Boekverslag : Boudewijn Büch - De Kleine Blonde Dood
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1308 woorden.

Boudewijn Büch - De kleine blonde dood

Beoordeeld door Ornée & Vermeer



Samenvatting van de inhoud:



Titelverklaring:



De verklaring vinden we op baldzijde 157. Mieke drinkt veel en Boudewijn is bang dat ze een ongeluk krijgt. ‘En dan is die kleine blonde dood’. Mieke vindt dit een goede boektitel.



Samenvatting:



Het boek is geschreven in de ikvorm en de ikfiguur heet Boudewijn Büch. In de samenvatting noem ik hem B. Het boek is opgebouwd uit negentien korte hoofdstukken.



In het eerste hoofdstuk gaat B, die bij zijn ouders in Wassenaar woont, op schoolreisje naar een speeltuin ergens bij Nijmegen. De leerlingen mogen ook een paar stappen op Duitse bodem zetten. B mag van zijn vader echter beslist niet in Duitsland komen. Als hij voor zijn vader een vlinder wil vangen, komt hij in verboden gebied. Twee grenswachten houden hem aan en brengen hem naar de bus. Als zijn vader het verhaal hoort, wordt hij woedend en trapt de vlinder kapot (‘ik wil geen Duitse vlinders’). Hij is namelijk van joodse afkomst en vóór de Tweede Wereldoorlog uit Duitsland naar Nederland gevlucht. Tijdens de oorlog heeft hij een heldenrol vervuld, waarvoor hij onderscheidingen heeft gekregen. Wat hij precies gedaan heeft, wordt niet duidelijk. Na de oorlog is hij zich erg vreemd gaan gedragen. Zijn gedrag vertoont een sterk gespleten karakter: aan de ene kant is hij op een overdreven manier anti-Duits, aan de andere kant heeft hij een voorkeur voor hard en militaristisch optreden. Hij vereert koningin Juliana, maar op Prinsjesdag valt hij schreeuwend de gouden koets aan. De politie houdt hem een poosje vast.

De moeder van B is van Italiaanse afkomst. Als haar man in woede uitbarst, tracht zij hem te kalmeren en ruimt na afloop de rommel weer op. Haar pogingen nog wat gezelligheid en warmte in huis te brengen, mislukken meestal door het onvoorspelbare en eigenzinnige gedrag van haar man.



De houding van B ten opzichte van zijn vader is tweeslachtig. Hij heeft bewondering voor zijn stoere optreden, maar begrijpt niets van zijn gewelddadigheden. Het gaat er soms vreemd aan toe in huize Büch. Moeder wil niet dat er televisie in huis komt. Ze is bang dat haar man naar series over oorlog zal kijken, waar hij niet tegen kan. Af en toe gaat hij op reis zonder te zeggen waarheen. Als hij op een keer terugkomt van een reis naar Mexico, merkt hij dat er iemand in zijn geheime kast is geweest. Een broertje van B heeft er gruwelijke foto’s gezien van mensen in concentratiekampen. Vader barst uit in woede, trapt en slaat zijn zoontje en vernielt de huisraad.



Zijn optreden als (onder)hoofd van de reservepolitie is ook erg tweeslachtig. Zijn verscheurdheid blijkt uit zijn zeer strenge optreden tegenover Duitse toeristen enerzijds en zijn fanatisme wat betreft het marcheren anderzijds. Als hij zich op Koninginnedag erg overdreven gedraagt, besteedt de plaatselijke pers daar aandacht aan. Hierin ziet hij aanleiding zijn onderscheidingen aan de burgemeester terug te sturen. Ook in het Legermuseum misdraagt hij zich, hij vernielt een pop en moet de schade vergoeden.



B krijgt door de problemen thuis zenuwtoevallen en wordt gedurende bijna een jaar naar een inrichting in Brabant gestuurd. Het is voor hem een afschuwelijke tijd. Het meest vernederende van de inrichting is het leesverbod. Als hij weer thuiskomt, is hij erg ziek, hij heeft buikvliesontsteking. Hij raakt in coma en een paar weken later ontwaakt hij. Van zijn vader krijgt hij de mooiste medaille, een speelgoedbulldozer en veel boeken. Omdat hij zelf niet lezen kan, leest zijn vader hem voor. Na een jaar mag hij het ziekenhuis verlaten. Als hij thuiskomt, zingt de hele lagere school hem toe. Hij krijgt een fiets.



Tijdens een wandeling vertelt zijn vader hem dat hij en zijn vrouw voor de kinderen katholiek zijn geworden. Het geloof dat ze voor de oorlog hadden , was weliswaar een beter geloof, maar ze wilden voorkomen dat de kinderen ooit om hun joodse geloof zouden worden vervolgd.



Als een van zijn zoons kikkers wil opblazen, wordt de vader woedend. Hij leest zijn kinderen voor uit het boek “Wissenschaft ohne Menschlichkeit”, een verslag van de medische experimenten die de nazi’s uitvoerden – vooral op joden. Onkel Jobab, die de week daarop komt logeren, is één van de slachtoffers. Hij is ‘gek in zijn hoofd’.



Als zijn ouders al geruime tijd gescheiden zijn, krijgt B een brief van zijn moeder met ingesloten een kopie van een rouwkaart: zijn vader is gestorven. Ondanks alle narigheid die er geweest is, grijpt het overlijden van zijn vader hem erg aan. Twee weken na dit overlijden krijgt B een brief van zijn vader, twintig met de hand geschreven vellen. Slechts de laatste zinnen typt hij over, de rest verbrandt hij. De brief wordt een obsessie voor B (‘de grootste kwelling die mijn vader mij had aangedaan’). Later verneemt hij van de dokter dat zijn vader zelf een eind heeft gemaakt aan zijn leven.



Voordat zijn vader stierf, heeft B hem en zijn vijfde vrouw, de achttienjarige Deense Astrid Nisgren, nog één keer bezocht. B wil een maandelijkse studietoelage van zijn vader en vertelt dat een vrouw van hem in verwachting is en dat hij homoseksueel is. Ook biecht hij op dat hij hasj gebruikt en een agent heeft getrapt. Zijn vader trekt wit weg. Astrid wordt woedend en slaat hem. Als hij weggaat, krijgt hij vijfentwintig gulden van zijn vader.



Het tweede deel gaat over Micky, het zoontje van B en zijn vroegere lerares Mieke, die veertien jaar ouder is. Omdat Mieke aan de drank is, zorgt B voor Micky. Hij woont met Fleurette, haar dochter en Micky in één huis. Kort nadat Fleurette en haar dochter B’s huis hebben verlaten, gaat B voor enige tijd met vrienden naar Parijs. Micky logeert bij Gerda, de beste vriendin van Mieke. B zegt Gerda nadrukkelijk dat zij Micky niet aan Mieke mee mag geven.



Als B uit Parijs terugkomt, blijkt Micky in het ziekenhuis te liggen, hij ligt in coma. Mieke had hem toch meegenomen. Bij haar thuis is hij van de portiektrap gevallen. B gaat eerst naar Mieke en daarna naar het ziekenhuis. De dokter vertelt dat de val het gevolg is van een gezwel in de hersens dat plotseling is ‘geknapt’. Micky is klinisch dood. B staat voor een moeilijke beslissing, maar besluit de dokter toch toestemming te geven de behandeling te staken. B blijft intens bedroefd achter (‘het leed kreeg dimensies waarover ik nooit heb kunnen schrijven’).

Micky hield van The Rolling Stones. Boven zijn bed hing een affiche van Mick Jagger. Het stoffelijk overschot van Micky wordt gecremeerd. B heeft hier bewust voor gekozen, er mag geen spoor van Micky op aarde blijven bestaan. Hiermee wil hij zichzelf straffen.



B is de enige die bij de crematie aanwezig is. Van The Rolling Stones wordt het nummer ‘Out of time’ gedraaid.

Zes jaar na de crematie bezoekt B voor de krant een open dag van het crematorium. Nadat de reportage in de krant heeft gestaan, krijgt B van de directeur van het crematorium een boze brief. Nu overvalt hem een groot verdriet. Micky’s micrografie mislukt. Als hij iemand hoort zeggen ‘rouw verjaart niet’, weet hij dat hij het verhaal kan schrijven.



In het laatste hoofdstuk vertelt B enige herinneringen, ‘niet groter dan postzegels die ik koester’, herinneringen aan zijn vader én aan zijn zoontje. Opvallend zijn de parallellen, zoals bijvoorbeeld het kapotje op het strand.



Personages:



De vader en de zoon worden zeer goed gekarakteriseerd door de auteur (round characters). De vader, Rainer Büch, is van joodse afkomst. In 1937 is hij uit Duitsland naar Nederland gevlucht. In de oorlog heeft hij in het verzet gezeten en na de bevrijding kreeg hij een onderscheiding voor zijn heldhaftig optreden. Een oorlogstrauma bezorgt hem grote psychische problemen. Typisch is zijn verscheurdheid. Enerzijds heeft hij een grote hekel aan Duitsland en de Duitsers, anderzijds heeft hij een sterke hang naar militaristisch optreden. Dit bezorgt hem tal van conflicten, zowel in als buiten zijn gezin. Hij is erg onevenwichtig.
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen