Boekverslag : Onbekend/anoniem - Een Abelspel Van Lanceloet Van Denemarken
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1735 woorden.


<h3>1. Titelbeschrijving</h3>

Auteur: Onbekend, Er wordt wel gedacht dat enkele (of alle) van de vier bekende Wereldlijke toneelstukken geschreven zijn door dezelfde Brabantse of Vlaamse schrijver.<br />

Vertaler: H. Adema<br />

Titel: Lanseloet van Denemarken<br />

Uitgever vertaling: Taal & Teken, Leeuwarden<br />

Eerste druk vertaling: 1982<br />

Gelezen druk: tweede druk, 1987



<h3>2. Korte inhoud</h3>

De hoofdpersoon in het verhaal is Sanderijn, zij is een 'edele, beschaafde, kuise jonkvrouw,' en zij is in dienst van de moeder van Ridder Lanseloet van Denemarken. Deze Lanseloet is verliefd op Sanderijn, maar de liefde is onmogelijk omdat zij van een te lage afkomst is. Door toedoen van de moeder van Lanseloet gaan Sanderijn en Lanseloet toch met elkaar naar bed. De moeder laat dit toe met de voorwaarde dat Lanseloet later deze woorden tegen Sanderijn spreekt: 'Ik heb genoeg van je Sanderijn, ik ben je nu zat. Ik heb er mijn buik vol van, alsof ik zeven plakken spek had gegeten.'<br />

Lanseloet doet wat zijn moeder hem heeft opgedragen en Sanderijn is diep bedroefd. Zij is haar maagdelijkheid verloren en daarmee haar eer en besluit dan ook om uit Denemarken te vertrekken.<br />

Als Sanderijn in een vreemd land bij een bron staat uit te rusten, komt zij een ridder tegen die op jacht is. Deze ridder is zo onder de indruk van haar schoonheid dat hij meteen met haar wil trouwen, het maakt hem niet uit dat Sanderijn 'onteerd' is.<br />

Ondertussen zit Lanseloet nog steeds in Denemarken en wordt hij gek van liefde en verdriet om Sanderijn. Hij laat zijn kamerheer op zoek gaan naar haar, deze kamerheer vind haar, maar Sanderijn is niet van plan terug te keren naar Denemarken. Zij vraagt de kamerheer om Lanseloet te vertellen dat zij dood is. De kamerheer voert dit verzoek uit en als Lanseloet hoort dat Sanderijn dood is sterft hij zelf van verdriet.



<h3>3. Mijn eigen mening</h3>

Van te voren had ik zoiets van: 'Moet ik ook nog een middeleeuws boek lezen, ongelofelijk saai natuurlijk en het gaat ook nog eens een keer alleen over God, alsof ik niks beters te doen heb.' Ik kwam aan dit idee over middeleeuwse boeken doordat we in de klas 'de reis van Sint Brandaan' behandeld hebben, niet echt een voorbeeld waardoor ik me ongelooflijk ging interesseren in de Middeleeuwse literatuur. Uiteindelijk viel het verhaal heel erg mee, het boek bleek helemaal niet over God of godsdienstigheid te gaan. Toen ik begon met lezen wilde ik na de eerste bladzijde al weten hoe het af zou lopen. Er zat zelfs een moraal in het verhaal wat mij wel aansprak: Iemand die zich hoffelijk en eerlijk gedraagt (de ridder die op jacht was) wordt beloond met de liefde van Sanderijn. Terwijl Lanseloet door oneerlijk te zijn tegen zichzelf en tegen Sanderijn, juist verliest wat hij lief heeft.<br />

Bij zo'n middeleeuws, kort verhaal is het niet echt mogelijk om in te leven in de hoofdrol spelers, maar toch vond ik het niet echt leuk en had ik ook niet verwacht dat Lanseloet zou doen wat zijn moeder hem opdroeg. Ik vind het knap dat je in zo'n kort verhaal er toch voor kunt zorgen dat de lezer zich betrokken voelt bij de personages, vooral als je bedenkt dat dit in de Middeleeuwen geschreven is.



<h3>4. Drie begrippen uit de verteltheorie</h3>

<h4>Thematiek</h4>

Thema: De liefde tussen twee mensen van een verschillende stand is onmogelijk en gedoemd te mislukken.<br />

Motief: Eén van de belangrijkste motieven is liefde, de liefde van Lanseloet voor Sanderijn en ook de liefde van de ridder (later de echtgenoot van Sanderijn) voor Sanderijn staan centraal in het verhaal. Een ander belangrijk motief is eer. Sanderijn bijvoorbeeld raakt haar eer als vrouw kwijt door ongetrouwd met Lanseloet naar bed te gaan. Lanseloet op zijn beurt behandeld Sanderijn niet eervol en gedraagt zich zelf ook niet echt als een eervolle, hooggeboren ridder door een vrouw zo te behandelen. Ook bij de ridder die op jacht is en later met Sanderijn trouwt, komt het motief eer terug. Het maakt het niet uit dat Sanderijn onteert is, vooral omdat het buiten haar wil om gebeurt is. Het strekt de ridder zelfs tot eer dat hij met de vrouw trouwt waarvan hij houdt en daarbij niet let op stand of op het feit dat de vrouw geen maagd meer is. Nog een motief van in 'Lanseloet van Denemarken' en rol speelt is verdriet, van Lanseloet om het vertrek en de zogenaamde dood van Sanderijn en het verdriet van Sanderijn zelf, om het gedrag van Lanseloet en om het verlies van haar maagdelijkheid.



<h4>Titelverklaring:</h4>

De titel 'Lanseloet van Denemarken' is afkomstig van een van de hoofdrolspelers in het verhaal, namelijk Lanseloet van Denemarken. Ondanks het feit dat de titel van het boek aan deze persoon ontleend is, vind ik hem een minder grote rol spelen dan Sanderijn.<br />

Er zijn geen motto en opdracht aanwezig.



<h4>Ruimte</h4>

Het eerste deel van het verhaal speelt zich af in Denemarken. De natuur komt op meerdere momenten in het verhaal terug. Het eerste gesprek wat je als lezer tussen Sanderijn en Lanseloet meemaakt speelt zich af onder een egelantier in het park. Deze zoete, lieve omgeving zorgt voor ook voor een lieve sfeer en maakt duidelijk dat Lanseloet en Sanderijn verliefd zijn.<br />

Later in het verhaal komt de natuur als belangrijk decor nog een keer voor. Dit is als Sanderijn de ridder die op jacht is ontmoet. Sanderijn staat dan bij een bron en verwijst in het gesprek wat zij met de ridder heeft ook naar een boom in bloei, die bij hun in de buurt staat. Ook hier is de omgeving lieflijk, een kabbelende, ruisende bron en bomen in bloei en ook hier wordt er een man verliefd op Sanderijn.<br />

Ruimte is ook op een andere manier nog van belang in het verhaal. Namelijk omdat Sanderijn wegvlucht uit Denemarken, zij gaat naar 'een vreemd land.' Ik vond het opvallend dat er bij deze locatie alleen gesproken wordt van een vreemd land, er wordt geen naam genoemd van een bepaalde stad of van een bepaald land. Doordat alles zo vaag blijft krijg je wel het idee dat het echt ver weg en onbekend is.



<h4>Perspectief</h4>

Omdat 'Lanseloet van Denemarken' eigenlijk een toneelstuk is en elk personage dus zijn eigen tekst heeft is er hier sprake van een meervoudige personale vertelsituatie. Soms worden er ook enkele handelingen beschreven, (bijv.: 'hij blaast op zijn hoorn') maar deze vertellingen hebben zo weinig betekenis dat ze volgens mij niet van invloed zijn op het perspectief van de rest van het verhaal.<br />

Door het meervoudig personaal perspectief is het heel duidelijk wie wat zegt in het verhaal. Dit is wel leuk om een keer te lezen, je kunt je dan namelijk heel goed een beeld vormen bij de situatie. Je ziet het hele tafereel als het ware voor je.



<h3>5. Drie verdiepingsopdrachten</h3>

Het mooiste fragment uit het verhaal (9.2)<br />

<br />

Zie hoe prachtig deze mooie, groene boom in bloei staat. Zijn heerlijke geur verspreidt zich door het hele park. Hij staat hier op zo'n mooie plaats dat hij wel bloeien moet. Hij is zo prachtig en bekoorlijk dat hij het hele park opluistert. Als er nu een valk van hoge afkomst op deze boom zou neerdalen, die een bloem, beslist niet meer dan één enkele bloem afplukt, zou u de boom dan verafschuwen en hem dus niet meer willen kopen?<br />

Alstublieft ridder, zeg me de zuivere waarheid in hoffelijke bewoordingen.<br />

<br />

Hier maakt Sanderijn de ridder op jacht duidelijk dat zij geen maagd meer is. Ik vind de vergelijking heel mooi, heel erg letterlijk, maar tegelijkertijd staat het ook heel ver van de werkelijkheid af. Zo kan Sanderijn zonder al te veel pijn en moeite vertellen dat ze 'onteerd' is. Doordat Sanderijn deze informatie zo brengt kun je het al haast niet meer erg vinden dat ze geen maagd meer is.<br />

Verder beschrijft Sanderijn hier eigenlijk ook de omgeving, als lezer weet je dan waar deze scène zich af speelt, terwijl je tegelijkertijd ook heel andere informatie krijgt toegezonden.<br />

De veelzijdigheid van dit fragment maakt het voor mij tot het mooiste/ontroerendste uit het verhaal.<br />

Waarom dit verhaal niet in een andere tijd zou kunnen spelen (3.2)<br />

Ik denk niet dat dit verhaal zich in een andere tijd dan de middeleeuwen zou kunnen afspelen. Het centrale onderwerp van het verhaal is namelijk het standsverschil tussen Lanseloet en Sanderijn, wat hun liefde onmogelijk maakt. In geen enkele eerdere of latere periode speelde de afkomst van een persoon zo'n grote rol in het kiezen van een (huwelijks)partner. Stand en afkomst zijn door de geschiedenis heen in veel culturen wel van belang geweest, maar toch denk ik niet dat er een tijd is geweest waar men meer waarde hechte aan deze stand dan in de middeleeuwen. In onze tijd bijvoorbeeld, zou Lanseloet, of zijn moeder, heel ouderwets overkomen. Terwijl hun redeneringen in de middeleeuwen heel normaal gevonden werden. Zo'n verhaal/toneelstuk schets volgens mij een algemeen beeld van die tijd, er worden geen incidentele gevallen besproken. Vandaar dat ik denk dat zo'n toneelstuk over dingen ging waar de bevolking/de burgers zich in konden vinden, over algemeen heersende opvattingen.<br />

Het idee dat een vrouw maagd moest zijn als zij ging trouwen is ook zo'n algemeen heersende mening. Dat maakt ook dat het verhaal niet zo goed in een andere tijd zou kunnen spelen. Ook hier geld dat er heel lang en nog steeds culturen zijn die seks voor het huwelijk niet toestaan, maar deze opvattingen worden toch een beetje als ouderwets en achterhaald gezien. Terwijl dat in de middeleeuwen niet het geval was.<br />

Ik denk dat twee belangrijke aspecten van het verhaal, standverschil en maagdelijkheid er voor zorgen dat het verhaal alleen in de middeleeuwen kan spelen.<br />

Schrijf een gedicht over een belangrijke scène in het boek.<br />

Ik heb gekozen voor een gedicht, die bij de scène past waarin Sanderijn de kamer van Lanseloet verlaat en dat zij besluit weg te lopen omdat ze 'onteerd' is.<br />

<br />

Verward en gekweld sta ik in het leven nu<br />

Mijn leven is een gat van zwart<br />

Ik wil weg, weg hier vandaan<br />

<br />

Laat mij een nieuw begin beginnen<br />

<br />

Hij heeft het<br />

verpest,<br />

verkloot,<br />

vergooid<br />

<br />

En ik zou kunnen verdrinken in mijn eigen zee van tranen<br />

Dat het leven mij zoiets aan kan doen,<br />

ik had het niet willen weten<br />

ik had het niet kunnen weten<br />

<br />

<br />

weg en weg en voor altijd weg<br />

<br />

nu en nooit meer terug<br />

<br />

en bid dat het leven ooit weer van mij mag houden.




Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen