Boekverslag : Renate Dorrestein - Buitenstaanders
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3214 woorden.

Primaire gegevens



 Renate Dorrestein

 Buitenstaanders

 Verschenen in 1983

 176 bladzijden

 uitgelezen op dinsdag 21 maart

 het boek bevat 4 hoofdstukken en een nawoord

 het genre is een fantasy roman



Verantwoording van keuze



Ten eerste heb ik nog nooit iets van Renate Dorrestein gelezen. En ik ben van mening dat je van iedere ‘grote schrijver’ minstens één boek gelezen moet hebben. Verder waren de recensies van het boek ook erg goed, dus was ik al erg benieuwd gemaakt.





Verwachtingen vooraf



De recensies waren goed, dus ik verwacht een goed boek. Het kan feministisch zijn omdat Renate Dorrestein ook behoorlijk feministisch is. Ook verwacht ik dat het aardig fictief kan zijn en eigenlijk ben ik daar niet zo dol op, maar we zullen zien…





Eerste reactie achteraf



Apart, heel apart. Het zit mooi in elkaar en het is heel gaaf dat je, naarmate je vordert in het verhaal, steeds meer te weten komt over de hoofdpersonen door middel van flashbacks. Het is wel een beetje saai, omdat er niet zo gek veel gebeurt in mijn ogen. Ook komt het feministische gevoel íets te duidelijk over. Verder kunnen de vele herhaling soms best irritant zijn zoals ‘’ De voorbereidingen vergden de hele middag – er moest nog heel wat gebeuren.’’





Samenvatting van de inhoud

Van internet maar behoorlijk aangepast



Laurie, haar man Max en hun twee kinderen gaan op vakantie naar Elba, maar onderweg krijgen ze een ongeluk, hun auto vliegt uit de bocht en komt hierdoor in een sloot terecht, zodat ze hulp moeten zoeken. Laurie ziet een mongools meisje en volgt haar, omdat ze misschien ergens in de buurt woont. Nadat het meisje een tijdje rondwandelt, komen ze uiteindelijk aan bij een oud huis. Er blijken zeer vreemde mensen te wonen, maar ze moeten toch hulp zoeken. Terwijl ze Max in bed leggen, omdat hij een shock heeft, gaat Laurie met Lupo mee. Lupo schrijft liefdesgedichten voor zijn beroep, niet voor zichzelf, maar voor andere ongelukkigen die dat zelf niet kunnen. Hij is het enige echte kind van Agrippina. Ze leven samen met een drieling bestaande uit Ebbe, Biba, de inmiddels overleden Sterre. Ook Wibbe, een soort klusjesman en een mongools meisje genaamd Marrie wonen er. Agrippina is een vrouw van rond de zeventig die geobsedeerd is jong te blijven. Het beste medicijn om jong te blijven is volgens haar het drinken van vers bloed. Ook wil ze graag in het middelpunt van de belangstelling staan. Door een gebrek aan belangstelling voor Agrippina’s verhalen heeft Agrippina een hele oude hond, Evertje Polder, die haar heel lief is.

Lauries zoontjes gaan in het botenhuis spelen met het mongoolse meisje, dat ze overigens helemaal niet leuk vinden. Agrippina was ondertussen bezig met voorbereidingen voor Sterre's feest. Ook Ebbe en Biba, de drielingzusjes van Sterre waren voorbereidingen aan het treffen. Als ze later naar hun kamer gaan, zien ze daar een wildvreemde man in hun bed liggen. Dat maakt Ebbe helemaal niets uit en ze begint zich om te kleden. Als ze al haar kleren uit heeft wordt Max wakker. Hij begrijpt niet waar hij is, maar als hij Ebbe ziet, maakt hem dat niets meer uit. Iets later komt Laurie binnen, maar gaat geen scène waar iedereen bij is. Wel raakt ze een beetje overstuur en besluit direct te vertrekken tot grote opluchting van Lupo. Ze zijn nog maar net vertrokken of de auto begeeft het. Ze zijn dus gedwongen een nacht te blijven, omdat de auto pas de volgende dag gemaakt kan worden.

Omdat Max al vaker is vreemd gegaan. Besluit Laurie ook eens een keer vreemd te gaan om Max terug te pakken. Ze neemt Lupo als slachtoffer. Lupo weet niet wat hij met Laurie aan moet, omdat hij niet zo goed in liefde is. Hij voelt meer medelijden voor Laurie. Dus als Laurie hem kust, kust hij terug, niet uit liefde, maar uit medelijden.

Ondertussen waren Wibbe en Max naar het dorp geweest. Wibbe was een man die uit het gesticht was ontsnapt en bij Agrippina en haar familie was gaan wonen. Onderweg vertelt Wibbe aan Max dat hij gezond van geest is en de rest van de bewoners psychiatrisch patiënt. Laurie gelooft juist dat Wibbe de enige psychiatrisch patiënt in het huis is, omdat de anderen denken dat hij uit een psychiatrische inrichting is ontsnapt. Omdat de auto pas de volgende dag gemaakt kan worden, moeten ze bij de feestdag van Sterre blijven. Max ziet dit niet zo zitten, zijn "gezonde" kinderen tussen die gekken, maar wat hij niet weet is dat zijn "gezonde" kinderen Marrie, het mongoolse meisje al de hele tijd zowel geestelijk als lichamelijk mishandelen. Wat Laurie betreft zouden ze daar blijven wonen, zij voelde zich daar helemaal thuis. De ceremonie voor Sterre houdt heel veel in, want Sterre is namelijk dood. Ze had een fobie dat de walgelijkheid in haar zat. Dit was eigenlijk haar menstruatie. Ze dacht dat als ze teveel met haar zusjes zou omgaan de walgelijkheid hun ook zou opeisen.

Terwijl Sterre’s feest in volle gang is, zijn Lauries kinderen en Marrie ineens spoorloos, Agrippina krijgt het idee dat ze bloed nodig heeft om jong te blijven en had het op Laurie's kinderen gemunt. Ook Agrippina is plots verdwenen. De bewoners van het huis hebben het door en daarom sluiten ze Max met een smoesje op in de kelder. Laurie krijgt door dit alles de slappe lach. Ondertussen gaan Ebbe, Biba en Lupo naar het bos om Agrippina te zoeken. Die is ondertussen alweer terug en ligt in bed, omdat ze alles wazig ziet en in de verkeerde kleuren. Als Laurie weer wat bijgekomen is gaat ze ook naar buiten, ze gaat Lupo en haar kinderen zoeken, maar ze loopt verkeerd en verdwaald. Ondertussen zit Wibbe opgesloten op zolder, omdat hij ingreep in het ritueel van Ebbe en Biba tijdens de festiviteiten voor Sterre. Nu kom je erachter dat Wibbe de observerend arts is die zich voordoet als psychiatrisch patiënt. Wanneer hij een radioberichtje krijgt dat iemand bij de dichtstbijzijnde inrichting een melding had gedaan dat er een hele aparte vrouw rondliep. Dus Wibbe beukt zich door de deur heen en kijkt op Agrippina's kamer. Die ligt daar met hevige koorts te ijlen.

Ondertussen is Laurie bij een groot hek aangekomen. Het blijkt de poort van een psychiatrische inrichting te zijn. Omdat Laurie zo in de war is, denken de doktoren daar dat ze hulp nodig heeft en ze willen haar al bijna platspuiten als Wibbe op zijn motor arriveert met Agrippina in de zijspan. Agrippina leidt aan de gevolgen van haar hersentumor. Hij legt haar uit hoe alles werkelijk zit, dat het een soort project is en dat hij de opzichter is en de rest zijn patiënten zijn. Hierdoor raakt Laurie zo overstuur dat ze haar nu wel moeten platspuiten. Als ze bij komt, zit ze in een dorpje bij een zaakje aan een tafeltje met Max en haar kinderen. Als ze de auto gaan halen vraagt Laurie zich af of alles nu wel echt gebeurd is of dat ze het gedroomd heeft.

Koos ze voor het vasthouden aan de echtheid van haar bestaan, dan had ook haar nachtmerrie werkelijk plaatsgevonden. Koos ze voor het fictief verklaren van haar herinnering aan de nacht, dan verklaarde ze haar hele leven tot een loze illusie Het was de vraag met welke leugen ze liever wilde leven.





Verdieping



a. tijd en ruimte

 Verteltijd

25 uur

 Vertelde tijd

één dag en één nacht

 Chronologie

Het verhaal is niet chronologisch. Het zit vol met flashbacks waarin je meer te weten komt over de hoofdpersonen. De schrijver verplaatst je in tijd en ruimte. In het begin lees je twee verhalen door elkaar: je leest hoe Max en Laurie in het water terechtkomen en het kleine meisje volgen naar huis. Daarnaast lees je hoe iedereen in het huis wakker wordt en zich voorbereid op het feest van Sterre. We lezen de handelingen van voor het ongeluk die zich afspelen in het huis, tegelijk met het gebeuren van het ongeluk.

Het verhaal begint in een medias res. Het begint midden in een gebeurtenis. Het gezin is al uit de bocht gevlogen als het verhaal begint. De eerste zin is ‘’ Al voordat hun auto op de dijk uit de bocht vloog en in het water belandde, voelden Max en Laurie zich bedrukt.’’ Later kom je erachter waarom ze zich bedrukt voelden en waarom ze in de auto zaten. Je vindt een vooruitwijzing op bladzijde 40: ‘’ er konden allerlei ongelukken gebeuren, dacht Lupo. Had hij er wel aan gedacht om de kinderen een blik mee te geven om te hozen?’’

Het speelt zich in ieder geval na 1945 af. Er waren al auto’s, zenders en ovens. Waarschijnlijk de jaren tachtig/ negentig. Er wordt geen jaartal genoemd.

 Einde

Het is een open einde. Je blijft met vragen zitten zoals; waar kiest Laurie voor? En wat gebeurt er met de bewoners van het fasehuis?



 Topografische en klimatologische omstandigheden

De belangrijkste plaats is het fasehuis en zijn omgeving. Het totale isolement van de bewoners komt duidelijk naar voren. Het huis is erg afgelegen, het dichtstbijzijnde dorp ligt kilometers verderop. Ook is het huis weggestopt achter bomen, een dichtbegroeide oprijlaan, de dijk en de rivier. In de buurt van het huis liggen moerassen bossen het ‘kikkereiland’ en de rivier.

Het speelt zich af in de zomer en het is heel heet. Als de nacht valt gaat het vreselijk onweren en regenen.

b. Perspectief

In het verhaal is sprake van een auctoriale verteller. De verteller weet alles van alle personages en neemt je ook regelmatig mee naar het verleden waarin uitleg wordt gegeven. Verder kent de verteller ook de gedachten van alle personages. De verteller weet zelfs meer dan de personage zelf: bladzijde 24: ‘’ onkundig van het feit dat haar wens bezig was in vervulling te gaan, bakte Agrippina een taart.

c. Spanning

Er zit nauwelijks spanning in het verhaal. Je wordt soms wel nieuwsgierig gemaakt, maar ik kan niet zeggen dat het nou echt spannend was.



d. Thema en Motieven

Het thema is hoe buitenstaanders in aanraking komen met ‘normale’ mensen. Omdat het niet duidelijk is wie er normaal is en wie er gek is moet je dat zelf bepalen. De buitenstaanders komen onverwacht in aanraking met normale mensen en dat zorgt ervoor dat het leven van beide behoorlijk in de war raakt. Dit heeft grote gevolgen voor beide groepen. Ze komen erachter dat het ook anders kan.



Er zijn verschillende motieven. Een van de belangrijkste is liefde. Lupo heeft een liefdesbrievenfabriek, Agrippina heeft maar een liefde gehad en zij vindt nu liefde bij de hond, Evertje Polder. Lupo wil met zijn liefdesbrievenfabriek iedereen gelukkig maken. Hij voelt zich op de een of andere manier verantwoordelijk voor andere mensen. Lupo probeert ook Laurie en Max gelukkig maken door een liefdesbrief te schrijven en die in Max’ jas te stoppen.

Lupo pleegde euthanasie bij Evertje Polder omdat zij leed, dat deed hij uit liefde. Agrippina en de rest van de familie houden allemaal van elkaar ondanks het feit dat ze verschillend zijn. Sterre heeft zelfmoord gepleegd omdat ze van zichzelf walgde en de andere daar niet mee wilde opzadelen. Daarom besloot ze zelfmoord te plegen. Ze wilde graag dat Ebbe en Biba haar daar mee hielpen. Ebbe en Biba hielpen Sterre omdat ze van haar hielden.

Buitenstaan is ook heel erg belangrijk in dit boek. Je kunt er niet omheen. Op welke manier je het ook ziet er staat altijd wel iemand buiten. Wibbe is eigenlijk een buitenstaander in de familie. De hele familie staat buiten de wereld, die gevuld is met normale mensen. Max en Laurie zijn ook buitenstaanders in de gekke familie, maar wie is er nou eigenlijk gekker? De familie of Max en Laurie die het helemaal verkeerd aanpakken. Ze maken het elkaar onmogelijk om goed met elkaar samen te leven.

Opgesloten zijn en de druk van opgesloten zijn zijn wat minder belangrijk thema’s, maar zeker het vernoemen waard. Denk aan de wetten van Wibbe.



e. Personages



Laurie:

Laurie is een van de hoofdpersonen en een hele belangrijke samen met Agrippina. Zij is de vrouw van Max en de moeder van twee zoons. Ik schat op begin veertig. Laurie is een prima huisvrouw. Ze kan goed wassen en strijken. Laurie is erg ongelukkig omdat Max een vriendin heeft en eet een pond kersenbonbons per dag. Dat is wel een teken van ongeluk. Laurie krijgt al een beetje rimpels en je krijgt een hoop te weten over haar karakter. In het begin vindt Laurie het allemaal maar vreemd, maar na verloop van tijd kan ze toch Agrippina’s familie toch wel begrijpen. Aan het begin van het verhaal is Laurie nog echt zo’n huisvrouw, maar dat verandert na verloop van tijd. Als je in het verhaal vordert wordt Laurie vrijer van Max. Ze gaat verlangen naar Lupo en stelt zelfs voor om te gaan scheiden.





Max:

Max is de man van Laurie. Hij zal ook ongeveer 40 zijn. Max is in mijn ogen een ongelooflijke zak. Hij is ontrouw en wil alleen maar carrière maken. Hij denkt dat ze een gelukkig gezin zijn, maar dat zijn ze dus absoluut niet. Max maakt het zijn vrouw en kinderen zeer moeilijk. Laurie is vreselijk ongelukkig en Max weet dat maar doet er niets aan. Het kan hem simpelweg niks schelen. Zolang ze maar fatsoenlijk lijken.



De oudste en de jongste:

De zoontjes van Max en Laurie zijn behoorlijke pestkoppen. Ze mishandelen Marrie en dat is een ernstige zaak. Het zijn sadistjes, de oudste is de initiatiefnemer en de jongste volgt. Je weet niet veel over de zoontjes van Max en Laurie. Ook hun leeftijd is niet genoemd, ik schat dat ze een jaar of acht en negen zijn.



Agrippina:

Agrippina is volgens mij ook een van de belangrijkere personen in het boek. Ze is een vrouw van in de zeventig en geobsedeerd in jong blijven. Ze heeft een eigen zoon, Lupo. Om jong te blijven drinkt Agrippina vers bloed. Als gezelschap heeft ze Evertje Polder, een oude hond. Agrippina staat graag in het middelpunt, daarom heeft ze Evertje Polder. Die houdt haar gezelschap en luistert geduldig naar haar verhalen. Agrippina is dan ook blij dat er vreemdelingen komen, dan kan ze al haar verhalen aan hen vertellen. Later komt ze erachter dat ze helemaal niet geïnteresseerd zijn in haar verhalen en daar baalt ze ontzettend van. Agrippina heeft één liefde gehad, ze noemde hem de allesplakker. Ze had hem ontmoet toen ze achttien was, hij was zestig. De allesplakker viel dus op jonge meisje en terwijl Agrippina ouder werd ging hij steeds minder voor haar voelen. Hij vond haar niet meer zo mooi als ze was en Agrippina trok zich dat erg aan. Agrippina heeft een hersentumor waardoor ze vaak dingen niet zo ziet als ze zijn. Soms wantrouwt ze haar familie ten onrechte.



Lupo:

Lupo is de zoon van Agrippina. Hij is in de veertig denk ik. Ook is hij bijna kaal. Lupo woont in een caravan naast het huis. Hij schrijft liefdesbrieven in opdracht van anderen, daar houdt hij van. (Zie samenvatting) Lupo wil de mensen om hem heen zo gelukkig mogelijk maken, soms gaat hij daar te ver in. Hij is een beetje het slachtoffer geworden van zijn medelijden. Hij had een hele lelijke vrouw met wie hij een misvormd kind had. Nadat de vrouw overleed aan een ongelukje (verdrinkingdood) Heeft hij de misvormde baby vermoord. Hij heeft dat gedaan voor het geluk van zijn kind, want hij dacht dat zijn kind ongelukkig zou worden.

Biba

Biba is een van de drieling. Ebbe en Sterre zijn haar zusjes. Biba en Ebbe zijn ééneiige zusjes. Ze heeft blond haar en groene ogen. Biba kon doen en zij was diegene die het rustigst was. Ik denk dat de tweeling/drieling een jaar of 16 is.



Ebbe

‘’Ebbe was altijd de jongste en de slimste en de grappigste. Ebbe kon denken en Biba kon doen.’’ Dit citaat zegt al heel veel over Ebbe. Ebbe had altijd een grote mond en drukte zich soms best lomp uit.







Sterre

Sterre heeft zelfmoord gepleegd en ik denk dat er genoeg informatie over haar in de samenvatting staat



Marrie:

Marrie was een vondeling. Eigenlijk had Wibbe haar uit een tehuis voor ouderloze kinderen gehaald, hij vond dat interessant voor zijn project. Marrie is een mongools meisje en vindt de eerste de beste kever net zo aardig als de mensen waarmee ze samenleeft. Ze heeft blonde haren.



Wibbe:

Wibbe werd als een soort klusjesman beschouwt. Wibbe was gelukkig als hij werkte en hij deed alsof hijzelf psychiatrisch patiënt is. Volgens mij doet hij ook alsof hij mensenschuw is. Hij doet zo, omdat hij dan de familie in de gaten kan houden zonder dat ze het merken. Hij is een arts die dit ‘project’ leidt.



f. Titelverklaring

Je kan de titel op drie manieren opvatten:

1 de bewoners van het fase – huis worden door de wereld als buitenstaanders gezien.

2 Max en Laurie zijn buitenstaanders voor elkaar.

3 Max en Laurie + kinderen zijn buitenstaanders voor de bewoners van het fase – huis.





8. Eigen mening



Onderwerp:

Het is een origineel onderwerp dat heel goed gekozen is. Ik vind het vooral goed omdat het een onderwerp is waar normaal niet over gesproken wordt. Veel mensen denken dat ze het goed doen en fatsoenlijk zijn, maar in werkelijkheid maken ze er een rotzooi van. Ik hoop dat veel mensen zijn gaan nadenken over zichzelf en hun omgeving. Het boek heeft mij in ieder geval aan het denken gezet.

Gebeurtenissen:

De gebeurtenissen vind ik niet echt spetterend. Het had wel wat spannender geschreven kunnen worden. Zo nu en dan vond ik het een beetje langzaam gaan. Sommige gebeurtenissen zij mij iets te fictief, maar ik houd ook niet zoveel van fictie. Het wordt iets teveel overdreven. Ook vind ik dat bepaalde elementen een iets te feministische inslag hebben. Je krijgt de indruk dat alle ‘normale’ mannen klootzakken zijn, terwijl dat toch echt wel anders kan.

Personen:

Het is knap geschreven, want iedere personage is onmisbaar in het verhaal. Je kan goed meeleven met iedereen, behalve Max en zijn zoontjes. Ik vind het ook heel goed dat je langzamerhand steeds meer van de geschiedenis van de personages te weten komt.

Opbouw:

De opbouw is goed. Je komt steeds meer te weten van iedereen en het is zo opgebouwd dat je steeds van mening verandert hoe het nu werkelijk in elkaar zit. Het is een goed samenhangen verhaal dat ook redelijk boeiend blijft. Volgens mij moet je als lezer beslissen wat Laurie aan het eind gaat kiezen. Ik zou kiezen voor een illusie, want Lauries leven is een grote puinhoop. Als ze voor de illusie kiest kan ze voor zichzelf opnieuw beginnen.

Taalgebruik:

Het taalgebruik is goed en eenvoudig. Overdaad schaadt zullen we maar zeggen. Ik vind dat heel fijn, want het leest goed door en is begrijpelijk.

Bibliografie:



- Knipselmappen bieb.

- Diepzee leesdossier 1997

- www.scholieren. com

- schrijversnet
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen