Titelbeschrijving

Herman Brusselmans, Dagboek van een vermoeide egoïst, 1989.

Soort Boek

Autobiografische roman.

Titelverklaring

Herman Brusselmans schrijft in dit autobiografische boek over zijn leven, en dan vooral over zijn leven als schrijver. Behalve over dit schrijven als beroepschrijver piekert Brusselmans ook over zaken als onmogelijke liefdes, jeugdherrineringen en verslavingen. Ergens in het boek noemt hij zich een 'Vermoeide egoïst' omdat hij eigenlijk alleen maar over zichzelf piekert; aan gevolgen voor anderen denkt hij niet na. Het boek is dus eigenlijk een dagboek van een vermoeide egoïst.

Formele aspecten

- Het boek bevat een motto afkomstig van Morrissey, de zanger van de popgroep The Smiths;

I don't mind if you forget me

having learned my lesson

I never left an impression on anyone



(Morrissey, "Viva hate")

- Het boek heeft 194 bladzijden; het verhaal bestaat uit drie delen; 'De halve roman', 'De andere halve roman' en 'De anderhalve roman'; de hoofdstukken binnen deze drie delen zijn niet genummerd en hebben geen titel; elk hoofdstuk begint met een witte regel en een sterretje met soms daar bij een vermelding op welke dag het is geschreven (maandag 9 XI, des nachts); elke hoofdstuk beschrijft een dag of een deel daar van.

Samenvatting

Herman Brusselmans haalt wat herinneringen uit zijn leven (De Honderdjarige Oorlog) op. Hij schrijft over zijn familie (vooral over zijn vader), over Gloria (zijn vrouw) en over Mabiche, zijn geliefde over wie hij onophoudelijk piekert. Hoewel Gloria Brusselmans echtgenoot is, en hij veel van haar houdt, houdt hij evenveel van Mabiche. Zij is getrouwd en hij denkt dat zij niet meer van hem houdt. Ook Atma, een meisje dat hij pas heeft ontmoet doet hem onophoudelijk piekeren.



Naast zijn problemen met liefde schrijft Brusselmans ook over zijn studententijd in Brussel, waar hij Splendide en Dolf ontmoette, over zijn eigen drank en sigarettenverslaving en over een filmscript die hij als co-auteur van meer humor moet voorzien. Het laatste deel van het boek beschrijft een lange donderdagnacht in Gent maar het meeste schrijft Brusselmans over zijn leven als schrijver. Zijn leven bestaat voornamelijk uit schrijven en uit angst dat hij niet meer zou kunnen schrijven werkt dit heel beklemmend. Ook andere zaken in het leven vindt hij vervelend, vooral andere mensen, en hij kraakt dit dan ook vaak af.



Op het eind van het boek worden alle beklemmende piekeringen Brusselmans te veel en stort hij zich uit het raam. Of dit een einde maakt aan zijn zorgen is onduidelijk want 'Pas was ik opgestegen of de kogels floten me om de oren en verschillende stemmen riepen om mijn naam.





Thema

Herman Brusselmans zorgen over het schrijverschap, de liefde, de zinloosheid en beklemmendheid van het leven en zijn jeugd.

Motieven voor dit thema zijn:

- In dit autobiografisch dagboek schrijft Brusselmans vaak over zijn leven als schrijver en of hij het eigenlijk nog wel kan. ('Gisternacht was ik er van overtuigd dat dat schrijven van mij sinds 1982 een puinhoop is.')

- Ook schrijft hij veel over zijn moeilijke liefdes voor Gloria, Mabiche en Atma, ('Terwijl ik Atma's lippen zoen weet ik dat ik even later Gloria mag begroeten en weet ik dat ik Mabiche zal bellen om haar te vragen of ze me deze week nog wil ontmoeten.')

- Zijn jeugd wordt ook beshreven. ('Ik heb m'n eerste erctie gekregen onder de tafel.')

Personages

De enige hoofdpersoon in het boek waar alles eigenlijk om draait is Herman Brusselmans. Hij heeft een rond karakter, we krijgen veel van hem te weten. Hij heeft lang haar, heeft een 'lelijk door acne doorgroefde kop' maar ziet er verder niet echt bijzonder uit. Hij is schrijver van beroep en piekert erg veel over het leven; over zijn leven als schrijver, over zijn liefdes, over zijn verslavingen en over zijn jeugd. Hij is erg somber en negatief en kraakt vrijwel bijna alles af. Dit wel op een vrij humoristische en best te beredeneren manier. De somberheid en beklemendheid die hij ervaart neemt in de loop van het boek alleen maar toe tot hij uiteindelijk als climax uit het raam springt, weg van alle zorgen.



De personen waar Brusselmans in het boek over piekert zijn vlakke karakters. Gloria, zijn vrouw, is erg mooi, zorgzaam en lief, Mabiche vooral erg knap en zijn vader erg streng. Omdat Brusselmans meer over zijn relatie tot deze mensen praat dan echt over de mensen zelf, komen we niet erg veel te weten en blijven de personages vlak.

Tijd

De vertelde tijd is ongeveer een paar maanden. Hij schrijft over dingen die in zijn leven gebeuren; als er een tijd niks belangrijks is gebeurd schrijft hij een paar weken niet, maar sommige hoofdstukken beschrijven elk een dag. Dit wijst op een chronologische volgorde van het verhaal met soms versnelling en vertraging. Soms schrijft Brusselmans ook over het verleden; over zijn jeugd en over zijn studententijd in Brussel. Dit is ongeveer 25 en 5 jaar terug in de hedendaagse tijd, 1989.

Plaats en ruimte

Aangezien Brusselmans woont in de Vlaamse stad Gent speelt het grootste gedeelte van het boek hier af. Soms schrijft hij over zijn jeugd op het platteland of zijn tijd in Brussel. Echt verder als zijn eigen huis komt Brusselmans niet. Veel speelt zich af in zijn schrijverskamertje, in zijn huis of auto en in het café. Dit benadrukt de sombere en bedrukkende sfeer in het boek; Gent wordt beschreven als een saaie stad, veel kleur of vrolijkheid komt niet voor.

Perspectief

Het verhaal is geschrven uit een ik-perspectief.De ik-figuur is de verteller en de hoofdpersoon van het verhaal (Herman Brusselmans). Hij schrijft over zijn eigen leven; wat hij ziet, denkt en wat hij daar van vindt. Het verhaal is in de verleden tijd geschreven, dus alles wat er staat is al gebeurd. Omdat het boek in een ik-perspectief is beschreven hoeven de dingen die beschreven staan niet waar te zijn; het is Brusselmans werkelijkheid.

Spanning

Eigenlijk is er heel weinig spanning in dit boek. Er wordt gewoon een autobiografisch verhaal vertleld over een periode uit het leven van Herman Brusselmans. Echt bijzondere dingen gebeuren er niet, maar desondanks is het lezen er van toch niet direct saai. Dit komt door de vlotte manier van schrijven, door de onzinnige humor en het ook al humoristische gekanker op zijn tijd. Lange zinnen met geïntegreerde bijzinnen in bijzizinnen maken het lezen uitermate humoristisch. De belevenissen van Brusselmans mogen dan wel niet zo bijzonder zijn maar ze zijn op zo'n manier beschreven dat ze toch spannend blijven om te lezen.

Einde

Als Brusselamns uit het raam springt om zich te verlossen van al zijn zorgen valt hij dood en is het verhaal afgelopen. Dit is een gesloten einde; aan alle problemen is een einde gekomen. Alleen de laatste zin van een boek, 'Pas was ik opgestegen of de kogels floten me om de oren en verschillende stemmen riepen mij naam', zou op een open einde kunnen duiden; zelf na zijn dood wordt Brusselmans achtervolgd door zijn zorgen.

Beoordeling

Als ik een boek wil lezen die niet zo diepgaand is maar gewoon lekker snel wegleest lees ik vaak een boek van Herman Brusselmans. Deze keer werd het dus 'Dagboek van een vermoeide egoïst' en ook deze keer is het boek me aardig goed bevallen.



De stijl van Brusselmans doet zijn verhalen lekker vlot uitlezen. Veel diepgang is er niet in zijn boeken, en je hoeft ook niet constant super geconcentreerd te lezen om ingewikkelde verhaallijnen duidelijk te houden. Desondanks wordt het verhaal er niet saai op. Dit komt doordat Brusselmans zijn leven op zo'n onwaarwschijnlijke en humoristische manier vertelt dat elke bladzijde wel spannend is. Immers, wat voor iets belachelijks zal er binnenkort weer gebeuren of wat voor belachelijke zinnen staan mij nog te wachten? Samen met de super flauwe humor doet dit het boek erg prettig uitlezen.



Een persoonijke voorkeur gaat voor mij naar Brusselmans uit omdat de dingen waar hij het over heeft en die hij vaak afkraakt voor mij herkenbaar zijn. Vooral in interviews is dit vaak het geval, in dit boek was het echter wat minder. Dit doordat hij in zijn boeken niet de waarheid verteld, maar een verdraaide gekke versie er van. Een voorbeeld van herkenning uit dit boek: 'De pijn bleef de hele avond sluimeren, verergerde even toen er op tv een promotieclip was ten bate van de langverwachte nieuwe elpee van de mooie jonge muziekgod Michael Jackson (welke elpee Bad heet) en dan ging de pijn opnieuw sluimeren, tot op dit eigenste moment toe (thans is het kwart voor één des nachts en ik drink traagweg Jupiler-bier uit een blikje.' Dit eigenlijk ook als een voorbeeld voor Brusselmans positief belachelijke en humoristische schrijfstijl.



Een punt van kritiek op dit boek is wel dat het over wel heel weinig gaat. In andere boeken van Brusselmans zit er een duidelijke en belangerijke rode draad in het boek, waar hij dan omheen gaat praten. In dit boek was dit er ook wel, maar in zeer kleine mate. Er waren erg veel kleine stukjes die eigenlijk niets met het verhaal te maken hedden. Wel humor, maar een overdosis maakt het lezen wel vervelend. Daar was dit boek waarschijnlijk ook wel een autobiografie voor; de kleine stukje komen gewoon uit zijn belevingen van de dag.



Concluderend kan ik zeggen dat ik dit wel een goed boek vond, maar wel minder als een meer verhalend boek van Brusselmans. Een teveel van dit soort boeken is trouwens niet al te goed; als ik een goed boek wil lezen, lees ik liever een groot diepgaander boek.

• Muggepuut
• Guggenheimer Wast Witter
• De Man Die Werk Zocht
• Pitface
• De Terugkeer Van Bonanza