Boekverslag : Marion Bloem - Geen Gewoon Indisch Meisje
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1555 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1555 woorden.
Titel
Geen gewoon Indisch meisje
Auteur
MaRion Bloem
Jaar van uitgave
1983
Samenvatting
Proloog
Hoofdpersonen zijn ik, Sonja, Zon. Het boek gaat over de zoektocht naar identiteit (Indische achtergrond) en de seksualiteit in relatie tot Hollandse en Indische jongens.
I Vader
Vader vraagt aan Zon (ik, Sonja) of zij met haar moeder naar Indonesië wil gaan, een kris en stenen terugbrengen naar haar oom, Oom Ventje. Zon woont samen met Eddie, maar na hun eerste reis naar Indonesië zijn ze van elkaar verwijderd. Zon zit nu bij een vrouwengroep, die door individuele creativiteit een nieuwe kijk op vrouwen wil creëren. Zon maakte tekeningen van vrouwen met gaten, maar ze stopte ermee omdat men haar te individueel vond. Zon krijgt een visioen over haar vader, dat ze met hem danst. Ze is ongerust, gaat naar huis, maar er is niemand. Later wel, maar Zon had thuis niet gehuild, ze gunde haar moeder haar tranen niet.
Deze hoofdlijn wordt onderbroken door fragmenten over Zon/Sonja/ik haar jeugd, en de verdere verwijdering tussen Zon en Sonja, en ook flash-forwards naar de tweede keer Indonesië.
II Moeder
Zon gaat met haar moeder (die ze haat) naar Indonesië, de kris bij haar oom bezorgen. Ze reizen door Indonesië, alles is erg veranderd, tot Zon's verbijstering bemerkt ze dat de Hollandse, katholieke opvoeding haar moeder meer had gevormd dan Indonesië. Zon's gedachten worden steeds chaotischer, de eerste reis had haar sterker vervreemd van de Hollanders, maar ze voelt zich ook niet thuis in Indonesië. Ze zoekt naar de werkelijkheid in het fotoalbum, maar het Indië van haar voorouders is gestorven, of heeft nooit bestaan. Ze vraagt zich af waarom ze nooit met een Indonesische jongen naar bed is geweest, maar ze vindt dat dat in Holland thuishoort. Zon neemt de kris weer mee naar huis, Oom Ventje was er onverschillig over.
Dit 'verslag' van de tweede keer Indonesië wordt onderbroken door fragmenten over de eerste keer Indonesië en de gebeurtenissen erna. Maar ze fantaseert ook over hoe het zou zijn geweest als haar ouders in Indonesië waren gebleven, of als haar vader niet overleden was en wel meeging, de tweede keer.
III Boy
Zon vindt Sonja veel te blank. Sonja vindt Zon onvolwassen. Als Zon thuiskomt is Eddie vertrokken. De kamer is leeg, een kamer met gaten. Sonja spreekt met Boy af, maar de afspraak is vaag en Sonja slentert door de stad. Zon merkt dat het Indische verdwijnt. In het café kijken blanken haar aan, Indische jongens niet. Zon praat met Geronimo, ze is verliefd. Tot een meisje vraagt of ze zijn zus is; dan gaat ze weg. Ze wil niet met iemand van haar eigen ras. Zon komt tot de conclusie dat er geen Indische cultuur is, alleen in haar ouderlijk huis. Ze kan niet voortzetten wat al is gestorven, ze moet haar eigen soort zelf scheppen. Ze gaat naar huis.
Epiloog
Interview met Sonja. Het gaat over Zon, die zelfmoord heeft gepleegd met de kris, Sonja vindt het beter zo.
Thema
Het thema van het boek is de zoektocht van een Indisch meisje naar haar identiteit.
Idee
'Ik' is in elke Indische vrouw die, wel of niet geboren in het land van de wind- en watermolens, op zekere dag ontdekt heeft dat zij de helft van haar achtergrond als cultuur ontkend heeft. Als Indische hoor je nergens helemaal bij, je leeft tussen twee werelden in.
Titelverklaring
Ze verloochent haar achtergrond vaak. Ze ziet zichzelf anders dan andere Indische meisjes. De hoofdpersoon hoort nergens bij, in ieders ogen is ze anders. Ze ziet zichzelf als geen ander gewoon Indisch meisje, want ze vindt dat ze heel erg verschilt van die Indische meisjes.
Motto
Schizofrenie.
- Wanneer komt de tijd dat de Europeaan
de Indonesiër of de Javaan
de Hollander in mij vermoordt of, minder
nog, de Achterhoeker, de Jakartaan?
G.J.Resink (uit Transcultureel, gedichten)
(Tijds)opbouw
Dit boek is niet-chronologisch. De fragmenten tussendoor lopen helemaal door elkaar heen. Ook zijn er flash-forwards naar de tweede reis Indonesië terwijl die nog niet is geweest. Deze opbouw is functioneel, omdat Zon alle stukjes van haar leven verzamelt, Sonja zet ze op een rijtje, ze rangschikt ze. De vertelde tijd is kort, maar de flashbacks gaan ver terug in de tijd. Het boek is grotendeels in de tegenwoordige tijd geschreven. In het boek staat: Gebeurtenissen zijn verleden, maar worden nu zodra ze als verhalen worden neergeschreven. Ook staat ergens dat de schrijfster kiest voor schrijven in de tegenwoordige tijd, maar als het heden haar in de steek laat kan ze vluchten in het verleden en de fantasie. Het boek is dus achteraf geschreven, dat verklaart ook waarom ze over de tweede keer Indonesië kan praten terwijl dat nog niet gebeurd is.
Perspectief
Ik is Zon, ik is Sonja, de hoofdpersoon is Zon/ik/Sonja. Zon/ik/Sonja is één persoon. Dit geeft haar 'schizofrenie' weer. Als de hoofdpersoon het over Indonesië heeft, en dat Indische teveel verdwijnt, dan praat de Zon-kant van ik. Als iemand zich aanpast aan de maatschappij in Holland, is dat de Sonja-kant van ik. Sonja is degene die het boek heeft geschreven. De ik probeert afstand van zichzelf te nemen, om achter haar identiteit te kunnen komen. Dan ziet ze Zon en Sonja, de twee kanten van ik. Dit alles is heel functioneel, want het versterkt de schizofrenie, de zoektocht naar identiteit. Er komen verschillende vertelsituaties voor, alleswetende verteller, met ik in zicht; ik als hoofdpersoon en vanuit Zon, personale perspectief.
Ruimte
Twee ruimten: Nederland en Indonesië. De Indische mensen horen nergens thuis Zon/ik/Sonja voelt zich tussen twee werelden in staan, in beide is ze een vreemde eend in de bijt. Dit versterkt het zoeken naar identiteit weer. Indonesië wordt indirect bekritiseerd, het verwestert teveel. Een vrouw vertelt over de revolutie die er was. Na de revolutie vergaten de mensen die hoge baantjes hadden gekregen hun kleur. Er wordt kritiek op Nederland gegeven, er is veel discriminatie en onbegrip. Het verschil in gewoonten wordt ook mooi uitgewerkt. Een derde ruimte die er is, is nederlands-indië. Dat leeft alleen in de geschiedenislessen en in de fotoalbums en verhalen van haar vader. Het Indië van de Nederlanders leeft alleen in geschiedenisboeken en in bibliotheken. Het Indië van haar voorouders heeft misschien nooit bestaan, of is gestorven waar het geboren is; in hun verhalen.
Symboliek
De kris is het belangrijkste symbool. Hij staat voor de Indische cultuur. Die is alleen gestorven. De kris is nu nog maar nuttig voor één ding: de Indische cultuur in ik doden; dus Zon doden. De pollepels van vroeger staan voor het harde gezag (ze speelt poppenkast met de pollepels om zo in een fantasiewereld te komen), de gouden tand staat voor de spot, en de gaten zijn ook symbolisch. Eigenlijk staan die voor de gaten in haar persoonlijkheid.
Originaliteit
De opbouw van dit boek vind ik heel origineel, Zon verzamelt en Sonja rangschikt de gebeurtenissen. Ook vind ik origineel hoe Zon/Sonja/ik in elkaar zit. In het begin lijken het zusjes, maar het is allemaal dezelfde persoon. Dat vind ik goed in elkaar zitten.
Relevantie
Zie ook de idee. Ik staat dus in feite voor elk Indisch meisje dat er achter komt dat ze de helft van haar achtergrond als cultuur ontkend heeft. Het kan dus van toepassing zijn op heel veel mensen. En aangezien Indonesië een vroegere kolonie was van Nederland, is het waarschijnlijk van toepassing op veel mensen, en niet alleen zulke identiteitszoektochten, maar ook van andere culturen, die mensen kunnen zich hierin herkennen.
Stijl
Dit boek is geschreven in een korte, afstandelijke stijl. Korte, krachtige zinnen. Er komen veel woorden in het Maleis in voor die niet verder worden uitgelegd, ze zijn duidelijk door de context. Dat er Maleis in voorkomt, komt door Zon, en de Indiërs om haar heen (ook als ze in Indonesië zijn).
Eigen oordeel
Ik vond dit een heel mooi boek. Ik vond de opbouw heel mooi in elkaar zitten, dat het achteraf geschreven is. Het is goed dat het perspectief steeds wisselt, want zo zie je goed hoe Zon, Sonja en ik op de verschillende gebeurtenissen verschillend reageren. Ik vind het mooi dat Zon/Sonja/ik het eerst helemaal niet wist, en later erop uit kwam dat Zon vermoord was. Ze heeft haar identiteit gevonden, ik is nu alleen Sonja, en niemand anders. Ik kon me heel goed inleven in dit boek, want het lijkt me verschrikkelijk niet te weten wie je bent, en een hele opluchting als je eruit bent.
Literaire kwaliteit
Ik vond het literair gezien een goed boek. Het verhaal zat goed in elkaar, goed ook hoe de persoonsontwikkeling was. Eerst was er onzekerheid over haar identiteit, en ze kwam er uit. Achteraf kan ze dat pas goed onder woorden brengen, daarom is het ook goed dat Sonja het achteraf heeft geschreven, ze wist dan wat ze waar in haar zoektocht naar identiteit moest plaatsen. Dit boek is heel realistisch, het kan iedereen overkomen die uit een andere cultuur komt. Doordat er in de zinnen vaak Maleisische woorden voorkwamen, werd het gevoel versterkt dat we met een andere cultuur te maken hadden. De beeldspraak en symboliek waren ook op zijn plaats.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen