Boekverslag : Ed Franck - Begraaf Me Over De Bergen
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2052 woorden.
De taal ervan is Nederlands en het aantal woorden bedraagt 2052 woorden.
Titel
Begraaf me over de bergen
Auteur
Ed Franck
Uitgeverij
Hadewijch
Plaats van de uitgave
Antwerpen
Jaar van uitgave
1988
Het verhaal
Truganini , de laatste der Tasmaniërs, vertelt vanop haar sterfbed haar levensverhaal. Toen zijn geboren werd, leefden de verschillende jagende stammen nog vredig naast elkaar. Hun aantal werd geschat op 5000. Bijna niet te geloven. Op 73 jaar tijd werd dit uniek volk gewoon afgeslacht door blanke kolonisten. Uniek is wel het juiste woord, want dit ras had zich los van de Australische Aborigines en los van de Zuidzeevolkeren ontwikkeld. Als Truganini een jong meisje is landen de eerste blanke mannen op het grootste Tasmaanse eiland. Ze bespieden ze vanop veilige afstand en denken dat het een soort goden zijn, die hun huid bedekken tegen de zon en die wegkruipen in houten huizen. Maar algauw ontdekken ze dat dit volk ook maar gewone mensen zijn. Ze besluiten om uit de buurt te blijven. Op een dag gaan ze met enkele andere stammen op kangoeroejacht. Dan gebeurt het eerste echte kontact met de blanke man. Enkele leden van de stammen worden gedood, zomaar, zonder reden. Triest besluiten ze zich terug te trekken op hun kleine eiland. Maar snel stromen de berichten over de kolonisatie van het grote eiland binnen. Gruwelijke berichten over hoe eilanders vermoord worden door blanke kolonisten en ontsnapte gevangenen. Het duurt nu niet lang meer of ook op het kleine eiland komen blanken aan wal. En dan nog wel op de visgronden van Truganini's stam. Ze zien zich dus genoodzaakt dieper op het eiland te vluchten. Maar ook hier zitten ze niet veilig op een dag worden ze overvallen door ontsnapte gevangenen. Vrouwen worden verkracht, mannen vermoord. Ze sluiten zich aaneen met andere stammen en vluchten de bergen in waar een hard leven op hen wacht. Totdat er een Engelse dominee langs komt die hen zegt dat ze mee mogen komen naar de blanke nederzetting om daar vredig verder te leven. Ze gaan mee en weten nog niet dat er hen een tijd van vreemde ziektes en armoede wacht. Mister Robinson, de dominee, gaat dan met Truganini op zoek naar overlevende eilanders. Lange tochten door het oerwoud wachten hen. Vaak zonder resultaat, want veel eilanders zijn er niet meer over. Ze krijgen een eigen eiland voor de kust toegewezen. Het klimaat is er echter bar en er is weinig voedsel te vinden. Later worden ze nog eens naar een iets groter eiland overgeplaatst maar ook dit is bar . De fut is er nu volledig uit. Van de lange avonden vol spetterende verhalen en dansen is er niet veel meer over. Ook het kerkhof wordt steeds groter en groter. Als mister Robinson denkt dat ze ongeveer alle eilanders hebben zijn ze met zo'n honderd. En het aantal daalt steeds verder. Telkens als Truganini terugkeert van een reis zijn er minder. Uiteindelijk laat zelfs mister Robinson ze in de steek. Ze mogen nu terugkeren naar enkele barakken op hun kleine eiland. Maar veel meer dan wat in lompen geklede dronkaards is er niet. Op het einde rest enkel Truganini nog. Nu, wanneer het te laat is, geniet ze respect van de blanke man. Op 8 mei 1876 sterft Truganini, de laatste der Tasmaniërs.
Je zou je kunnen informeren naar de Tasmaanse kolonisatie of naar kolonisatie in het algemeen. Maar ik denk dat er al genoeg informatie in het boek zelf wordt gegeven en dat je via lessen geschiedenis en films wel weet wat er op andere plaatsen op aarde gebeurd is met volkeren die door blanken gekoloniseerd werden. Dus je hebt normaal de nodige achtergronden al om een dergelijk verhaal te begrijpen. Dit is eigenlijk een typevoorbeeld van een kolonisatie met drastische gevolgen. Gewoonlijk is het zo dat het volk de kolonisatie wel overleeft maar met gereduceerde rangen. Hier wordt het tot de laatste man uitgemoord.
Thematiek
De meeste motieven in dit verhaal zijn typisch voor kolonisaties.
-De achteruitgang van een volk
-volkerenhaat
-liefde tussen twee mensen
-verzetstrijd tegen vreemde bezetters
-levensverhalen van mensen
-deportatie
-oorlogsgruweldaden
-invloed van alcohol op mensen die dit niet kennen
-schijnheiligheid
-cultuur van een volk
Het thema is de kolonisatie van een volk en alles wat daaraan te pas komt. Het Tasmaanse volk wordt steeds verder teruggedreven in de wildernis. Het wordt gedeporteerd naar onherbergzame eilanden. Het Tasmaanse volk werd bij de blanken afgeschilderd als een volk van de duivel dat het verdiende te sterven. Hierdoor konden de blanken moorden zonder wroeging. Ze vermoorden Tasmaniërs op de meest gruwelijke wijze. De blanke leiders hielden het hoofd koel en logen zowel het Tasmaanse volk als hun eigen mensen voor. Ze vertelden aan eigen volk dat de Tasmaniërs het goed hadden op hun eigen eilandje en vroeger vertelden ze over de duivel die zogezegd in de eilanders zat. Ook alcohol is een vaak terugkomend motief. Vooral mannelijke eilanders geraken eraan verslaafd, ze kennen de gevolgen van alcohol niet en weten niet hoe zicht ertegen te verweren. Maar in het boek worden ook positieve dingen verteld. Zo zijn er vele passages die getuigen van de rijke cultuur en de mooie mythen die het Tasmaanse volk bezat. Ook worden er regelmatig levensverhalen verteld van mensen die iets meegemaakt hebben.
Begraaf me over de bergen, zijn de laatste gedachten die door Truganini's hoofd dwarrelen. Ze betekenen zoveel als: Begraaf me op een plek waar er geen blanken zijn, waar ons volk in rust kan leven. Ze smeekt deze woorden aan Paraweena, haar oude jeugdliefde die vermoord is door de blanken en waarvan ze nog steeds houdt
Vertelstandpunt
Het verhaal werd geschreven in de ik-verhaal vorm. Truganini vertelt vanop haar sterfbed al haar belevenissen en haar levensverhaal. Het verhaal is dus één grote flash-back. Dit heeft tot gevolg dat ze kan vertellen over haar eigen gebeurtenissen en tegelijkertijd commentaar kan geven en vooruit wijzen.
Structuur
Samenvatting hoofdstukken:
1.Truganini als klein meisje aan het kampvuur luisterend naar vaders verhalen.
2.De eerste blanken belandden in de stormbaai.
3.Truganini vertelt over enkele stamleden.
4.Truganini vertelt scheppingsverhaal zoals de Tasmaniërs het zien.
5.Bespieden van blanken tijdens de herfstjacht op de kangoeroe.
6.Blanke aanslag op jagende groep stammen.
7.Truganini's groep trekt zich terug op hun kleine eiland.
8.Blanken op het kleine eiland.
9.Truganini's stam trekt zich verder terug in het binnenland van het kleine eiland en maken eerste contacten met blanken.
10.Nog meer blanken en verhalen over moorden op het grote eiland.
11.Truganini vertelt over Paraweena, haar vroegere liefde.
12. Een eilander die bij de blanken leeft komt op bezoek.
13.Stam wordt overvallen terwijl mannen op jacht zijn.
14.De doden worden begraven.
15.Verschillende stammen sluiten zich aaneen en trekken de bergen in.
16.Mister Robinson overtuigd hen mee te gaan naar de blanke nederzetting.
17.Paraweena wordt vermoord en Truganini verkracht.
18.Verhaal van een eilander die alles verloren heeft en jacht op een gestreepte wolf.
19.Eerste reis naar het grote eiland met Mister Robinson.
20.Verhaal van het laatste lid van een stam op het grote eiland.
21.Het grote eiland wordt door blanken uitgekamd en men gaat op zoek naar eilanders , men vindt één vrouw en één kind.
22.De eilanders krijgen een kaal rotsig eiland toegewezen.
23.Bevrijding van vrouwen uit handen van robbenjagers.
24.Sommigen kunnen het niet meer aan en maken er een eind aan.
25.Een nieuw eiland, groter maar even slecht.
26.Banken proberen eilanders hun gewoonten aan te leren.
27.Kerstening van de eilanders.
28.Truganini's man sterft.
29.Truganini en vier andere eilanders gaan mee met mister Robinson naar Australië. Hij laat hen in de steek , tingenoop en Iniwac worden opgehangen.
30.De laatste 37 eilanders worden naar het kleine eiland gebracht. Het is te laat…
31.Zelfs de doden krijgen geen rust meer. Beenderen van overleden Tasmaniërs worden opgegraven.
32.Weer een verhaal van een ooit roemrijke Tasmaniër die tenonder gegaan is aan de blanke terreur.
33.Truganini sterft.
De auteur schrijft in zeer korte hoofdstukjes van vaak maar enkele bladzijden. Boven het hoofdstuk staat geen titel of geen nummer. Na elk kort hoofdstuk staat een historisch document uit een krant of een brief van Engelsen onder elkaar. Zij bespreken in deze brieven of artikels hoe zij denken dat de toestand van de inboorlingen is en hoe de kolonisten zich het best gedragen ten opzichte van hen. Vooraf staat een citaat van Sophocles dat vertelt dat de mens een wezen is dat je moeilijk kan vatten. Tussen haakjes staat er onder dat het boek is opgedragen aan een beschaafd en menselijk ras met een vraagteken erachter. Elk hoofdstuk begint met enkele zinnen die Truganini denkt op haar sterfbed. Vb.:' Mijn lichaam is slap en verdord. Langzaam leeggesijpeld. Niet omdat ik oud ben, nee niet daarom.' En dan begint er opnieuw één van de zovele treurige verhalen over de teleurgang van een prachtig volk.
Het ganse verhaal is één grote flash-back. Truganini die vanop haar sterfbed niet enkel haar verhaal vertelt maar het verhaal van een heel volk. Flash-forwards zijn er wel maar niet als grote verhaaldelen. Enkel als onopvallende vooruitwijzing in de tekst. Zo begint Truganini uitvoerig over Paraweena's handen te praten. Een halve bladzijde verder worden Paraweena's handen afgehakt. Het verhaal is eigenlijk wel chronologisch verteld. Het vormt een aaneenschakeling van flash-backs maar de flash-backs zijn wel chronologisch geordend. Wat het langst geleden is wordt het eerst verteld. Het verhaal wordt dus op hetzelfde moment verteld maar wel in chronologische volgorde.
De vertelde tijd bedraagt ongeveer 73 jaar. Vanaf Truganini's jeugd tot haar dood. De verteltijd bedraagt 148 bladzijden. De verteltijd is dus veel sneller dan de vertelde tijd.
Het verhaal wordt verteld zonder informatie achter te houden. Truganini kijkt op de gebeurtenissen terug en vertelt ons het zoals zij het ervaren heeft. De auteur geeft ons zelfs kennisvoorsprong want hij wijst vaak vooruit. Soms letterlijk, soms moet je aanvoelen dat er weldra iets gaat gebeuren omdat hij de nadruk te hard op iets legt. Dus hij verhoogt de spanning door af en toe vooruit te wijzen. De auteur vertelt doorheen het personage heen het verhaal van de Tasmaniërs. De auteur is wel objectief maar het personage van Truganini waarschijnlijk niet. Zij heeft er tenslotte alle reden toe op subjectief te zijn. Personages worden niet volledig beschreven. Uiterlijke kenmerken worden weggelaten. Enkel het innerlijke, het belangrijke wordt verteld. Ook worden de personages als volledige mensen behandeld. Elk wordt beschreven met respect voor eigen karakter en eigen identiteit. In het verhaal komen vele figuren voor waarvan de auteur het levensverhaal vertelt met respect voor ieders eigenheid.
Stijlrichting
De auteur schrijft in een simpel taaltje met korte zinnen. Het verhaal is vlot leesbaar. Het verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van de Tasmaniërs. Een huis wordt bijvoorbeeld beschreven als een houten nest. Ook redeneringen en dergelijke zij n zeer gemakkelijk te volgen zonder moeilijke woorden of dingen waarover je moet nadenken. Kortom, een vlot verhaal met simpele taal.
Het verhaal is geschreven in 1988. Bijgevolg zou het bij het post-modernisme moeten behoren. Het enige dat hierin te herkennen valt is misschien de afzetting tegen de grote idealen. Dit boek wil eigenlijk aantonen dat onze westerse moderne manier van leven voor sommige volkeren zeer negatieve gevolgen heeft gehad en dat onze grote godsdienst idealen helemaal niet zo idealistisch zijn maar dat er bloed aan kleeft.
In verband met het boek
Achterflaptekst.
Begraaf me over de bergen is meer dan zomaar een boek. Het maakt ons bewust dat de geschiedenislessen over die mooie ontdekkingsreizen niet alles vertellen. De geschiedenis kent vele zwarte bladzijden die vaak angstvallig verdoezeld worden. Deze roman verhaalt ons hoe een prachtig volk met een ongeëvenaarde culturele achtergrond door blanke kolonisten meedogenloos afgeslacht wordt. Eén van de zovele zwarte verhaal over de dood en vernieling gezaaid door westerse kolonisten steeds op zoek naar meer macht en rijkdom. Deze roman handelt niet enkel over het uitsterven van een volk maar over de achterzijde van onze kapitalistische maatschappij. Vele morele kwesties, over hoever mensen kunnen gaan gedreven door hebzucht, worden in dit boek tussen de regels door uitgevochten.
Home - Contact - Over - ZoekBoekverslag op uw site - Onze Boekverslagen - Boekverslag toevoegen