Boekverslag : J. Bernlef - Meeuwen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 648 woorden.

Inhoud

De hoofdpersoon in het boek is Arend Wijtman. Hij is 51 jaar oud en werkt als kantoorbediende. Arend lijdt aan keelkanker en kan alleen schriftelijk communiceren met mensen. Hij besluit - in oktober - op vakantie te gaan naar een waddeneiland. (De naam wordt niet genoemd, het zou Schiermonnikoog kunnen zijn of Vlieland omdat er geen auto's mogen rijden).

Een andere belangrijke speler in het boek is Leo Wigman. Leo is een politieman en onderzoekt op het eiland de verdwijning van een 11 jarig meisje.

Arend Wijtman weet dat binnenkort zijn stembanden verwijderd zullen worden. Hij gaat naar een eiland om hieraan te wennen. Ook oefent hij vast voor de situatie waarin hij met niemand zal kunnen praten en daarom schrijft hij alles op in een notitieboekje. (Dus dat is nog niet strikt noodzakelijk, maar dit weten de hotelier en de gasten niet: zij denken dat Arend niet kan spreken, sommigen behandelen hem als iemand die volkomen doof is). Kort nadat Arend op het eiland is aangekomen verdwijnt er een elfjarig meisje. Niemand weet waar ze is gebleven. Leo Wigman, een rechercheur van het vasteland, komt naar het eiland om de zaak te onderzoeken. Leo kan helemaal geen aanwijzingen vinden wie de mogelijke dader zou kunnen zijn en daarom loopt het onderzoek vast. Als Leo weer terug op het vasteland is pleegt Arend zelfmoord. Leo trekt meteen zijn conclusies en gaat op zoek naar het notitieboekje dat Arend altijd bij zich droeg. Als hij het boekje gevonden heeft is het helemaal doorweekt en is er geen letter meer van te lezen. Intussen weet de lezer wel iets meer : hij heeft meegekeken door de ogen van Arend en gezien hoe een man in een bugalow (een makelaar) zich erg verdacht gedroeg terwijl hij kennelijk druk in de weer was met een grote pop.

Maar zelfs de politieman komt er niet toe om deze makelaar aan een heel nauwkeurig onderzoek te onderwerpen, hoewel er ook voor de politie duidelijk redenen zijn om hem te verdenken.

Zodoende blijft de moord onopgelost - eigenlijk ook voor de lezer. Duidelijk is dat voor de politieman Arend de dader is, de lezer weet dat dit niet het geval is.



De titel: de meeuwen komen steeds terug in het verhaal. De symboolwaarde daarvan is het vrije, de zorgeloosheid, ook het isolement.

Een belangrijk gegeven is dat deze roman op een eiland speelt.(Zoals veel andere romans soor Bernlef). Dat onderstreept het isolement waarin Arend verkeert. Dat isolement drijft hem tenslotte in de dood.



Dit is een psychologische roman. Het gegeven van de weglating is iets wat we vaker bij Bernlef tegenkomen. Eigenlijk weet niemand wat er precies is gebeurd, wat er met het vermiste meisje is gebeurd, waar ze is, wie haar mogelijk heeft vermoord.

Wel ziet de lezer vage aan wijzingen waaruit nhij zelf zijn conclusies moet trekken.

Misschien is dit een onbevredigend element in dit boek, maar - in het werkelijke leven is het niet anders: niemand heeft kennis van de complete werkelijkheid.



Titelverklaring

Meeuwen komen in de decorbeschrijving voor, ze onderstrepen het grote isolement, zoals ook het eiland dit doet. De mantelmeeuw die alleen op de golven drijft en die later wordt gedood zou je kunnen vergelijken met Wijtman.



Opbouw

Twintig vrij kleine hoofdstukjes zonder titel



Perspectief

Er is sprake vanb een wisselend perspectief. Hoofdstuk 1-4 worden gezien door de ogen van Wijtman; vanaf hoofdstuk 7 wisselend perspectief bij Wigman en Wijtman. En in het begin van hoofdstuk 17 ligt het perspectief bij Zijlstra en in hoofdstuk 9 en 20 ligt het perspectief bij Wigman.

Het effect van dit wisselend perspectief is dat het langs elkaar heen leven sterk wordt benadrukt.



Zoals hierboven al is opgemerkt is het hoofdmotief het isolement, in dit geval door een ziekte. Maar ook valt op het element spiegelen. Letterlijk: observatie van zichzelf in ruiten, in een spiegel, maar ook in overdrachtelijke zin: zijn situatie inschatten in de wereld.














Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen