Boekverslag : Leon De Winter - Serenade
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1267 woorden.

Titelverklaring


De auteur draagt het boek op aan zijn overleden moeder. Het werk is eigenlijk een serenade voor haar. In het boek wordt beschreven hoe de hoofdpersoon zich op de muziek stort en een muziekstuk componeert ter nagedachtenis aan zijn moeder. Hij noemt dit Serenade no.1.

Over de auteur


Leon de Winter wordt op 24 februari 1954 in 's Hertogenbosch geboren als zoon van orthodox-joodse ouders, maar hij groeit op in een niet-joodse omgeving. Hij bezoekt in zijn geboorteplaats het gymnasium en in Waalwijk het gereformeerde Willem van Oranje College. Een jaar voor hij zijn diploma haalt, wordt zijn novelle Revolutie bekroond met de ontmoetingsprijs van de Stichting Literaire Dagen (1973). In 1974 verhuist hij naar Amsterdam en gaat aan de Nederlandse Filmacademie studeren. Uit ongenoegen met het onderwijsniveau geeft hij met enkele anderen een zwartboek over de opleiding uit. Zijn debuut Over de leegte in de wereld verschijnt in 1976; het is een bundel met door Kafka geïnspireerde verhalen. In 1978 verlaat hij samen met Seegers en Van de Velde de academie zonder het diploma te hebben behaald. Een jaar daarop verschijnt de eerste speelfilm van het drietal: De verwording van Herman Dürer. In de volgende jaren maakt het trio enkele films voor de televisie, en in 1981 verschijnt de tweede speelfilm, De afstand.



Voor zijn romandebuut De (ver)wording van Herman Dürer, gebaseerd op het filmidee, krijgt De Winter de Reina Prinsen Geerligsprijs. Van 1978 tot 1982 is Leon de Winter als recensent verbonden aan Vrij Nederland; daarna is zijn medewerking aan dit blad, zowel als vanaf '82 aan De Volkskrant, incidenteel. Naast La place de la Bastille is ook Zoeken naar Eileen W., beide verfilmd, een bekend werk van De Winter. Uit 1990 dateert Hoffmans honger, een televisieserie voor de VPRO, door hemzelf geregisseerd. In 1991 verschijnt Supertex, en zijn laatstverschenen roman tot op heden is De hemel van Hollywood uit 1997.



De angst voor de leegte vormt het centrale thema in het werk van De Winter. Wel hanteert hij het principe van de hoop. De zoektochten van de personages naar hun (meestal joodse) identiteit hebben tot doel het verleden te ordenen en te corrigeren, zodat er weer toekomst is.

Literaire stroming


Moderne Nederlandse literatuur.

Genre


Novelle.

Samenvatting


Ben Weiss, een joodse componist, krijgt van de artsen van zijn moeder het bericht, dat zij niet lang meer te leven heeft. Zij lijdt aan kanker. Ben besluit het zijn moeder, Anneke, niet te vertellen. Hij denkt dat zij dan niet meer van haar leven zal kunnen genieten. Ze is namelijk op haar 74e nog steeds een levenslustige vrouw. Zij is trots op haar enige zoon en belt hem elke dag op om allerlei kleinigheden te bespreken. Ben ergert zich daar eigenlijk aan.



Na de dood van haar man, is ze reizen gaan maken. Ook heeft ze een man leren kennen, met wie ze sinds een paar maanden een relatie heeft. Het lijkt erop dat ze op deze Fred Bachman verliefd is en een nieuw leven met hem wil beginnen. Toch is ze op een dag verdwenen. Ben neemt aan dat zij weer eens op reis is, maar hij krijgt niet het gewoonlijke telefoontje vanuit haar vakantiebestemming. Fred weet ook niet waar ze is.



Uit de rekening van een reisbureau, die bij de post van Anneke zit, blijkt dat ze een reis heeft geboekt naar Split, in Kroatië. Ze wilde naar Sarajevo, nadat ze het televisieprogramma Nova had gezien. Er vloog echter geen enkele vliegtuigmaatschappij op Sarajevo. Omdat Split hier het dichtst bij in de buurt ligt, heeft ze een reis naar Split geboekt. Ben en Fred reizen samen naar Kroatië. Tijdens hun zoektocht naar Anneke, gaat Fred vreemd. Hij verdedigt zich door te zeggen dat Anneke ook wel buiten haar boekje gaat. Ben hoort dan verhalen over de betaalde liefde, waarvan haar moeder tijdens haar reisjes gebruikmaakte .



Uiteindelijk vinden ze haar, via een vriend van Fred. Ze blijkt voor 175.000 gulden te zijn opgelicht. Een man zou voor wapens voor Sarajevo zorgen, zodat de stad zich zou kunnen verdedigen, maar het wapentransport is nooit aangekomen. Anneke is helemaal van de kaart en gaat met Ben en Fred mee naar Nederland. Daar sterft zij enkele dagen later aan haar ziekte.



Ben en zijn vriendin Inge hebben na de dood van Anneke een gesprek met een psychiater. Deze is gespecialiseerd in oorlogstrauma's en Ben ontdekt dat zijn moeder hem eens heeft bezocht. Uit dit gesprek blijkt, dat Anneke vanwege haar eigen oorlogstrauma plotseling naar het oorlogsgebied is vertrokken om daar een daad te stellen. Ben besluit nu eens een echt muziekstuk te schrijven, ter ere van zijn moeder. De titel luidt: Serenade no.1.









Tijd en tijdvolgorde


Het verhaal speelt zich af in de jaren negentig, tijdens de oorlog in voormalig Joegoslavië. De vertelde tijd is niet precies te bepalen. Wel is duidelijk dat het verhaal begint met het bericht dat Anneke niet lang meer te leven heeft. Het eindigt als zij al een tijdje overleden is. De vertelde tijd is vermoedelijk ongeveer een jaar. Het verhaal wordt verteld in chronologische volgorde. Er zijn wel enkele flash-backs.

Plaats/ruimte


De plaats waar het verhaal zich afspeelt, is Amsterdam. Ook speelt een gedeelte zich in Split, Kroatië, af.

Karakterbeschrijving en -ontwikkeling


Ben Weiss:



Ben is de joodse ik-figuur in het boek. Hij componeert (met succes) reclamedeuntjes en top veertig-muziek. Zijn moeder is erg trots op wat hij doet, maar zelf wil hij eigenlijk wel eens  serieuzer werk schrijven. Zijn vader is al op jonge leeftijd overleden en hij is enig kind. Hij houdt erg veel van zijn moeder, maar ergert zich af en toe aan haar dagelijkse telefoontjes over onbelangrijke zaken. Ben heeft een joods uiterlijk, is van middelbare leeftijd, maar wordt meestal jonger geschat. Hij is een rond karakter



Anneke Weiss-IJsman:  



Anneke is de moeder van Ben. Ze is een 74-jarige weduwe. Anneke is een zeer levenslustige vrouw, nieuwsgierig naar alle dingen om haar heen. Ze gaat altijd heel netjes gekleed en heeft haar haar bruin geverfd. Op latere leeftijd wordt ze verliefd op Fred. Tijdens de reisjes die ze maakt, maakt ze gebruik van betaalde liefde. Anneke heeft kanker, maar weet dat zelf niet. Uit het verhaal blijkt, dat ze een oorlogstrauma heeft, waarover ze nooit praat. Ze is de hoofdfiguur in het boek, een rond karakter.



Fred Bachman:



Fred is de vriend van Anneke. Ook hij is joods en nog zeer vitaal. Hij draagt spijkerbroeken en heeft een staartje. Hij is een vlak karakter.



Inge:



Inge is de vriendin van Ben. Zij is journaliste en heeft een eigen etage, waar ze kan werken, zonder gestoord te worden. Ze is een vlak karakter.


Geloofwaardigheid van het verhaal


...

Thematiek


Oorlog ('de vijftigste mei'):



Anneke heeft een oorlogstrauma uit de Tweede Wereldoorlog. In de periode dat het verhaal speelt, heerst er oorlog in het voormalige Joegoslavië. De onmacht daartegen valt Anneke zwaar. Toch vindt ze, dat je op z'n minst moet proberen iets te doen. Ben, lid van de nieuwe generatie, sluit zich juist af voor deze oorlog. 'De vijftigste mei' staat voor de viering van bevrijdingsdag, vijftig jaar na de Tweede Wereldoorlog. Het boek is namelijk in 1995 als boekenweekgeschenk uitgegeven. Het wordt duidelijk dat de vorige generatie en die van nu heel anders tegen het begrip 'oorlog' aankijken.



Ongeneeslijke ziekte:



Help je mensen door niet te vertellen dat ze ongeneeslijk ziek zijn? En heb je het recht om zoiets belangrijks achter te houden?



Moeder-zoon-relatie:



Ben denkt dat hij zijn moeder door en door kent. Hij ontdekt echter, dat zij enkele dingen voor hem verborgen heeft gehouden. Hij had er geen idee van, dat zij nog zoveel moeite had met haar oorlogsverleden.

Motto


Geen.

Taalgebruik


De Winter hanteert een vlotte stijl. Het verhaal is in eigentijds taalgebruik geschreven.

Opdracht


Serenade is opgedragen aan 'Annie de Winter-Zeldenrust (1910-1994).

Vertelsituatie


Ik-vertelsituatie, Ben is de ik-figuur.

Perspectief


Ik-perspectief.

Verhaalopbouw


Het boek is opgebouwd uit 14 ongenummerde en ongetitelde hoofdstukken.

Eigen mening


...
Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen