Boekverslag : Kees Van Kooten - Modermismen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1859 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1859 woorden.
Kooten, Kees van
Modermismen [1984]
LET OP: Dit verslag is uitsluitend bedoeld als hulpmiddel bij het maken van je eigen verslag en niet om zomaar in te leveren bij je docent(e).
Samenvattingen:
De volgende verhalen zijn de belangrijkste uit deze verhalenbundel en worden hier samengevat. De kortere verhalen zijn moeilijk samen te vatten, aan wat hieronder staat heb je voldoende houvast om over dit boek (als je het ook hebt gelezen!) te kunnen praten op een tentamen.Bovendien geven juist deze verhalen een volledige indruk van de thematiek die Van Kooten toepast in zijn werk.
Mijn Wijnkelder
De hoofdpersoon (Kees van Kooten) wil een nieuwe hobby uitproberen. Het gaat hier om het opzetten van een wijnkelder. Het probleem in dit verhaal is dat dit niet echt wil vlotten. Steeds wanneer er weer een paar nieuwe wijnen in het leeggeruimde keukenkastje opgeslagen en in het wijnboek genoteerd zijn, wordt de verleiding om de één of andere reden erg groot om een (aantal) fles(sen) open te trekken. De eerste zes Bourgognes gingen er bijvoorbeeld in één avond doorheen, toen er een aantal vrienden op bezoek kwamen. Op een gegeven wordt er op een andere methode overgestapt. Om de verleiding tot het openen van de (cadeau gekregen) flessen tot een minimum te beperken, werden deze op de zolder ‘verstopt’. Ook dit was geen succes. Aan het einde van het verhaal is ook de laatste fles aangebroken.
Thijs
Dit verhaal begint met de film E.T. De hoofdpersoon (Kees van Kooten) bezoekt met een vriend deze film. Hij raakt helemaal ontroerd.
De dochter (Kim, die waarschijnlijk eerder naar de film is geweest), wil na het bekijken van E.T. heel erg graag een ‘spannender’ huisdier dan alleen de honden en katten. Ze had haar zinnen op een aap gezet. Natuurlijk kan deze er niet komen. Dit is ook niet meer nodig wanneer de kinderen een aantal dagen later met een vogeltje aan komen zetten. Het beestje is uit zijn nest gevallen. De eer was aan Kim om hem te verzorgen. Ze kwamen erachter dat het een Zanglijster was, en het vogeltje kreeg de naam ‘Thijs’ mee.
Van een kennis werd vernomen dat Zanglijsters goed kunnen imiteren. Dat is de reden dat de vader van Kim begint met het ‘africhten’ van het vogeltje. Op zanggebied wil dit niet echt vlotten. Met andere dingen wel. Onder andere vliegen en pikken.
Na drie weken wordt besloten de vogel vrij te laten. Dit tot ongenoegen van de kinderen. Op een morgen wanneer er geen school is, is het zover. Alles lijkt goed te gaan. Tot een aantal dagen erna de vader een dode Thijs vindt. Hij is gepakt door één van de katten.
Vijf Moderne Mannen (vrij naar Canetti)
Dit verhaal gaat over vijf mannen. Het zijn alle vijf stereotypen, en een afspiegeling van de moderne mens (hoe Kees van Kooten die ziet).
[De Neuzer:]
De neuzer is iemand die overal zijn neus inzet. Bemoeit zich overal mee, en komt graag ongevraagd ergens binnen vallen. Naast dat zichzelf uitnodigen, heeft hij nog meer van die trekjes. Hij voelt zich thuis, en laat dat ook duidelijk merken. Blijft ongevraagd eten, enz.
[De Weggetjesweter:]
Deze persoon is iemand die alles via een omweg doet. De reden hiervoor is dat het op die manier goedkoper of sneller is. Het motto van de weggetjesweter zou je kunnen omschrijven als: ‘alles via, via, maar mondje dicht’. Hij heeft allemaal trucjes om ergens onderuit te komen of om niet tegen de lamp te lopen.
[De Grieper:]
Bij de grieper gaat het om iemand die constant aan het zeuren is. Hij bekijkt het leven door een grijze bril. Hij is altijd ziek, en heeft overal commentaar op. Hij blijft vaak thuis van het werk omdat het weer mis is.
[De Hurker:]
De hurker is een persoon die overal belangstelling voor lijkt te hebben. Om dit te laten merken hurkt hij overal bij neer (symbolisch?). Hij merkt dingen als eerste. Kleine gebreken en andere details. Toch is het zo dat deze houding voornamelijk schijn is. Wanneer mensen het hart bij hem luchten, lijkt hij te luisteren, maar in werkelijkheid dan wel met de oren maar half open.
[De Fluiter:]
De laatste ‘moderne man’ is de fluiter. Hij fluit zonder dat hij het zelf door heeft met als enige reden zich betrokken te maken en te voelen in een bepaald gezelschap. Het melodietje dat gefloten wordt doet niet ter zake. Het is alleen bedoeld om de stilte op te vullen.
De Zaak Netjes
Omdat de hoofdpersoon (Kees van Kooten) en zijn vrouw in een groot, oud huis wonen en hij niet echt plezier aan het huishouden beleeft, wordt besloten een om hulp in te roepen. Zijn vrouw ziet een werkster niet zitten, dus wordt een schoonmaakbedrijf ingeschakeld. De keus valt op: ‘clean cleaning sevice bv’, met directeur de heer Netjes. Er wordt een afspraak gemaakt om het huis even te bekijken, zodat er een offerte gemaakt kan worden. Deze is erg precies opgezet, maar desondanks staan er nogal eens onduidelijkheden in. Er wordt afgesproken dat er twee keer in de maand iemand zal komen om het huis schoon te houden.
Wanneer alles geregeld is, en de ‘eerste werkdag’ aanbreekt, komt de heer Netjes met een nogal oude vrouw aanzetten. Ze voelde zich niet lekker. Hierdoor is ze maar viereneenhalf uur aan het werk geweest. En wat ze gedaan had viel nogal tegen.
Daarom werd een nieuwe afspraak gemaakt met meneer Netjes. Hier kwamen ze erachter dat ‘clean clearing service bv’ een eenmanszaak was. De schoonmaakster was de moeder van meneer Netjes.
Het Eigen Zwembad
Omdat het openbare zwembad nogal uit de buurt ligt, het er altijd druk is, en er beslist een volwassen persoon met de kinderen mee moet om ze te begeleiden, wordt besloten om een doe-het-zelf zwembad in de tuin op te zetten. Het is een ongelofelijk groot ding, het duurt daarom ook tijden voor het bad volgelopen is met water.
Wanneer de buurtkinderen ook door krijgen wat er in de tuin aan de hand is, wordt het al snel ontzettend druk. En niet alleen de kinderen hebben behoefte aan wat zwemplezier. Ook de honden willen wel mee spelen. Dat is dus net wat niet had gemoeten. De hond van ongeveer 60 kilogram springt tegen de, al enigszins bolstaande, wand van het zwembad op. En dan gebeurd het… In de wand waar de hond tegenaan springt komt een knik. Een van de jongetjes die in het zwembad aan het zwemmen was, komt behulpzaam een eindje verder op de rand van het zwembad zitten om de knik terug te buigen, waar vervolgens onmiddellijk een nieuwe knik ontstaat. Op dat moment loopt al het water de tuin in. Het is niet meer te houden.
De Scheiding
Dit verhaal wordt uit het oogpunt van een hond bekeken, en het gaat over het leven van de hond na de scheiding van zijn baasjes (Kees van Kooten en zijn vrouw). De hond woont nu bij de man. Daar heeft hij het na zijn zin, al mist hij de kinderen wel. Toen er nog geen sprake was van een scheiding, zorgde voornamelijk de vrouw voor de hond. Al ging dat niet van harte, en was ze de hond liever ‘kwijt dan rijk’. Ze vergat regelmatig het eten, en het uitlaten was ook een probleem. Zo nu en dan gingen ze naar het bos. Daar mocht hij een paar minuutjes de auto uit, waarna hij er weer snel ingestopt werd totdat het vrouwtje weer terug kwam. Ze stapte namelijk altijd bij een man, die haar opwachtte, in de auto.
Na de scheiding, kwam de hond bij het baasje thuis te wonen. Daar woont hij met plezier. Krijgt elke dag te eten, en wordt regelmatig uitgelaten.
Een Hele Steun
De hoofdpersoon in dit verhaal (Kees van Kooten), heeft een hoofdsteun in de auto gekregen. Een hoofdsteun heeft een aantal voordelen. Het eerste is dat je met een hoofdsteun veiliger rijdt dan zonder. Ook krijg je er (blijkbaar) een betere houding van.
Het nadeel van de hoofdsteun was, dat het jeuk veroorzaakte. Het was van skai gemaakt, en wanneer hij daar tegenaan kwam, ontstonden er blaasjes. Dat is de reden dat er om de hoofdsteun een sjaaltje gebonden wordt.
Ook de passagiersstoel wordt al snel van een hoofdsteun voorzien. Dat heeft ook een aantal voordelen. Natuurlijk op het moment wanneer er iemand meerijdt, maar het geeft ook een stuk gezelligheid volgens Kees van Kooten. Wanneer je met een half oog kijkt, lijkt het namelijk net of er iemand mee rijdt. Zodra er dan, als verjaardagscadeau, nog een sjaaltje toegestuurd wordt, komt die om de ‘hals’ van de hoofdsteun van de passagiersstoel.
Het beste verhaal uit deze bundel is `Poezen eigen deurtje'. Drie pagina's telt het. Het is heel geraffineerd geschreven.
Van Kooten legt eerst uit waarom hij zo'n deurtje voor z'n katten wilde hebben, dan begint hij over zijn werkzaamheden: "Om voldoende armslag te hebben en een foutloos stuk handwerk af te leveren, lichtte ik op een ochtend eerst de deur uit zijn scharnieren. Prachtig weertje was het, dus deur op twee schragen in de ruin gelegd.
Passen en meten, boren en zagen. Overdrijven: bovenlichaam ontbloten. Denken: dit is pas werken." Natuurlijk blijkt er iets fout te zijn gegaan. Zoals Van Kooten schrijft: "Ja baasje knap, baasje mooi klein deurtje voor poes-poes gemaakt', stelde ik tevreden vast; maar toen ik de deur in zijn sponning tilde, bleek het poezedeurtje op twee meter hoogte te zitten. Baasje Bovenkant voor Onderkant aangezien".
Uiteindelijk is het poezedeurtje klaar. Maar wat Van Kooten ook doet - zijn eigen hoofd er doorheen steken om de katten het goede voorbeeld te geven - het mag niet helpen. "De enige die vanaf de eerste dag begreep waar het poezedeurtje toe diende, was hond Willem. Als hij naar binnen wou, stak hij zijn kop door het poezedeurtje".
Thematiek:
In deze verhalen uit het boek Modermismen (uitgegeven in 1984), hebben al de verhalen hetzelfde thema. Het draait hier om (te) luxe goederen. Uit de verhalen die ik samengevat heb, zal ik voorbeelden noemen.
Bij de wijnkelder gaat het om het hebben van… Het nut is er niet echt, daarom mislukt het opbouwen ervan waarschijnlijk ook. Bij Thijs is het wat minder duidelijk. Maar de strekking van het verhaal is, dat er behoefte is aan een ‘spannender’ huisdier dan alleen maar katten, honden en goudvissen. Daarom wordt Thijs vertroeteld, en valt het de familie zwaar om afscheid te nemen. Ook bij de vijf moderne mannen is het wel duidelijk. Het gaat hier niet zozeer om een luxegoed, maar over het leven vandaag de dag. Ook bij de scheiding gaat het niet om een luxe goed, maar om iets waar vroeger een taboe op rustte. Namelijk scheiden. Dat is iets van de laatste tijd. Bij ‘de zaak Netjes’ draait het om het hebben van een huishoudster. Het werk wordt niet meer alleen door de (huis)moeder gedaan. Ook ‘een eigen zwembad’ en ‘een hele steun’ gaan duidelijk om luxegoederen. Een zwembad in de tuin spreekt voor zich. Een hoofdsteun in de auto was in de tijd dat de eerste druk verschenen is ook een hele luxe.
Op dit boek bestaan verschillende vervolgdelen zoals: Meer Modermismen en Meest Modermismen.
Opmerking: Denk er goed om dat je deze titel spelt als Modermismen, met een m dus (en geen n). Het is natuurlijk een woorspeling: er is iets MIS met veel MODERNE zaken.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen