Boekverslag : Adriaan Van Dis - Nathan Sid : Novelle
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1152 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1152 woorden.
1 Technische Gegevens
Meulenhoff
Amsterdam,1988 (elfde druk)
eerste druk 1983 (daarvoor verschenen in stukjes in het NRC Handelsblad 1978/79)
2 Titelverklaring
Sid = Dis (anagram)
De hoofdpersoon ,Nathan Sid is van Dis zelf (autobiografisch)!
3 Opdracht van het boek
Het boek is opgedragen aan : Lien, Pieke en Suzette, zijn drie grote zussen, die een belangrijke rol in zijn leven spelen.
4 Inhoud
Het boek bestaat uit een aantal autobiografische schetsen. Het beschrijft gebeurtenissen uit het leven van een klein jongetje.
a Nathan heeft veel last van bloedende, jeukende steenpuisten.
b Nathan fietst elke dag 7 kilometer naar school. Hij vindt eten op school prettiger dan thuis omdat daar niet op hem gelet wordt en hij geen karnemelk hoeft te drinken. Het melkgeld versnoept hij. De moeder van Nathan geeft hem alleen hele "gezonde" dingen te eten. Nathan vindt dit eten niet lekker.
c Nathan besluit vegetariër te worden tot grote hilariteit van vooral de Indische familieleden.
d Zijn tantes komen op bezoek. Ze zijn heel lawaaierig en slordig. Nathan speelt toneel waarbij hij de B.H. van de tante als koptelefoon gebruikt. Iedereen moet lachen behalve zijn vader.
e Nathans moeder probeert een heg te kweken in het duinzand om het zand buiten de deur te houden. Toch komt er veel zand binnen. 'Wie in een duinpan kookt zal op de korrels moeten kauwen.'
f Op zondag blijft iedereen lang in z'n pyjama. Nathan moet dan lief zijn voor z'n moeder en mag geen ruzie maken met z'n zusjes. Samen met z'n zusjes verzorgt hij op zondag het ontbijt.
g Nathan heeft z'n zus geslagen met een stok. Z'n zus moet naar het ziekenhuis en komt terug met een verband om haar hoofd. Ze lijkt nu op de koningin van de lepeldoos uit het dressoir.
h Na het eten van twintig dropveters die hij gekocht heeft van een gestolen kwartje wordt Nathan ziek. De dokter komt maar hij durft het niet te vertellen.
i De oom van Nathan is een socialist, maar Nathan weet niet precies wat dat zijn, behalve dat ze witte brood met roomboter eten.
j Pa Sid vindt Dickie vies, daarom mag Nathan niet meer met hem omgaan.
k Nathan is over. Hij kreeg een Mekka van de buren en een gulden van z'n vader.
l Nathan heeft eigenlijk geen Sid omdat zijn vader niet met z'n moeder kon trouwen. Hij vindt het vreselijk om Punt te heten.
m Nathan heeft een hekel aan Wijkie sinds Wijkie een kip heeft doodgemaakt.
n Nathan gaat naar zee. Hij vindt een meneer in een invalide wagentje die niet meer wakker wordt.
o Nathan verdient zomers altijd kwartjes als hij Duitsers helpt duwen wanneer hun auto in het zand is geraakt.
p Nathan mag bij z'n vader achterop de motor naar Den Haag om z'n Engelse tante te bekijken, de oudste zus van Pa Sid. Hij vindt het doodeng om achterop te zitten.
q Pa Sid gaat dood nadat hij 5 dagen in het ziekenhuis in Alkmaar heeft gelegen. Nathan is nu de enige man in huis. Nathan voelt zich heel belangrijk. Bij de begrafenis droeg oom Nathan een jacquet. De Indische familieleden hebben niet zulke mooie kleren. Nathan mag niet mee met de stoet.
r Nathan moet van Ma Sid yoga doen om harmonisch te dromen.
s Nathan houdt echt van z'n moeder nadat zij veel over Pa Sid verteld heeft.
5 Hoofdfiguren / Bijfiguren
Nathan Sid
Hij was een karnemelkbaby; erg gevoelig voor galbulten en steenpuisten. Hij wordt opgevoed door vier vrouwen ( zijn moeder en zijn drie zusters) en door zijn vader. Deze regeerde soms met strenge hand.
Nathan wilde zo graag sterk en mannelijk zijn, maar dat lukte niet zo erg. Hij is nu eenmaal een klein, gevoelig, fantasierijk jongetje dat het liefst zou wegkruipen onder moeders witte jurk.
Moeder van Nathan
De vader van Nathan is haar tweede man. Ze heeft haar hele leven in Nederlands-Indië gewoond. In de tweede wereldoorlog heeft ze met haar drie dochters in een Jappenkamp gezeten. In die tijd is ook haar man gefusilleerd. De vader van Nathan heeft ze in 1946 leren kennen. Ze is niet met hem getrouwd want hij was nog getrouwd en zijn vrouw weigerde te scheiden. Nathan heet dus eigenlijk naar zijn moeder: Punt.
Zij geloofde in allerlei natuurgeneeswijzen. Zij bezoekt met hem gebedsgenezers, zij laat ook horoscopen trekken. Zijn opvoeding stond in het teken van zuivering. Daarom moest hij altijd "gezonde" dingen eten, die hij niet lustte.
Pa Sid
Een strenge, wat verbitterde man. Hij was KNIL-militair geweest en zat met een klein pensioen in Nederland. Hij regeerde met strenge hand; hij wilde van zijn enige zoon een echte man maken. Ook leerde hij Nathan al vroeg lezen en schrijven.
Nathan was niet echt dol op zijn vader, hij schaamde zich zelfs wel eens voor hem. Toen zijn vader tenslotte stierf aan een zwak hart was hij dan ook niet echt verdrietig. Hij was nu de man in huis.
Zijn drie zusjes
Zij waren van een andere vader. Zij waren veel ouder en ook veel donkerder dan hij. Zij hadden een gezamenlijk verleden in Nederlands-Indië. Nathan kende dat land alleen uit verhalen. Zijn zusjes plaagden hem ermee, anderzijds bemoederden zij hem.
Indische familieleden
Donker, druk, kleurig. Nathan kon niet aan ze wennen.
6 Plaats/Tijd
Het verhaal speelt zich af in Bergen (N-H). Hier woonde hij met nog vier andere Indische families in een voormalig Ooglijderskliniek. Het hele huis deed aan Indië denken; de mensen, de geuren enz. De zee, het strand en de duinen spelen een belangrijke rol.
Het verhaal speelt zich af in het begin van de jaren vijftig. Het bevat korte autobiografische schetsen van een jongetje van 6/8 jaar.
7 Perspectief
Het verhaal is geschreven in een Hij-perspectief. Nathan wordt gezien door de ogen van een ander d.w.z. het lijkt of A.van Dis dat jongetje niet is. Daardoor wordt een zekere afstandelijkheid bereikt. Ook de versjes, vanuit het heden opgeschreven, relativeren de gedragingen van de hoofdpersoon. Daardoor wordt het boek nergens sentimenteel.
8 Motieven, terugkerende elementen
De dromen, wensen en fantasieën van een klein, gevoelig jongetje in een Indische familie.
9 Korte Biografie
Adriaan van Dis werd op 16 december 1946 geboren in Bergen (N-H). Hij bezocht de MULO, de Rijkskweekschool en de gemeente HBS in Hilversum.
Daarna volgde hij de MO-opleiding Nederlands in Amsterdam. In 1978 studeerde hij af met een doctoraalscriptie over de Zuidafrikaanse schrijver Breyten Breytenbach. Hij was inmiddels begonnen te schrijven voor het NRC-Handelsblad. Van 1978 tot 1979 was hij chef van het Zaterdagbijvoegsel.
Op 16 maart 1983 presenteerde hij voor de eerste keer het praatprogramma : "Hier is Adriaan van Dis".
In 1983 verscheen zijn literair debuut: Nathan Sid.
In 1987 werd hij redacteur van het literaire tijdschrift "De Gids".
Steeds weer wordt in de kritiek Van Dis geprezen om zijn zorgvuldige stijl. "Er is nauwelijks een zin in Nathan Sid die niet een speciale glans heeft".
De auteur herschrijft, schaaft aan zijn proza tot het de door hem verlangde gaafheid heeft bereikt.
Andere werken van A.van Dis zijn:
Een barbaar in China
Casablanca
Zilver ( een soort vervolg op Nathan Sid )
Tropenjaren ( een toneelstuk )
De rat van Arras
Het laatste boek van Van Dis "Indische duinen" stond op de nominatie voor de AKO-literatuurprijs.
In alle boeken van hem zitten autobiografische elementen.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen