Boekverslag : Louis Sachar - Gaten
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2827 woorden. |
Primaire gegevens van het gelezen werk: Auteur: Louis Sachar Titel: Gaten Hoofdgedachte: Stanley zit ten onrechte in Camp Green Lake en komt tenslotte vrij wanneer zijn onschuld bewezen is. Het onderwerp: Stanley komt in een jeugdgevangenis waar je iedere dag een gat moet graven. Tijdens het verhaal komt hij erachter dat het graven van gaten niet is om je karakter te vormen. Ik vond het een interessant onderwerp en heel leuk om te lezen. Het boek was niet echt herkenbaar in mijn eigen belevingswereld, maar het heeft me wel aan het denken gebracht hoe je soms ergens terecht kan komen terwijl je niks hebt gedaan. Het onderwerp werd met voldoende diepgang verteld, het einde had wel meer mogen gaan over hoe het afloopt met de jongens. Ik ken wel van die soorten films waar het ook over zoiets gaat. Ik heb er wel van geleerd dat sommige jongeren soms in de gevangenis zitten terwijl ze onschuldig zijn. De gebeurtenis: Stanley Yelnats wordt vals beschuldigd van diefstal en afgevoerd naar Camp Green Lake, een strafkamp waar ze elke dag een gat moeten graven. Maar op een dag vindt Stanley iets heel bijzonders. Op het kamp leert Stanley Zero kennen die graag wil leren lezen en biedt in ruil daarvoor aan een deel van Stanley's gaten te graven. Op een dag rent Zero weg van het kamp. Na een paar dagen wist iedereen dat hij wel dood moest zijn. Stanley gaat naar hem op zoek en vindt Zero in de woestijn onder een scheepswrak waar hij had geleefd van een potten "slorp". Ze klimmen op een rots waar ze eten vinden. Na een lange tijd gaan ze terug naar het kamp gaan zijn geheime schat op te graven. Als ze die hebben zitten ze onder de hagedissen en zijn doodsbang. Dan komen er twee advocaten die Stanley komen ophalen omdat gebleken was dat hij onterecht was opgesloten. Zero mag mee omdat er geen bewijs is om hem vast te houden. De schat blijkt ongeveer twee miljoen gulden waard te zijn en Zero heeft een nieuw tehuis gevonden bij de rijke Yelnats. Camp Green Lake wordt gesloten wegens kindermishandeling. Het belangrijkste in het boek vond ik toen Zero vertelde dat hij de schuldige was waarom Stanley in de Camp Green Lake zit. Er kwamen veel gebeurtenissen in voor maar daardoor bleef het boek spannend en het waren er niet te veel. De gebeurtenissen waren geloofwaardig, want in sommige landen zal het zeker weten voorkomen dat iemand in een ‘gevangenis’ terecht komt terwijl hij onschuldig is en dat hij het zo slecht heeft net als Stanley. Er was een schokkend moment, op het einde ongeveer met de hagedissen. Dat vond ik indrukwekkend en dat Stanley en Zero gewoon rustig bleven zitten. Bij mij riep het geen gevoelens op. Het einde was niet echt het einde, want er wordt niet verteld hoe het afloopt met de jongens. Samenvatting van de inhoud: Het verhaal gaat over de jongen Stanley Yelnats. Hij belandt onschuldig in een strafkamp midden in de woestijn, op de plaats van een opgedroogd meer: Camp Green Lake. Hij en de andere jongens moeten elke dag, zogenaamd als karaktervorming, een gat graven. Stanley heeft altijd pech. Hij geeft zijn waardeloze-smerige-rottige-varkens-stelende-over-overgrootvader hier de schuld van. Die was namelijk vervloekt door een oude vrouw, Madame Zeroni, omdat hij vergeten was haar de dag voordat ze stierf de berg op te dragen. Op een dag vindt hij tijdens het graven een hulsje met KB erop. Hij vermoedt dat het van Kate Barlow is, een schooljuffrouw uit het vroegere dorpje Green Lake die na de moord op haar uientelende geliefde Sam een gevreesde bandiete werd. Wat hij niet weet is dat de directeur van het strafkamp, mevrouw Walker, al jaren op zoek is naar Kate Barlow’s schat. In het kamp ontmoet hij de zwijgzame Zero. Op een dag loop Zero weg na een ruzie met de groepsleider. Stanley gaat hem achterna. Samen gaan ze op weg naar een duimvormige rots, want terug kunnen ze niet. Zero is op het laatst zo uitgeput dat Stanley hem de berg op moet dragen. Eenmaal aangekomen vinden ze uien en water en zo overleven ze. Dan bedenkt Stanley dat de directeur op zoek was naar een schat en dat hij weet waar deze ligt; namelijk op de plaats waar hij het hulsje vond. Nu ze iets hebben om de directeur mee onder druk te zetten, besluiten ze terug te gaan en de schat op te graven. Ze vinden iets, maar worden betrapt door de directeur. Dan komt Stanley’s advocaat naar het kamp om Stanley op te halen omdat zijn onschuld is bewezen. Op de schatkoffer staat Stanley’s naam en hij krijgt het ding mee. Het blijkt van zijn overgrootvader te zijn, die eens was beroofd door Kate Barlow. Omdat Zero’s gegevens zijn vernietigd toen hij wegliep wordt hij ook meegenomen. Zijn echte naam blijkt Hector te zijn, Hector Zeroni. De vader van Stanley deed een uitvinding waardoor hij een advocaat kon betalen een dag nadat de achterachterkleinzoon van Elya Yelnats de achterachterachterkleinzoon van Madame Zeroni de berg op had gedragen. Titelverklaring: De titel is: ‘Gaten’, omdat de gevangenen iedere dag een gat moesten graven als straf. Een gat had een doorsnede van anderhalve meter en was ook zo diep. De titel heeft een aparte betekenis. Bij een boek wat "Gaten" heet kun je zeer veel bedenken. Ik denk dat dit ook is gekozen door de schrijver om je voor het lezen al een beetje te kunnen laten fantaseren over het verhaal. De verklaring van deze titel kan vrij simpel zijn. Stanley komt in een strafkamp waar je elke dag een gat moet graven van anderhalve meter bij anderhalve meter. Maar ik denk dat er toch iets meer achter zit. Het verhaal draait steeds om gaten. Hiermee bedoel ik ook dat ik denk dat Stanley ook lege gaten had in zijn gedachtes. Hij moest en zou erachter komen waarom hij in Camp Green Lake zat. Waarom werd hij nou weer vals beschuldigd? Die gymschoenen kwamen uit de lucht vallen! Wat had de geschiedenis van Green Lake te maken met het verleden van zijn familie? Stanley's karakter verandert uiteindelijk in dit verhaal door deze gaten en hij wil koste wat kost erachter komen. Uiteindelijk worden al deze verwikkelingen opgelost en passen als puzzelstukjes in elkaar. Opbouw: ‘Gaten’ heeft drie verhaallijnen. Ze worden verteld vanuit de hoofdpersonen: Elya Yelnats, Stanley Yelnats de eerste en Stanley Yelnats de vierde. De derde verhaallijn is de hoofdverhaallijn. Het hele verhaal is in de hijvorm geschreven. Het verhaal begint met een soort van inleiding waarin kennis wordt gemaakt met het kamp “Camp Green Lake”. Het probleem van dit boek is dat in de familie van Stanley Yelnats de vierde een vloek heerst. Het verhaal wordt opgelost door Zero en Stanley Yelnats de vierde. Nadat Stanley een gouden huls vond waar de initialen “K.B.” (Kate Barlow, een beroemde dief van ruim honderd jaar geleden) op staan, komen Stanley en Zero ’s nachts terug om te kijken of er werkelijk een schat ligt. Ze vinden de schat en Stanley verbreekt de vloek door de belofte van zijn overovergrootvader als nog na te komen aan Zero, een van de nazaten van madame Zeroni. Ik vond het verhaal erg makkelijk te lezen, want het was makkelijk opgeschreven. Het taalgebruik was ook niet moeilijk het past goed bij een jeugdboek. Ik vond het einde niet goed, want er wordt niet verteld wat er verder gebeurt met de jongens. Taalgebruik: Het taalgebruik was eenvoudig en duidelijk. In het boek staan niet echt veel dialogen, want tijdens het graven denkt Stanley meestal na over dingen en een groot deel van het boek is Stanley aan het graven. Hierdoor kun je je goed verplaatsen in Stanley. Realisme: Het boek lijkt mij gedeeltelijk realistisch. Kissing Kate Barlow heeft echt bestaan als een echte moordenaar, maar of zij bij Green Lake woonde en een schat begraven heeft weet ik niet. Het zou zo kunnen zijn geweest. De verhaallijn vind ik een beetje onrealistisch, omdat de verhalen te toevallig in elkaar overlopen. In mijn ogen zou dat niet kunnen, maar dat Stanley in Camp Green Lake zou zitten zou de realiteit kunnen zijn. Ik kan me het gevangenschap goed voorstellen en dat komt mede omdat de schrijver het zo goed verwoord. Tijd: Het verhaal zou in deze tijd kunnen afspelen, omdat er geen sciencefictionelementen in zitten of dingen die zich in het verleden afspelen. Hoewel er ook flashbacks in staan kan het zich ongeveer nu afspelen, omdat deze flashbacks het verhaal verklaren en niet het hoofdverhaal zijn. De vertelde tijd is ongeveer 18 maanden. Dit kun je merken doordat er een tijd wordt genoemd van Stanley's straf en het verhaal van dag tot dag wordt beschreven. Er wordt wel in de tekst beschreven dat Stanley zijn moeder minstens een keer per week moest schrijven. Er worden in het boek twee brieven naar zijn moeder geschreven. Daarna gaan Stanley en Zero een groot avontuur tegemoet waardoor Stanley niet naar zijn moeder kan schrijven. Plaats en ruimte: Het verhaal speelt zich grotendeels af in een strafkamp voor jongens, genaamd Camp Green Lake. Camp Green Lake ligt, anders dan de naam doet vermoeden, in een grote, droge en vlakke woestenij in Texas. Vroeger was hier een groot meer, het grootste meer van heel Texas. In flashbacks over de geschiedenis van het stadje genaamd Green Lake wordt verteld dat het meer Green Lake boordevol helder en koel water zat en glinsterde als een enorme smaragd in de zon. In de lente stonden er perzikbomen langs de kustlijn met zacht- en hardroze bloesem. In de vlakke woestenij ligt nu alleen nog Camp Green Lake met daarachter duizenden gaten die gegraven zijn door kampbewoners. Er leven gevaarlijke dieren als schorpioenen en ratelslangen die daarin beschutting zoeken of onder stenen. Maar de ergste van allemaal is de geelgevlekte hagedis… Het laatste deel van het boek speelt zich af in het huis van Stanley, zijn familie en het nieuwe tehuis voor Zero. Omdat de koffer van Stanley totaal iets minder als twee miljoen gulden waard was, speelde dit laatste deel zich niet af samen met zijn arme gezin, maar met een welvarende familie en zijn beste vriend Zero. Begin en einde: Het boek begint met een stuk informatie over Green Lake. De eerste paar regels zijn: “Er is geen meer bij Camp Green Lake. Ooit was hier een heel groot meer, het grootste van Texas. Dat was meer dan honderd jaar geleden. Nu is het alleen nog maar een droge, vlakke woestenij.” Het eerste hoofdstuk is eigenlijk ook niet echt boeiend, maar wel van belang. Het is een gesloten einde. Stanley en Zero worden vrijgelaten en het kamp word gesloten wegens kindermishandeling. Er werd bij Stanley thuis een bescheiden feestje gegeven. De laatste paar regels van het boek luiden: “Ik wou, ach, ik wou – maar de maan geeft geen antwoord; weerspiegelt slechts de zon en al wat is geweest. Hou vol, moede wolf, keer dapper terug op je schreden. Vlieg hoog, kleine vogel, Mijn engel, mijn alles.” Dit gedicht komt een paar keer vaker voor in het boek, maar dan wat vervormd na enkele generaties. Dit gedicht zong Stanley’s vader altijd voor hem. “De melodie was lieflijk en melancholiek.” volgens Stanley. Er zijn nog een paar vragen waar je geen antwoord op krijgt, maar volgens de schrijver zijn die antwoorden saai en langdradig. Aan het einde van het boek geeft de schrijver nog een antwoord op de vraag: ‘wat zat er in de schatkist?’ Vertelperspectief: Het verhaal is verteld in het ‘hij-perspectief’. Stanley’s gevoelens worden heel goed en nauwkeurig weergegeven. Van de andere personen ‘zie’ je alleen de buitenkant, maar je kunt wel goed hun karakter afleiden uit de dialogen die ze voeren. Je kunt niet door de ogen kijken van de andere personen. Personages: Stanley wordt in het verhaal erg goed beschreven. Zero is een beetje het zwarte schaap in het verhaal met een erg ontroerend verleden wat iedereen wel zielig moet vinden. Zero vind ik zelf erg goed in te beelden doordat flashbacks zijn verleden erg goed beschrijven en in dialogen zijn karakter goed naar voren komt. Hij is een echte doorzetter, maar ik heb het wel met hem te doen. De plaats waar het verhaal zich afspeelt wordt erg goed beschreven. Je komt zeer veel te weten over het landschap en wordt ook goed opgesomd. Je komt veel te weten over alle dieren van de omgeving. Vooral in flashbacks worden er veel dingen beschreven als: "langs de kustlijnen stond het in de lente vol met perzikbomen met zacht- en hardroze bloesem". Deze flashbacks geven veel elementen van tegenstelling zoals het nu is. Er was een groot meer dat in de zon leek op een grote smaragd. De hoofdpersoon kwam erg levensecht over bij mij. Ik kon me wel inleven over zijn gevoelens en over hoe het beleefde. Ik herkende geen eigenschappen in de personen, maar ik kon het me wel voorstellen. Ik ben niet beïnvloed door het gedrag van Stanley, ik vond dat Stanley erg positief was over het Camp Green Lake. Hij dacht dat het gewoon een kamp was waar je leuke dingen deed, maar toen hij daar eenmaal was merkte hij dat het niet zo was. Hij deed gewoon wat hij moest doen en dacht er niet aan om ermee te stoppen. Wat ik wel jammer vind is dat Stanley snel dingen doet voor anderen als ze zeggen als hij iets moet doen. Ik zou als ik de auteur was niet anders handelen over de hoofdpersoon ik vond dat het goed was hoe het is opgeschreven in het boek. Bijpersonen: Meneer De Heer: de bewaker van de gevangenen in Camp Green Lake. De Directeur: de baas van Camp Green Lake. Meneer Pendanski: ook een bewaker in Camp Green Lake. X-Ray, Magneet, Oksel, Zigzag: gevangen van Camp Green Lake. Genre: Gaten is een avonturenroman, omdat de personen veel avonturen beleven. Een stukje uit het boek: “De Heer begin uit te leggen dat ze vroeg begonnen om het heetste deel van de dag te vermijden. ‘Niemand zal zich om je bekommeren,’ voegde hij eraan toe. ‘Hoe meer tijd je nodig hebt om te graven, hoe langer je in de zon moet staan. Als je iets interessants opgraaft, moet je dat melden bij mij of een andere leider. Als je klaar bent, is de rest van de dag voor jou.’ Stanley knikte ten teken dat het hem duidelijk was. ‘Dit is geen scoutingkamp,’ zei meneer De Heer. Hij controleerde Stanley’s rugzak; hij mocht hem houden. Toen nam hij Stanley mee naar buiten, de kokende hitte in. ‘Kijk eens goed om je heen,’ zei meneer De Heer. ‘Wat zie je?’ Stanley keek uit over de uitgestrekte woestenij. De lucht was zwaar van de hitte en het stof. ‘Niet veel,’ zei hij, en voegde daar snel aan toe: ‘meneer De Heer.’ Meneer De Heer lachte, ‘Zie je wachttorens?’ ‘Nee.’ ‘Een hek met schrikdraad dan?’ ‘Nee, meneer De Heer.’ ‘Er staat helemaal geen hek, hè?’ ‘Nee, meneer De Heer.’ ‘Zin om weg te lopen?’ vroeg meneer De Heer. Stanley keek hem aan, niet zeker van wat hij bedoelde. ‘Ga gerust je gang als je weg wilt, begin maar te lopen. Ik zal je niet tegen houden.’ Stanley wist niet welk spelletje meneer De Heer speelde. ‘Ik zie je al naar mijn pistool kijken. Maak je geen zorgen. Ik zal je niet neerschieten.’ Hij klopte op de holster. ‘Deze is voor geelgevlekte hagedissen. Ik zal aan jou geen kogel verspillen.’ ‘Ik ben niet van plan om weg te lopen,’ zei Stanley. ‘Heel verstandig,’ zei meneer De Heer. ‘Niemand loopt weg van hier. Wij hebben geen hekken nodig. Weet je waarom? Omdat wij het enige water hebben binnen een straal van 150 kilometer. Wil je weglopen? Dan ben je binnen drie dagen voer voor de gieren.’ Stanley zag een paar jongens in oranje kleren met schoppen in de hand zichzelf in de richting van de tenten slepen . ‘Heb je dorst?’ vroeg meneer De Heer. ‘Ja, meneer De Heer,’ zei Stanley. ‘Nou wen er maar aan. Dat blijft zo de komende achttien maanden.’ Eigen literaire recensie: Ik vond het boek erg mooi en de indeling van het boek vond ik ook goed. Ik vond het boek erg spannend en interessant. Ik vond het vooral interessant omdat Stanley onschuldig vast zat in Camp Green Lake, hij moest voor straf gaten graven terwijl hij onschuldig was. Ik dacht er echt bij na, ik dacht er over na dat het ook zo gaat in de realiteit. Veel mensen zitten in de gevangenis terwijl ze onschuldig zijn. Ik vond het niet normaal dat het zo gaat. Ik vind dat ze de echte daders moeten vinden, want je kunt anders heel het leven van een onschuldig iemand verpesten, je verpest ook het leven van de familie en van het gezin. Het stuk dat Stanley wegloopt om Zero te zoeken vond ik een heel mooi stuk, omdat je zag dat dat echte vriendschap is. De stemming in het kamp wordt goed weergegeven en op het laatst is er toch gerechtigheid, wat ik een leuk einde vond. Wat ik wel minder vind aan het einde is dat het een open einde is. Er staat niet in hoe Stanley en Zero terecht komen en hoe het verder met hun gaat. |
Andere boeken van deze auteur: |
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen |