Boekverslag : Leon De Winter - Supertex
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2526 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2526 woorden.
Inhoudsopgave:
I Zakelijke Gegevens A Auteur/Titel 2
B Genre 2
II Eerste Reactie A Keuzemotivatie 2
B Eerste Reactie op de Inhoud 2
III Verdieping A Samenvatting 2
B Verhaaltechniek:
-Stijl 2
-Ruimte 3
-Verhaalfiguur 3
-Situaties 3
-Vertelwijze 3
C Thematiek 3
D Plaats in de Geschiedenis 4
IV Beoordeling A Beoordeling:
-Positieve Verhaalelementen 4
-Mooie Passages 4
-Negatieve Verhaalelementen 4
-Eventuele Vergelijking met een Ander Boek of Film 4
-Oordeel over het Thema 4
-Oordeel over het Taalgebruik 4
-Eindoordeel 4
-Aanrader? 4
-Eindoordeel Vergelijken met Recensie 4
B Argumentsoorten:
-Emotief 5
-Esthetisch 5
-Moreel 5
-Realistisch 5
-Structureel 5
-Intentioneel 5
Leesverslag van een Roman
I: Zakelijke gegevens.
1 a) Leon de Winter: Supertex, De Bezige Bij, A`dam, 1995-8, 1ste druk 1991.
b) Roman.
II: Eerste reactie.
2 a) Ik heb dit boek gekozen omdat de onderwerpen, Jood zijn en zakenwereld,
mij het meest aanspraken. Het was geen dikke pil. Toen ik in de
bibliotheek zo eens het boek doorbladerde en hier en daar een stukje las
bevielen de stijl en de zinsbouw mij wel. Omdat ik nog nooit iets van Leon
de Winter gelezen had was wist ik niet wat voor boeken hij schreef. Dat was
dus geen reden om juist dit boek te lezen. Wel was ik benieuwd naar deze
schrijver.
b) Ik las makkelijk door het boek heen, in het begin stoorde al die
Joodse spreekwoorden mij, maar later, vooral op het eind, toen ze een rol in
het verhaal gingen spelen vond ik ze niet meer storend. De zinnen waren kort
wat het boek redelijk simpel en overzichtelijk maakte. Af en toe maakte de
vele flashbacks het verhaal een beetje moeilijk te volgen.
III: Verdieping.
3 a) Het verhaal speelt zich af in Amsterdam. De hoofdpersoon, Max
Breslauer, is een van de topmensen in de textiel en confectie business en
erg rijk. Hij werkte op een advocatenkantoor en ontmoette daar de liefde van
zijn leven. Toen de relatie stuk liep wilde hij niet meer aan haar herinnerd
worden en hij verruilde het advocaten kantoor voor een aantrekkelijk aanbod
van zijn vader. Omdat hij in die tijd met zichzelf overhoop lag ging hij
naar een psychiater toe, mevrouw Janssen. Hij had een groot aantal goedkope
textiel ketens, Supertex genaamd. Max werd daar vice-president en kreeg een
goed salaris. Zijn vader was een erg overheersende man en hij had een zeer
wisselende band met hem. Als hij op 59 jarige leeftijd sterft voelt hij dit
als een bevrijding. Na de dood van zijn vader wordt Max eigenaar van
Supertex en hij wordt de nieuwe vriend van zijn vaders geheime maîtresse Hij
voelt zich dan zo goed dat hij met de sessies bij mevrouw Janssen stopt.
Ongeveer een jaar later rijdt hij bijna een chassidisch gezin aan en gaat
twijfelen of het leven dat hij nu leeft, `een Jood in een Porsche`, wel goed
is. Hij is helemaal van streek en gaat terug naar mevr. Janssen en verteld
zijn hele levensverhaal heel gedetailleerd en met veel emotie. Uit deze ene
zaterdag bestaat het hele boek. Mevrouw Janssen hoort zijn verhaal geduldig
aan en komt uiteindelijk tot de conclusie dat Max haar niet nodig heeft.
b) Stijl:
Ik vind de dialogen in dit boek niet echt goed. Ze zijn niet zozeer heel
kort of juist heel lang maar ze zijn wel erg oppervlakkig; fragment, blz.
133, Max ontmoet Esther voor de tweede keer:
De deuren gleden openen ik volgde haar naar haar kamer. Steels blikte ik
naar haar kont in de strakke spijkerbroek. Met haar schouders drukte ze op
de lichtknop. De TL flikkerde aan. `Dit is erg aardig van je,` zei ze. `Het
was niks.`
De woordkeus echter is goed, duidelijk en simpel, daardoor is het boek
makkelijk te lezen. Je hoeft niet stukken te herlezen om te begrijpen wat de
schrijver nu eigenlijk bedoelt. Dit komt ook doordat de zinnen duidelijk en
kort zijn met weinig details en uitvoerige beschrijvingen. Hoewel op de
achterkant staat dat het een hilarische roman is, is de humor mij een beetje
ontgaan.
Ruimte:
Het hele boek speelt zich af op één zaterdag. Supertex is geschreven in de
jaren negentig, dan speelt het ook. Zo is het ook geschreven, gelikt en
vlot. Het boek is een aaneenschakeling van flashbacks van de hoofdpersoon
die zijn levensverhaal aan de psychiater vertelt.
Verhaalfiguur:
De hoofdpersoon Max is een meedogenloos zakenman met eigenlijk maar één
gevreesde vijand; zijn vader. Hoewel Max materialistisch is hunkert hij naar
liefde en warmte. Af en toe is hij erg onredelijk en hard; hij schrikt daar
soms zelf van. Fragment, blz. 46/47, Max wil zijn secretaresse weer terug in
dienst nemen nadat hij haar in een woede aanval ontslagen had.
Voordat ik een taxi belde - de Porsche zou straks worden opgehaald met een
sleepwagen van Ben Pon - moest ik mij eerst met mijn secretaresse verzoenen.
Ik had veel goed te maken. `Yvonne?` `Bent U `t?` Ik hoorde dat ze gehuild
had. Na zestien jaar trouwe dienst was ze opeens op straat gezet. `Yvonne ik
moet je iets zeggen. ik eh.. Ik was verkeerd, ik heb zelf niet goed opgelet
en de verkeerde map meegenomen. Mijn eigen schuld. Wat ik je net gezegd heb
neem ik terug.` Mijn stem trilde. Zoveel openlijke zelfkritiek had ik nog
niet eerder tentoongespreid en ik wachtte op haar applaus.
Gaandeweg het verhaal krijg je af en toe echt medelijden met hem en dat
brengt de Winter knap, heel geleidelijk.
De situaties:
Het hele verhaal is gebaseerd op tegenstellingen. Max voelt zich nietig en
ziet zijn vader als een reus. De Winter geeft dat aan door bv. De volgende
scène, blz. 69:
Ze hielden voor de deur van de suite van mijn vader stil en de jongen belde
aan. Hij knikte me nog eens toe. Ik reageerde niet. Wat moest mijn vader met
die meisjes? Koortsachtig zocht ik naar een antwoord op deze gecompliceerde
kwestie. De deur zwaaide open en het enige wat ik van mijn vader zag was
zijn met een zware Rolex versierde, harige onderarm, die een ongeduldige
beweging maakte. De meisjes verdwenen in zijn suite. Samen met de jongen
wachtte ik tot de lift weer zou verschijnen. `U ook?` vroeg hij. Zijn vraag
drong niet tot me door. `Ook twee meisjes? Net als Uw vader? Of drie? Ik
weet ook meisjes die heel bijzondere spelletjes kennen.`
In dit deel van zijn leven is Max impotent. Zijn vader kan alles hij niets.
Hij zondigt aan een stuk door en rijdt dan ook nog een groep chassidische
Joden aan die naar de Sjoel gaan. Vanuit deze twee tegenstellingen is het
hele boek opgebouwd. Dat maakt het boek leuk.
Vertelwijze:
Het boek is in de `ik` persoon geschreven, Max vertelt alles. Voorbeelden:
Blz. 49: `Kon ik maar ontkennen.` `Waarom?` `Dat jongentje heeft gelijk. Wat
ben ik nou? Een Jood? Een goj? Waar draait mijn leven om? Wat ben ik meer
dan een zaadje in de wind?` Ik lag op de sofa. Ik herkende de scheur in het
vergeelde plafond en in een hoek, boven de radiator van de verwarming was de
verf gaan bladderen. `U wilt me iets over Uw broer vertellen?` `Ja.`
`Vertelt U daarmee iets over uzelf?` `Ja. Ik denk het wel.`
Blz. 243: Uren had ik in dezelfde houding liggen praten en toen ik zweeg
merkte ik dat het bloed uit mijn ledematen was weggetrokken. `Ik moet even
staan,` zei ik.
Blz. 251: Ik wankelde met mijn zware lijf naar mijn verlaten penthouse en ik
besefte dat ik de erfgenaam was. Die gedachte verwarmde me en het doel dat
nu opeens helder voor me opdoemde kalmeerde en troostte. Ik was de
erfgenaam. Ik zou me niet meer verzetten.
Het bezoek aan de psychiater is echter niet meer dan een excuus om het hele
verhaal aan `op te hangen`. De dialogen zijn matig, maar dat maakt het boek
misschien juist wel luchtig maar ook enigszins oppervlakkig. Tijdens het
lezen is het me wel opgevallen maar echt gestoord heeft het mij niet.
c) Supertex heeft eigenlijk twee onderwerpen. Namelijk de vader-zoon relatie
en het Jood zijn. Deze twee onderwerpen komen samen in de hoofdpersoon. De
titel is Supertex. Supertex staat voor Max gelijk aan zijn vader. De naam
van het bedrijf is synoniem met die van zijn vader. Wanneer iemand kritiek
heeft op zijn bedrijf vecht hij terug alsof hij zijn vader verdedigt.
Fragment, blz. 178/179:
`M`n vrouw haalt een overhemd en dat krimpt meteen. En twee t`shirts koopt
ze en eentje valt er zo uit mekaar. Dat weet ik.` `Dat kan niet.` Waarom zou
ik liegen? De naden waren niet goed gestikt.` Eigenlijk moest ik blij zijn
met deze vent want ik kon met zijn verhaal bij Jimmy mijn beklag doen. Maar
ik had het gevoel dat ik mijn vader moest verdedigen tegen laster.
d) Het werk is geschreven in 1991. Zo leest het boek ook. Het is vlot en
modern geschreven.
IV: Beoordeling.
4 a) Positieve verhaalelementen:
Ik vind het mooi hoe Max en zijn vader voor iedere situatie een passend
spreekwoord hebben. Ook vind ik het mooi hoe de Winter met zijn
tegenstellingen de onderwerpen en daarmee het verhaal zo duidelijk maakt.
Mooie passages:
Ik vind geen enkele passage er echt uit springen. De belangrijkste twee
momenten van het boek zijn de scène waarin Max de chassidische Joden aan
rijdt. Dat is de directe aanleiding voor het vertellen van Max`
(levens)verhaal aan de psychiater. Een ander belangrijk, en mooi moment is
op het eind als Max accepteert dat hij erfgenaam is, blz. 251:
Ik wankelde met mijn zware lijf naar mijn verlaten penthouse en ik besefte
dat ik de erfgenaam was. Die gedachte verwarmde me en het doel dat nu opeens
helder voor me opdoemde kalmeerde en troostte. Ik was de erfgenaam. Ik zou
me niet meer verzetten.
Negatieve verhaal elementen:
De dialogen vind ik zwak en oppervlakkig. Sommige onderwerpen konden beter
worden uit gewerkt, met meer diepgang. Een voorbeeld hiervan is het wel of
niet orthodox worden van Max.
Eventuele vergelijkingen met een ander boek of film:
Die heb ik weinig. Dit was de eerste keer (zeker niet de laatste) dat ik een
boek van de Winter las. Een boek wat met dit boek te vergelijken valt heb ik
ook nog nooit gelezen. Wel heb ik in het boek `Eeuw Schrijvers` gelezen dat
in veel van de Winters romans de personages zoektochten maken naar hun eigen
identiteit. Zo proberen zij het verleden te ordenen en te corrigeren. Dat
vind je ook in dit boek heel sterk terug. Blz. 49:
`Kon ik maar ontkennen.` `Waarom?` `Dat jongentje heeft gelijk. Wat ben ik
nou? Een Jood? Een goj? Waar draait mijn leven om? Wat ben ik meer dan een
zaadje in de wind?`
Thema:
Het probleem is niet herkenbaar voor mij. Ik heb een goede relatie met mijn
vader. Godsdienstig zijn we historisch niet beladen, tenminste zo voel ik
dat niet. Dit wil echter niet zeggen dat je je de situaties niet goed kunt
voorstellen want het boek komt wel heel echt en tastbaar over.
Taalgebruik:
Er komen veel Joodse termen en spreekwoorden in Supertex voor, maar die
storen me niet. Ik vind ze wel mooi en toepasselijk. De zinnen en woorden
zijn kort en simpel, dat maakt het boek duidelijk en vlot leesbaar.
Eindoordeel:
Geweldig mooi boek. Hoewel ik mezelf er niet in kon herkennen zag ik de
situaties wel voor me. De dialogen en de af en toe oppervlakkige en luchtige
stijl waren minpuntjes. Maar die maken het boek samen met de contrasten ook
tot wat het is: nl. een vlotte eigentijdse leuke roman. Voor iedereen de
moeite waard. Zowel voor iemand die dagelijks romans leest als voor iemand
die er pas mee begint. Zowel voor iemand die het boek ontspannen op vakantie
leest als voor iemand die het `gedwongen` leest voor een boekverslag. Een
echte aanrader dus.
Eindoordeel vergelijken met recensie:
Recensie door: T. van Deel
Gepubliceerd in: Trouw
Datum: 26 september 1991
Titel: `Een Jood in een Porsche, kan dat?`
De recensent is van mening dat het onderwerp van Supertex zeer duidelijk is.
Namelijk moeten Joden zich assimileren of niet. Hij vindt ook dat de manier
van regisseren berust op tegenstellingen. De scènes bevatten maar matige
dialogen. Hij vindt dat er niets wordt uitgezocht in dit boek en dat het
verhaal met irritante gemakzuchtigheid wordt vertelt.
Ik kan me in sommige standpunten van van Deel best vinden, zoals het zeer
duidelijke onderwerp, de tegenstellingen en de matige dialogen. Toch vind ik
zijn recensie te negatief. Naar mijn mening is de manier van vertellen in
het boek niet gemakzuchtig. Zeker niet irritant. Dat er niets wordt
uitgezocht in dit boek vind ik ook jammer maar dat het boek álle diepgang
mist ben ik niet met hem eens. Kort gezegd: met delen van van Deels
recensie ben ik het eens maar over het algemeen vind ik hem te negatief, te
kritisch maar ik denk dat dat recensenten eigen is.
b) Emotieve Argumenten:
Hoewel het boek erg beeldend is, en daardoor voel je met de hoofdpersoon
mee, roept het boek verder niet veel emoties of gevoelens bij me op. De
problemen die in Supertex besproken worden zijn niet zo gebracht dat je er
na afloop nog eens diep over nadenkt. Misschien heeft de schrijver het boek
zo luchtiger en toegankelijker willen maken, ik vind het jammer.
Esthetische Argumenten:
Ik vind Supertex een mooi boek. Ook vanwege de vele Joodse spreekwoorden en
gebruiken. De tegenstellingen maken het boek helder en duidelijk. De manier
waarop dingen beschreven worden maakt deze roman heel realistisch, ook als
je niet vertrouwd bent met de problemen. Al met al heb ik er geen spijt van
dat ik dit boek heb gelezen.
Morele Argumenten:
De schrijver neemt in dit boek niet echt een standpunt in. Hoewel hij
voldoende redenen en kansen hiervoor heeft laat hij zijn mening over deze
problemen in het midden. Een duidelijk voorbeeld hiervan is het probleem met
de assimilatie kwestie. Nergens in het boek geeft de schrijver hierover zijn
mening. Misschien is dat opzettelijk gedaan om het boek luchtig te houden.
Ik persoonlijk vind het jammer, want hierdoor mist het boek af en toe wat
diepgang en scherpte.
Realistische Argumenten:
Het verhaal is erg tastbaar, je zit er middenin. Vaak proef je de sfeer en
voel je hoe Max zich voelt. Dit komt onder andere door het `ik` perspectief
en de manier van schrijven. Een andere reden hiervoor is de tijd waarin het
zich afspeelt. Alles is herkenbaar hoewel de problemen en onderwerpen mij
vreemd zijn. Ik worstel namelijk niet met mijn identiteit en/of met mijn
geloof. Noch zie ik mijn vader als een God of tiran. Maar je krijgt wel
begrip voor Max` situatie.
Structurele Argumenten:
Het verhaal is als jas die aan een kapstok is opgehangen. De kapstok is in
dit geval de aanrijding met de streng orthodoxe Joden. En het directe gevolg
daarvan, het bezoek aan psychiater Janssen. De jas is, zoals gezegd, het
levensverhaal van Max. De kapstok is een middel om de jas aan op te hangen.
De aanrijding en het bezoek aan de psychiater zijn excuses om het verhaal te
vertellen.
Intentionele Argumenten:
De bedoeling van dit boek is om op een luchtige, ontspannen manier moeilijke
problemen onder woorden en onder de aandacht te brengen. Dat is de Winter
zeer goed gelukt. Want zonder dat het hinderlijk is worden de onderwerpen
van Supertex erg vaak benadrukt, onder andere door tegenstellingen te
gebruiken. Hierdoor zijn deze dan ook erg duidelijk. De bedoeling dat je dan
ook over die problemen nadenkt is veel minder duidelijk aanwezig. Dit komt
ook doordat de schrijver zijn standpunt over problemen zorgvuldig in het
midden laat. Hierdoor wordt je zelf ook minder geprikkeld om erover na te
denken en uiteindelijk zelf een standpunt in te nemen.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen