Boekverslag : Diane Broeckhoven - Kristalnacht
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2035 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2035 woorden.
Titel: Kristalnacht
Auteur: Diane Broeckhoven
Uitgeverij: Houtekiet
Jaar v. uitgave: 1996
Plaats v. uitgave: Antwerpen; Baarn
OORDEEL:
1: Verwachting.
Ik had hoge verwachtingen van dit boek omdat ik al eerder een boek van haar
gelezen had, nl. `Bruin zonder zon.` Dat boek heb ik gelezen naar aanleiding
van een project over Diane Broeckhoven in de brugklas. Bruin zonder zon vond
ik erg mooi en dus besloot ik Kristalnacht te lezen. Hoewel de titel anders
doet vermoeden gaat dit boek niet over de Tweede-Wereldoorlog maar over
aids. De eerste paar hoofdstukken waren saai en heel gewoon, er gebeurde
eigenlijk niets, maar af en toe merkte je een soort van kleine spanning. Dit
bleef tot ongeveer pagina 45 zo, toen werd het een verhaal dat ergens over
gaat.
2: Gebeurtenissen.
De eerste 45 blz. gaan over een heel normaal gezinnetje vlak voor kerst. Er
gebeurt nauwelijks iets. Alleen komt oom René logeren. Verder kabbelt het
verhaal verder: blz. 19:
`Maar morgenvroeg kom ik de piek op Uw kerstboom zetten. En kijken of de
lampjes het doen, al beweert Aram dat dat mannenwerk is. `Dan ga ik
vanmiddag de kerstballen halen op zolder,` zegt oma. `Tot morgen.`
Pas op bladzijde 49 wordt het een verhaal dat gaat over aids en alle dingen
die het met zich mee brengt. Naar dit moment is eigenlijk negenenveertig
blz. naartoe gewerkt, blz. 49:
`Lara` zegt oom René, `ik zal het je zeggen want het is belachelijk om er zo
omheen te blijven draaien. Je bent tenslotte geen klein kind meer. Ga even
zitten.` Gedwee als een schoothondje zakt Lara door haar benen tot ze de
aanraking met het koele leer voelt. Kanker! Het woord zet zich met
weerhaakjes vast in haar keel. Hij heeft kanker, denkt ze. Hij gaat dood.
`Lara je moet niet schrikken Ik ga je iets heel ongelooflijks zeggen. Ik ben
ziek, ernstig ziek. Ik heb aids.`
Alles is vrij realistisch gebracht en voor zover ik met zulke situaties te
maken heb kan ik me voorstellen dat het zo kan gaan als beschreven is in het
boek. Vanaf de onthulling wordt het boek een beetje serieuzer maar dat hoort
bij dit onderwerp en het stoort niet. Oom René vertelt bijvoorbeeld dat vlak
voor de aftakeling, die bij de ziekte in het laatste stadium vreselijk is,
de mensen er vaak heel knap, jong en gezond uitzien.
3: Personen.
De personen uit het boek kwamen heel echt over ze hadden duidelijke
karakters die vaak benadrukt en bevestigd werden. Ze waren duidelijk
allemaal verschillend.
Lara, de hoofdpersoon, is dromerig. Blz. 65 (over Lara):
`Ze stapt uit bed en pakt één van de onderste Cd's van de stapel.
Antarctica van Vangalis. Half zittend, half liggend laat ze zich meevoeren
naar verre mysterieuze, ijsblauwe gebieden Zo stelt ze zich doodgaan een
beetje voor, van de ene wereld in de andere terechtkomen, begeleid door
prachtige muziek, glijdend over lichte broze ijslagen.`
Julie, Lara`s beste vriendin, is praktisch en vlot, Blz. 89:
`Kun je zo'n kristal gewoon ergens kopen? `Lara is blij dat Julie op een
praktisch onderwerp over gaat.
De aan Aids lijdende oom René heeft als grote doel de mensen waarschuwen
voor aids en de taboes te doorbreken. Verder wil hij een nog zo'n gelukkig
mogelijk leven lijden. Blz. 75:
`Maar mijn oom wil alle taboes doorbreken. Hij heeft niets meer te
verliezen, zegt hij. Hij vindt openheid de beste manier om Aids te
voorkomen. Misschien heeft hij wel gelijk ook.
De vader van Lara heeft geen slecht karakter maar is nogal conservatief en
bekrompen. Hij weet zich dan ook geen raad met de situatie en wil voorkomen
dat dit uitlekt, hij schaamt zich enigszins Blz. 96:
`Lara er zijn grenzen,` zegt papa langzaam en duidelijk articulerend. `Dat
jij met René over zijn ziekte wilt praten en er informatie over wil
opschrijven voor een werkstuk, oké Daar zal ik me bij neerleggen. Maar dat
je hem echt mee naar school wilt nemen om hem als held tentoon te stellen,
dat vind ik te ver gaan. En ik denk heus niet alleen aan mezelf zoals jij
waarschijnlijk denkt. Toegegeven: ik zit er niet op te wachten dat iedereen
op mijn werk vraagt: hoe zit dat Dirk, wat heb ik daar gehoord over jouw
broer? Je weet dat de man van je lerares Nederlands ook bij de gemeente
werkt. Op een andere afdeling, maar goed, we lopen elkaar in de lift of in
de gangen wel eens tegen het lijf. Het verhaal zal als een lopend vuurtje
rond gaan. Ze zullen er mama over aanspreken in de winkel of op haar werk.
Maar ik denk in de eerste plaats aan jou. Lara verhoef presenteert: René
verhoef, aids-patiënt
4: Opbouw.
Het boek was makkelijk te lezen, er zaten geen flashbacks in of
chronologische onjuistheden. Het waren simpele en korte zinnen. Er was een
onzichtbare verteller. Het eind is gesloten, hoewel oom René nog niet dood
is zit er toch een duidelijk eind aan. Er zitten maar weinig spannende
stukken in het verhaal wat het soms wat saai maakt. Dat was jammer. Wel werd
er naar een ontknoping toegewerkt namelijk de reacties van de verschillende
mensen op de ziekt van oom René. Het boek bestaat uit korte hoofdstukken.
Kortom simpel en overzichtelijk.
5: Taalgebruik.
Er waren veel dialogen maar daardoor werd het boek niet saai of ingewikkeld.
De zinnen zijn kort en duidelijk, mede hierdoor is het geen moeilijk te
lezen boek. Alle situaties zijn duidelijk maar niet super gedetailleerd.
Verder vind ik het taalgebruik niet aangrijpend waardoor het boek niet echt
`blijft hangen` als een heel mooi en ontroerend boek. Eén zin daarentegen
vind ik wel echt iets hebben (hij viel mij pas de tweede keer op), blz. 138:
`De klas barst los in een wolk van lawaai en leven waaronder ze allemaal hun
ontroering kunnen verbergen.`
DE LITERAIRE KRITIEK:
1: Structurele argumenten.
Ik heb het boek twee keer gelezen met een tussentijd van 2 jaar. Het enige
wat is blijven hangen is de manier waarop aan het licht komt (voor de lezer)
dat oom René aids heeft en de scène met de foto's van overleden vrienden in
zijn appartement. Het boek is een beetje eentonig, er gebeurt in het eerste
gedeelte überhaupt niets en in het tweede gedeelte gaat het alleen maar
over aids. Er is slechts een kleine afleiding namelijk dat de moeder van
Julie een nieuwe vriend heeft. Dit wordt echter niet uitgewerkt. Het
voordeel hiervan is wel dat alle visies van de verschillende
hoofdpersonen/karakters in het boek goed naar voren komen ( zie hierboven
bij 3, personen). Het grote nadeel van dit boek vind ik dat het duidelijk
uit twee helften bestaat. De eerste helft is saai. En de andere helft is
serieus en minder saai, dit had beter verdeeld kunnen zijn. In het volgend
stukje, blz. 19, merk je dat het begin vrij saai en alledaags is:
`Maar morgenvroeg kom ik de piek op Uw kerstboom zetten. En kijken of de
lampjes het doen, al beweert Aram dat dat mannenwerk is. `Dan ga ik
vanmiddag de kerstballen halen op zolder,` zegt oma. `Tot morgen.`
2: Realistische argumenten.
In het boek kwamen geen fantasie situaties voor of dingen waarvan ik dacht
dat kan niet. Het boek is daardoor heel realistisch en uit het leven
gegrepen. Het lukte me goed om me de situaties die ontstaan na zo`n
schokkend bericht voor te stellen hoewel ik er nog maar zeer zelden mee in
aanraking ben geweest. Hierbij is het interessant te weten dat de
schrijfster zo`n vergelijkbare situatie zelf heeft meegemaakt bij kennissen
van haar. Dit weet ik omdat ze dat tijdens het project in de brugklas
verteld heeft. Dit was dan ook de aanleiding om het boek te schrijven en dat
merk je. Je leeft in het verhaal, alles is heel `tastbaar`. Het enige wat de
personen minder realistisch maakten was dat niet een van hen zich eens goed
liet gaan door flink te vloeken of door lekker uit te huilen. Ik kan me zo
voorstellen dat je daar dan wel eens behoefte aan hebt. Dit is mij tijdens
het lezen echter niet opgevallen dus zo storend was het nu ook weer niet.
3:Vernieuwings argumenten.
Wat voor mij totaal nieuw was is de visie van Lara op dood gaan (zie
hierboven bij 3, personen). Hoe ze dat beschrijft heeft vooral bij de tweede
keer (dat ik het boek las) indruk op mij gemaakt. Zo had ik mij dood gaan
nooit voorgesteld maar het is wel een mooie gedachte. Ik vind het vooral
bijzonder dat je doodgaan koppelt aan iets heel normaals als een
muziekstuk. Verder wist ik niet dat Belgen vinden dat in Nederland alles
maar kan, blz. 96:
`Hij heeft dat trouwens al eerder gedaan, op scholen gesproken en allerlei
vragen van jongeren beantwoord.`. `Dan doet hij dat maar in Nederland, daar
zijn ze dol op dit soort dingen. Kijk maar naar de de televisie: je kunt
geen praatprogramma zien of het gaat over seks, in al zijn variaties.`
Verder was dit boek niet echt vernieuwend, ik heb bij bijvoorbeeld
levensbeschouwing al veel visies op de dood gezien, ook heb ik al eens een
documentaire over aids gezien en dus wist ik hoe iemand dan aftakelt en wat
de gevolgen voor de omgeving zijn. Wel nieuw was voor mij dat het boek,
hoewel het niet in de ikvorm geschreven is, bestaat uit een soort dagboek.
Ieder hoofdstuk is een dag. Dit had niet veel invloed op het verhaal.
4: Morele argumenten.
In dit boek wordt best veel over seks gepraat maar dat is gezien het
onderwerp ook wel logisch Als het over seks gaat komen weer heel duidelijk
de meningen van de verschillende personen naar voren. Meestal gaat het over
veilige seks.
Blz. 127 oom René:
`En jullie vrijen veilig natuurlijk. Of misschien wel helemaal niet, wat pas
echt veilig is.`
Lara`s oma over seks op blz. 43:
`Je hoeft mij geen details te vertellen. Ik wou alleen maar zeggen dat je
altijd heel voorzichtig moet zijn. Beloof je me dat?`
5: Emotivistische argumenten.
Het boek maakt niet echt veel emoties bij me los. Dat had ik toch wel
verwacht van een boek met als onderwerpen aids en doodgaan. Het boek is niet
zielig en niet super dramatisch ik denk dan ook niet dat het verhaal me lang
bij zal staan. Ik had nog een reden om te verwachten dat het boek me juist
wel aan zou grijpen; ik had al `Bruin zonder zon` van Diane Broeckhoven
gelezen en dat was wel erg ontroerend. In dit opzicht viel `Kristalnacht`
wat tegen.
6: Intentionele argumenten.
De schrijfster had met dit boek een hele duidelijke bedoeling; de taboe
sfeer rond aids verbreken en laten zien dat aids in de beste families
voorkomt. Dat is haar gelukt want je kunt er niet overheen lezen. In bijna
elk hoofdstuk komt dit naar voren. Je kunt er niet om heen. Ik denk dat als
je niets van aids en de dood af weet dat dit een heel goed boek is om te
lezen.In dat opzicht is Broeckhoven geslaagd. Ik deel haar mening dat de
aids-taboe doorbroken heeft. Er zou meer voorlichting, moeten komen, zoals
aan het eind van het boek gebeurt, door oom René op school. Blz. 126:
`Dit verzonnen verhaal is een verhaal dat jullie volgens mij allemaal graag
willen horen. Slechte jeugd, homoseksueel, eenzaam, drugs, seks zonder
liefde, leven aan de zelfkant. Als je daar aids van krijgt is het gelukkig
toch ver van jullie bed. Dan zijn jullie geen potentiële slachtoffers. Want
jullie komen allemaal uit doorsnee gezinnen, met een goede maatschappelijke
status. Jullie ouders zijn natuurlijk intelligente mensen die in het belang
van hun kinderen als verstandige volwassen met elkaar en met hun kinderen
omgaan.........Mijn levensgeschiedenis is doodgewoon net als die ook die van
jullie, van jullie ouders of juf zou kunnen zijn. Ik ben in een heel gewoon
gezin geboren als jongste van twee broers en heb een veilige, beschermde
jeugd gehad.`
7: stilistische argumenten.
Het boek is qua stijl simpel: de zinnen zijn kort evenals de hoofdstukken.
Het boek bevat niet veel details en geen moeilijke woorden. Het is vlot
geschreven en je leest er makkelijk door heen. Dit heeft wel als nadeel dat
het boek je niet echt meeneemt, een voordeel is dat het boek nu
realistischer overkomt. Blz. 40:
`Wat gek,` zegt Lara tegen haar oom. `Oma lijkt vandaag alle patronen te
doorbreken. De afwas van jullie kerstontbijt staat er nog. Volgens mij is ze
nog nooit de deur uitgegaan zonder af te wassen.` Oom René bromt wat tussen
zijn tanden.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen