondergedoken zat tot na de oorlog.
Thematiek
Het thema is verloren identiteit, identiteitsverlies. Dat is hier zo, omdat Stella moet
onderduiken, en ze dus haar identiteit verliest. Ze krijgt een valse naam en ze is dus
haar eigen naam kwijt. Ze raakt haar persoonlijkheid kwijt. Dit zie je heel duidelijk als
ze het identiteitsbewijs van Maria Roselier krijgt en haar eigen verbrand wordt: “We
keken naar de vlammen waarin het grijze papier verschrompelde. Mijn pasfoto, die door de
hitte had losgelaten, bleef het langst intact, de randen gingen krullen, daarna smolt ze
steeds verder naar het midden. Ik zag mijn haar verdwijnen, mijn hals, mijn kin, mijn ogen
het laatst, of ik alles zo lang mogelijk wilde blijven volgen. Toen waren ook die weg. Ik
ben er niet meer.” Hoewel ze na de bevrijding weer onder haar eigen naam verder leeft, wordt ze niet meer de Stella die ze geweest is. De echte Maria stierf in de eerste oorlogsweek, de echte Stella komt niet meer tot leven, die kan niet uit de doden opstaan.
Tijd/ ruimte
Het eerste deel van het verhaal speelt zich af in de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Het
tweede deel van het verhaal speelt zich af in 1965. Tussen het begin en het eind van het
verhaal zit 20-25 jaar verschil. Er zijn flashbacks gebruikt, omdat de hoofdpersoon in
het verhaal dan aan iets dacht van vroeger.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in Avezeel (Zeeuws-Vlaanderen), en in Vlissingen.
Motieven
- oorlog
- vervolging
- vereenzaming, isolement (door jood-zijn)
- vervreemding (o.a. Stella-Reinier)
- schuldgevoel (door onder andere dat zij niet is weggevoerd)
Vertelinstantie
Het verhaal is in de ikpersoon geschreven, vanuit de ogen van Stella zien we alles. Hierdoor wordt het verhaal eenzijdiger en spannender. Minco gebruikte korte en makkelijke zinnen, waardoor het goed te begrijpen is.
Eigen mening
Ik vond het boek niet echt interessant, ik hou niet zo van boeken die over oorlog gaan.
Ik heb het geprobeerd met dit boek, dat toch niet echt over de oorlog zelf ging, maar meer
over wat er zoal binnenin, tussen de mensen, speelde. Toch boeide het boek me niet echt,
maar ik begreep het wel, het was geen moeilijk boek.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen