Boekverslag : Friedrich Dürrenmat - Der Besuch Der Alten Dame
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1620 woorden.

1. ZAKELIJKE GEGEVENS

Dit boek is geschreven door Friedrich Dürrenmat (1921)



Titel: Der Besuch der alten Dame.



Der Besuch der alten Dame, Diogenes Taschenbuch, Zürich, 1998-5, 155 blz. (1e druk 1955)



Genre: dit boek is een drama en, zoals op de kaft vermeld wordt, een tragische komedie.



2. EERSTE REACTIE



Ik heb dit werk niet zelf gekozen. We gingen met de hele klas en boek lezen en dat was dit boek. Ik vond het werk niet zo leuk, nogal langdradig. Alle dialogen werden precies vermeldt. Het verhaal op zich is best wel interessant, dat een man vermoordt moet worden voordat zijn vroegere minnares geld aan zijn dorpsgenoten zal schenken maar het is in dit boek niet zo leuk verteld.



3. VERDIEPING



Samenvatting.

Het verhaal is verdeeld in 3 aktes.



1e akte:



Het verhaal speelt zich af in Güllen, een arm dorpje in midden-Europa. De mensen in het dorpje wachten op de komst van Claire Zachanassian. Zij is een hele rijke vrouw. Als ze aankomt krijgt ze een warm onthaal. Ze heeft een butler en nog vier andere ‘helpers’ bij. Die avond is er voor haar een feestmaal. Tijdens dit feestmaal houdt ze een toespraak en ze zegt dan dat ze het dorp een miljard zal schenken. Maar onder 1 voorwaarde: in ruil daarvoor wil ze gerechtigheid. Ze wil daarom dat de dorpelingen Alfred Ill vermoorden, haar vroegere minnaar. Ze wil dit omdat hij 40 jaar geleden ontkend heeft de vader van haar kind te zijn. Hij heeft toen de schuld op 2 andere mannen geschoven. Die heeft Claire Zachanassian toen blind gemaakt en gecastreerd en ze werken nu voor haar.



De burgemeester zegt dat ze niet op het voorstel in zullen gaan. Ze zijn liever arm dan dat ze schuldig zijn aan de moord op een vriend. Claire zegt dat ze zal wachten.



2e akte:



In deze akte zit Claire Zachanassian op haar balkon te wachten tot dat Alfred Ill vermoord gaat worden. Ill is in zijn winkel aan het werken. Alle mensen die bij hem komen kopen de duurste dingen van hem, op krediet. Het valt Ill ook op dat alle inwoners nieuwe, gele schoenen dragen, op krediet gekocht. (Dit heeft een symbolische betekenis: geel is de kleur van het verraad.) Ill beseft nu dat hij in gevaar is en hij gaat weg. Als hij op de trein wil stappen houden de andere dorpelingen hem tegen. Ze maken hem wijs dat ze niet willen dat hij weg gaat en dat ze hem niet zullen vermoorden. Hij blijft en terwijl hij de trein weg ziet rijden roept hij: ‘Ik ben verloren’.



3e akte:



In de laatste akte wordt veel over de mogelijke moord op Ill gepraat. Er komen ook nog 2 journalisten in de winkel om hem en zijn familie te interviewen. Daarna komt de burgemeester met een geweer voor Ill, zodat hij zelfmoord kan plegen, maar dat wil Ill niet. Die avond is er een bijeenkomst voor alle dorpelingen. Er zal gestemd worden of Ill vermoord wordt. Bij de vraag wie het geld wil hebben steekt iedereen zijn hand op: Ill wordt dus vermoord. Hij wordt naar de gaskamer gebracht. Als de deur van de gaskamer weer open gaat is Ill dood. Claire Zachanassian geeft de burgemeester dan zijn geld en ze gaat naar huis. Ze neemt Ill’s dode lichaam in een zak mee de trein in.



De verhaaltechniek.

Het boek is het script van het bijbehorende toneelstuk. Er staan precies de dialogen tussen de verschillende personen in. Er staan soms ook delen schuin gedrukt. Dat zijn dan de gedachten en gevoelens van de personen of het is iets wat de schrijver vertelt. Het verhaal speelt zich af in Güllen, een plaatsje ergens in midden-Europa. Opvallend: Güllen is een andere naam voor het Duitse woord jauche, dat mest betekent. Dit heeft waarschijnlijk een symbolische betekenis, dat de naam al duidelijk maakt dat het een arm dorpje is. Er wordt niet echt duidelijk aangegeven wanneer het verhaal zich afspeelt. Dat kan in 1955 zijn, toen het boek is uitgebracht, maar ook eerder of later.



Er zijn in dit verhaal 2 hoofdpersonen: Claire Zachanassian en Alfred Ill. Zij zijn ook de enige 2 die bij de naam genoemd worden. De anderen worden allemaal als bepaalde types voorgesteld: de politie, de burgemeester, de vrouw van Ill enz. Claire Zachanassian is de oude vrouw die het dorp komt bezoeken. Zij heeft de belangrijkste rol. Een andere belangrijke rol is er voor Alfred Ill, hij is de man die vermoord wordt voor het (vele) geld.



In het verhaal komen veel verschillende situaties voor. Er zijn veel situaties waarin Alfred Ill met de andere dorpelingen praat, vooral over de wens van Claire Zachanassian. Een andere situatie die veel voorkomt is dat Claire Zachanassian met haar butler of met andere dorpelingen praat.



Het verhaal wordt niet echt verteld, het is een geschreven toneelstuk. Soms staan er wel schuin gedrukte stukjes. Dat is dan wat de schrijver verteld.



Thematiek.

Het thema van dit boek is wat mensen allemaal doen voor geld. In dit boek plegen de bewoners van het dorpje Güllen een moord voor een hoop geld van een oude vrouw. Typerende tekstgedeelten voor dit thema zijn de gedeelten waarin de dorpelingen praten over Alfred Ill en wanneer ze bespreken of ze de moord zullen gaan plegen.



De titel van dit boek is ‘Der Besuch der alten Dame’. In het boek wordt het dorpje Güllen bezoekt door de oude vrouw Claire Zachanassian. Dat is dus het verband tussen de titel en het boek.



Plaats in de literatuurgeschiedenis

Het boek is voor het eerst in 1955 gepubliceerd.



Het boek is geschreven door Friedrich Dürrenmatt. Hij werd in 1921 geboren in Zwitserland op 5 januari en is op 14 december 1990 in Neuenburg gestorven. Hij studeerde filosofie, theologie en germanistiek. Voordat hij schrijver werd was hij graficus, illustrator en toneelrecensent van ‘Die Weltwoche’. Enkele andere werken van Dürrenmatt zal ik hieronder noemen.



Toneel: o.a. ‘Der Blinde’ (1947), ‘Die Panne’ (1956, hoorspel)



Verhalend proza: o.a. ‘Pilatus’ (1949), ‘Der Verdacht’ (1953)



Essays: ‘Zusammenhänge’ (1976)



Het boek ‘Der Besuch der alten Dame’ is in 1955 uitgegeven. Kenmerken van de literatuur uit deze tijd zijn de ontwikkelingen van verzets- en oorlogsliteratuur en bekentenisromans. Dit werk is dus niet echt typerend voor deze tijd. Dit boek heeft niks met de oorlog te maken en de schrijver legt ook zijn privé-leven niet bloot. Dit boek is wel kenmerkend voor Dürrenmatt. Hij schreef altijd boeken waar vaak een moord in voor kwam of andere ‘enge’ dingen. Dat is in dit boek ook weer het geval.



4. BEOORDELING



De meest aangrijpende gebeurtenis uit dit boek vind ik dat Ill uiteindelijk toch nog vermoord wordt. In heel het boek wordt er over gesproken en er over gedacht of Ill nou wel of niet vermoord zou moeten worden en dan gebeurt het uiteindelijk toch nog. Al zag je het al wel een beetje aan komen. De mensen toch liever geld, ze gingen daarom alles op krediet kopen. Dit vond ik best wel zielig en daarom spreekt deze passage mij ook het sterkst aan. Er komen in dit boek niet echt elementen voor die voor mij een negatieve werking hadden. Ik vond soms alleen al die dialogen nogal saai, te langdradig. Maar voor de rest vond ik niet dat er echt iets negatiefs was.



Ik kan dit boek met de film ‘Der Besuch der alten Dame’ vergelijken. Dit is de film die bij dit boek hoort, het is een toneelstuk. Maar het is natuurlijk nogal logisch dat je die dan met elkaar kan vergelijken. Verder kan ik niet zo snel een vergelijkbare film of vergelijkbaar boek bedenken. Maar je kan dit boek wel een beetje vergelijken met films waarin mensen een moord moeten plegen voor geld, terwijl ze normaal nooit een moord plegen. Maar ik heb eigenlijk nog nooit zo’n boek gelezen of zo’n film gezien. Dus ik kan ook geen goed voorbeeld geven.



Ik vind dit een heel goed thema. Het thema is dat mensen heel veel doen voor geld. Het is niet echt een thema dat je heel vaak tegenkomt. Het gebeurt niet elke dag dat iemand een moord moet plegen voor een hoop geld. Maar toch is het thema wel herkenbaar, het komt wel eens in een film of zo voor. Het thema heeft me niet echt aan het denken gezet. Maar ik dacht wel even: ‘Zo, wat mensen allemaal wel niet kunnen doen voor geld’. Verder heb ik er eigenlijk helemaal niet over nagedacht. Ik vond het taalgebruik in dit boek best wel makkelijk. Het is Duits en dat is het natuurlijk al wel wat moeilijker om te lezen. Maar dit was makkelijk te lezen. Soms stond er wel een woord waar ik de betekenis niet van wist, maar als ik dan verder las kon ik de betekenis wel achterhalen.



EINDOORDEEL:



Ik vond dit boek niet zo leuk. Het thema op zich is heel erg leuk, maar het is hier nogal saai verteld. Ik denk dat als het gewoon in verhaalvorm was verteld, het veel leuker zou zijn. Nu zijn er echt alleen die dialogen en dat is niet zo leuk. Het boek is makkelijk te lezen, geen moeilijke woorden. Dat is ook wel beter, dan hoef je in ieder geval niet zo op de vertaling te letten, dat kan je je beter op de inhoud concentreren. En dan snap je het verhaal weer beter.



Ik zou iemand niet aanraden om dit boek zomaar te gaan lezen. Ik denk niet dat het echt interessant is om dit boek zo maar tussendoor te lezen. Maar ik zou dit boek wel aanraden voor een boekverslag. Het is niet echt een moeilijk boek en daardoor is het weer makkelijk om er een verslag van te maken. Voor een boekverslag is dit boek dus best geschikt, vind ik.



Ik heb over dit boek geen recensies kunnen vinden.



Andere boeken van deze auteur:

Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen