Boekverslag : J. Bernlef - Hersenschimmen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1013 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 1013 woorden.
Titel
Hersenschimmen
Uitgeverij
Querido
Korte inhoud
Twee oudere mensen uit Nederland, wonen al sinds lange tijd in Amerika. Maar na een tijd begint Vera te vermoeden dat er met Maarten, haar man, iets niet in orde is. Hij begint heel raar te doen en vergeet met de tijd bijna alles. Het hele boek praat over dit onderwerp en over hoe Maarten stilletjes aftakelt tot een wrak.
Tijd
Het verhaal speelt zich 'nu' af, maar af en toe ook in het verleden. Dus met meerdere flashbacks. Het zijn meerdere weken die voorbij gaan.
Het heeft tamelijk lang geduurd voor het boek uit was, men kan hier niet precies een verteltijd op plakken. Ik vermoed zo'n dikke week, elke avond een uurtje. Het boek laat zich moeilijk lezen, bepaalde stukken moet je zeker twee keer lezen.
Er is natuurlijk meer verteltijd dan vertelde tijd en door de omstandigheden, dus waarom het verhaal zich handelt, kan men niet echt zeggen wat de vertelde tijd inhoud.
Ruimte
Ze wonen in een dorpje aan de Amerikaanse kust en het is juist winter. Ze leven in een oud huis. Ze hebben een hondje Robert die elke dag wordt uitgelaten door Maarten. Elke dag stopt er voor de deur een schoolbus met spelende kinderen die kleding dragen met felle kleurtjes. Bij hun in de woonkamer staat Maarten z'n piano en het oude bureau van zijn vader. Op dit moment ligt er enorm veel Sneeuw buiten. Het is een zeldzame witte winter.
Een opvallend contrast zijn de jonge kinderen die spelen en het oude paar. Het oude paar dat niet veel meer kan bewegen en de jonge kinderen die altijd bewegend beschreven zijn in het boek. De zee, in de vorm van de vrijheid en de gedachtengang van Maarten waar hij zich in opgesloten heeft. Dit contrast was ook wel een rode draad in het verhaal. Maarten die opgesloten was en steeds naar de vrijheid zocht.
Onrechtstreeks werd Robert veel met Maarten vergeleken. Robert is ook een oude hond die niet veel meer kan en die ook een bepaald ritme en schema nodig heeft.
Personages
Maarten en Vera zijn de voornamelijkste personages, het zijn Round Characters. Maarten is een lieve man die zijn vrouw heel graag ziet. Als hij kon dan zou hij zijn vrouw nog altijd zo verwennen zoals hij dat vroeger deed. Hij heeft nog heel jeugdige ideeën. Maarten leer je het beste kennen omdat hij het verhaal vertelt, je zit in zijn denkwereld. Op het einde is hij enorm verward en weet hij soms niet waar hij is of wat hij doet. Hij is een grote fiere man die altijd een kostuum draagt. Vroeger, toen hij nog werkte, heeft hij de halve wereld rondgereisd (in functie van zijn werk). Hij kan niet leven zonder zijn vrouw, maar toch heeft hij ze vroeger één keer bedrogen op zakenreis.
Vera leer je kennen door de opmerkingen van Maarten. Ze heeft een tenger maar mooi uiterlijk. Ze is een heel harde maar ook wel gevoelige vrouw. Ze weet niet goed hoe ze de hele situatie moet aanpakken en ze kan niet verstaan waarom Maarten haar niet begrijpt. Ze heeft een normaal sociaal leven d.w.z. dat ze vriendinnen heeft en dat ze gewoon naar de winkel gaat.
Ellen Robbins, een Flat Character, is een vriendin van Vera die regelmatig langskomt. Ze is meer een roddeltante, maar een hele goede vriendin. Ze helpt Vera met haar problemen.
Phil, een Flat Character, is een helpster die bij in komt wonen. Ze is zeer behulpzaam, maar nog zeer jong van mentaliteit. Ze wil 's avonds altijd TV kijken. Maarten denkt dat ze een vriendin van zijn dochter is die blijft logeren. Het is een typisch Amerikaans meisje qua gewoontes en kleding.
Er waren ook nog andere personages in het boek maar die kwamen alleen maar voor in flashbacks. Ze werden heel oppervlakkig voorgesteld zodat men niet echt kan zeggen wat voor een persoon het is. Het waren meestal collega's van Maarten, ofwel zijn werkgever.
Vertelperspectief
De verteller van dit boek is Maarten zelf, alles wat je beleefd, verneem je van hem. Het is een Belevend-Ik verhaal. Daarom dat dit boek naar het einde toe heel verwarrend is, Maarten is ook helemaal verward. De zinnen die je leest zijn de woorden van Maarten.
Motieven
Er zijn vele leidmotieven in dit verhaal, zoals Robert, de spelende kinderen, de zee, de collega's, enz.
Dit boek heeft ook meerdere literair-historische motieven, vooral speurtocht en zoektocht: Maarten vindt meerdere malen de hond niet meer, Vera die thuiskomt en Maarten is spoorloos verdwenen. Maarten zoekt meerdere malen naar iets wat hij verloren is.
Er is maar één structureel motief: Maarten die constant met zijn gedachte ergens anders zit, hierdoor komen er vele misverstanden. Dit is eigenlijk ook het thema van het verhaal.
Spanning
Men kan hier niet spreken over intellectuele spanning omdat men toch alles te weten komt. Er is enorm veel emotionele spanning. Bv.: Maarten ging wandelen en zocht naar de kust. De lezer weet nu dat Maarten in de duinen is en naar de zee gaat, maar dit weet Vera niet. Zij hoopt dat met Maarten alles goed gaat.
Ook door het feit dat de lezer weet wat Maarten denkt en doet, wordt er al een enorme spanning opgewekt. Vera en de andere omstanders weten dit niet.
Thema
Als men het boek gelezen heeft en dan naar de titel, Hersenschimmen, gaat kijken, begrijpt men hem volkomen. Het gaat over Maarten die hersenschimmen heeft. Hij denkt soms dat hij nog bij z'n papa is of dat hij moet gaan werken. Hij heeft geen greep meer op de realiteit. Het verhaal gaat alleen maar over Maarten zijn gedachten, zijn hersenschimmen. Hij vergeet enorm snel en kan zich niet meer concentreren op normale huisklusjes. Het kan een realistisch verhaal zijn dat heden veel voorkomend is. Deze ziektes, zoals Alzheimer, zijn tegenwoordig veel in de actualiteit. Er zijn meer en meer mensen die op jonge leeftijd aan dementie lijden. Het verhaal geeft een klaar inzicht over deze ziektes en hoe het zou zijn als je zelf ermee geconfronteerd wordt.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen