Anna Enquist, Het geheim

Beoordeeld door Ornée & Vermeer

Samenvatting van de inhoud

Het boek ‘Het geheim’ gaat over de pianiste Wanda Wiericke. Ze woont in de

bergen en heeft een aantal jaren geleden het pianospelen moeten opgeven vanwege

reumatoïde artritis.


Wanneer het boek begint heeft Wanda net een vleugel gekocht. Terwijl ze aan de ‘vreemde’ in haar huis aan het wennen is, denkt ze terug aan haar leven.

Wanda groeit als kind op met muziek, wat vooral komt door haar moeder, Emma Wiericke, die zangeres is. Als Wanda zes is, wordt haar broertje Frank geboren, na een tijdje blijkt dat hij een mongooltje is. Dit geeft vaak problemen, doordat Frank veel huilt, maar meestal kan Wanda Frank stil krijgen door piano te spelen. Ze heeft dan al een tijdje les van de joodse meneer Max De Leon en dan al blijkt, dat ze een zeer groot talent is. Wanda

bewondert meneer De Leon zeer en ze is dol op zijn lessen. In de oorlog wordt hij echter gedeporteerd en hij keert niet meer terug, hoewel Wanda daarop blijft hopen.


Na de oorlog blijft Wanda piano spelen en ze besluit haar gymnasiumopleiding niet af te maken, maar naar het conservatorium te gaan. Zo krijgt ze steeds minder tijd voor haar

familie en wordt ze een beroemd concertpianiste.


Ondertussen sterft haar vader en krijgt haar moeder een nieuwe vriend, door wie Emma besluit om weer te gaan zingen.


Als ze op een dag bij haar broertje Frank langs gaat in de inrichting, ontmoet ze hier de arts Bouw Kraggenburg. Ze worden verliefd, trouwen en Wanda raakt zwanger, net wanneer ze op het punt staat om op tournee te gaan in Amerika.


Wanda en Bouw zijn het er niet over eens of Wanda door moet gaan met de tournees, maar dan krijgt Wanda een miskraam en stort ze zich helemaal op de muziek. Bouw en Wanda gaan uit elkaar en gaan ieder hun eigen weg. Wanda reist veel om over de hele wereld concerten te geven en komt pas terug wanneer haar moeder op sterven ligt.


Vlak na de dood van haar moeder moet Wanda vanwege haar ziekte (reumatoïde artritis) stoppen met haar carrière en trekt ze zich terug in een dorp bij Ax-les-Thermes in de Pyreneeën om hier oud te worden.

Bouw leest (op hetzelfde tijdstip dat Wanda haar vleugel krijgt) een recensie van een cd van Wanda. Hij besluit Wanda op te zoeken. Ook hij denkt gedurende het boek terug aan het verleden.


Aan het eind van het boek is Bouw aangekomen bij het huis van Wanda en hij hoort haar voor het eerst in jaren weer spelen. Het blijft een open vraag of Bouw naar binnen gaat om Wanda te ontmoeten…

Analyse ‘Het geheim’

De titel

De titel ‘Het geheim’ slaat op het feit dat Wanda’s hele leven uit geheimen bestaat.


Vanaf haar jeugd heeft ze dingen geheim moeten houden. Zo moet Wanda in de oorlog zowel geheim houden dat haar broertje Frank een mongooltje is, alsook dat ze een brief aan meneer De Leon moest brengen waarin een onderduikadres voor hem stond. Ze kwam echter te laat, omdat hij op die dag werd gedeporteerd.


Verder bestaan er nog meer geheimen, zoals het geheim van de perfect gespeelde muziek. Muziek moet namelijk zo gespeeld worden dat het gevoel en de techniek met elkaar in evenwicht zijn.


Een ander geheim is dat wanneer haar moeder op sterven ligt, haar moeder haar doet vermoeden, dat haar vader, Egbert Wiericke, niet haar eigen vader is. Wanda heeft echter niet meer de tijd om hierover met haar moeder te spreken, omdat Emma Wiericke dan sterft. Het lijkt of dit dus een geheim zal blijven, maar via haar tante krijgt ze dan te horen dat niet Egbert Wiericke haar vader is, maar dat meneer De Leon haar vader is. Het echte geheim in dit boek is waarschijnlijk het geheim hoe een mens het beste geluk kan vinden.

Soort boek

Het boek is een psychologische roman, omdat het gaat over de gedachten en gevoelens van Wanda en Bouw. De manier waarop ze denken is zelfs in de schrijfstijl van Anna Enquist terug te vinden; zo wil Wanda haar leven heel gestructureerd leiden. Anna Enquist schrijft daarom ook de gedachten van Anna heel gestructureerd op.

Thema

Het thema is waarschijnlijk welke (juiste) beslissingen men moet nemen om gelukkig te worden. Dus eigenlijk hoe men het geheim van geluk vindt.


Volgens mij draagt het boek de volgende oplossing aan: Je moet je leven voor een gedeelte in de hand hebben en voor een gedeelte moet je je laten leven. Je leefstijl moet, net als

in de muziek, een mengeling zijn van het gebruik van je verstand en het gebruik van je gevoel.

Motieven

-Het aspect uit het boek dat wanneer woorden niet voldoende zijn of geen troost geven, muziek wel toereikend is.


-Wanda staat een paar keer in haar leven voor de keuze tussen muziek of iets anders. Ze blijft muziek toch steeds weer het belangrijkste vinden.


-Wanda heeft gedurende haar hele leven te maken met veel geheimen. Zo is het een geheim dat haar moeder een affaire heeft gehad met meneer De Leon en dat Wanda’s echte vader meneer De Leon is.


-In haar jeugd denkt Wanda dat wanneer haar broertje Frank “Mbwaah” zegt, hij haar bedoelt. Wanneer ze hem na jaren opzoekt in een inrichting en daar piano gaat spelen, gaat Frank onder de piano zitten (iets wat hij ook altijd in zijn jeugd deed) en zegt hij “Mbwaah”. -Wanda’s broertje Frank, die een mongooltje is, huilt heel veel en Wanda is de enige die hem met haar pianospel stil krijgt.


-Wanda ziet bij haar vriendin Joyce hoe ze verandert, doordat ze zwanger is. Wanda heeft het idee dat een kind je leven van je afpakt en de structuur door de war gooit. Wanneer Wanda zelf zwanger wordt, raakt ook haar leven uit het normale ritme. Dit is iets wat ze eigenlijk niet wil.


- Volgens meneer De Leon zul je gedurende je hele leven Bach blijven spelen. Ook Wanda speelt gedurende haar hele leven Bach.


- Wanda heeft een bepaalde band met musicerende mensen. Zij heeft het gevoel dat zij alleen haar goed begrijpen. Zo heeft Wanda een aantal keer een kortstondige affaire met Lucas. Lucas is een cellist met wie ze in een ensemble zit. Vaak treden ze ook met z’n tweeën op en belanden ze aan het eind van de avond bij elkaar in bed.

Opbouw van het boek

In het boek komen veel flashbacks voor en wordt er langzaam naar een climax toegeschreven. Zo komen Bouw en Anna steeds dichter bij elkaar in de buurt. Een andere climax is de vraag of Anna op de vleugel gaat spelen. Dit doet ze uiteindelijk ook.

Personages

-Wanda Wiericke is de hoofdpersoon. Ze is een vrouw die niet snel haar gevoelens uit. Voor haar betekent muziek alles en hiermee weet ze zowel zich te uiten als dingen met muziek te verdringen. Ze wil graag in alles een structuur aanbrengen. Ze begint hiermee in de muziek die ze speelt, maar ze voert dit ook door in haar leven. Ze vindt het zelfs beangstigend als van die structuur wordt afgeweken, wat gebeurt als ze in verwachting

raakt.


- Bouw Kraggenburg is de ex-man van Wanda. Hij geeft zijn gevoelens juist wel weer en hij is heel bezorgd. Dit uit zich vooral wanneer Wanda zwanger is. Ook is Bouw jaloers op de muziek ,omdat hij Wanda niet helemaal kan begrijpen, omdat ze niet alles aan hem vertelt.

Ze uit zich wel in de muziek.


- Emma Wiericke is de moeder van Wanda. Zij is operette-zangeres. Zij steunt Wanda ook heel erg in haar keuze voor muziek. Na de geboorte van Frank voelt Emma zich helemaal

opgeslokt door de aandacht die Frank vraagt. Zodra Frank echter naar een inrichting gaat en haar man is overleden, krijgt ze een nieuwe vriend, waardoor ze weer opfleurt.


-Egbert Wiericke is Wanda’s vader. Hij is een stugge man, die het beste met z’n gezin voor heeft. Hij is het echter niet eens met het feit dat Wanda zoveel musiceert en zelfs haar gymnasiumopleiding voor de muziek opgeeft. Wanneer Wanda beroemd is, is hij wel heel trots op haar.


-Meneer De Leon is een joodse pianist die Wanda muziekles geeft. Hij ziet al snel wat voor een groot talent Wanda heeft en hij weet haar op de juiste wijze te stimuleren in de ontwikkeling van haar talent. Wanda is erg dol op hem en kan het niet begrijpen dat hij door de Duitsers wordt meegenomen. Ze blijft zelfs stiekem hopen dat hij op een dag terug zal komen. Meneer De Leon is Wanda’s echte vader.


-Stina is de dienstmeid van het gezin Wiericke. Zij zorgt voor Wanda en omdat Emma het heel druk heeft met Frank, is Stina een soort tweede moeder voor Wanda.


-Joyce is Wanda’s beste vriendin. Met haar kan Wanda goed praten, omdat Joyce ook in de muziekwereld zit en haar beter begrijpt als ze over muziek praat.


-Frank Wiericke is het broertje van Wanda, hij is een mongooltje. Hij kan niet veel meer dan zichzelf slaan. Hij is alleen rustig als Wanda piano speelt; dan gaat hij stil onder

de piano liggen.

Eigen mening

Ik vond het een mooi boek, omdat het heel duidelijk geschreven is. Anna Enquist weet de gevoelens van de personages uit het boek heel goed weer te geven, waardoor je echt met ze

meeleeft. Ook weet Anna Enquist met haar schrijfstijl het karakter van de personages uit het boek heel goed weer te geven. Zo wil Wanda haar leven heel gestructureerd hebben en zo schrijft Anna Enquist dan ook. Dit vind ik heel knap.


Wat het boek ook meeslepend maakt, is het feit dat het boek is opgebouwd uit drie verhaallijnen. Zo is er de verhaallijn van het verleden van Wanda (in de t.t. beschreven), van het heden van Wanda en van het heden van Bouw (in de v.t. beschreven).

• De Tweede Helft
• De Thuiskomst
• De Oversteek
• De Ijsdragers
• Drama