Boekverslag : Renate Dorrestein - Want Dit Is Mijn Lichaam
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2839 woorden. |
Renate Dorrestein, Want dit is mijn lichaam Auteur: Renate Dorrestein Titel: Want dit is mijn lichaam Druk: boekenweekgeschenk Uitgeverij: Uitgeverij Contact Aantal pagina’s: 94 Indeling: Dit boek is verdeeld in drie hoofdstukken: April, Augustus, December. Motto: Samenvatting HOOFDSTUK I: APRIL Het heeft al weken niet geregend. Maria poseert voor Job voor het schilderij Maria's wereld. Felicity blijft slapen, en stelt steeds domme vragen over Jobs werk. Felicity slooft zich uit met huishoudelijk werk, om bij Maria in een goed blaadje te komen. Tijdens het eten in de tuin vertelt Job Maria dat hij met Felicity gaat trouwen, als die net even weg is. Maria wil hem waarschuwen dat trouwen met Felicity hem niet jong zal houden. Felicity realiseert zich dat Job een heel leven voor haar heeft gehad, met vrouw en kind. Cas geeft zijn vrouw op een ochtend haar verjaardagscadeau: een neuscorrectie. Zij eet lekker een croissantje, wat hij niet mag vanwege de calorieen. Hij vraagt zich af wanneer de man het geluk uit handen heeft gegeven. "Toen Eva in de appel beet, en Adam opgescheept met het klokhuis achterbleef. Cas werd vroeger op school gepest omdat hij dik was. Zijn lotgenote was een meisje uit zijn klas met ontzettend dikke brillenglazen. Die kwam na de vakantie terug, en was aan de oogspieren geopereerd. Toen was hij de enige zondebok. Dat meisje keek hem meewarig aan: "Laat dan iets aan je vreetspieren doen, joh!" Als Xandra naar hem glimlacht en hij haar kaarsrechte tanden ziet denkt hij: "Geen foutje van moeder Natuur, of het valt te verbeteren." HOOFDSTUK II: AUGUSTUS Midden in de zomer verliest de oude appelboom in de tuin blad, ten gevolge van de droogte. Maria ziet het terwijl ze poseert voor Job, nog altijd voor Maria's wereld. Felicity heeft het hele huishouden overgenomen. Alles wordt praktisch, grondig en snel gedaan. Als Maria denkt dat Felicity misschien zelfs wel haar schoenen zou poetsen begint een flashback: In het hotel in Florence, waar ze met haar vader lang geleden verbleef toen ze zwanger was, werden haar schoenen ook gepoetst. "Hij had geen morele bezwaren tegen abortus, maar verdomde het haar de rest van haar leven onder een schuldgevoel te zien lijden." Willoos vertrouwde ze op de juistheid van de argumenten die hij aanvoerde. Job wil er een boomchirurg bijhalen, maar dat wil Maria niet. Ze heeft geen zin om de rest van haar leven tegen "dat dode ding" aan te kijken, "alleen omdat Job nooit ergens afstand van kan doen". Felicity biedt Maria aan een stoel te halen, dat aanbod slaat Maria af. Ze realiseert zich "dat gezonde mensen nog meer met hun lichaam te stellen hebben dan kreupelen, omdat ze in tegenstelling tot kreupelen het nog niet hebben afgeleerd om zich met hun lichaam te identificeren." Cas en Xandra hebben hun Japans gearrangeerde tuin van afgevallen blad ontdaan. 's Avonds, als Cas aan het joggen is met Felicity, zit Xandra augurken etend voor de televisie. Soms is het moeilijk voor haar Jason (hun kind op komst) niet kwalijk te nemen dat hij haar zo aan banden legt. Op het journaal vertelt een man dat de bomen uit lijfsbehoud hun blad afwerpen. Als ze dat niet zouden doen, zouden ze uitdrogen. De bomen sterven dus niet; ze weten precies wat ze doen. Xandra vond iets sinisters uitgaan van het idee van bomen als strategisch denkende wezens. Toch was ze sinds haar zwangerschap vaag bevreesd door de natuur. Ze raakt geagiteerd als ze zich bedenkt hoeveel kwaaltjes de zwangerschap haar wel niet bezorgt. Ze denkt onredelijk. Ze bedenkt hoeveel broekjes ze nog voor Jason moeten kopen, dan wat voor buggy, dan welke afwijkingen hij allemaal kan hebben, tenslotte wat er bij de bevalling allemaal met haar kan gebeuren. "Striae, hangborsten, pigmentvlekken. Ingeknipt worden, tepelkloven, postpartumdepressie." Ze belt naar Olsen en vraagt of Cas en Felicity al terug zijn. Ze spreekt even met Job over zijn aanstaand overgrootvaderschap, maar snel verbindt hij haar door naar Maria; "hij zat wat met de computer te klooien." Ook met Maria heeft ze een absoluut incommunicatief gesprek gehad als Maria Xandra snel Cas geeft wanneer die net aankomt met Felicity. Ook tegen Cas praat Xandra weer onsamenhangend, en ook Cas begrijpt haar niet. Bijna verwijt Xandra Cas vreemd te gaan met zijn aangetrouwde oma, als ze hem gedempt hoort zeggen dat hij liever nog iets meer slagroom heeft. Woedend legt ze de hoorn op de haak. Job overdenkt in zijn atelier zijn werk. De Maria's waren nooit makkelijk geweest, maar ook Maria's wereld zou hij kleinkrijgen. Dan vraagt hij zich af waarom Maria’s wereld het ultieme schilderij zou moeten worden. Maria is nog jong zat. Nl hoefde hij niet meer bang te zijn dat ze zou weggaan - zoals dat gevaar wel bestond toen ze zwanger was. Hij hoort Felicity en Cas lachen, hij vervloekt zijn incontinentie, en vraag zich af of er dan geen genade is. "Kan het niet even geopereerd worden!? Bestaat er dan geen genade?" Ook voor Felicity schaamt Job zich voor zijn kwaal, in het bijzonder wanneer ze de liefde wil bedrijven met hem. Tegenwoordig heeft hij een excuus. Hij blijft tot diep in de nacht internetten (Cas heeft de aansluiting aangelegd), zodat Felicity al slaapt als hij naar bed gaat. "...God had dan misschien de aarde geschapen, maar was de mens niet veel verder gegaan door de Cyberspace te creeren? Daar heersten niet de machten van tijd en ruimte, en daarmee was Gods ultieme troef, de eindigheid van het mensenleven, ontkracht. Niemand wist hoe je er thuis bij zat. Op het scherm was je je eigen maker. Hij was met zijn hele ziel en zaligheid verkocht." De volgende dag moet Maria naar de orthopeed. Job kat haar af, en Felicity spreekt hem daarop aan. Dan snauwt Job ook naar haar. Weer realiseert ze zich dat zij niet evenveel voor hem betekent als hij voor haar. Ze heeft een schim, een geest als rivale, en daar kan ze niet tegenop. Terwijl Job met Maria weg is kijkt Felicity TV. Ze masturbeert en krijgt een orgasme. Tijdens haar masturberen gaat de TV door over Gods aandeel in de abnormale droogte. Net daarna wordt er gebeld. Het zijn twee mannen die een buis moeten leggen door de tuin voor de pomp in de zwavelbron. Ze staat toe dat daarvoor het rozenperk wordt omgeploegd. Bij het werk worden Claudia's resten bovengehaald. HOOFDSTUK 3: DECEMBER Wanneer Xandra bij Job langsgaat, is Felicity net naakt voor hem aan het poseren voor Godin VII. Hij werkt tegenwoordig met een computer. Hij legt Xandra uit dat hij zo onsterfelijke, onvergankelijke kunst maakt. Xandra vindt de Maria’s toch mooier. Wanneer Felicity naar aanleiding van Jobs ouderdomskwalen over de maakbaarheid van het lichaam begint, vraagt Xandra zich af: "Wanneer (...) hebben we onszelf opgezadeld met de overtuiging dat we overal controle over hebben?" Het gerechtelijk vooronderzoek naar de dood van Claudia Olsen was gestart en Job was er toch niet helemaal gerust op. Hij sliep slecht en dacht aldoor aan de aanblik van Claudia’s gebeente met een krans zwart haar rond haar schedel in de aarde. Lijken mogen niet zomaar ergens begraven worden, omdat dat schadelijk kan zijn voor de volksgezondheid. Lijken lekken vocht dat in het grondwater terecht kan komen. Hierbij denkt Felicity onmiddellijk aan de zwavelbron. Wanneer haar resten worden gecremeerd, en Job eigenlijk een hand op Maria's arm wil leggen, leegt zijn blaas zich, en blijft hij doodstil zitten. Wanneer Job en Maria Claudia's as tegen de regels in uitstrooien in de tuin, is voor Felicity de link met "dat kannibalistische heilige sacrament" overduidelijk. Na het uitstrooien krijgen Job en Maria ruzie. Ze blijken het namelijk beide gedaan te hebben uit de veronderstelling dat de ander het graag wilde. Maria had rijlessen genomen om wat meer los te komen van haar vader en omdat Job toch alleen nog maar zijn tweede vrouw als model gebruikte. "Iedere dag zonder dat er aan Maria's wereld werd gewerkt was ze zich schimmiger gaan voelen, onwerkelijker en vormelozer, alsof ze niet langer bestond." Op straat komt ze Cas tegen. Ze krijgt ruzie met hem als ze vraagt of hij lunchpauze heeft. "Ze zou toch moeten weten dat ik al anderhalf jaar niet geluncht heb!" Het gesprek verloopt heel moeilijk, en als ze wegrijdt, beseft ze het. Cas heeft de ultieme wraak op haar genomen. Door Job gek te maken van computers heeft Cas Maria laten voelen dat ze alleen bestaat op de Maria's, en verder niets voorstelt. Dat ze geen schepper is, zoals de andere Olsons, maar zelfs nauwelijks een schepsel. Dat was zijn wraak, omdat hij nooit heeft geweten wie zijn vader is. Korte tijd later krijgt Maria een ongeluk tijdens de rijles, heeft het gevoel dat ze van de rand van de wereld af valt, en kneust twee ribben. Later zitten Felicity, Cas en Xandra te eten. Er ontstaat een geprikkelde onenigheid, met Felicity en Cas aan de ene, en Xandra aan de andere kant van de scheidslijn. Termen als lot en karma vliegen over en weer. Ingegeven door Felicity’s mening dat je al tot je handelingen in je leven al voor je geboorte hebt besloten, en dat alles een doel dient, concludeert Cas dat hij een daad moet stellen, opdat hij eindelijk volwassen wordt. Vervolgens besteedt hij geen aandacht meer aan zijn vrouw. Maria ligt te bed op haar kamer. Ze ziet Felicity en Job vanuit haar raam ruzie maken in het atelier. Als ze Job een fles ziet kapot slaat, en met de scherf op zijn vrouw ziet afkomen, belt ze met de huistelefoon, en vraagt of hij haar wat te drinken wil brengen. Hij verlaat het atelier, en Felicity blijft huilend achter. Even later ziet Maria Cas het atelier binnenkomen. Die gaat naar Felicity en troost haar. Maria smeekt tot God of hij a.u.b. niet zo"n trouweloze als zijn vader wil zijn. Dan moet ze denken aan de magie van liefkozingen "die door alle kennis over feromonen, klierafscheidingen en spiercontracties nog niet kan worden weggenomen". "Wat je bij dergelijk lijflijk contact voelt, blijft iets wat door de goden gegeven is. Misschien is dat wel de reden dat het lichaam bestaat; opdat de mens het bestaan der goden nooit zou vergeten." Als Maria weer opkijkt ziet ze Cas en Felicity vrijen. Dan komt haar vader op haar kamer. Hij staat met zijn rug naar het raam. Maria en hij hebben een ongemakkelijk gesprek, want hij ergert zich aan haar hulpeloosheid. Wanneer Felicity Cas" overhemd losknoopt begint het te regenen, te donderen en te stormen alsof het Laatste Oordeel was losgebarsten. Dan begint een heftige ruzie tussen Job en Maria. Als Job Maria tenslotte zoveel getreiterd heeft dat ze niets anders meer kan dan gemeen zijn, vraagt ze hem of hij de regen nog hoort. Hij opent het gordijn en kijkt naar buiten. Hij ziet Cas en Felicity. Ze zag haar vader breken en zei: "Ach vader, het is niet het einde van de wereld. Dat is het nooit." Thema Het thema van dit boek is overduidelijk de manier waarop de mens in de jaren "90 denkt. Er heerst steeds meer het idee dat mens op allerlei manieren de wereld naar zijn hand kan zetten. Het zwaartepunt van het denken over het leven is verschoven van God naar Natuur. Alleen de weinig dingen die fysisch nog onverklaarbaar zouden zijn, worden als beangstigend toegeschreven aan God of een ander soort opperwezen. Aan dit denken is ook gekoppeld dat met die "nieuwe mogelijkheden" de mens ook nieuwe verantwoordelijkheden krijgt. Gezien het feit dat de mens die verantwoordelijkheden niet aankan concludeert Dorrestein dat de mens ze niet heeft. Er bestaat dus wel zoiets als een God, en de mens heeft niet het ultieme recht om allerlei beslissingen te nemen en handelingen te verrichten. Analyse Personages: Job Olson: Job is schilder van beroep, en zijn schilderijen hangen over heel de wereld. Hij is een oude man, maar wil graag jong blijven. Hij trouwt met een veertig jaar jongere vrouw. Zijn dochter heeft hij nooit vrij willen laten, ze was ook zijn model. Zijn eerste vrouw is overleden toen zijn dochter nog klein was. Hij krijgt vlak na zijn huwelijk last van klachten(haaruitval, incontinentie)waarvoor hij zich erg schaamt. Maria Olson: De dochter van Job. Ze is zijn model. Ze is mank door polio, en is volledig aan haar vader gebonden. Op vroege leeftijd was ze zwanger geworden. Omdat ze dat fysiek en financieel niet aan zou kunnen, is ze altijd bij haar vader blijven wonen. Haar vader heeft haar afhankelijk van hem gemaakt, omdat hij nergens afscheid van kan nemen, en omdat hij haar schilderde. Haar zoon verwijt haar dat ze hem volgepropt heeft toen hij klein was. Felicity: De vrouw van Job. In het begin van het boek is het alleen nog zijn vriendin. Maria en zij kunnen het niet erg goed met elkaar vinden. Ze had ook Maria's dochter kunnen zijn, maar in plaats daarvan is ze haar stiefmoeder. Ze neemt alle taken van Maria over. Casper Olson:De zoon van Maria, hij verwijt haar dat ze hem volgestopt heeft. Zijn vrouw zet hem op zwaar dieet, en let daar heel streng op. Hij mag niks eten, moet altijd op zijn calorieën letten, en als hij dat niet doet begint ze op hem te vitten. Hij raakt nogal gefrustreerd omdat hij alles moet en niks zelf mag beslissen. Uiteindelijk gaat hij vreemd met Felicity. Xandra Olson: De vrouw van Casper. Ze is zwanger van hun eerste kindje, en wordt daar erg humeurig en emotioneel van. Casper weet niet hoe hij daarmee om moet gaan. Ze verwijt hem alles, hij kan niks goed doen. Tegelijkertijd verwijt ze het zijn moeder, die hem volgens haar verwend heeft. Door haar gezeur gaat Casper vreemd. Perspectief: Er is in dit boek sprake van een wisselend perspectief. Ik en hij/zij-perspectief wisselen elkaar af. Tijd: De verteltijd is 94 pagina's. De vertelde tijd is negen maanden. Het begint in april en eindigt in december. In het verhaal zijn wel flashbacks zoals de jeugd van Casper. Ruimte: De ruimte waar het zich voornamelijk afspeelt is het huis van Job, of de achtertuin. Verder speelt het zich heel soms af in het huis van Casper. De ruimte heeft wel een functie in het verhaal, in de achtertuin staat een boom, die Maria veel aan vroeger doet denken. Verder is de kamer van Maria tegenover het atelier, zodat ze Casper en Felicity kan betrappen Beoordeling "Want dit is mijn lichaam" was voor mij een ‘gewoon" boek. Het deed me niks. Door haar kleine omvang vond ik het prettig om te lezen. Het streven naar volmaaktheid van het lichaam, wat in dit boek de rode draad van het verhaal is, werd door Dorrestijn goed beschreven. Ze laat dit onderwerp uitvoerig naar voren komen, hoewel ze niet alles tot in de diepte voor je uitkauwt. Ze creëert een situatie waarin de lezer zelf gaat nadenken over zijn of haat lichaam. Dit is het gevolg van de verplichte omvang die gesteld was voor het schrijven van dit boek, waardoor ze het plot wat kleiner als normaal houdt en zodoende wat meer ruimte over houdt voor de suggestie. Het was geen boek waar geen spectaculaire dingen in gebeurde. Dat vond ik wel jammer, want als er bijna niks in een verhaal gebeurt, dan wordt het voor mij al gauw een sleur. Maar de matige omvang van dit boek heeft dat voorkomen. Al met al vond ik het een aardig boek. IK vond dit boek meer iets voor de wat oudere generatie. Zij gaan over het probleem ( het volmaakte lichaam) wat meer nadenken. Ik zou dit boek daarom ook niet aan een leeftijdsgenoot aanraden. Informatie over de schrijfster Renate Dorrestein is in 1954 geboren te Amsterdam. Ze stortte zich na haar schooltijd meteen in de journalistiek. Toen ze achttien was werd ze aangesteld bij Panorama, waaraan ze vier jaar in vaste dienst en nog enkele jaren als freelance medewerkster verbonden was. Voor de jonge Renate, die zich sterk aangesproken voelde door het toen opkomende feminisme, vormde de redactie van het met vele blote borsten en billen opgesierde "gezinsblad" geen ideale werkomgeving. Beter op haar plaats was de journaliste bij het feministische blad Opzij, waarvan ze later redactrice werd. In 1983 debuteerde ze als romanschrijfster met Buitenstaanders. Jarenlang had ze tevergeefs geprobeerd boeken gepubliceerd te krijgen, maar Buitenstaanders vestigde op slag haar reputatie als meest fantasierijke Nederlands auteurs van dit moment. Zowel kritiek als publiek toonden zich ingenomen met deze wonderlijke, verrassende roman, waarin een normaal gezin op vakantie geconfronteerd wordt met enkele krankzinnigen die, bij wijze van experiment zelfstandig wonden. De scheidslijn tussen gek en normaal valt weg en de normaliteit valt lelijk tegen. Ze heeft sinds zeven jaar ME(chronisch vermoeidheidssyndroom). Het veroordeelde haar tot "het leven van een dweil" zoals ze zelf gezegd heeft. Zelf zegt ze dat als je het over de jaren heen bekijkt ze wel vooruit is gegaan. Ze kan nu vijf uur per dag actief zijn en is over de meeste allergieën heen. Ze weet niet wat het vooruitzicht is, maar hoopt dat het over zal gaan. |
Andere boeken van deze auteur: |
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen |