Boekverslag : Gijs Ijlander - De Aanstoot
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2680 woorden.

Leesverslag Nederlands De Aanstoot.

A. Beschrijving en analyse.



1. Technische gegevens.

Gijs IJlander, De aanstoot, Roman, LJ Veen, Amsterdam, eerste druk 2000.



2. Motto en opdracht.

Dit boek is aan niemand opgedragen en er staat ook geen motto in.



3. Verklaring van titel en ondertitel.





4. Soort literatuur.

Op het boek zelf staat dat het een roman is.

Het eerste hoofdstuk van het boek zou je een roman kunnen noemen omdat hierin de aantrekkingskracht tussen Neel en de franse schilder beschreven wordt en ze een 'geheime' affaire krijgen. In dit hoofdstuk gaat het dus vooral over het gevoel tussen twee mensen.

Vanaf het tweede hoofdstuk vind ik het meer een detective omdat Wijnand vooral uit wil zoeken hoe Cor Klaver om het leven is gekomen en wie de dader is.



5. Structuur.

Het boek bestaat uit 8 hoofdstukken. Ze hebben allemaal een titel namelijk; proloog, een groot huis een kleine man, met zout en schelpen, een zak met kraaien, eer en goede naam, de vlotbrug, hou vast, epiloog.

Het verhaal is niet helemaal in chronologische volgorde verteld. In het eerste hoofdstuk wordt beschreven waar, wanneer en hoe Wijnand Kops een lijk vindt en het aan wal brengt.

Daarna springt er een sprong terug in de tijd plaats waarin een (geheime) affaire tussen Neel en een franse schilder begint en waar ook weer snel een einde aan komt, omdat de postbode hen begluurt en dit aan het hele dorp verder vertelt.

In het hoofdstuk erna wil de schipper die het lijk heeft opgevist uitzoeken of het om een moord gaat en wie het dan gedaan heeft. Het lijk blijkt dezelfde postbode te zijn als de gluurder. Vanaf hier is het verhaal wel chronologisch. Af en toe heb je nog hele korte flashbacks om bepaalde dingen te verklaren (bijvoorbeeld als Wijnand ziek is droomt hij over het overlijden van zijn vrouw Anna. De lezer moet dan wel weten dat zijn vrouw jaren geleden al gestorven is)



6. Een samenvatting van de inhoud.

Wijnand Kops, schipper van de Agatha, vaart op een rustige zomerdag met zijn scheepsknecht Sjaak naar Alkmaar om een lading te lossen. Vlakbij het dorpje Koedijk zien ze iets in het water drijven. Ze zien een rug die begroeid is met algen. Er zit ook een rottend hoofd aan. Eerst denken ze dat het een verdronken kalf is. Maar ze zien dat het een mens is doordat het kleren aan heeft. Ze zien het als hun plicht het lijk aan boord te halen en het naar het dichtstbijzijnde dorpje Koedijk te brengen.

Koedijk is een klein boerendorpje in de buurt van Alkmaar. De dokter heeft een mooie woning in het dorp maar is naar Haarlem verhuisd. Hij wil de woning echter niet verkopen. In het voorjaar komt er een kennis van de dokter in het huis wonen. Zijn naam is Paulo, een schilder uit Frankrijk. Hij gaat in het huisje wonen om aan zijn schilderijen te werken. Iedereen in het dorp is nieuwsgierig naar de vreemdeling en de postbode wordt eropuit gestuurd om te gaan kijken wat de man de hele dag uitvoert. Met een smoes gaat hij bij de schilder langs om te kijken wat hij doet, maar de schilder gaat zo in zijn werk op dat hij de postbode niet eens opmerkt. Tegen iedereen in het dorp vertelt de postbode wat hij bij de schilder ziet en dus ook bij de familie Muntjewerf. Hij vertelt het echtpaar over Parijs (waar de schilder vandaan komt) en zij luisteren ademloos. Hun dochter Neel begint ondertussen aan het avondeten en heeft van Aag Mulder, de vrouw voor wie ze zorgt, gehoord dat de Fransman nog een werkster zoekt en daar veel voor betaald. Zij ziet het wel zitten om bij hem te gaan werken maar ze is bang dat het niet mag van haar ouders. Maar als ze over het geld begint zal het misschien wel mogen.

Neel gaat bij Paulo werken. 's Morgens gaat ze er al vroeg naar toe als hij nog slaapt. Ze ruimt het huis op want de schilder heeft bijna iedere avond gasten over de vloer. Ze zet koffie en smeert brood voor hem. Dat brengt ze dan naar boven. Als de schilder aangekleed is gaat hij verder met zijn schilderijen. Hierna gaat Neel boodschappen doen bij Guurt Vader. Ze koopt tabak, boter, brood en koffie voor Paulo. Als ze klaar is met haar werk bij de schilder gaat ze naar Aag Mulder om haar wond te verschonen.

Ondanks dat Paulo en Neel beiden een andere taal spreken begrijpen ze elkaar toch goed. Op een dag gaat Neel koffie brengen in de werkkamer van Paulo. Hij vraagt haar dan te blijven en wil dat hij voor hem poseert voor een schilderij. Neel wil dit eerst niet maar geeft uiteindelijk toch toe. Ze mag alleen niet kijken hoe het schilderij eruit ziet. De volgende morgen gaat ze stiekem kijken en is dn erg teleurgesteld. Het schilderij ziet er helemaal niet mooi uit. Ze weet dat ze niet moeders mooiste is maar ze vind zichzelf er ook weer niet zo lelijk uit zien. Ze is veel te mollig geschilderd en haar huid ziet er heel somber uit. Als Paulo wakker wordt en hij verder wil gaan met het schilderij maakt ze hem duidelijk dat ze er niet tevreden mee is. Paulo zegt dat dit komt doordat het schilderij nog lang niet af is en dat ze veel te veel kleren aan heeft. Daarom doet Neel haar vest voortaan uit. Op een gegeven moment krijgt Paulo haar zo ver dat ze naakt gaat poseren voor hem. Eerst vindt ze het maar niks dat hij haar zo kan zien, maar op de een of andere manier voelt ze zich erg op haar gemak. Tijdens het poseren staart ze naar buiten en ziet daar Cor Klaver (de postbode) en Guurt Vader naar binnen kijken. Vreemd genoeg kan het haar niks schelen.

De volgende dag weet bijna heel het dorp dat Neel naakt poseert voor de vreemdeling. Ook haar vader en moeder horen hiervan. Ze vragen haar of ze voor de schilder poseert en Neel vertelt dat hij haar als een bruid afbeeldt. Haar ouders gaan er verder niet op in.

Op de een of andere manier voelen Paulo en Neel zich steeds meer tot elkaar aangetrokken en op een gegeven moment gaan ze met elkaar naar bed. Op dat moment staat de postbode weer naar binnen te gluren en de volgende dag weet heel het dorp het dus weer. Als Neel boodschappen gaat doen wordt ze genegeerd door Guurt en als er niemand meer in de winkel staat vertelt Guurt haar dat ze niet meer in de winkel hoeft te komen omdat ze een sloerie is. Neel gaat overstuur naar huis. Haar moeder merkt meteen dat het mis is en vraagt wat er aan de hand is. Neel zegt niks en haar moeder denkt dat ze ziek is en stuurt haar naar bed.

Een paar dagen later komt de postbode langs bij familie Muntjewerf en vertelt Ko en An dat hun dochter naakt poseert. Ko wordt woedend en An weet niet wat ze moet denken. Als Neel thuis komt merkt ze dat haar ouders de waarheid weten. Haar vader wil het schilderij zien maar Neel verstopt hem de volgende dag in de tuin van de schilder. Als haar vader bij de schilder aankomt maakt hij alle schilderijen kapot maar kan die van zijn dochter niet vinden. Paulo is kwaad en zet Ko en Neel buiten. Hij wil niets meer met haar te maken hebben.



In januari zit Wijnand vast met zijn schip. Hij krijgt het beeld van het lijk dat hij afgelopen zomer gevonden heeft maar niet uit zijn hoofd. Ondertussen weet hij wel dat het om Cor Klaver de postbode gaat. Het schijnt dat hij vermoord werd omdat hij een gat in zijn hoofd had en geen laarzen meer aan had. Omdat hij toch niet weg kan met zijn schip besluit hij dat hij het uit wil gaan zoeken. Hij besluit naar Nieuwediep te schaatsen en in het Jagertje te gaan vragen of iemand daar zich iets herinnerde over Cor Klaver. Maar Dieuw de Waard (eigenaresse van het Jagertje) was heel kortaf en stuurde de zwangere meid Neel naar achteren. Ze wil dus niet veel kwijt over de postbode. Daarom besluit Wijnand maar weer terug te gaan naar zijn boot.

De volgende dag gaat hij nog eens navraag doen bij de politie maar die willen helemaal niks zeggen omdat voor hen de zaak gesloten is. Hij gaat kijken bij het kerkhof. Eerst kan hij het graf niet vinden, maar de grafdelver kan hem wel vertellen waar hij begraven ligt. Ook zegt hij dat hij het graf nog een keer open heeft moeten maken voor de politie omdat die het lijk nog eens hadden willen onderzoeken. Hieruit blijkt dat de politie dacht dat het om een moordzaak ging. Wijnand weet nu zeker dat hij meer wil weten en besluit langs te gaan bij Alie Klaver, de vrouw van de postbode.

Bij Alie is niemand thuis maar de volgende dag heeft hij meer geluk. Ze laat hem binnen en ze praten over Cor. Hij ziet een schilderij in de kamer staan. Hij vindt de vrouw die erop staat afgebeeld lijken op het meisje dat bij het Jagertje werkt. Alie heeft het schilderijtje van Cor gekregen omdat de afbeelding hem aan haar deed denken.

Na zijn bezoek aan Alie gaat hij bij de dokterswoning kijken. Achter een luik vindt hij een schilderij van een naakte vrouw. Hij neemt het mee naar zijn boot en hangt het aan de binnenkant van een kastje. Hij vraagt zich af hoe het zou zijn om zijn bed weer eens met een vrouw te delen. Vijf jaar geleden is zijn vrouw gestorven en heeft hij een eenzaam bestaan geleden. Hij fantaseert over Alie. Hij valt in slaap.

De volgende dag gaat hij toch weer terug naar het Jagertje. Hij verbaast zich er weer over hoe hard het zwangere meisje moet werken. Neel mag echter niet met hem praten en wordt naar de keuken gestuurd. Na een tijdje gaat hij naar het toilet en ziet in de keuken het hoogzwangere meisje met moeite de vloer schrobben die niet eens vies is. Hij begint een gesprek met haar en het valt hem op dat ze erg veel op de vrouw van het schilderij lijkt dat hij de vorige dag had gevonden. Hun gesprek wordt beëindigd door Dieuw die de keuken in komt en Neel beveelt verder te gaan met haar werk. Wijnand voelt zich niet meer welkom en vertrekt. Op zijn boot ziet hij een briefje liggen. Het is van Alie. Ze is langs geweest. Wijnand voelt dat hij ziek gaat worden.

De volgende Morgen wordt hij wakker maar voelt zich nog steeds niet lekker. Dan komt Alie langs. Ze vond het de afgelopen keer fijn om met hem over Cor te praten. Wijnand zegt dat hij zich niet goed voelt en Alie biedt aan om voor hem te zorgen. Wijnand wil weigeren maar Alie wil er niets van horen.

De dagen slaapt Wijnand alleen nog maar. Alie komt bijna iedere dag langs. Tegen de tijd dat hij beter is vraagt Alie hem of ze bij hem mag komen liggen. Wijnand stemt toe en ze gaan met elkaar naar bed. Een paar weken later verklaard Alie hem de liefde maar Wijnand wijst haar af.

's Morgens komt de kippenboer langs. Hij vertelt hem dat het goed mis is met Alie. Wijnand gaat bij haar huis kijken. De buurvrouw verteld hem dat Alie geprobeerd heeft zelfmoord te plegen. Wijnand gaat snel naar het ziekenhuis. Ze leeft nog, maar is niet bij bewustzijn. Ze heeft bijtend schoonmaakmiddel gedronken. Haar keel is kapot. Ze wordt die middag bediend omdat ze het waarschijnlijk niet overleeft. 's Avonds gaat Wijnand terug naar Alie maar ze is dan al overleden.

Een week later staat hij bij het graf van Cor en Alie. Hij heeft in het dorp gehoord dat Alie haar man waarschijnlijk zelf vermoord heeft. Hij kan dit niet geloven maar besluit om de dood van Cor en Alie achter zich te laten.

Hij gaat weer naar het Jagertje en vraagt Neel of ze goed behandeld wordt. Neel antwoordt niet maar vraagt na een tijd of hij haar daar weg komt halen. Ze was inmiddels niet meer zwanger en had het kind af moeten staan van Dieuw.

Als het gaat dooien en Wijnand weer kan gaan varen, vaart hij langs het Jagertje en neemt Neel mee. Tijdens het varen vertelt Neel hoe ze behandeld werd door Dieuw en Jaap. (de brugbediende) Cor was een keer naar haar kamer gekomen omdat hij met haar naar bed wilde. Jaap was naar boven gekomen en had hen betrapt. Hij sloeg Cor in elkaar maar in zijn woede had hij hem in coma geslagen. Het hoofd van de postbode was helemaal misvormd doordat Jaap met zijn klompen zijn hoofd had ingetrapt. Omdat niemand mocht weten dat Jaap hem in elkaar had geslagen, verdronk jaap hem in de rivier. Om te zorgen dat hij niet boven kwam drijven hadden ze grind in zijn laarzen gestopt. Neel had van Dieuw moeten zweren dat ze dit verhaal aan niemand zou vertellen, maar nu moest ze het echt aan iemand kwijt. Ook vertelde ze dat toen haar ouders erachter kwamen dat ze zwanger was, haar vader niks meer met haar te maken wilde hebben. Ze heeft dus helemaal niemand meer behalve Wijnand.



7. Tijd.

De verteltijd is 207 bladzijden. De vertelde tijd is ongeveer een jaar. Het is niet in chronologische volgorde verteld. Eerst vindt Wijnand een lijk, daarna wordt er verteld over de verhouding tussen Neel en Paulo. Dan probeert Wijnand de moord op te lossen en met een flashback vertelt Neel hem op het einde hoe Cor Klaver aan zijn eind gekomen is.



8. Ruimte.

Het verhaal speelt zich af in de buurt van Alkmaar. Hier woonde Cor Klaver. Hij bracht de post rond in Koedijk. (hier vind ook de affaire tussen Neel en de schilder plaats) Wijnand zit vaak in het Jagertje in Nieuwediep en zijn schip ligt langs de Bierkade, tussen Koedijk en Nieuwediep in.



9. Figuren.

Wijnand Kops (hoofdpersoon): Een man van ongeveer 50 jaar oud. Zijn zaak is failliet gegaan en daarom is hij schipper geworden. Aan het einde van de zomer vindt hij een lijk en brengt het naar het dichtstbijzijnde dorp. In de winter komt hij vast te liggen aan de bierkade en besluit de moord op Cor Klaver op te gaan lossen. Hij komt erachter dat hij zich zonder vrouw best eenzaam voelt. Maar na een korte verhouding met Alie beseft hij dat hij zich op de boot niet aan zou kunnen passen aan een vrouw zoals Alie.

Neel Muntjewerf: Een meisje van ongeveer 20 jaar oud. Enige dochter van An en Ko Muntjewerf. Ze wordt in het dorp beschouwd als een onnozel kind. Ze werkt altijd hard. Ze gaat bij de vreemdeling in het dorp werken en krijgt een verhouding met hem. De postbode ziet dit en vertelt het aan het hele dorp. Ze wordt door het hele dorp uitgekotst en gaat bij het Jagertje in Nieuwediep werken. Daar blijkt dat ze zwanger is van de vreemdeling. Het gevolg hiervan is dat zij ook nog eens door haar vader verlaten wordt.

bijpersonen:

Cor Klaver: de postbode, ongeveer 40 jaar. Hij vertelt aan heel het dorp dat Neel naar bed gaat met de vreemdeling. Hij wordt door Wijnand dood in de rivier gevonden.

Alie Klaver: De vrouw van de postbode. Ze krijgt een korte relatie met Wijnand maar als hij haar na een tijdje afwijst pleegt ze zelfmoord.

Dieuw de Waard: De eigenaresse van het Jagertje. Ze is al erg oud en is daarom blij dat Neel bij haar kan komen werken. Ze is een heel strenge, onaardige vrouw.

Jaap: De man die de brug op en neer haalt. Hij woont net als Neel in het Jagertje. Hij komt over als een hardwerkende en vriendelijke man. Aan het einde van het boek wordt het tegendeel bewezen.





10. Vertelwijze.

Het verhaal is verteld in de personale vertelsituatie. We beleven de gebeurtenissen vanuit de gedachten van Neel (hoofdstuk 2) en vooral vanuit die van Wijnand.



11. Stijl.

Het is een makkelijk boek om te lezen. Er wordt geen moeilijke taal gebruikt.



12. Thema.



13. Bio- en Bibliografie.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen