Boekverslag : Thea Engelen - Schoolstrijd
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2495 woorden.

Inhoud

Na de zomervakantie heeft Joost geen zin om naar school te gaan. Hij is bang dat hij ook dit jaar weer gepest zal worden door Oscar en zijn vrienden Anton en Dani-ël. Dat gebeurt ook meteen de eerste les. Hij wordt uitgescholden en getreiterd. In zijn klas zit een nieuw meisje; Anke Kraaieveld. Joost gaat naast haar zitten en raakt met haar aan de praat. Een paar dagen later laat de leraar Nederlands de klas de eerste regels van het gedicht 'Bericht aan de reizigers' lezen. Hij wil er over discussiëren.

Door Joost moet de klas een opstel van zes kantjes over het gedicht schrijven. Als wraak halen Oscar en zijn vrienden Joost's ventielen uit zijn banden.

De volgende les leest de leraar Nederlands Joost's opstel voor. Joost is één van de weinigen die er serieus over heeft nagedacht en heeft een erg uitgesproken mening. Oscar reageert er negatief op. Anke vindt het mooi. Joost en Anke gaan steeds meer met elkaar om en Joost vertelt Anke over het gepest van de afgelopen jaren. Zij zegt dat hij zich rustig moet houden. Joost maakt namelijk zo af en toe opmerkingen die niet door iedereen geaccepteerd worden. Op een dag vindt Joost een muis in zijn broodtrommel. Zijn zus Desi neemt wraak voor hem door Oscar op een schoolfeest voor paal te zetten. Het helpt niet. Het gepest wordt alleen maar erger.

Joost en Anke gaan een dagje fietsen en Anke vertelt wat meer over zichzelf. Haar vader en moeder wonen niet meer samen sinds haar broer Rob is overleden. Om alles te kunnen verwerken zijn ze een tijdje apart gaan wonen. Tijdens het uitje laten ze hun gevoelens aan elkaar blijken en ze zoenen.

Een paar dagen later nemen Oscar en zijn vrienden Joost tijdens gym te pakken. Eerst slaan ze hem een bloedneus, daarna zetten ze hem onder een ijskoude douche en gooien hem naakt de gang op. Om te laten zien dat hij niet bang is gaat hij gewoon naar de volgende les. Zijn klasgenoten reageren verbaasd.

Aan het eind van de dag moet Joost bij de rector komen omdat hij altijd problemen zou veroorzaken. Joost fietst kwaad naar huis en komt onder een auto.

In het ziekenhuis vertelt Anke hem dat ze bang was dat hij dat expres had gedaan. Haar broer Rob had namelijk ook zelfmoord gepleegd omdat hij werd gepest.

Na het ongeluk moet Joost een tijdje rusten. Hij denkt veel na en komt erachter dat het probleem niet bij hem ligt, maar bij de pesters. Joost bedenkt een plan om het pesten te stoppen.

Terug op school daagt hij Oscar uit. Hij laat zichzelf met hem opsluiten in de donkere kamer. Daar neemt hij het gesprek tussen hen op. Oscar weet dat niet en zegt vervelende dingen over leraren en eerder door hem weggepeste kinderen.

De volgende dag laat Joost stukjes van de opname horen via de geluidsinstallatie van school. Oscar wordt van school getrapt en Joost is van het gepest af.



Opbouw

Het verhaal is uit drie stukken opgebouwd. Het eerste stuk, van hoofdstuk 1 tot en met 8, vormt de inleiding: Vroeger was Joost bang voor Oscar en probeerde dingen aan zichzelf te veranderen. Nu doet hij alsof het hem niets kan schelen. Hij doet onverschillig tegen de pestkoppen. Lange tijd negeert Joost het pesten.

In het tweede stuk, van hoofdstuk 9 tot en met 11, vinden er vlak na elkaar drie gebeurtenissen plaats:

Eerst wordt Joost kompleet voor paal gezet wanneer hij in zijn blootje de gang wordt ingegooid. Hij wil weglopen maar bedenkt dat Oscar dan gewonnen heeft. Hij gaat terug naar de les om te laten zien dat hij niet bang is.

Dan moet hij 's middags bij de rector komen omdat hij telkens problemen zou veroorzaken. Hij wordt kwaad en neemt zich voor om te laten zien wat er echt aan de hand is.

Daarna heeft hij een gesprek met Anke over haar broer Rob, die zelfmoord heeft gepleegd omdat hij niet meer tegen het pesten kon.

In het derde stuk, van hoofdstuk 12 tot en met 14, vormt het slot:

De twee gebeurtenissen op school en het gesprek met Anke hebben Joost aan het denken gezet. Hij komt er achter dat er niets mis is met hem, maar met Oscar. Hij daagt Oscar uit en wint.



Personages

De hoofdpersonen zijn Joost Vermaas en Anke Kraaieveld. Ze zitten in de 3e klas van de middelbare school. o Joost wordt al jaren gepest. Hij is vrij klein en mager, heeft een bril en is niet erg knap. In de klas maakt hij vaak opmerkingen waar niet iedereen altijd even blij mee is. Door de leraren wordt hij gezien als een bijdehandje dat met zijn opmerkingen altijd onrust in de klas veroorzaakt.

Joost bekijkt de dingen vaak heel anders dan de andere kinderen in zijn klas. Dat kun je zien aan het opstel dat de klas voor Nederlands moet schrijven. De leraar wil het opstel van Joost graag voorlezen; "Er was een opstel dat echt indruk op me heeft gemaakt. De schrijver ervan heeft een heel andere invalshoek gekozen dan de meesten van jullie" Waarschijnlijk wordt Joost om deze redenen gepest.

Tegen Oscar en zijn vrienden neemt Joost een beetje een onverschillige houding aan. Hij probeert er zich niets van aan te trekken zodat Oscar en zijn vrienden er geen lol aan hebben. In werkelijkheid is hij bang voor ze. Als hij in een moeilijke situatie is begint hij in zichzelf allemaal moeilijke woorden op te noemen; "Balkenbrij, mixematose, concurrentiebeding"

Thuis vertelt Joost niets over het gepest. Zijn ouders hebben het te druk om iets aan Joost te kunnen merken. Zijn zus Desi heeft wel wat door, maar Joost wil er niet over praten en doet net of ze zich vergist.

o Anke is nieuw op school. Ze helpt Joost vanaf de eerste dag dat ze hem kent. Ze is daarmee wel de enige. Het is een stil en rustig meisje. Ze voelt zich schuldig aan de dood van haar broer Rob. Rob werd ook gepest en Anke hielp hem niet terwijl hij haar juist hard nodig had. Anke vond hem maar een watje. Toen hij zelfmoord pleegde besefte ze dat ze verkeerd zat. Eigenlijk is ze heel jaloers op Joosts zus Desi, die haar broertje wel helpt: "Wees blij dat je zus bezorgd over je is. Voor hetzelfde geld zou ze je mijden als de pest, dat komt wel vaker voor met oudere zussen"

Omdat Anke hetzelfde heeft meegemaakt met Rob herkent ze Joosts situatie erg goed. Ze zegt tegen Joost dat hij zich rustig moet houden en niet telkens van die opmerkingen door de klas moet slingeren.

Anke komt voor haar mening uit en heeft een heel sterk karakter. Het is heel moeilijk om met iemand om te gaan die door de ene helft van de klas gepest en door de andere helft genegeerd wordt. Maar ze vindt Joost aardig en blijft met hem omgaan. Misschien wil ze het voor haar gevoel op deze manier een beetje goedmaken tegenover Rob.

In het begin durft Anke niet goed over Rob te praten. Door het boek heen heb je het idee dat er iets is waardoor ze de situatie van Joost zo goed herkent. Maar totdat ze het aan Joost vertelt weet je niet wat. Dat is eigenlijk wel spannend.

Bij de andere personages spelen Oscar en zijn vrienden een grote rol. Ook de leraren hebben er natuurlijk wat mee te maken.



o Bij het groepje pestkoppen is Oscar duidelijk de leider. Het is een stoere, populaire jongen. Hij krijgt veel aandacht van de meisjes. Bij de leraren komt hij over als een "sympathieke en hardwerkende" jongen. Oscar heeft een enorme eigendunk. Eigenlijk is hij heel onzeker, maar laat dat nooit merken door altijd een grote mond te hebben. Oscar gebruikt Anton en Daniel om de vervelende karweitjes (banden lek prikken of een muis in Joost's broodtrommel stoppen) op te knappen. Zelf vindt hij dat te link. Stel dat hij gepakt zou worden!



o De leraren zijn er natuurlijk om Joost te helpen. Helaas komt daar weinig van terecht. Na het voorval met de muis stelt Anke Joost voor om hulp te vragen aan hun mentor. Joost zegt dat dat toch geen zin heeft maar gaat mee. Hij krijgt gelijk. De leraar reageert niet echt positief:

"Cremers gezicht stond niet echt uitnodigend. 'Zo, wat is er nu zo belangrijk om me van mijn pauze te beroven?' zei hij." Joost en Anke vertellen wat er gebeurt is.

"Mag ik je een goede raad geven Joost? Beschouw het als een kwajongensstreek en vergeet het zo snel mogelijk. Mocht er zich toch nog iets voordoen, dan hoor ik het graag"

De leraren op Joosts school proberen net te doen alsof ze niet zien dat Joost gepest wordt. Ze willen geen problemen op hun school dus dan zijn die er ook niet:

"Vraag een leraar hoe het is op school en ze zullen vertellen dat het een perfecte school is. Nee, voor al die problemen die zich op andere scholen afspelen, is hier geen plaats." Een kompleet verkeerde houding. Op iedere school wordt gepest, dus het is onzin dat het de school een slechte naam zou bezorgen. Ze zouden er juist beter op moeten letten dat er niet gepest wordt. Hoe minder problemen, hoe beter voor de school.



Tijdstructuur en tijd

De gebeurtenissen worden bijna helemaal verteld in de volgorde waarin ze plaatsvinden. Toch is het verhaal niet chronologisch.

o In hoofdstuk 11 zit een terugblik. Op dat moment ligt Joost in het ziekenhuis en denkt terug aan de gebeurtenissen tijdens de gymles en daarna. Ook vraagt hij zich af hoe hij nou onder een auto kon komen. Dit heeft de schrijver waarschijnlijk gedaan om de lezer te laten denken dat Joost zelfmoord wilde plegen.

o Verder zitten er nog wat kleine terugblikken in. De meeste gaan over de gebeurtenissen rond Ankes broer Rob.

o Er zijn ook een paar terugverwijzingen waarbij Joost of Anke terugdenken aan hun fietstocht. Het verhaal is niet zo makkelijk in de tijd te plaatsen. Erg duidelijk met tijdsaanduidingen is het boek niet. Maar aan het schoolsysteem merk je toch wel dat het zich in deze tijd afspeelt. Toch zou het verhaal zich net zo goed 20 jaar geleden afgespeeld kunnen hebben.

Van het begin tot het eind van het boek verloopt ongeveer drie maanden. Het verhaal begint op de eerste dag van een nieuw schooljaar, zo ongeveer september dus. En aan de vakanties die Joost en Anke hebben en het weer merk je dat het eind van het verhaal zich zo rond november afspeelt.



Perspectief

De gebeurtenissen worden vanuit twee standpunten bekeken. De hoofdstukken wisselen elkaar af waarbij in het ene hoofdstuk door de ogen van Joost wordt gekeken, en in het andere door de ogen van Anke. De hoofdstukken van Joost worden in de hij-vorm verteld. De andere hoofdstukken worden door Anke in de ik-vorm verteld. We hebben in dit boek dus te maken met twee verschillende perspectieven; een personale verteller en een ik-perspectief. Aan de volgende stukjes kun je zien dat er in het boek gebruik wordt gemaakt van die twee perpectieven:

o De personale verteller: Terwijl hij de drukte van een afstand bekeek, kreeg Joost alweer spijt dat hij zich had laten overhalen te komen. Hij voelde zich bij dit soort feestjes als een ijsbeer in de tropen. Een beetje afgunstig zag hij hoe Daniël van groepje naar groepje liep en overal luchtig een praatje maakte. Hij leek volledig op zijn gemak en wist kennelijk precies wat hij moest zeggen. Zo'n populaire jongen zou hij nooit worden.

o Het ik-perspectief: Ik zag de jongen meteen toen hij binnenkwam. Hij stond verlegen in de deuropening te wachten omdat de doorgang versperd werd door een lawaaierig type dat kennelijk erg populair was. Toen de leraar gebaarde dat hij moest gaan zitten, zocht hij aarzelend een plaats. Er liep een rilling over mijn rug. Ik herkende de zenuwachtige blik in zijn ogen. In elke klas zat wel zo iemand. Te klein voor zijn leeftijd, niet goed genoeg gebekt om van zich af te bijten en dus een willig slachtoffer van de meute.



Over de schrijver

Theo Engelen werd in oktober 1950 in Geulle (Limburg) geboren. Zijn ouders wilden graag dat hij in Maastricht naar de middelbare school zou gaan. Dus heeft hij, tegen zijn zin in, daar het Gymnasium bezocht. Na de middelbare school heeft hij geschiedenis aan de universiteit van Nijmegen gestudeerd. Nadat hij was afgestudeerd is hij aan diezelfde universiteit gaan werken. In die tijd deed hij veel wetenschappelijk onderzoek waarbij hij boeken en artikelen schreef die – omdat ze zo specialistisch waren – maar door weinig mensen werden gelezen. Misschien was dat een reden om boeken te gaan schrijven? Van zijn drie dochters – in de leeftijd van 7 tot 16 jaar – weet hij het nodige over wat er zoal speelt tussen scholieren. Naast dingen die hij zelf misschien heeft meegemaakt zal hij van hun waarschijnlijk ook wel eens wat gehoord hebben over het pesten op scholen.



Boodschap

De schrijver van dit verhaal heeft een duidelijke boodschap in het verhaal verwerkt. Hij legt deze in de mond van Joost, het slachtoffer in zijn boek. Zijn boodschap is dan ook bedoeld voor degenen die gepest worden. Hij wil laten zien dat de pesters de schuldigen zijn; met hen is iets mis, niet met de slachtoffers. Tegen hen zegt hij: 'Blijf het voor jezelf opnemen, het ligt niet aan jou.' Veel kinderen die gepest worden gaan aan zichzelf twijfelen; ze denken dat ze lelijk zijn of de verkeerde kleding dragen. Dat is nou juist wat de schrijver wil voorkomen.

Ook levert de schrijver kritiek op de leraren. Door de ervaring die Joost met zijn mentor heeft wil de schrijver laten zien dat veel leraren weglopen voor de problemen van scholieren. Het is natuurlijk ook belachelijk dat een leraar zegt liever niet gestoord te willen worden in zijn pauze als één van zijn leerlingen hem om hulp vraagt. Soms wordt een gepeste leerling zelfs als het probleemgeval gezien, zoals Joost ervaart in zijn gesprek met de rector.



Mijn mening

Dit verhaal is erg leuk om te lezen vooral omdat het zo herkenbaar is. De manier waarop Joost gepest wordt komt ook in het echt voor. Ook het schoolleven dat wordt beschreven is heel realistisch. Het enige wat minder realistisch overkomt is het gesprek tussen Oscar en Joost. Oscar heeft zo'n macht over Joost dat hij nooit zoveel zou toegeven als de schrijver doet voorkomen.

De perspectieven die de schrijver heeft gebruikt zijn heel leuk. Je krijgt een heel andere kijk op het verhaal doordat hij ook de gedachten van Anke beschreven heeft. Soms vertelt Anke iets, dat Joost in het hoofdstuk daarvoor ook al verteld heeft. Dat is juist wel leuk. Zo kom je erachter dat Joost en Anke heel verschillend over bepaalde dingen denken en dat ze elkaar soms helemaal verkeerd begrijpen.

Met de boodschap ben ik het volledig eens.
Andere boeken van deze auteur:


Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen