Morton Rhue, De Golf (The Wave)
Sjaloom Utrecht - 1983 (1981) - 143
Hoofdpersonen:
Laurie
Een meisje van een jaar of zestien, een hele goede leerling, dus met goede cijfers. Zit
in de redactie van de schoolkrant.
David
Vriendje van Laurie, zit in het rugbyteam van de school. Is ook een leerling met goede
cijfers.
Burt Ross
Geschiedenisleraar die niet op de traditionele manier les wil geven en de leerlingen
bij zijn lessen probeert te betrekken. Draagt ook niet de conventionele kleding, pak,
stropdas, zoals zijn collega's. Is getrouwd met Christy.
Amy
Vaste vriendin van Laurie, heeft Brian als vriendje, ook uit het rugbyteam. Brian is
geen ster is leren, Amy haalt wel goede cijfers.
Thema
Indoctrinatie met Nazi ideeën
Titelverklaring
De Golf is de naam die de geschiedenisleraar verzint voor de beweging. "Een golf
heeft een bepaalde richting en kracht."
Tijd
Een week ongeveer, chronologisch
Kritiek
Kritiek op de volgzaamheid van mensen, die snel hun eigen ideeën opgeven om maar
ergens bij te horen.
Genre
Maatschappijkritisch
Plaats
Een stadje in Amerika; Palo Alto, Californië
Motieven
Oorlog, school, volgzaamheid, meelopen
Samenvatting
Burt Ross, de geschiedenisleraar van Laurie laat een film zien over de Nazi's en wat
zij voor gruweldaden in de oorlog hebben begaan. De meeste leerlingen zijn onder de
indruk, maar niet allemaal, er zijn er ook een aantal zonder interesse. (Voor wat dan
ook.) Op de vraag van leerlingen waarom de Duitsers dat deden, terwijl er maar zo'n tien
procent de Nazi - ideeën aanhingen weet hij geen goed antwoord.
Laurie, David, Amy en Brian praten nog even na over de film, maar al gauw praten de
jongens over hun rugbyteam, "zoiets als in de film kan nooit meer gebeuren."
Ross blijft over de les en vragen nadenken, en besluit een experiment uit te voeren.
Vanaf dat moment voert hij regels in de klas. Eerst dat de leerlingen moeten staan
naast de bank als ze een antwoord aan hem geven. Dat antwoord moet beginnen met Meneer
Ross. Ook leert hij ze aan om een goede houding in het lokaal te hebben. De eerste slogan
is: "Kracht door discipline." De klas vindt het wel grappig en doet mee. De
volgende dag is het doodstil in de klas als Ross iets te laat komt. Hij is verbaasd. De
tweede slogan is: "Kracht door eenheid." Samenwerken met elkaar, leven als
groep, dat levert resultaten op. Hij introduceert het symbool, de groet en de naam: De
Golf. Een golf gaat in een bepaalde richting en heeft kracht. Laurie begint zich een
beetje onwennig te voelen. David niet, die wil de Golf doorvoeren in het rugbyteam, hij
denkt dat de eenheid en discipline voor betere resultaten zorgt. Hierdoor is de leraar die
voor het rugbyteam zorgt heel tevreden.
Laurie vertelt thuis aan haar moeder wat er gebeurt en die maakt zich zorgen, Laurie
verdedigt de zaak nog.
Burt gaat steeds meer op in zijn experiment en heeft nauwelijks tijd voor zijn vrouw
Christy. Hij maakt lidmaatschapskaarten en stelt controleurs aan. Ook laat hij nieuwe
leden werven, wat snel resultaten oplevert. Veel leerlingen zijn blij dat ze ergens bij
horen. Laurie twijfelt steeds meer. Wel leveren de korte antwoorden en de discipline, het
maken van huiswerk (omdat de groep je controleert), resultaten op.
Laurie vindt dat de redactie van de schoolkrant, Het Gerucht, een artikel over de Golf
moet maken. Haar moeder toont steeds meer afkeer, ze vindt het een vlucht. Laurie ziet het
nog niet zo erg, maar vindt het wel opvallend dat iedereen zich zo laat meeslepen. Bij de
schoolkrant komt een anonieme brief van een leerling uit de lagere klas die bedreigd was
omdat hij geen lid van de Golf wilde worden. Er volgt ook een vechtpartij tussen Brian en
een andere jongen, waarbij Brian vecht omdat de ander jongen niet van De Golf is. David
kiest onmiddellijk de kant van Brian, alles wat met de Golf te maken heeft is goed, Laurie
keert zich nu definitief tegen de Golf. Ze gaat niet naar de grote bijeenkomst, en wil met
de redactieleden die tegen de Golf zijn een anti-Golf schoolkrant maken. Ze krijgt ruzie
met David omdat ze tegen de Golf is, hij wil haar niet meer zien.
Thuis hoort Laurie dat er een joodse jongen van school is afgetuigd door Golfleden, en
dat er ouders gaan klagen over het verschijnsel.
Als het anti-Golf nummer klaar is probeert Laurie het aan Amy te laten lezen, deze is
dan woedend op haar. Ze zegt dat Laurie alleen deze gevoelens maar heeft omdat ze nu niet
meer opvalt en het lievelingetje in de klas is.
De uitgaven van Het Gerucht maakt vele leerlingen boos, maar er zijn ook vele positieve
reacties.
Burt Ross weet dat het uit de hand is gelopen, maar weet geen oplossing om het te
eindigen. Zo maar stoppen kan niet.
Brian en David wachten Laurie op na schooltijd, om haar om te praten. David bedreigt
haar zelfs en gooit haar op de grond, op dat moment snapt hij opeens waar hij mee bezig
is. Ze gaan samen naar Burt Ross toe, die van zijn vrouw ook al gehoord had dat het
stoppen moest. Burt heeft een oplossing en vraagt David en Laurie om vertrouwen.
De volgende dag moet Burt bij de directeur komen, die hem waarschuwt. Veel klachten van
ouders en collega's, slecht voor de school. Burt vraagt één dag om het op te lossen, die
krijgt hij, maar als het mislukt, dan wordt hij ontslagen. In de klas roept hij op tot een
speciale vergadering die middag, waar alle leden aanwezig moeten zijn omdat ze daar de
leider van de Golf zullen zien op TV. Hij zegt dat de Golf een landelijk organisatie is
die streeft naar verbeteringen in het land, minder werklozen, betere economie etc. David
en Laurie zijn verbijstert, dit was toch niet de bedoeling? Ross legt hen uit wat zij
moeten doen.
Alle leden komen samen in de aula. Daar worden twee televisies aangezet, maar er is
niets op te zien. Onrustig wachten de leden af, totdat er één roept "Er is geen
leider ?" Hij wordt de zaal uitgezet. Meneer Ross neemt het woord, en zegt dat er wel
een leider is en doet de gordijnen voor een groot scherm open: Adolf Hitler. Hij vertelt
zijn leerlingen dat ze willoos luisterden, hun vrijheid opgaven, geen individuen meer
waren en andere normen aan gingen leggen. Verslagen verlaten de leerlingen de zaal, ze
hebben het begrepen, maar het was een harde les. Lidmaatschapskaarten, buttons, alles
wordt weggegooid.
Het verhaal is waar gebeurd op een school in Palo Alto, Californië in 1969
|