Boekverslag : Maarten 't Hart - De Kroongetuige
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 3438 woorden.

A. Persoonlijke leeservaring

Het onderwerp:

Ik vind het duidelijk wat de onderwerpen van dit boek is. De onderwerpen zijn volgens mij de problemen in het huwelijk en de misdaad. De problemen in het huwelijk is wel een interessant onderwerp, omdat ik het wel leuk vind om te lezen welke problemen er in het huwelijk van Leonie en Thomas zijn en hoe ze daar mee omgaan. Dit onderwerp ligt wel buiten mijn belevingswereld, omdat ik nog lang niet van plan ben om te trouwen en dus ook geen huwelijksproblemen heb.
Het onderwerp misdaad is ook wel interessant, want het is een onderwerp waar iedereen wel eens mee te maken heeft (natuurlijk niet met moord, maar met gewone inbraken e.d.) en het is ook wel interessant om te weten of Thomas nu werkelijk schuldig is of niet.

De gebeurtenissen:

Het verhaal bevat wel veel gebeurtenissen en het draait ook om een bepaalde gebeurtenis, namelijk de verdwijning van Jenny.
Er komen veel dramatische gebeurtenissen in dit verhaal voor, zoals de kinderloosheid van Leonie en het overspel van Thomas.
Ik vind de rol van het toeval groot, want Thomas kan steeds vastgehouden worden, omdat de politie telkens wanneer hij vrijgelaten moet worden weer een nieuw bewijs vind. Als ze dat eerder hadden gevonden had hij waarschijnlijk minder lang vastgehouden kunnen worden en dus is de rol van het toeval groot.
De gebeurtenissen maken niet echt een 'echte' indruk op mij. Bijvoorbeeld dat Thomas geen contact mag hebben met de buitenwereld terwijl hij vastzit, is niet echt realistisch, want er bestaat in Nederland niet een regel dat je geen bezoek e.d. mag hebben als je vastzit. Ook het 'theebladeren lezen' van Leonie vind ik niet echt realistisch.

De bouw:

Ik vind niet dat het verhaal ingewikkeld is opgebouwd, want de tijdvolgorde is gewoon chronologisch, (behalve dan in de brieven van Thomas aan Leonie, waarin hij uitlegt wat er tussen hem en Jenny is gebeurd) zodat het verhaal goed te begrijpen is.

De personages:

De personages zijn voor mij niet echt herkenbaar, want ze zijn veel ouder dan ik en ik ben ook niet getrouwd dus kon ik me niet echt goed in de personages inleven. Ik kon me moeilijk voorstellen dat Leonie bij Thomas blijft ondanks dat hij een relatie met Jenny heeft gehad en haar ook nog heeft vermoord (dat blijkt achteraf niet zo te zijn, maar dat wist Leonie in het begin niet). Ik vond het niet moeilijk om me te verplaatsen in de personages, hoewel ik geen kinderloos huwelijk heb en ook niet verdacht word van een moord, omdat de gedachten van de personages goed beschreven worden. Thomas heeft een andere relatie terwijl hij getrouwd is, Jenny is verslaafd aan drugs en gaat alleen daarom om met Thomas (hij heeft toegang tot het laboratorium met veel verschillende drugs) en Jenny en Robert vermoorden Roberts vrouw, omdat ze willen vluchten. Dit vind ik niet normaal gedrag, de personages gedragen zich dus niet zoals het hoort.

Het taalgebruik:

Ik vond het taalgebruik niet hoogdravend, maar af en toe zaten er wel moeilijke stukken tekst tussen, die ik moeilijk vond om te begrijpen (zoals de citaten uit de muziek van Schumann en uit het boek van Nietzsche). Het verhaal bevat veel beschrijvingen, zowel van gevoelens als van de omgeving en het weer.

B. Verhaalanalyse

1. Titelbeschrijving:

't Hart
De kroongetuige
Amsterdam, 1983
1e druk: 1983

2. Genreaanduiding:

Misdaadroman

3. Titelverklaring:

De titel slaat op 3 kroongetuigen die in dit boek voorkomen en erg belangrijk zijn. De eerste is het kind (Leonie leest bij Nietzsche: 'Zijn niet de meeste huwelijken van dien aard dat men geen derde als kroongetuige wenst? En juist deze derde ontbreekt vrijwel nooit -het kind- en dat is meer dan een kroongetuige, namelijk een zondebok')en waarschijnlijk ook de belangrijkste, omdat het thema van het boek de problemen in het huwelijk van Leonie en Thomas is en het ontbreken van dat kind (de kroongetuige) het grootste probleem is. De tweede is Leonie (die zichzelf ook de kroongetuige noemt), omdat zij weet waar het lijk zich bevindt, wat van groot belang is in de zaak tegen Thomas. De derde is mijnheer 'Sommig Mens' , die tijdens het proces de kroongetuige genoemd wordt. Hij is de belangrijkste getuige bij het proces en het hangt voor een groot deel van zijn verklaring af of Thomas wel of niet schuldig wordt verklaard.
Bron: uittrekselboek v/d openbare bibliotheek (N 30/31), blz.139.

4. Thema, motieven en motto:

dit boek heeft twee thema's:
  • Het huwelijk van Leonie en Thomas en de problemen daarin,
  • De misdaad (verdwijning van Jenny).
De motieven van dit boek zijn het overspel van Thomas, de jaloezie van Leonie, trouwheid en kinderen. Deze motieven ondersteunen het thema, het zijn namelijk allemaal problemen in het huwelijk van Leonie en Thomas. De kinderen is het belangrijkste motief, omdat de andere motieven eigenlijk een gevolg zijn van de kinderloosheid in het huwelijk.
Thomas pleegt overspel, omdat zijn seksleven slecht is, wat komt doordat ze eigenlijk alleen nog maar met elkaar naar bed gaan in de hoop kinderen te krijgen. Doordat Thomas overspel heeft gepleegd, wordt Leonie jaloers op Jenny. Leonie blijft Thomas trouw, omdat ze nog steeds van hem houdt, maar ook omdat ze zich schuldig voelt, zij is namelijk de schuld van hun kinderloosheid. Er zijn nog andere elementen die wijzen naar het motief kinderen: de pasgeboren ratjes die worden opgevoerd aan de schildpad, het schilderij van Chardin (wat ook op de voorkant van het boek staat), het aapje dat weggehaald is van zijn moeder en Kerstmis.
Bron: uittrekselboek uit de openbare bibliotheek (N 30/31), blz. 138/139.

5. Opbouw:

Het verhaal wordt chronologisch verteld, zodat het goed te begrijpen is en de spanning wordt zo ook steeds verder opgebouwd. Alleen de brieven van Thomas aan Leonie waarin hij vertelt wat zijn relatie met Jenny inhield, zijn een flashback. Verder heeft Leonie nog een paar herinneringen, zoals de dia-avond met de hoogleraar en zijn vrouw. Het effect van deze herinneringen is dat je bepaalde dingen beter snapt, zoals waarom de hoogleraar in de rechtzaal zegt dat hij wel zou geloven dat Thomas' vrouw de moord heeft gepleegd. Ook is het dagboek van Leonie als een flashback geschreven, maar dat is logisch, want je weet van te voren niet wat je gaat meemaken en dat kun je dus ook niet zo in je dagboek schrijven.

6.Vertelperspectief:

Het verhaal wordt verteld vanuit de ik-vorm. In het eerste hoofdstuk (de muizentorensage) wordt het verhaal vanuit Thomas' gezichtspunt verteld. In het tweede hoofdstuk zijn Leonie en Thomas om de beurt de verteller in hun brieven en in de laatste 3 hoofdstukken wordt het verhaal verteld vanuit Leonie's gezichtspunt.

7.Karaktertekening:

de personages in dit boek zijn round characters, want ze staan bloot aan onzekerheden, spanningen, etc.
Leonie heeft een zacht karakter, wat blijkt uit dat ze altijd graag kinderen heeft willen hebben en graag het huishouden doet. Ze vindt het heel erg dat ze geen kinderen kan krijgen, omdat ze vindt dat kinderen krijgen en opvoeden een van de belangrijkste ervaringen in het leven is. Ze voelt zich ook schuldig tegenover Thomas. Ze is burgerlijk en truttig (zo wordt ze in ieder geval omschreven in de kroeg) en erg intelligent. Leonie heeft geen goede jeugd gehad, want ze zegt tegen de meisjes van het vrouwenhuis dat haar moeder haar altijd heeft verteld dat ze het vreselijk vond toen Leonie geboren werd en haar vader is er toen vandoorgegaan. Ze is wel jaloers, want ze begint de speurtocht naar de ware dader niet om Thomas' onschuld te bewijzen, maar omdat ze wil weten wat Jenny had wat zij niet heeft. Leonie vertoont wel een beetje stereotype gedrag, want ze doet het huishouden en wil graag kinderen.
Thomas heeft ook een zachtaardig karakter. Leonie vertelt dat hij het vroeger vreselijk vond om een diertje te doden (hij zet de spinnen altijd levend naar buiten), maar dat went, want hij doodt ratten onder een soort guillotine. Hij is onhandig en houdt van klassieke muziek en literatuur (vooral van Nietzsche en het gedichtje van Leigh Hunt: 'Jenny kissed me when we met'). Hij is het met de feministen eens dat vrouwen alleen maar zo graag kinderen willen, omdat dat hen aangepraat wordt. Zelf wil hij ook graag een kind, want hij praat zelfs tegen zijn denkbeeldige zoon en knipt krantenberichten uit over reageerbuisbaby's. Hij heeft erg veel trots, want hij voelt zich zo vernederd, als blijkt dat Jenny alleen maar met hem omging om de drugs, dat hij zich zolang laat opsluiten zonder iets te zeggen over Jenny's vlucht, omdat dan zou blijken dat Jenny hem helemaal niet leuk vond. Jenny Fortuyn is een drugsverslaafde die met iedereen het bed in duikt, als hij haar drugs geeft. Verder kom je niet veel over haar te weten.
Lambert is goedwillend met Leonie, maar hij is ook een beetje kwaadaardig, hij wil Thomas een moord in de schoenen schuiven, omdat hij Jenny zelf ook graag had vermoord toen ze hem dumpte.

8. Ruimte:

De omgeving waar het verhaal zich afspeelt is in de stad waar Leonie en Thomas wonen. Ze komen niet buiten die stad en volgens mij is het ook niet echt van belang dat het in die stad speelt. De weersomstandigheden zijn wel van belang. Door het noodweer op de avond van de verdwijning van Jenny kan de getuige niet goed zien of de man die met Jenny naar binnen gaat Thomas is of niet. De buurvrouw van Robert zegt dat het sneeuwde op de avond dat haar buren weg gingen, waardoor Leonie eerst denkt dat ze in de war is, maar later blijkt dat het populierenpluis was. Als ze dat eerder had beseft was het raadsel eerder opgelost.

9. Stijl:

Maarten 't Hart schrijft in 'De kroongetuige' in dezelfde stijl als in zijn andere boeken. Zijn romans en verhalen zijn vaak autobiografisch en ze spelen zich meestal af in een streng-godsdienstig milieu, waar de hoofdpersoon maar moeilijk uit kan ontsnappen. 'De kroongetuige' is autobiografisch, omdat Maarten 't Hart net als Thomas als etholoog (iemand die gedrag van dieren bestudeert) werkte. In dit boek is er geen sprake van een streng-godsdienstig milieu, maar Leonie is toch wel godsdienstig opgevoed en bid toch af en toe stiekem tot God. Zij kan dus inderdaad moeilijk uit haar godsdienstige opvoeding ontsnappen.
Bron: uittrekselboek v/d openbare bibliotheek (N 30/31), blz. 140

10. Literaire stroming:

Er is geen literaire stroming waar de schrijver door beïnvloed is toen hij dit boek schreef.

11. Relatie met ander werk van deze auteur:

dit boek past goed tussen de andere boeken van deze schrijver. Net als in de andere boeken van Maarten 't Hart worden er veel beelden ontleend aan de natuur en worden vogels en planten vaak genoemd (Thomas droomt zelfs 's nachts nog van reigers). Maarten 't Hart schrijft in dit boek in een kenmerkende stijl, die ook in zijn andere boeken terug komt, zie 9. Stijl.
(Bron: zie 9)

12. Verdere opmerkingen:

Het viel mij op dat Leonie in haar dagboek erg veel details beschrijft, ze beschrijft de hele omgeving en wat voor weer het was. Ik denk dat niet veel mensen zoveel details in hun dagboek zetten, maar dat ze er alleen het belangrijkste inzetten.
Thomas zegt op het laatst dat hij een krantenbericht heeft uitgeknipt toen hij opgesloten zat, wat helemaal niet kan, want hij mocht geen contact met de buitenwereld hebben en ook niets geen kranten lezen.

13. Samenvatting:

Thomas zat met Jenny (hij kent haar uit de bibliotheek) in een café. Toen ze weggingen vroeg Thomas Jenny mee naar zijn huis, zij wilde niet. Hij was dronken en ze kregen ruzie. Zij gaat alleen naar huis en hij ook. Die nacht verdwijnt ze en de politie denkt dat Thomas haar heeft gevoerd aan de ratten, waar hij proeven mee deed (hij werkt in een laboratorium waar hij 't gedrag van dieren onderzoekt), omdat hij boos was dat ze niet met hem naar huis wilde. Zijn vrouw Leonie was die week dat hij met Jenny omging bij haar moeder, zij is onvruchtbaar, maar wil dolgraag kinderen. De politie vindt bloedsporen in Thomas' kleding, maar die blijken afkomstig van ratten. Na een paar weken wordt Thomas gearresteerd. In de gevangenis schrijft hij Leonie 2 brieven waarin hij uitlegt wat er is gebeurd. Leonie gelooft in de onschuld van haar man en gaat zelf op zoek naar de dader. Zij bezoekt de man die tegenover het lab woont, Jenny's vriendin en de buurvrouw van Robert (een erg goede vriend van Jenny, die Thomas een keer op haar kamer heeft gezien). De kleren van Jenny worden teruggevonden, er is veel drugs uit het lab en Leonie vindt een vrouw op sterk water in een pot met zeekoeien. De belangrijkste getuige (m. Sommig mens) beweert dat hij Thomas alleen heeft zien wegrijden nadat hij met Jenny het lab is ingegaan, dit kan niet, want hij kan geen autorijden, dus wordt hij vrijgelaten. Er blijkt dat Jenny de sleutel v/h lab heeft gekopieerd, de drugs heeft gestolen en is gevlucht met Robert, nadat zij samen Robert's vrouw hebben vermoord en op sterk water hebben gezet. Als Thomas weer thuis is verteld hij dat hij een krantenstukje heeft uitgeknipt over reageerbuisbaby's en Leonie krijgt weer hoop. Stiekem bidt ze tot God.

C. Vervolgopdrachten

10. Identificeer je met de hoofdpersoon en schrijf een brief over de gebeurtenissen aan een goede vriendin.

Hallo Maja,

Ik schrijf je deze brief, omdat ik je een heleboel te vertellen heb. Ik zal maar meteen met de deur in huis vallen; Thomas heeft een moord gepleegd!! Je kent het hele verhaal van de verdwijning van Jenny Fortyun wel, dacht ik en eerst geloofde ik heilig in de onschuld van Thomas, maar nu weet ik zeker dat hij haar wel heeft vermoord. Ik heb namelijk het lijk gevonden in een pot bij de zeekoeien! Je weet waarschijnlijk nog wel dat hij vroeger in zijn studietijd een filmpje met zijn studiekameraden heeft gemaakt over 'de moord in het laboratorium', ik heb dat filmpje eergisteren bekeken en toen wist ik plotseling waar hij het lijk had verstopt. Ik hoopte natuurlijk dat het er niet was, maar hopen helpt niet, wat ik ook allang wist, want ik hoop al jaren op kinderen en dat helpt ook helemaal niets. Ik weet nu niet goed of ik hem wel of niet bij de politie moet aangeven. Eigenlijk voel ik me ook schuldig aan deze moord, want als ik gewoon vruchtbaar was geweest, was onze seks waarschijnlijk veel beter geweest en was Thomas ook niet vreemd gegaan. Dan was dit allemaal niet gebeurd.
God is niet zo goed als iedereen zegt, want als hij zo goed zou zijn, waarom heb ik dan geen kinderen? Ik ben gisteren naar de kerk geweest, want ik wist van vroeger dat ik nergens beter kan nadenken dan in de kerk. Het was erg vreemd om daar weer te zijn, sinds ik met Thomas getrouwd ben ga ik nooit meer naar de kerk. Ik was van plan om alleen over de moord na te denken, maar toen we psalm 138 vers 4 moesten zingen ('als ik omringd door tegenspoed, bezwijken moet, schenkt God mij het leven.') moest ik gewoon ook over mijn kinderloosheid nadenken en ik heb besloten dat ik door blijf vechten! Ik wil en zal kinderen hebben, het maakt mij niet uit hoe en wanneer als ze maar van mijzelf zijn en ik ze zelf gedragen heb. Thomas wil ook graag kinderen, dat merk ik gewoon aan hem. Hij droomt 's nachts van zijn zoontje en ik kan het me goed voorstellen als hij eigenlijk bij me weg wil, hij had ze tenslotte gewoon kunnen hebben als hij alleen maar met een andere vrouw was getrouwd. Onder het schrijven van deze brief is het me duidelijk geworden dat ik hem gewoon niet aan kan geven, want hij blijft tenslotte ook bij mij ondanks dat ik hem datgene waar hij naar verlangt niet kan geven. Ik hoop dat jij het niet erg vindt dat ik weer over mijn kinderloosheid aan het praten ben, maar het houdt me gewoon dag en nacht bezig, nog meer dan dat mijn man een moord op zijn geweten heeft. Jij moet erg gelukkig zijn met je twee dochters. Veel mensen beweren dat ik het misschien wel helemaal niet leuk vind om kinderen te hebben, maar dat me dat gewoon aangepraat is. Zij snappen alleen niet dat ik niet zo graag kinderen wil omdat me dat leuk lijkt, maar omdat ik geloof dat het leven bestaat uit de ervaringen die je meemaakt en kinderen krijgen is nu eenmaal de meest essentiële ervaring in het leven.
Ik hoop (niet dat dat iets helpt) dat het verder goed met jullie allemaal gaat en dat jou man geen moord gaat plegen, maar dat zal wel niet, want jullie hebben gewoon kinderen.
Groeten,
Leonie

8. Zoek 3 gedichten bijeen die goed bij je boek passen en motiveer je keuze.

1. Dit alles
Ik was je kwijt voordat ik je bezat,
ik heb je al gemist voor ik je kende;
er is klaarblijkelijk nog meer ellende
dan ik voor mogelijk gehouden had.

En elke keer dat wij elkaar bekenden,
en alles wat je zogenaamd vergat-
Ik zou iets voor ons willen doen, maar wat
ik doe, het zal zich nooit ten goede wenden

De ergste droefenis is trouwens pas
gekomen met het vreselijke weten
dat ik je nooit in wezen heb bezeten,
terwijl ik zo bezeten van je was.

Ik wilde dat ik even kon vergeten
hoe onvergetelijk dit was.

Uit: 'Kwade trouw' van Jean Pierre Rawie.

Motivatie: ik heb dit gedicht uitgekozen, omdat het slaat op de relatie van Thomas en Jenny. Hij was gek op haar, maar hij kwam er later pas achter dat hij niets voor haar betekende. Hij heeft haar al gemist voor hij haar kende, want hij schreef Leonie dat hij eerst niet wist waarom hij steeds naar de bibliotheek ging, hoewel hij als hij niet zou gaan iets zou missen. Ook heeft het nog meer ellende met zich meegebracht dan hij voormogelijk had gehouden, want ik neem niet aan dat hij had verwacht dat hij van moord verdacht zou worden.

2. In die dag

in die dag
van geboorte tot dood
waar op te hopen?
's Ochtends verzorg je je wonden
en 's avonds krab je ze open.
Maarten 't Hart, De kroongetuige
Vervolgopdrachten
Loes van den Berg

Uit: 'Dagrest' van Judith Herzberg

Motivatie: ik heb dit gedicht uitgekozen, omdat het slaat op Leonie, die al van kinds af aan wist dat ze onvruchtbaar was. Ze had eerst hoop op een kindje (ze verzorgde haar wonden), maar telkens stelde de gynaecoloog haar weer teleur (ze krabde de wonden weer open).

3.

geen spin
wordt in haar eigen web
gevangen
hoe komt het
dat het web dat ik al jaren weef
mij als een vlieg doet hangen
ik aan mijn eigen draden kleef?

Uit: 'De nieuwe wilden in de Poëzie', van Chawwa Wijnberg (blz.101)

Motivatie: dit gedicht slaat op Leonie die bang is voor spinnen, omdat ze als ze net als Ariadne in een spin veranderd zou worden, ze geen kinderen kan krijgen. Zij heeft het van jongs af aan erg gevonden dat ze geen kinderen kon krijgen en blijft zichzelf daar steeds weer aan herinneren. Omdat ze het zo erg vindt kan ze zich er niet goed bij neerleggen dat ze nooit kinderen zal hebben, ze heeft als 't ware een web geweven, waar ze niet meer uit kan komen en dus in blijft kleven. Ze kan niet verder met haar leven, omdat dat kinderen krijgen haar steeds bezighoudt.

Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen