![]() |
Boekverslag : Onbekend/anoniem - Van Den Vos Reynaerde
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2256 woorden. |
1. Zakelijke gegevens Auteur: Het Middelnederlandse Reynaert-verhaal werd naar alle waarschijnlijk-heid tegen het einde van de 12e eeuw geschreven. Uit deze tijd is echter geen handschrift bewaard gebleven. De volledige versie van het verhaal is ons bekend uit twee handschriften. Uit circa 1350 en rond 1400. Het verhaal is waarschijnlijk geschreven door ene Willem en/ of door ene Arnout, maar hierover bestaan enkele theorieën. Deze twee auteurs wa-ren Vlamingen. Titel: Van den vos Reynaerde Uitgever: Taal en teken Plaats van uitgave: Leeuwarden Jaar van uitgave: 1997 (1e druk; 1985) Druk: 5e Aantal blz.: 127 Genre: Middeleeuwse fabel 2. Eerste reactie Motivatie boekkeuze: Ik heb Van den vos Reynaerde gelezen, omdat ik het verhaal al een heel klein beetje kende en omdat mij dat verhaal erg aansprak. Inhoud: Ik vond het verhaal erg grappig en leuk om te lezen. Het was ook niet erg moeilijk om te le-zen. 3. Samenvatting Het hinderde Willem, een van de mogelijke schrijvers, dat Arnout het verhaal over Reynaert niet in de volkstaal had voltooid. Na Franse boeken te hebben geraadpleegd is Willem begon-nen om het boek in het Diets te schrijven. Hij verzoekt de onbeschaafde mensen hem niet te bekritiseren en niet voor onwaar te verklaren, waar ze zelf geen verstand van hebben. Hij doet het op verzoek van een hoofse dame. (Dit is een stuk commentaar voor het uiteindelijke ver-haal.) Het is een Pinksterdag en Nobel (de leeuw), koning van het rijk der dieren, houdt hofdag. Alle dieren verschenen met uitzondering van Reynaert (de vos). Hij had erg veel dingen op zijn geweten waarover de andere dieren hun beklaag deden. Isegrijn (de wolf) was de eerste die zijn beklag deed. Hij beschuldigde Reynaert ervan zijn vrouw te hebben verkracht en daarna zijn kinderen onder te hebben gepist. Daarna klaagde Cortoys (het hondje) dat Reynaert tij-dens een koude winter zijn enige worst gestolen had. Tybeert (de kater) zei dat deze worst door Cortoys van hem gestolen was. Daarna vertelde Pancer (de bever) hoe Reynaert Cuwae-rde tot kapelaan (hulppriester) zou opleiden, maar Reynaert nam Cuwaerde in zijn bek en Pancer had Cuwaerde nog net kunnen redden. Toen Ysegrijn erop aandrong Reynaert ter dood te brengen kwam Grimbeert de das naar vo-ren (Reynaert was zijn oom) en hield een pleidooi. Ysegrijn had volgens hem ook veel foute dingen gedaan en Reynaert was volgens hem kluizenaar geworden. Terwijl Grimbert zijn pleidooi hield naderde een groep kippen met de dode kip Coppe. Cantenleer de haan vertelde hoe schandelijk hij door Reynaert was bedrogen. Reynaert had een list bedacht om zo zijn kippen op te kunnen eten. Nu had Cantecleer door Rynaert nog maar vier van zijn vijftien kinderen over. Na deze aanklachten besloot de koning Reynaert voor het hof te dagen. Er werd een begrafe-nis voor Coppe gehouden. Bruun de beer werd dagvaardiger en moest Reynaert gaan halen op zijn kasteel. Nobel waarschuwde Bruun voor Reynaerts listige streken, en Bruun vertrok. Aangekomen bij het kasteel riep Bruun Reynaert en na een tijdje gaf de vos gehoor. Reynaert zei dat hij niet mee kon, omdat hij te veel honing had gegeten. Hij had berouw en at geen vlees meer maar honing. Reynaert zei dat er nog veel meer van die honing was, waar de beer natuurlijk meteen voor viel. Bruun wilde ook van die honing eten en Reynaert liet hem zien waar de honing was. Volgens Reynaert zat de honing in de met wiggen gespleten eik op het erf van timmerman Lamfroit. Ze gingen naar het erf. Reynaert zei de beer dat hij niet te gulzig moest zijn, maar daar luisterde de beer niet naar. Hij stak zijn hele hoofd en zijn voorpoten in de boom. Vervolgens verwijderde Reynaert de wiggen en zat de beer klem. Toen ontdekte Lamfroit de beer en hij haalde alle dorpelingen erbij. Ze begonnen de beer af te tuigen. Bruun kon zich met veel moeite loskrijgen waarbij hij heel wat vel verloor. Lamfroit gaf de beer zo'n klap met een bijl dat hij met een geweldige sprong vijf vrouwen de rivier in gooide, waaronder de vrouw van de koster. Deze vrouwen moesten worden gered en hierdoor kon de beer zwemmend ontkomen. Vervolgens kroop de beer terug naar het hof. Tybeert de kater was de tweede die de kater moest gaan halen. Tybeert was veel minder sterk dan de beer, maar hij moest het meer van zijn slimheid hebben. Toen Tybeert bij de vos was aangekomen stelde de vos voor om de volgende dag pas te vertrekken, omdat het al donker begon te worden. Hier had de kater niet direct moeite mee, als de vos maar voor een goed avondmaal zorgde. In de schuur van de pastoor zouden veel muizen zijn die de kater lekker vond. Dus besloten ze naar de schuur toe te gaan. Reynaert liet de muis als eerst naar binnen gaan, maar achter het gat in de schuur zat een val die door de zoon van de pastoor was gema-akt. Tybeert kwam in een strik en maakte zo'n lawaai dat de bewoners van het huis wakker werden en de kat te lijf gingen. Tybeert wist te ontkomen aan de dood door de pastoor zijn geslachtsdelen te verwonden. En de kater ging vervolgens verwond terug naar de koning. Alleen Grimbert, die vertrouwen in Reynaert had, was nu nog bereid om de vos te gaan halen. En het lukte hem om Reynaert, die afscheid van vrouw en kinderen nam, mee naar het hof te krijgen. Tijdens de reis biechtte Reynaert zijn gemene streken op en toonde berouw. Grimbert sloeg Reynaert onderweg nog met een tak als boetedoening. Toen Grimbert en Reynaert langs een klooster met veel kippen kwamen had Grimbert nog de grootste moeite om Reynaert van een nieuwe slechte daad af te houden. Toen Reynaert bij het hof was aangekomen deden nog vele dieren hun beklag. Reynaert ver-telde de koning nog dat er geen trouwere dieren waren dan vossen. Maar dat mocht voor de vos niet baten, omdat hij toch tot de galg werd veroordeeld. Reynaert beste vrienden en fami-lieleden wilden de terechtstelling niet zien en vertrokken. De galg werd door Ysegrijn Bruun en Tybeert in gereedheid gebracht. Toen werd door Reynaert een biecht gehouden waarbij hij zichzelf beklaagde. En Reynaert ging de koning vertellen over een aanslag, die Bruun Ysegrijn en Tybeert op de koning beraamd zouden hebben. De aanslag moest worden betaald volgens Reynaert van een schat van koning Hermelike die Reynaerts vader had gevonden. Maar hier had Reynaert een stokje voor gestoken door de schat ergens anders te begraven. De koning wilde meer weten over de schat. Reynaert vertelde waar de schat zou zijn begraven en de koning schold Reynaert zijn straf kwijt. Ysegrijn en Bruun werden gevangen genomen. Reynaert wilde boeten voor zijn daden en wilde daarom naar Rome gaan. Als hij terug kwam zou hij met de koning Nobel naar de schat gaan. Hij zou de huid van Bruun gebruiken als pel-grimstas. Cuwaerde en Belijn zouden met hem mee gaan. De volgende dag gingen Cuwaerde en Belijn mee naar Reynaert zijn Kasteel. Reynaert lokte Cuwaerde mee naar binnen en at hem op. Tegen Belijn, die buiten had staan wachten, vertelde Reynaert dat hij hem een brief voor de koning zou meegeven. Reynaert deed de kop van Cu-waerde in de pelgrimstas en zei tegen Belijn dat in de tas de brief zat die hij naar de koning moest brengen. Hij zei tegen Belijn dat hij alvast moest gaan en dat Cuwaerde hem na een tijdje zou volgen. Toen belijn bij de koning kwam en ze er achter kwamen hoe het werkelijk in elkaar zat, werd de koning ontzettend kwaad en verklaarde Reynaert, die met vrouw en kinderen was gevlucht, en Belijn vogelvrij. 4. Titelbesprekining De titel is: "Van den vos Reynaerde" De vos Reynaert is de hoofdpersoon in dit boek. Daarom heet het boek zo. 5. Belangrijkste personages De belangrijkste persoon in het verhaal is Reynaert. Hij is een sluwe, zelfverzekerde, gewe-tensloze en vindingrijke vos. Hij heeft wel eergevoel, want hij herstelt de eer van zijn familie. Hij is rijk maar is als kluizenaar gaan leven. Hij wreekt zich op de hypocriete maatschappij. 6. Thematiek Het thema in het boek is vooral bedrog, hebzucht en gulzigheid. Zo bedriegt Reynaert con-stant iedereen en denken de dieren bijna alleen aan zichzelf, waardoor ze telkens weer door Reynaert in de problemen komen. Ook worden lichtgelovigheid en de drie standen belachelijk gemaakt. Zo worden bij de getrouwde dominee zijn geslachtsdelen afgebeten en is Reynaert de koning te slim af. 7. Structuur Het verhaal speelt zich af in de middeleeuwen. Het verhaal is in de 13e eeuw geschreven. Het verhaal speelt zich af in de bossen van Frankrijk, in de buurt van Montpellier. Het is niet helemaal duidelijk hoeveel tijd het verhaal in beslag neemt. Waarschijnlijk onge-veer een maand. Het verhaal wordt verteld door een alwetend persoon. Deze lijdt je door het verhaal. Het verhaal is in nette taal geschreven. Het is wel de vertaling van het oud Nederlands. 8. Beoordeling Ik vond het een erg grappig, veelbetekenend en redelijk spannend verhaal. Het werd niet langdradig verteld waardoor het geen seconde verveelde. Eigenlijk spreekt heel het verhaal me wel aan, omdat Reynaert voortdurend anderen voor de gek houdt. Dit vond ik erg leuk om te lezen. Soms vond ik het taalgebruik toch een beetje moeilijk en een beetje te deftig. Maar dat maakte het verhaal niet minder leuk. In het verhaal dat over de dierenwereld gaat zitten allemaal elementen verwerkt die betrekking hebben tot de dierenwereld. Hierdoor herken je een heleboel dingen en vooral eigenschappen van de personen. Hierdoor leer je toch een hele-boel over de mens zelf. Door het verhaal word je wel met je neus op de feiten gedrukt. Het is leuk om deze dingen te herkennen. Ik vond het boek dus erg leuk om te lezen en ik zou het anderen zeker aanraden ook te gaan lezen. 9. Plaats in de literatuurgeschiedenis Van den vos Reynaerde is een middennederlands dierenepos van 3469 versregels. Waarschi-jnlijk is Van den vos Reynaerde (Reinaert I) eind 13de eeuw geschreven door Willem die zich in de eerste regel van het verhaal ook voorstelt met 'Willem die madocke makede'. Van den vos Reynaerde wordt ook wel Reinaert I genoemd ter onderscheiding van Reynaerts historie, die ook wel Reinaert II wordt genoemd. Reynaerts historie bestaat uit een bewerking van Re-inaert I en een zelfstandig vervolg, en is eind 14de eeuw geschreven. Een bewerking is een veranderde weergave van het oorspronkelijke verhaal. Bij de bewerking is meestal een andere schrijver de schrijver dan de oorspronkelijke schrijver van het oorspronkelijke verhaal. Zoals al eerder gezegd is is Van den vos Reynaerde een dierenepos. Voordat we het begrip dierenepos verder toelichten, moeten we eerst gaan kijken naar het bredere begrip 'het dieren-verhaal'. Het dierenverhaal heeft als hoofdkarakters van het boek dieren in plaats van, het meest gebruikelijke, de mensen. Deze dieren hebben vaak een betekenis. Veel gedragingen van dieren vertonen gelijkenissen ten opzichte van menselijke gedragingen. De menselijke deugden en ondeugden vinden hun weerspiegeling in de raseigenschappen van bepaalde dier-soorten. Een vos is bijvoorbeeld listig en sluw, dus met de vos kan een listig persoon worden uitgebeeld. Door middel van het dierenverhaal kunnen we het menselijk handelen analyseren. In het dier-enverhaal kunnen we weer meerdere soorten onderscheiden zoals de dierenfabel en het diere-nepos. Het dierenfabel heeft een meer opvoedende of hekelende bedoeling voor de mensen-maatschappij. Het woord epos is gebruikelijk voor een groot verhaal over menselijke en bo-venmenselijke heldendaden. Het dierenepos kende haar groei in de 12de en 13de eeuw, en was breder van opzet en meer satirisch dan zijn voorloper de dierenfabel. De herkomst van het Reynaert verhaal Van den vos Reynaerde is een klassiek werk uit onze literatuur. Het handschrift is door F.D.Gräter in Comburg (Zuid-Duitsland) ontdekt. F.D.Gräter gaf het verhaal in 1812 uit, maar Gräter had het verhaal aangepast en gemoderniseerd. Het was een middeleeuwse proza bew-erking geworden. Later werden er nog meer versies en fragmenten van het Reynaert verhaal ontdekt. Sinds 1806 ontstonden er door allerlei Reynaert onderzoekers vele bewerkingen van het Reynaert verhaal, iedere onderzoeker gaf aan de verschillende facetten van het verhaal dan ook zijn eigen interpretaties. Jacob Grimm maakte in 1834 zijn bewerking van Van den vos Reynaerde genaamd Reinhart Fuchs. Hij was de eerste die zich serieus bezighield in zijn inleiding over waar het oor-spronkelijke verhaal vandaan zou komen. Hij beweerde dat het dierenepos was ontstaan uit de Germaanse volkspoëzie. Het zou toen mondeling zijn overgeleverd en met de Franken mee-gekomen naar Noord-Frankrijk. Daar zou de tekst in verschillende takken van Roman de Re-nard zijn vastgelegd. Roman de Renart is een verzameling Franse vosseverhalen. Het is in de 12de eeuw door Per-rout de Saint Cloude geschreven. Het eerste verhaal van Roman de Renart heet 'Le Plaid' (de rechtszitting) en komt voor grote delen overeen met van den vos Reynaerde. Deze visie van Grimm was voor een lange tijd de heersende opvatting. Men gaat er nu ook vanuit dat het Reynaert verhaal is gebaseerd op het eerste van de achtentwintig verhalen van Roman de Renart. Maar deze visie werd juist weer bestreden door Lucien Foulet. Hij stelde dat het dierenepos het werk was van schrijvers die hun bronnen hadden in de schriftelijk overgeleverde Latijnse teksten die teruggingen tot in de klassieke oudheid. Deze teksten waren door geleerde latijn schrijvende auteurs in de Middeleeuwen bewaard en naverteld. Het volk waardeerde de ver-halen waardoor ze bleven bestaan . De namen uit het verhaal waren gewone veel voorko-mende namen die door niemand begrepen werden. Sindsdien is het een strijd geweest of het verhaal autochtoon was of een erfenis uit de klas-sieke oudheid. Nu gaat men er algemeen vanuit dat het werk teruggaat op beiden. De bronnen van deze dichtsoort zijn de overgeleverde Latijnse fabels uit de klassieke oudheid, die in de mid-deleeuwen als antiek erfgoed in de Latijnse vertalingen van Avianus en Phaedrus verspreid waren, en de dierensproken, die in alle Europese landen, ook in de Germaanse gebieden, on-der het volk mondgemeen waren, zoals Roman de Renart. |
Andere boeken van deze auteur: |
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen |